10 Ekim 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

TY RI 3 | 1 | i i aksa iyede yapılan tahrikâtın manası! Ermeniler hududa niçin getiriliyor ve teşkilâtlandırılıyorlar? e Sonra ırk ve milliyet itiba- rile tamamen Türk olan yerle- rin Suriye hududu içerisine e- lınmış olmaları Akvam Cemi- yetinim mandaya verdiği ma- na ile taban tabana zıt değil midir? Fakat burada Akvam Cemiyetine verilen taahhütten ziyade, “En büyük Fransa, mevzuu bahistir , Fransız mubarririnin kalbi- ni dinlersek yalnız Ayintap, Meraş, Adana ve Kilikyanın ellerinden çıkmasma değil, An kara ve Sivasın bile Suriye mandasına girmemiş olduğu- na yandığını duyarız. Askeri ve iktisadi tahakküm Fransa- ya geçtikten sonra bütün ka- lemler bir müstemleke süngü- sü oldu. Madam Golis'in ye- ni çıkan “Türk meselesi,, kita- bınr okuyunuz; bu eski dostu- muzu tamamen değişmiş bula caksınız. Golis Hanım bilhas- sa İngilizlere çok atıp tutuyor. Fransa'nın şarkta üreyip yayı! mâmasma evvel ve ahır onlar sebeptir, diyor - Yine makalemize dönelim: Muharrir son çizilen cenup hu dudumuzu hiç beğenmiyor, “Bu hudut Fransa için birçok zararları mucip olmuşlar di- yor, Asya içerlerine doğru mü him bir kapı olan limanı Türk toplarının tesiri altıma girmiş, Halep te ayni tehlike karşısında kalmıştır. Nuseybin, demiryolunun ce- nubunda olduğu halde murah haslarımız vaziyeti bilmedik- lerinden orasını Türklere bi- raktılar. Hudut öyle bir vazi- yet aldı ki vagonun sol kapısı klar sağ kapısı Suriye de bulunmaktadır.,, Bu satır. lar okunurken insan Suriye'- nin Ren sahillerinde bulundu- ğunu ve Türkiye'nin Almanya da olduğunu zanneder. Tenkit ler hep Fransa hesabınadır ve | Y& sranılan şey Asya içerlerine yaz ırktan saymıyan Fransız muharriri hudut üzerindeki ba zı kabileleri beyaz ırk ve Fran sız dostu göstererek bir harp halinde bunların Fransızlar i- gin mühim bir kuvvet olabile- ceklerini, buna mukabil arap aşiretlerinden bazılarının Fran sızlara düşman ve Türklerle müttefik olduklarını söylüyor. Hudut civarmdaki unsurları merbutiyet itibarile Fransa ve Fransızlara büyük hizmetler- de bulunmaları makalede tak- dirle yadedilmektedir. Bu sörler yalnız (Revue po- ktigue et (o parlementaire) in makalesine (omünhasır Okal saydı (şahsi (Obir (o düşün- ce der, ogeçerdik. Fakat, bu son senelerde çıkan kitap ve makaleler hep ayni esaslar etrafında tekâsüf ettiği için muayyen bir politika ve umu- mi bir direktif mahsulü olduk. ları anlaşılıyor. Klot Farer, Madam Golis ve bir vakitler — bir Türk kadar davamızı müda faa eden (Tan) gazetesi gibi Türk dostu tanınmış Fransız- ların birden bire | aleyhimize dörmeleri, kalemlerinin şere- fine biç te yakışmıyan iftira, tahrif ve fenaya yoran tahmin lerle dolu makale ve kitap yaz- maları başka neye müstenit olabilir? Madam Golis 400 sa hifelik kitabımı kimin bhesabı- “ma doldurmuştur? İngiliz ve Rus siyasetinin kazdığı uçu- rumlar ortasında bizi hemen kayacak ve yuvarlanacak gibi © gösteren bu hanım memleketi mizi Paristen baktığı teleskop la mı tetkik etmiştir? Yoksa o da Franşe Despere gibi İs- tanbulda birkaç saat kaldığı otelin odasından bütün Ana- doluyu ve içimizi görüp dinli yecek kadar keramet sahibi mi dir? Madam Golis'in büyük ki- tabı ayrıca tetkike değer bir propaganda eseridir. İleride bununla da ayrıca meşgul ol. mak bizi tenvir o ettiği kadar Fransız servisinin kimlerle ve nasıl çalıştığını göstermek noktasından da çok faydalı — caktır . Fakat bahse dönmeden Ge. lis hanıma şunu söylemeliyim ki yazıları Fransızlarm aley- himize oynadıkları oyunları örtememiş, bizi ne Soviyetle- re karşı itimatsızlığa ve ne de İngilizlere karşı fazla şüpheye sevk edememiştir. Bizim Bol- | şevikliğe yaklaştığımızdan ve | hi ilerde Bolşevik olacağı- mızdan şüphelenen ve Ameri- ! kayı bile bizimle tehdit eden Hanımefendiye Gazinin bir sö- zünü hatırlatmak bütün kitaba toptan bir cevap teşkil eder. Gaziye sordular: Takip et. di sistemimiz.,, Madam, kitabınızın 400 hifesi şu iki kelimenin alimd. ezilmeğe mahkümdur. Bizim | ihtiyaçlarımız başka memleket | İ lerin ihtiyaçlarına benzemez. Takip edeceğimiz sistemin de kendi sistemimiz olması kadar tabii ne olabilir? Biz sizin pen çelerinizden kendi sistemimiz- le kurtulduk ve bundan sonra da kerdi sistemimizle ilerliye- ceğiz, müsterih olunuz, ne İ- talyan, ne Sovyet, ne İngiliz politikası programımıza ve müessir değildir. Fakat ne ığınız kitaplarm ve ne de hududumuza dizdiğiniz biçare lerin Şarkta Fransayı genişle- tecek bir kuvvet olmadığına emin olmalısmız. İ Revue Politigue et Parle- mentaire'deki mizkale bunu bir l az anlamış gibidir . “Türkler, Franklen Buyon | mushedesinin hilâfına olarak “Ördek gagası,, denilen mın- takanın şimal kısmını ellerin- de tutuyorlardı. O zamanlar kıtaatımızın vaziyeti yeni hare kât icrasına müsait değildi. Dürzü isyanı da zuhur edince işgal sahamızı o genişletmek imkânı ,, diyor. İşte bunun içindir ki kadın, erkek Fransiz kalemleri seferber ha- le geçmiş ve o zamanki imkân- sızlığı propaganda ile tacizler ve tahriklerle kazanmak için birleşmişlerdir. Gariptir ki bu miyasmalı Fransız nefesi şimdi Alman kalemlerinden de tütmeğe başladı. İlerde bah sedeceğimiz bir Alman gaze- tesi hemen ayni kelimelerle ya ni tamamen Madam Golis'in dilile bizi tenkit etmekte ve Ak vam Cemiyetini imdadımıza çağırmaktadır. Ördek gagası (Bec de Ca- nard) nedir? O Asya içlerine doğru Fransız istilâsma açıl- mış bir kapı. Bu kapının İngi- lizler tarafından kapatılmasına mâni olmak için Fransızlar her şeyi göze almışlardır. Ce- nup hududumuzun bütün müş- külâtı bu gaza etrafında top- lanmıştı. Dicle yolu kapandı. ğı gün Fransızların Asya'ya dikilen gözleri de kapanmış o lacaktı. İngilizlerin şimeli şar kiden itibaren Karadağı cenup eteklerine kadar tutmaları ve günün birinde bi- zirle yapacakları bir anlaşma neticesinde Dicleye uzanan ga gayı büsbütün koparıp atma- işgallerinde | t İngilteredeintihabat mücadeleleri| osmanlı arasında komünist nümayişleri Lord Reading'le müzakerat devam ediyor Mançuride Vaziyet Japon tayyareleri bir Çin karargâhını bombardıman ettiler TOKYO, 8. A.A — Japon kabine si Nankin hükümetine yarın şiddet- li bir protesto notası verecektir. Ja- ponya bu notasında Nankin hükü- metini Japonlar © aleyhinde müret- tep bir usul dairesinde takip edilen bareketi durdurmak için yapılan müracaati is'af hususunda ihmal gös terdiğinden dolayi muahüze etimek iy! tırmaktan çekirmek için Cenevrede girişmiş olduğu | taahhi getirmemek ittiham eylemektedir. Mongolistandeki tahkikat PEKİN, 8. A.A.— Tebang Heneh Lang'in göndermiş olduğu telgrafna meler, Japonlar aleyhinde vahim tes vilâtr etmekte onları Mongo- listanım istiklâlini temin etmek üzre mezkür memlekette | tahrikâtta bu- lanmakla itham eylemektedir. Mare- şal, mühimmat yöklü olan ve Japon aşkerleri tarafmdan muhafaza edilen 5 trenin 2 Teşrinievvelde Mongolis tan hududuna vasıl olmuş olduğunu bildirmektedir. Bu mühimmatın memleket dahiline sevkolummuş ol- duğu söyleniyor. Çin simendiferleri boyuna diğer | bir takım mühimmat (o kafilelerinin daba gelmiş olduğu meridir, Japon tayyarelerinin bombardımanı PEKİN, (Havas), A.A. — 10 | apon tayyaresi Pekin - Mükden de dan muvakkat bir surette merkez ittihaz edilmiş olan Kinteheou istasyonunu bombar duman etmiştir. Külliyetli miktarda zarar ve hasar vukubulmuştur. Bir- yk kimseler ölmüş veya yaralanmış Mançaride vaziyet rar verdiği söylenmektedir. Japon kumandanı bu harekete sebep ola- rak Chang Hsuch Liang hükümeti. nin bu şehirde yerleşmiş olmasının sulh ve sükünu bozmakta olduğunu göstermektedir. Vaziyete hakim bulunanlar bu ha ber teeyyüt edecek olursa kabinenin derhal istifasına intizar edilebilece- | ğini söylemektedir. Çünkü böyle İ bir taarruz Japon kumandanlığının hükümetten istizan etmeksizin hare kette bulunduğu ve vaziyetteki va. hameti artırdığı mum eder. manasmi — tazam Bir ay Içinde Amerikada 154 banka iflâs etti VAŞİNGTON, & (ALA.) — Ticaret mesaretinin basmış oldukları ihsai cetvel ler ağustos ayı zarlnda 154 bankanın if Müz etmiş olduğumu göstermektedir. Bunların açıkları mecmua 289 milyon .Chinchov şehrine taarruz etmeğe ka dolara baliğ olmaktadır. Bu iflârler hal- | ma sebep olmuş yar M0 milyon doların ter iye: rek halk taralndan mehafemasınz iataş eylemiştir. Fransız - Alman; komisyonu PARİS, 8 (AA) — Fransx.Alman intenet komleyonana iştirak edecek Frau arasında başvekâlet se murakabe Picgsemarn, ticaret nezareti müdürlerin. den M. Elbel ve ziraat nerareti müdür. lerinden M. Lesage bulunacaki BERLİN, 8 (AA) teşkili sadi komitesi mesaisine iştirak eylemek talebinde bulunmuştur. tuttular, Manda tabiri gibi bu yol da istenildiği kadar uza- eya genişletilmesi kadar eğilip bükül. meli ve idari maksatlara göre tatbik edilirken iki bin sene ev ları ihtimali Fransızları en çok korkutan bir ihtimaldi. Fran- sızlar bu gagayı için cenup hududumuzun yaki | ninde “Roma yolu.. nu esas vel yapılmış bir yola dönmek- ik | teki maksat her halde gizli ol. maktan çok uzaktır. (Devamı var) - | sına düşmemek için kuvvet İngilterede İntihabat Amele fırkası 500 meb'us gösterecek LONDRA, B. A.A.— Amele fır- kası gelecek intihsbat için beşyüz- den biraz fazla namzet göstercceği- ni, bunlardan 480 inin şimdiden se- çilmiş olduğunu bildirmiştir. LONDRA, 8. A.A.— Amele fır. kası lideri M. Henderson intihabat mücadelesi o dolayisile ilk nutkunu söylemiştir. Komünistlgrin bir nümayişi ROTHERU.M, 8. A .A. — 2000 işsiz komünist tarafından bir nüma- yiş yapılmıştır. Mümayişçiler bir müddet mukavemetten sonra dağıl- muşlardır. Yaralı vardır. Bazı Omü mayişçiler tevkif olunmuştur. Lord Reading'in tema ları PARIS, 8. A.A — Lort Reading ile Fransız nazırları arasmdaki mü- kalemeler dahiliye nezaretinde & aat 11.10 da tekrar başlamaştırı. PARIS, 8. A.A — Lort Reading” in Fransız mazrlarile mükâlsmeleri ziyetin düzeltilme- in en münasip tedbirler hakkın- da tam ve açık (Obirfikir teatisine hasredilmiştir. o M. Laval ile M. Briand Berlin seyahatleri hakkında lort Reading'e izahat vermişlerdir. Ayni zamanda M. Laval'in Ameri- kaya yapacağı seyahat te mevzuu va riyetinin &#ki haline dönmesi ve sul hun bakası, lehine olarak devam © dlmesi lüzumunu tasdik eylemişler ir. PARIS, 8, A.A.— Reisicümhur M. Doumet, Lord Reading'i ne- dim kabul etmiştir. Belâğat Müsabakası Amerikada orijinal bir müsabaka PARIS, 8, A.A.— Lise talebesin- den 17 yaşındaki Fransız Courtade, | beynelmilel belügat müsabakasına iştirak etmek üzre bügün Amerika- ya hâreltet edecektir. Bu müsabaka. da 15 şampiyon milletlerini temsil eyliyecektir. Orijinal bir hadise 0, mamak ana lisanlarile 86; pura İngiliz, İtalyan, Fm ve Alen şampiyonları da binmişler. Bu küçük mikyasta hakiki bir ce miyeti akvamdır. M. , mare zetleri kabul edecektir. M. Doumer, kazanan samzeti, muhteşem bir Se, vres vazosu verecektir. M. Mossolini'nin Faşist- lere bir hitabesi İiğine hitaben mektup göndermiştir. Mu maileyk, bu teşekkülün sbemmiyetindan | bahsederek demiştir kir Bir munivelâ gibi çalışacağı mokta ü- asrinde bekleyerek yalnız kendi İrüvvet ve kudretine güvenenler ve tesis teşekkülü takipte devam denler kargram- da iwmnuniyet ve mefharet tebessümleri göstermemek kabil midir? Bu taşekküllerin hali hazırdaki hâkim hırka ve veğime ende bir idarenin hata Bütün bu haller wearei kudreti har ze man değişmeyen kökleşmiş rejimlerin ta - | ükteridir. Papanın beyannamesi CİTE DU ATTİCAN, 8 (AA) —Os Romino gazetesi ilk sahifesin bir makale ile Papa'nın ka lduğu hitebin her mepanderisle ir yolkat eseri olmak üzere ki hareketten iler rete kluğunu ve mevvcudiyeti hikmetini kendimden bilen kibirli ve mutazzam hir « | cemiyet içinde bu hareketlerin bugünün telâkkiyatile hareketleri sörül olmıyan maziye ait i telâkki edilmek betatile yazmaktadır. Maamafik, bu gazete, milletlerin tekrar ihya kudretini göstereceklerini ve bununla ulühiyet kar yısında din ve imana avdet edileceği hak kandaki ümidini izhar eylemektedir. Alman Buhranı ——— Brüning fırkalarla alâ- kası olmıyan bir kabine yapacak BERLİN, 8. A.A.— Birinci Brü- ning kabinesinde parlâmente grupu- nun ekseriyetini teşkil eden balkıçı fırkasi grupu M. Bruning'in teşkil edeceği yeni kabine aleyhinde ale- nen vaziyet almıştır. Bu fırkanın nimresmi naşiri efkâri olan gazete; Bruning'in riyaseti altında teşkil © dilecek yeni kabinenin hiçbir alâ. kayi celbetmediğini ve halkçı ferka- sının bu teşekküle iştirakinin mev. zu bahsolamıyacağını yazmakta dır. M. Bruning yeni teşkil edeceği kabinenin listesini pe akşamı dir. Mamafih, hallıçı ii bar vekilin teşebbüsleri aleyhindeki cumlarının göstermiş oldu, fe parlamento entrikaları kendisi hissat tirmeğe başlamıştır. Bunun içindir ki M. Bruning'in yaptığı gibi kabi. menin tam bir istifasmı vermekten se kabinede bazı tadilât yapılması dah muvafık olmaz mı idi mütaleası serdedilmektedir. M. Bruning fırkalarla hiçbir mü- pasebeti bulunmayan bir kabine teş kil etmek için kendisine reisicümhur tarafından tevdi edilmiş olan vazi- feyi ifaya devam edecektir. Gorma- nin gazetesi yazıyor: “ Başvekil biz- zat kendi kararlarına gör hareket etmeli ve sonra parlamento âzasma dilediği surette karar / ittihaz ettir. melidir. Elde edilmesi icap eden ili hedef vardır; Yeni kabineye onu parlâmentaun fevkine çıkaracak bir mahiyet izafe etmek ve mutedil sağ cenaha doğru muvafık bir istinatgâh aramaktır.” Halihazırda söymenecek birşey varsa o da halkçı fırkanm simresmi maşriefkrı olan Correspondance Na tionale Libersle gazetesi tarafından yapılaşi taarruzların vaziyeti büsbü- tün müphemleştirdiğidir. Sosyalistlerin — naşiriefkârı olan Vorvaerte gazetesi M. Brüning'e karşı yapılmış olan taarruzların ma. #yonalist muhalefet rücsasile Vesti. falya ve Renlağır senayii mahafili tarafından müştereken yapılmış ol- duğunu iddia etmektedir. » Diifer hazı sanayi mahafilile Brü. ming kabinesi tarafmdan hizsa senet şirketlere sit rüsumun islahı ve bankaların kontrölü suretinde itti. haz edilmiş olan kararlara hastın bir takım bankerlerin başvekil aleyhin- de teşekkül eden cephede mevki al mış oldukları söylenmektedir. Sosyalist gazetesi | birçok sanayi €rbabının nasyonalist muhalifler ta. rafından önümüzdeki © pazar günü Bad. Haraboure da. akdedilccek o- — ewe Yuvarlak masa konferansı birbirine gıt taleplerini | telife uğra- şan başlıca komitenin mesaisini Tee müddet miyetli ie ei EMME | mıştır. Gendhi, bir itilifa vasıl ol. mak için geçen hafta sarfettiği bü. tün emeklerin temamile neticesiz kalmış olduğunu mahzun mahzun itiraf etmiştir. M. Mac Donald konferans bir Semi erdirecek | yolu bütün murahhaslar- ie istemiştir. M. Mac Donald kon peticesiz kaldığı takdirde | giliz hükümetinin. harekete gm Ceneral Grosher'in * bir makalesi BERLİN, 8 (A.A) — Cemefal Gros ner, Bergiseh Maerkisehen Zeituhg geze tesinde bir meksle meşrstmiş ve tahdidi teslihat meselesinde Almanyanm muame de görmek hakkını hals olduğunu tepit eylemiştir. borçları meclisi, hü mete cevap verdi i PARİS 9 (A.A.) — Osmanlı borçları medlisi Türk hükü > nin son mektubuna cevap vererek vadesi 20-11-931 de gelec: lan tediyatın temini ve dövize tahvil edilecek mıkdarın tecdidiif” bilhassa ısrar eylemiştir. Alman kabinesini M. Brüning'i teşkil etmesi muhtemel BERLİN 9 (A.A.) — Kabinenin M. Brüning riyasetinde # şekkül etmesi ve Dahiliye nezaretinin M. Pitanosa tevdii muhif| meldir. M. Shimith münakal nezaretini kat'i olarak reddetmi vr Romanya hariciye nazırı Belgratta BELGRAT 9 (A.A.) — Romanya Hariciye Nazırı Ghika 10 da Belgrada vâsıl olmuş ve Hariciye Nazırı M, Marinkoviç Fransız ve Çekoslovak sefirleri ve Romanya sefareti erkânı fından Hi edilmiştir. Nazır şerefine saat 13 te bir öğle ziyf feti veril rabia 'da döviz ticareti VİYANA 9 (A.A.) — Hükümet ecnebi dövizi ticaretinin yi nız Avusturya Milli bankası tarafından yapılmasını emretmiştif Kont Bethlene ameliyat yapıldı! BUDAPEŞTE 9 (A. A.) — Sabık Başvekil Kont Bethlene “ nseliyat yapılmıştır. Ameliyat muvaffakıyetle neticelenmiştil Her ihtimale karşı bir hafta hastahanede kalacaktır. Tenistede sonuncu' olduk ATİNA, 9 (A. A.) — Atinadaki Balkan sporları tenis umur neticeleri şunlardır: van, Balyarıtan 4 paran, Türkiye Speran oleik v4) edilmiştir. Kayınbiraderi ta- | Meclisin rafından vurulan enişte (Başı 1 inci sahifede) Feyzi Bey Neşet Beyin namına ban- kaya 200lira tevdr etmiş fakat Neşet Bey bu parayi da almamıştır. Daha yüksek taleplerde bulunan ve ecza- hanede de ortakirk iddin eden Neşet Bey meselenin avukatı ile belleği sk sık eczaneye gelip gitmeğe baş- Son günlerde Neşet Beyin bu siyaretleri sıklaşmıya başlamış, bat- tn son üç gün zarfında Neşet Bey hergün eczaneye gelerek: — Şu işe artık bir nihayet ver. lim, gidip avukatımin o görüşün. İş uzadı gitti, teharamül haddini aştı, demeğe başlamıştır. Evvelki gün de sant 9'da eczane- ye gelen Neşet Bey akşama kadar olurmuş, hatta bir aralık Feyzi Be- işin yok kl... eşyaların kısmet mö- himmini sana verdik, Bankaya da sulholmak için 2200 lira tevdi ettik, bankadaki Romanya 25 puvan, Yugoslavya 24 puvan, Yunanistan 18 p Çalışma tarzı (Başı 1 inci sahifede) ce bunun için çolışacağız.,, Zaten vasfı müstemirren fal Diyette bulunmakta olan Mille böy! vazifelerini daha iyi ifa edebil ceği beyan edilmektedir. He nüz mesele tasavvur halinde © duğu halde, bir çok meb'usi buna taraftar bulunmaktadırlı Dün Avrupadan gelen Mill Meclisi Reis vekili Refet bu bapta kısaca demiştir ki: — Bu, daha pratik olabilir! Fakat henüz bir mütalea serdi decek vaziyette değilim.,, Refet Bey bugün dairei inti gidecek habiyesi olan Bursa; tir. Söylendiğine göre, bu cereyan-taraftarları meclise t di edecekleri takriri tadırlar. M. Esat B. git sulhnameyi imzala, parayi al, demiştir. Mamafi Vehbi Beyin © bu sözleri kalmış, gene müspet bir ne ticeye varabilmek kabil tar, Cinayet Iktısat Vekilimiz Bir haftaya kadar avdet ediyor Avrupada fitıktan ameliyat yapılan İktisat vekili Mustafa Şeref Beyin iyileştiği haber ve- rilmektedir. Mustafa Şeref Bey bir haftaya kadar avdet edecek ve ayın 17 sinde Ankarada top lanacak Ticaret odası kongre- sine rivasat edecek! «Ateş püskürüyol (Başı 1 inci sahifede) bu işe ait türemiş ia bu teşekkülün cemiy: ler kanunu mucibince tescili i cap ederken kendini tescil etti mediği ve gizli kaldığı söyleni mektedir. Bu dedikodu yersizdir ve ziyeti bilmiyenler tar yapılmaktadır. Mason teşeki lü gizli değildir. ve “Türk yül selme cemiyeti, namile mü secceldir. M. Wilyam Lloyd George istifa etti LONDRA, 8. A.A.— M. Vilyaı Lloyd George'un istifası babasını milli hükümete muariz bulunduğu: ir delil saretinde elik edilene İ tedir, Alman limanlarında komünist grevi BERLİN, 8. A.A.— Komünisti, rin Alman limanlarında yapmak * tedikleri grev teşebbüsleri akim muşlır. Grev hareketini tevsi | içi dünden beri greve iştirak etmiş ola Sovyet gemileri mürettebatı tekeri işe başlamışlardır. Gemi tayfaları ve rıhtım ri hakemlik kararı hakkında