A İakbir ÇARŞAMBA 23 KÂNUNUEVVEL 1931 6 ncı sene, No. 2108 NUSHASI 5 KURUSTUR Sahip ve Başmuharriri Siirt Meb'usu MAHMUT Umümi Neşriyat ve Yazı Müdürü ETEM İZZET İnhisarların Tevhidi Ankaradan gelen haberler z kümet merk. rın tevhidi hakkında bir cere- yan belirmekte olduğunu bil dirmektedir. Bu cereyana te- Taftar olanların, tasarruf mü- lâhazasmdan mülhem olduk- larına şüphe yoktur. Ve tasar- ruf düşüncesi dalma yerinde- dir. Fakat varidatı tehlikeye koymamak şarlile, İnhisarlar devlet o hazinesine 40 milyon İira temin ( ettiklerine göre, b varidat menabiimiz de- Binaenaleyh tasarruf düşüncesile bu mühim varidat menabiini tehlikeye & koymak doğru değildir. Filhakika ilk nazarda inhi- sarla idare edilen mücssesele- Fin sınai mahiyeti ayrı olduğu ve bunların ber yeri başka bir tışı, ispirtonun meva daiyesinin elde edilmesi, tak- tiri ve satışından O büsbütün Bs başka olduğu gibi, tuz inbisa- aş vında memlehaların idaresil tütün fabrikası ai bir münasebet yoktur. Bu itibarla bunları © birleştirmek mümkün değildir, Olsa olsa, merkezde bir in- hisarlar müdüriyeti umumiye- $i ihdas edilebilir. | Fakat bu düriyetin ( vazifesi inhisar idarelerini temerküz ettirmek ve vekil ile asıl işi idare eden adamlar arasında mutavassıt rolü görmekten ibaret olmak lâzımdır. Ve belki de böyle bir “ devlet iratları işlerinde o ka- dar bunalmış bir hale gelmiş- tir ki devletin başlıca varidat memba olan inhisarlarla lüzu- ve saire gibi noktaları bir mer kezi idareye raptetmekte idari noktaj nazardan fayda olabilir. Fakat bu, hi inhisarların tevl ğildir, Her idarenin, kendi istiklâlini, kendi (disiplinini, kendi tekniğini muhafaza et- mesi tabiidir, Bununla beraber imhisarlar için yapılacak bir şey. vardır: O da bütün inhisarların mu- hafaza teşkilâtmi tevhit etmek meşrutiyetten beri müteaddit defalar tekrar — edildi durdu. Hattâ bir zamanlar bu fikrin tatbik sahasına vaz'ı çok yak- laşmıştı. Fakat sonra terkedil- di. Hakikati halde iyi düşünü- yn olursa, muhafaza İn lâtının birleştirilmesile bu. den mühim - mikyasta bzok mükerrer memuriyetlerin orta» dan kaldırılmak suretile az şok bir tasarruf temin edilme- si mümkün olacağı gibi, mu- bafaza teşkilâtı da takviye edi- ir. Düşünmelidir ki yal- ız tütün varidatımı müdafaa etmek, kaçakçılığın önüne geç mek için kos koca bir teşkilât vücude getrimeğe mecburuz. Diğer taraftan müskirat idare- si de müskirat © kaçakçılığını kendi takip & edeceğine göre, ayni teşkilâtı yeni baştan, yap Mağa rdur, Bu suretle işler beyhude ye ve inkisam edecek yerde gerek müskirat, gerek tütün ve gerek tuz kaçakçılığını takip edecek bir teşekkül vücude getirilecek olursa, hiç ye kaçakçılı- ğın, bugünkünd en daha vâsi mikyasta önüne geçilmek im- kânı hasıl olacak ve bu sayede devlet varidatında da bir teza- yüt beklenebilecektir. Tarife nispetlerinde esas Türkva Hasan Fehmi Bey (Gümüşhane) dikkate şayan bir teki mi tir. Malümdur ki ba mesele" gi A Tü rk çakçılık lâyiha- sında tadilât yapıldı Memleket iktısadiyatını sarsa- cak cürümler hiyaneti vataniye addedilecek ANKARA, 22 (Telefonla) — Heyeti Vekilenin evvelki gün- kü içtimamda hazırlanmış olan yeni kaçakçılık lâyihasının tet- kikine başlanmıştı. Heyeti vekile ba lâyiha üzerinde bazı tadi- lâta hüzum görmüş ve bu maksatla lâyihayi Adliyedeki komis- yona iade eylemişti. Komisyon bu tadilât: tesbit etmiş ve kiyiha bu akşam Yunuf Kemal Bey tarafından saat on dokuzda içtima eden Heycu Vekileye tevdi olunmuştur. lâyiha üzerindeki tetkikatım geç vakte kadar devam eden içti. manda ikmal eylediğinden lâyiha yarm Millet Meclisine sev Ka kolunacaktır. Eni Esaslar 64 madde kadar olan bu lâyiha mühim esasları ihtiva etmek- tedir. Lâyiha ceza kanunumuzla, ceza usulü muhakemeleri kanı- numuzun bazı maddelerini tadil mahiyetinde hükümleri ihtiva et- tiği gibi vezifesini sui istimal edecek olan gümrük memurlarını, Adliye memur ve hâkimlerini ve diğer alâkadarları ağırca teczi- ye edecek hükümleri mubtevidir. lera Vekilleri Heyeti (Devamı $ inci sahlfede) MN MR ANA AA AAA Beşiktaş kaza kongresi Fırka kaza kongreleri İçtimalarına başladılar C. H. Fırkası kaza kongreleri baş | İhsan, piyango müdürü Fikri, Ha- lamıştır. İstanbulda ilk kaza kongre. dülkadir Ziya B. alen senelik fanliyeti hakkında bir rapor oku. müş ve tasvip edilmiştir. Bundan sonra Kerim B. kalkarak fırkaya ait muhtelif mevzular üze- rinde teşkilât a mesai ve tesnnüde teşvik eden bir nutuk söy- lemiş ve kongre tarafından şiddetle alkışlarnmıştar. Kongreye kaza mümessili olarak müderris Dr. Etem Akif, Dr. Halil san Vafi ve Necip Beyler iştirak et- lerdir. Altını Tarife nispetlerinde esas tutulacak mı? Hasan Fehmi Beyin Meclise verdiği teklif Gümüşhane meb'usu Hasan Fehmi B. ANKARA, 22 (Telefonla) — Gümüşhane meb'usu ve encü meni reisi Hasan Fehmi Bey bugün Meclise dikkate şayan bir kanun teklifi tevdi etmiştir. Bu teklif güm rük tarife kanununun 28 inci mad- desinin âtideki şekilde iediline da- irdir, Madde 1 — Gümrük umumi tari Fesi bir Türk altrnnd “tek lirahık altın, 818 kuruş Türk evrakı nakdi. yesi hesabile tesbit ve bu esas tö- rife nisbetlerinde esas ittihaz edil- miş olduğundan bu kanunun tatbiki sırasında her üç sylık vasati kam- biyo fiatine göre, yukarrda gösteri- len nisbet yüzde yirmi derecesinde bir tenezzül veya tereffü arzedecek olursa umumi tarifede gösterilen re simler üzerinde Maliye Vekili tara- fından bu tenezzül veya tereffü nis betinde tenzilit veya zammiyat icra ve tarifedeki resimler müteakıp 3 ay zarfında ona göre tenzil ve ya zamlarile tatbik ve İstifa olunur. Bu hüküm 1Simci maddedeki 3 ay, müddet kaydına tabi değildir.. Hasan Fehmi Beyin bu teklif; bü yük bir alâka uyandırmıştır. Malöm dur ki mezkür kanunun bu gün tat bik edilmekte olan aynı maddesin- de bir İngiliz lirası 9 Türk Jirası be sabile tesbit edilmiş bulunmaktadır. ———.. Mühim bir Mülâkat mallm Beyler ve yeduk azalış da helbye manlaz a ABE rü Zühtü, Kıymet H. adam başına tütün istihlâkinin bir kilo ve bir çey rek miktarını tecavüz ettiği is- tatistiklerle sabit olmuş bir ha hikattir. Türkler ise Fransız- lardan daha az tütün istihlâk etmezler. Halbuki bugünkü tü tün inbisarının o vergiye tâbi tuttuğu tütün ancak sekiz mil yon kilodur. Bu sekiz milyonu on milyona çıkardığımız gün tütün varidatı da yüzde yirmi nispetinde artacaktır. Tuz'için Tütün, tuz, müskirat gibi | değilse de ispirto için ayni mü- matrahlarda varidatın artması- ni, misbetleri o yükseltmekten ziyade kaçakçılığm men'inde aramalıyız. Bugün Türkiye'de istihlâk edilen tütünün mikta- rı beher nüfus başına bir “kilo hesabile, 14 milyon kilodan a- dığ lâhazayı, hattâ belki de tütün den fazla bir surette, dermeyan etmek mümkündür. Hattâ bir adım . daha ileri giderek rusumat muhafaza teş kilâtını dahi-içine alacak bir vücude getirmek sure- Beli ĞU va bir teşkilât vücude getirmek kabil olduğu ileri sürülebilir. Fakat aşikârdır ki, gümrük mu hafaza teşkilâtı bugünkü pren- siplerle idare edildikçe, hiç bir gayeye varılamaz. Onun için gümrük muhafaza işini büs tün başka bir takım prensip- lerle yeni baştan tensik etmek mecburiyetindeyiz. Her halde bu, âiye ait ve tahakkuku da oldukça güç bir teşebbüs olsa bile, tütün, müs- kirat, tuz hattâ kaçakçılık nok tasından arada bir fark olma. dığıma göre, barıt ve kibrit gi- bi inhisarlarda kaçakçılığın ö- nüne geçmek için müttehit prensiplerle idare olunacak bir muhafaza teşkilâtmın varidatı arttırmakta pek (büyük âmil olacağı kanaatindeyiz. Fransız sefiri Dahiliye vekilini ziyaret etti Pransız sefiri K, Chambrun cenapları ANKARA, 22 (Telefon) — Bugün Maarif Vekili Esat Bey Dahiliye Vekili Şükrü Kaya Beyi makamında ziyaret etmiş tir, Müteakıben Fransız büyük elçisi Chambrun o Cenapla- rı Şülerü Kaya Bey tarafından kabul edilmiştir. Mülâkat bir saat devam etmiştir. Bu mülâ- kata ehemmiyet atfolunmakta- dır. Fransiz sefiri müteakiben 3 ini da vara? ei. İl Hariciye vekili Tahrana . Gidiyor ANKARA, 22 (Telefonla) — Mevsuh bir membadan haber al- dığıma göre Hariciye Vekili Tev- fik Rüştü Bey bu günlerde Tah- rana gidecektir. Hariciye Vekili. miz İran payitahtından avdet et- tikten sonra tahdidi teslihat öçti- mamda bulunmak üzere Cenevre ye hareket edecektir. Hariciye Ve kilimizin Tahran seyahati hususi bir ehemmiyeti haizdir. Tahranda Doktorların Mecburi i Hizmetleri 1932 senesinden iti- baren mecburi hizmetler kaldırılıyor ANKARA, 22 (Telefon) — 1932 senesinden itibaren Tıp fakültesinde kendi hesabile tah Sıhhıye Vekili Refik B. sil yaparak çıkacak ( etıbbanın bizmeti mecburiyeleri kaldırı! (Devamı 5 inci sahifede) Japon Setiri Ne zaman hareket ede- ceği malüm değil Dünkü ajans telgrafları Ja- ponya'nın Ankara sefiri M. İza | lardır. bura Yoşhida'. m. YOŞMIDA bu tayinden haberdar edilmiş ise de, şehrimizden ne zaman müfârekat edeceği malüm de- ğildir. Mançuri'ye bir tahkik heye- ti gönderilmesine, geçenlerde Paris'te toplanmış olan Cemi- yeti Akvam meclisi tarafından karar verilmişti. Güzellik Kraliçesi Yazan: Nezihe Muhiddin Gözyaşları Yazan: bik “fd ve görülmemi; pi Xİ zülü, tütün Me ie dinde büyü ük bir fırtına a Seyrüseferde bulunan vapurlar: limanlara iltica etmeleri bildirild Günlerden beri değişen hava | bah İstanbullular her taral lardan sonra nihayet bol bir | karla örtülü olduğunu görü karla karşılaştık. Evvelki ak-| ler. Damlar, sokaklar bemi $am saat 23 ten itibaren. kar | yazdi ve bir taraftan da lapa yağmağa başlamıştı. Dün sa (Devamı $ inci şahifede) Tütün ihracatımız içii . yeni tedbirlerlâzım! | İhracatımız geçen senenin on bi ayına nazaran bu sene 17 milyon lira azdır Tütün Bateri itemi ucibi memnuniyet bir halde > sevketmiştir. Iktısat vekâleti tarafmdan bu husus için Ankaraya çağırılmış aymda tütün ihracatımız 22 milyon liralık 16 küsur milyon kilodur, Halbuki geçen senenin aynı müddetinde yaptığımız İ tütün ihracatı 39 milyon lira- İlik 28 milyon kilo idi, Aradaki fark bu seneki tütün ihracatı. mız hesabına hayli korkunç- Sez İzmir, Kasaba, Bafra ve Samsun gibi başlıca tütün mın takalarından gelen haberler fi- atleri mütemadi (o tenezzül göstermektedir. Alâkadar bu hale âcil çare bulunması zım geldiği kanaatindedir!