26 Kasım 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Sahip ve Başınuharriri Siirt Meb'usu MAHMUT Umumi Neşriyat ve Yazı Müdürü PERŞEMBE 26 TEŞRİNİSANİ 19$1 6 ncı sene, No. 2081 NUSHASI 5 KURUŞTUR hı çerçevesi içi # idi. Bu plâna göre, Almanya, irat bedelinin tediyesinde cek, onlarda plân dairesinde bir takım tedbirlerin alınması ha müsaade edeceklerdi. M. Laval'in Fransaya avde- İlinden sonra Almanlarla Fran- tızlar arasında bu meselelerin li için başlayan müzakere garip ve bizim için de ibretle ta kip edilecek bir cereyan aldı. Almanyanın iki nevi borcu vardır: 1 — Hususi borçları ki başlıca alacaklılar İngiliz ve Amerika bankalarıdır. 2 — Ta- mirat borcu ki başlıca alcaklı Fransadır. Hususi borçlarm şu bat sonunda tediye edilmesi lâ- zımdır. Diğer taraftan Hoover projesinin tecil müddeti tem- muz 1932 de hitam bulacağım dan, bu tarihten itibaren Al- Mmanyanın tamirat bedelini te- diyeye başlaması lâzım gelmek tedir. Almanya, bunların her ikisini de tediye edemiyeceğin- den hangisinin hangisine tâk- dim edilmesi meselesi mevzuu | bahsolmuştur. | Devletlerin hususi eşhasa ve müesseselere olan borçları mı, yoksa devletlerin devletlere o- lan borçları mı mukaddemdir?. Hukuk noktasından borç arasında bir fark olma: mak lâzım gelmekle beraber, bizim anladığımıza göre, şimdi ye kadar Fransızlarm noktai nazarları, hüsust borçların evle lar bu nevi borçlara âdeta bir kudsiyet izafe etmişlerdi. Lo- Zan müzakereleri esnasında ve Lozan sulhünden sonra da, kendilerinin diğer devletlere o- lan vereceklerini tediye etmek sistemediklerini her söyledikçe, bize diyorlardı ki: — Fakat bizim borçlarımız, devletin devlete olan borcudur. Bunlar nihayet siyasi alacak verecek meseleleri: Halbuki sizin borçlarınız, hususi eşhasa dır. Bunlar mukaddestir. Şimdi kemali hayretle görü- yoruz ki, aynı Fransızlar, Al manya ile yaptıkları son müza- kerelerde tamamile bunun zıd- dı olen bir nazariyeyi müdafaa etmektedirler.. Hususi borçla- rın, kazanç maksadile yapılmış ikrazattan ibaret olduğunu, bi- Bacnaleyh bu ikrazları yapan- n, kazanç yerine zarar da €- debileceklerini, halbuki tamirat borçlarının muahedeye istinat ettiğini ileri sürerek her şey- den evvel tamirat borcunun te- diyesini istiy. , Hangi borçların hangisine takdim edileceği, ehemmiyetli bir siyasi mesele halini almak- tadır, Almanların Fransız nok- tai nazarını kabul etmeğe mey- ettikleri bildiriliyor. Almanlar dan bunun doğru olup olmadı- ğını bilmiyoruz. Herhalde doğ Fu ise, İngiliz ve Amerikalıla- rın muvafakat etmeyeceklerini bildikleri için buna razı olmuş- lardır. Ve Almanya için bu, iyi ii biyedir. Mademki Amerikalılar muvafakat etme- yecektir; © halde borçların Fransız noktai nazarına göre, tarzı tesviyesine kendileri ne- den engel vaziyette kalsınlar? Çünkü Amerikanın Alman ta- mirat borçların, tahsilinde Fransaya serbesti hareket ver- mesi, bir şarta bağlıidi: Al manyanın mali iflâsına mahal vermemek şartile... Eğer Al. manya, tamirat borçlarını tedi- p edecektir diye, hususi borç- larını tediye edemez bir hale gelirse, iflâs etmiş demektir ki, o zaman, Fransızlar tazyik siyasetinde tayin edilen hudu- du geçmiş olurlar. Amerikanın a razı olmayacağı âşikâr- dır. Diğer taraftan ikinci mühim alacaklı olan İngilterede bu borçların takdimi tehiri mesele iki nevi | Viyeti merkezinde idi. Fransız- | ismet Paşa bir otomobil kazası geçirdi İ İ karargir olmuştur. rür etmiştir. tisması ve bundan İstanbul fabrikatörleri dün sabah saat 9,5 ta Ticaret Oda- sında Ticaret müşteşarı Hüsnü Beyin riyasetinde büyük bir iç- tima aktetmişlerdir. Ticaret Odasının büyük iç- sinde F: karşı vaziyet almıştır, Bazı İn- giliz gazeteleri, hangi borcun vâdesi evvel gelirse, onun tedi- ye edilmesi icap ettiğini söylü- yorlar ki, hususi borçların vâde si şubatta geleceğine göre, tami rat borcuna tekaddüm etmesi lâzımdır. Borçlardan hangisinin evvel, hangisir'n sonra tediye edilme si lâzm geldiği etrafındaki Maliye ve Adliye encümenlerinin tadil tek- lifleri bütçe encümenince muvafık görülmemiş tir. Adliye encümeninin vergiden müstesna tu- tulan 30 lira ve ücretlerin 50 #raya dair olan teklifi verginin ihdasında hazine nok tai nazarında görülen faide ile kabili telif gö- rülmemiş ve yalnız 30 liraya kadar (30 lira da- hil) maaş ve ücretlerin bu vergiden istisnasına dair olan hükümetin teklifinin tercihi tekar. Ancak Ankaranm pabalı hayatı noktai naza rmdan buradaki vergi mükellefleri ya kadar maaş ve ücret alanlarının vergiden is- sonrakiler için de, karadaki mükelleflerden 60 lira tenzil edilerek Yeni vergide Maliye ve Adliye encümenlerinin tadil teklifleri muvafık g Malüller istisna edilecekler Ankaranın pahalı hayatı nazarı dikkate alınmıştır. Buradaki vergi mükelleflerinin 60 liraya kadar maaş alanları da istisna edilecekler ANKARA, 25 (Telefonla) — Bütçe encü- | vergi alınması esas Jâyihaya ilâve edilmiştir. meni bugünkü içtimamda yeni vergi lâyihası üzerinde tetkikatına başlamıştır. Geç vakte ka- dar devam eden bu içtimada lâyihanın ana h ları üzerinde müzakere cereyan etmiş ve net cede hükümetin teklifindeki esasların kabulü miştir, Bi 3 ğa caktır. lerimin 60 lira- Ea Sanayiciler ve perakendecilerin Ticaret odasında dün ekdettikleri içtimalardan iki intiba Sanayiciler ve pera- kerdeciler ihtikâra meydan vermiyorlar Ticaret odasındaki dünkü büyük içtimada buna söz verdiler tima salonu dün sabah görülme miş bir manzara arzediyordu. Yüzlerce fabrikatör salonu dol durmuş, koridorlara taşıyordu. Memleket iktısadiyatmı koru- (Devamı $ inci sahifede) sız noktai nazarına | dört taraflı mücadeleye biz u- zaktan seyirci vaziyetindeyiz. Bu meselenin bizi alâkadar e- den noktası, Fransızların, vak- tile bir noktai nazarı müdafaa ederken, şimdi hesaplarına el- verince, buna tamamile zıt bir tez ortaya atmalarıdır ki, bu zihniyet, maruf “alacağına şa- hin, vereceğine karga,, odarbı meseline tamâmile uygundur. Ahmet ŞÜKRÜ Diğer taraftan Maliye encümeninin 600 Biradan fazla maaş ve ücret alanlardan yüzde 16 yerine yüzde 20 vergi alınması hakkında- ki teklifi de nazarı itibara alınmamış, bu nis- betin yüzde 16 olarak muhafazası takarrür et- içe encümeni azaları tarfından lâyihaya edilmesi temennisile bazı takrirler veril- miştir, Bu takrirlerin bir tanesi de malüllerin vergiden istisnasına dairdir. Takrirler encü- meninin yarmki içtimamda müzakereye kona- Encümen mazbatasını yarın ikmal edecek ve tabedilmek üzere matbaaya verecektir. Lâ- yiha cumartesi in'ikadında heyeti umumiyede rüzakere edilecek ve bir kânununevvelden iti- baren mer'iyete girecektir. Diğer müesseselerde olduğu gibi devlet büt- gesinden maaş alanlar da kânunuevvci bidaye- tinde maaşlarından ve ücretlerinden bu vergi yi vermeğe başlaycaaklardır. örülmedi Fakir Yavrular İlk mekteplerde bu kış 2500 çocuk iaşe edilecek Dün Vilüyette Vali muavini Faz- hı Beyin riyasetinde İstanbul Hilâli- Ahmeri Vilâyet merkezi reisi Ali Paşn ve Masrif müdürü Haydar B. mühim bir içtima aktetmişlerdir. Uzun süren bu içtima mevzuu- nu ilk mekteplerdeki fakir çocuklar rın inşesi meselesi teşkil etmiştir. Bu çocukların vaziyetleri derin bir alâka ile tetkik olunarak, yar dm, şeklinin tevsii çareleri araştarıl- miş ve bu çareler tesbit olunmuştur. Bu iş için Hilâliahmerde muhte. lif membalardan alınmış ve alınacak olan 16 bin lira kadar para mevcut olacaktır. İlk mekteplerde bu sene için çok muhtaç talebeden iki bini iaşe edile Bilecekse de, bunun 2500 ze çıkarıl masma gayret olunacaktır. İlk mekteplerdeki fakir çocuklara yardım bundan altı sene evvel 400 çocuğa bakmak suretile başlamış ve li yi Paşa varidat çoğaldıkça seneler 6000 ne kadar çıkarılmıştır. Gıda tevziatıma cumartesi günün- si Fazlı ve Haydar Beyler itibaren için tertibat den alınmaktadır. Varidat bulundukça bu çocuklara elbise de verilmek sureti ile yardım edilecektir, İki günden beri şehrimizde bu- lunan Başvekil İsmet Pş. dün akşam geç vakit bir otomobil kazası geçir- İ mişlerdir. Kaza, cok şükür hafif geç- imiştir, Kaza etrafında gece yaplığı- mız tahkikat neticesi şudur: Başvekil Hz. akşam saat sekiz ile dokuz arasında otomobilile Beşiktaş” lan avdet ederlerken Fındıklı civa- rında ansızın önlerine çıkan bir tak- sinin sademesine maruz kalmışlar. dır. Müsademe ati olmuş ve Başve- kil Pa: hafifçe başından yaralanmış- lardır. Kazayı müteakıp İsmet Pş. Hz. derhal Tophane civarındaki bir ecza haneye gitmişler ve burada müdava- te evveliyesi yapılmıştır. Aziz Başve- kilimiz bundan sonra ikamet buyur- duldarı Perapalas otelime azimet bu- yurmuşlar ve zabıta doktoru tarafın» dan muayene edilmişlerdir. ve müdavatı yapılmıştır. Haber aldığınıza göre, müsade. me neticesinde Paşa Hz. nin başı bir parça cizilmiştir. Yara hafiftir. Hiç bir tehlike yoktur. Geceyi rahat geçirmişlerdir. | Aziz Başvekilimize şifalar temen- ni ederiz. Kaza etrafında tohkikat Müsademe üzerine Vali Muhid- din Beyle polis müdürü Ali Rıza B. derhal kaza mahalline gitmişler ve geç vakıtn kadar tahkikat ile meşgul olmuşlardır. Müddelumumi © muavinlerinden Burhaneddin B. de kaza mahalline giderek tahkikat yapmıştır. İsmet Pş. nın otomobilile çarpısan | taksinin soförü Mitat Ef. yakalan. mıştır. Takside bulunan müşterile- İ rin de ifadeleri alınmıştır. eeeeaeaseaeasaman (42 senelik i Memur Maliye borçlar müdürü tekaüt edildi ANKARA, 25 (Telefon) — Maliye vekâleti muntazam borç lar müdürü Hilmi Bey kendi ar 42 sene bilâ fasıla tekaüt ve ey tam muamelâtında çalışmış ve bu sahada ihtisas sahibi olmuş Yüksek iktisat Meclisi ANKARA, 25 (Telefon) — Yüksek iktisat meclisinin birin ci kânunun on beşinde içtima: tekarrür etmiş ve keyfiyet Mec lis azalarına bildirilmiştir. Dün kar Yağdı Havaların birdenbire soğuması ü- > i körü #tok olarak iki senelik kömür var- dır. Keza odunun çekisi de $ liradan aşağı verilmemektedir. Yapılan bir hesaba göre İstanbulda 60 bin çeki odun ve 2 milyon okka kömür var- dır. Belediye odun ve kömür ihtikâ- rma mâni olacaktır. Soğuklar devam etmektedir. Dün öğle üzeri şehre ve civara sulu kar” da yağmıştır. Dereceyi hararet bire | kadar düşmüştür. Yeşilköy | resat merkezinden aldığımız o malümata göre Karadenizde de o saniyede 25 metre sür'atle şimal ile garp arasin- de Karayal rüsgüri şiddetle esmek- tedir, i Başvekil dün akşam Fındıklıda ; bir otomobil kazası geçirdi | er ine Ismet Pş. Hz. başından hafifçe yaralanmıştır. | Tehlike yoktur. Müsademe bir taksiyle olmuş ve şoför yakalanmıştır Dün akşam bir otomobil kazası geçiren aziz Başvekilimiz İsmet Pş. Tahkikat devam etmektedir. sex İsmet Paşa, dün öğleden ev- vel tekrar Gülhane hastahane sine giderek muayenesine de- vam olunmuştur. Muayene ne- ticesinde Başvekilimizin ahvali sıhhiyesinin tabit ve gayet iyi olduğu büyük bir memnun! le görülmüştür. İsmet Paşa bi- Dün daha t Hâhara Perapalas oteline gele- İ yek akşama kadar istirahat et- miştir. Ve akşam saat 19 da o- telden çıkarak bazı hususi ziya Yetlerde bulunmuştur. Başveki limizin bugün Ankaraya avdet Dün Vali Bey ve Borsa ko- miseri Adil Bey Başvekil tara- fından kabul edilmişlerdir. samenaaaeaessazaaz gümrükte vaziyet abii idi Limana gelen çürümesinin önüne gi Şo Dün gümrüklerde son buhranlı günlerden sonra vaziet bir az vu. uh kesbetti ve daha normal bir ha- e wirdi, Mal idhali için tescil ve vi- Gümrükte idhalât faaliyeti devam ediyoi limonların da eçildi > ES zenin yapıldığı Başmüdiriyet korido ru dün geçen günlere nazaran çok (Devamı $ inci sahifede) Otomatik Telefonla Yangın Nasıl Haber Vei rilecektir? (24222) numarayı bulunuz ve yangının nerede olduğunu kendi telefon numaranız ile beraber söyleyiniz. Fakat bu nu- marayı yangının nerede olduğunu sormak gibi başka sebep- lerle işgal etmeyiniz, diğer yangınların haber verilmesine mâni olursunuz, Yangının nerede olduğunu öğrenmek ister- seniz, Beyazıt ve Galata kulelerine sorabilirsiniz. Beyazıt ku lesinin numarası 21998, Galata kulesinin numarası 60 dır. İstanbul mıntakasından hariç lerde telefon santralına yalnız “YANGIN,, demeniz kâfidir. ve otomatik olmayan mahal-