26 Haziran 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

ni Fatih başını İSTANBULUN Lani?d4 YAYINLI önüne eğmiş düşünüyordu.. “ Bekleyeceğim, dedi, adalet tecel- li edinceye kadar bekleyeceğim, Sultan Mehmet hiddetlenmişti: — Sen bana tahakküm edi- Şemseddin Efendi, de- cere- fena halde İ gözümün © yan eden bir hâdiseye bu kadar | fâkayıt kalamam. Bu gece “Keylânm boynunu vurduraca- ğım. — Ben hüküm vermeden maznunun İslına bile dokuna- mazsınız, Şevketlim! Adaleti siz ayaklar altına alırsanız, hal kın hukukunu kim siyanet ve © muhafaza eder? Verdiğiniz söz den dolayı, vicdanınıza karşı | l hiç bir azap duymuyor musu- nuz? Sultan Mehmedin haleti ru- hiyesini çok iyi bilen Şemsed- din Efendi, nihayet Padişahı iknsa muvaffak olmuştu. Fatih başını önüne eğmiş dü şünüyordu: — Peki, bekleyeceğim, dedi, Ü adalet tecelli edinceye kadar * bekleyeceğim. süs (Zamora Y un aynası.. Klio, Hüsrev etrafında dö- nen ve günler geçtikçe esraren giz bir şekil alan dedikodulara nihayet vermek için sihirbaz Zamoraya müracaat etmişti. Sihirbaz karı elindeki aynayı Klioya uzatarak: — Ben hiç bir şey söyleme- yeceğim. Hâdiseyi sen kendi gözünle gör ve bana hiçbir kelime bile söylemeden bura- dan çıkıp git! Zamucra bu suretle hareket et Bir taraftan ftan da Ley: tında, kime hizmet edeceğini şaşırmıştı. Klioyu daha fazla sevdiği halde eski büyüyü bozmağa ve Hüsrevle Leylânın arasını bul- mağa çalışmıştı, ve Leylâ... İkisinin de büyüye iman ve itikatları var- dı. Zamora birisine; — Peki. dide kalkıyordu. Leylâ, Hüsrevle konuşmak İğin Zamorayı az mı tehdit et- mişti? Şimdi ne yapacaktı? Klio hâlâ Hüsrevi bekliyor.. Kapısına kadar niçin gelmedi- ğini sormak isteyordu. Zamora, Klioyu söylemek istemedi. Aynayı uzatarek: — Dikkat et yavrum, dedi, Hüsrevin başına geleni şimdi — İhtiyarlık, yavrum! Kusu ruma bakma! Artık eski cazi- bem kalmamış... Ne yapsam te- sir etmiyor. Kalbim zayıf. Bey- nim sulanmış... Dizlerim titri- yor., Fazla çalışamıyorum. Fa- kat, olan biten işler hakkında sana izahat verebilirim. Yani şifahi izahat değil. Aynamın vereceği izahat! Malümya, o benimi muavinimdir. Klio güldü: — Ona da razıyım, Zamora! Hüsrev hâdisesinin esrar perde si ia n.. Meselenin iç yüzü- keşfedeyim.. Bu da kâfi. Şimdilik başka bir şey iste mem, Klio aynaya bakmağa başla- dı. — Başım dönüyor, Zamora! — Aynadan gözünü ayırma yavrum! — Midem bulanıyor, Zamo- ra! — Bir az tahammül et, kı- zım! Ve gördüklerini bana da anlat! Klio i açarak elini kalbine — Bayılacağım, O Zamora! İçime fenalık geliyor... Bu et rarengiz aynaya bakanlar d ma benim gibi buhran mı geçi- rirler? Odanın içini hafif ve mavi bir duman bürüdü. Klio şakaklarını rak bağırdı: — İşte., O.. Hüsrev.. Orta- lık karanlık,, Sarayın pencere- sinden içeri giriyor... Etrafına bakındı.. Nöbetçiler bahçede... İşte şimdi sarayın içindeyim... Hüsrev yavaş yavaş merdiven- lerden yukarıya çıktı.. Çok dal- gın görünüyor. Acaba benim odamı mu arıyor?.. Hayır, cari- yelerin odalarının önünde dur- madan ilerliyor. O ne?.. Hüs- rev bir odanın önünde durdu. Ve kapısının eşiğine alnını ko- yarak ağlıyor.. Evet, tanıdım.. (Bitmedi) uğuştura- mm Dese öteki güceniyor ve teh- Sanayii milliye Sanayii milliyemiz, günden güne inkişaf öimeğe namzet- tir. Bnnun tekemmülüne yar- dım etmek her vatandaşın vazifesi, hatta menfaatidlir. Kartal Anadolu fabrikasının mamulâtından ve yet sulâttan bulunan ve iyi evsa- fı öle meşhur Yunus Portland sun'i çimentosu günden güne MILLIYET Cum A HARİCİ HABERLER.. uw.awe. Fransada teklife cevap verdi. Ancak bu teklifin kat'i aliyor bugün gelecek telgraflardan anlamak kabil olabilecek.. Geçtiler. Atlas okyanosu bir defa daha geçtiler LONDRA, 24 A.A, — Teme Neuve adasında Harbour-Grace'dan hareket etmiş olan tayyareci Post ile Gatty saat IIS te İrlandıda Chester civarında yere inmişlerdir. Tayyareciler, Berline gimek üzere saat 14,5 te hareket etmişlerdir. Tayyareci Mis Ruth NEVYORK, 24 (A.A.) — Tayyareci Mis Ruth Nithols el yevm Harbour - Grace'da yat- makta olduğu hastahanede gön derdiği bir telgrafta Atlas Okyanusunu gelecek eylülde geçmek teşebbüsünde bulunaca Zunı bildirmiştir. “LONDRA 2 (A.A.)—Post ve Gatty'nin tayyaresi Chester yakininde gayet iyi şerait altın da karaya inmiştir. Tayyareci- lerden birisi oldukça yorgun gö rünüyor. Tayyareciler, uçuşla” rının ilk üç dört saatinin fev- kalâde heyecanlı geçtiğini ve müteakıben yağan yağmurun seyahatlerini kolaylaştırmış ol- duğunu beyan etmişlerdir. At las Okyanusunu geçmiş ol: tayyarenin hiç bir tamire ihtiya cı görülmemiştir. Tayyarecil, öğle yemeğini tayyare karargâ hında yedikten sonra Berline Soyaslan hareket etmişler- M. Maniu siyasi hayat- tan çekiliyor BUKREŞ, 24 A.A, — M. Manin, milliyetçi köylüler ferkası reisliğin. den istifa etmiş ve siyasi hayattan kali surete çekildiğini söylemiştir. Lortlar kamarasının ilgası meselesi LONDRA 24 (A.A.) — A- vam ka ında o meb'uslar- dan bii hükümetin parla- mentodan Lortlar kamarası” nın ilgasını talep etmeğe âma- de olup olmadığı tarzında sor- İ muş olduğu bir suale M. Mac Donald namına cevap veren M. Snowden, hükümetin muhal kak surette bu meseleyi tekrar mevzuu bahsedeceğini ümit et- mekte olduğunu ve! zamanı ge Yince, bunun için lâzım olan sa lâhiyetleri talep edeceğini söy- lemiştir. Amerika harbiye tale- besi Berlinde BERLİN 24 (A. A.) — “Ga | Atina mektubu | tbuat kanunu ATİNA: — Aylardan beri bil hassa muhalif matbuatta hükümete ve Ba;vekile karşı şiddetli hucüm- lara vesile veren yeni matbust ka- mumu İâyihası © birden bire gayri lefet mahafili de, siyasi ricalin ba- zen hüsusi bayatma kadar uzanan dilleri kısacak yerde, fırsattan isti. | © iadeye kalktılar ve M. Vemizelos'un halk arasındaki sartu namına bir darbe vurmak istediler. Başvekil mecliste matbuat ma: suniyetini kaldırmak zarureti oldu- ğunu söyledi. M. Venizelos mecliste M, Kafandarir'e de bir | telmihte bulundu. M. Kafandaris o zaman, hükümet gazetelerinin de muhale- fet gazetelerinin kullandığı dile ve vasıtalara müracaat etmesini söyle miş. Kafandaris böyle bir şey söy- | | lemedğini iddia ediy: Şimdi ortada iki taraftan biri yalan söylemiş vaziyete düşüyor. M. Venizelor akşam gazetecilere beyanatında “efendi” sıfatını. bile yakıştıamadığı Kafandaris'e bir to- kat vurmadığına pişman olduğunu söyledi. Beyanatında meclis reisi; den fırka reislerini bir haysiyet vanı halinde içtiman davet etmesini ve divanda kimin yalan söylediğinin meydana "çıkarılmasını rica ettiğini de söylüyor. Fırka reislerinden üçü Papanasta syu, Kondilis, Zaviçanos divana iş- tiraki kabul. ettiler. Kraliyet taraf. tarlarmın reisi Çaldaris kabul etme- di. Kafandaris ise divana riymsot ©- den meclis reisi M. Sotoklis'e, yal- nız M. Venizelos'un yalan söyleyip 5 diği imi değil, hasa. si bir muhaverenin aleniyete. çekn- rimasının da şeref kaydelerine ne dereceye kadar uygun olduğumu da araştırmasını bildirmişti. Bu talep Kafandaris'in. bakike- ten böyle bir şey söylediği zehabını hüsel etti, Divan hey'eti iki içtimamda başvekile temaman hak verdi. Bunun üzerine Kafandaris dost larını topladı ve torakkiperverlerin meclis celselerine iştirak etmemele. rine karar verdi. Fakat fırlex azası | adeden az öldukları için, bu karar- larından ciddi neticeler tahassul et. mesi beklenemez. Fransız - Alman nazır- larda görüşecekler mi? PARİS 24 (A.A.) — Siyasi mahafil, dün telsiz telefonla M Brüning'in nutku ve bu nutuk- ta müşarünileyh tarafından Al. man - Fransız başvekili ve ha- riciye nazırları arasında vukuu. nu telkin ettiği mülâkat hak- İ Cevaplar Hemen hepsinin müsbet olması muhtemel Amerika reisicümhuru |... | Hoover maliye nazırı M. Mellon ve maliye encüme- ni reisi Smoot LONDRA, 24 A.A. — M. Bald- win'ia M. Seowden'den M. Hoover” in teklifi karşısında hükümetin si- yaseti hakkında beyanatta bulum- masını istemiştir. M. Snowden de- miştir ki: M. Mac Donaldın 22 ha ziranda Avam kamarasındaki boya- hatı mucibince Britanya hükümeti mezkür teklifi esas itibarile memnu. niyetle tasvip etmiştir. Hükümet teklifin derbal tatbik edilebilmesi i- çin plân teferrüatının — tanziminde teşriki mesaiye amâdedir. Hoover'in teklifi ne kadar tetkik olumuren A- merika'nın bu hareketinin -büyük- lüğü de o nisbette artar mütaleasm- dayız. Avrupa'nın aynizihniyetia bu- İ na mulcabele etmemesi çok © şayanı teessüf olur. Şayet bütün alâkadar devletler ameli neticelerini otahak- kuk ettirmek için icap eden tetbir. leri almazsa bu tekliften tevellöt &- decek (faydalar ziyan uğrayacak. tr. Biz Amerika hükümetile enota- bıkız. Bir konferans toplamak için vaktımız yok, Amerika'nın teklifini mevkii tatbilke koymak için — daha sür'atli bir usul bulmalıdır. Britan- ya hükümeti Hoover teklifini maal itibarile olduğu kadar Gikir itibarile de kabul etmektedir. Binnensleyh Hoover teklifi umumiyetle kabul - lunduğu takdirde alacaklarını tehire İzmir valisi Ankara'da Ankara, 25 (Telefonla) — İzmir valisi Kâzim Pş. hükü- met erkânı ile temas için buraya geldi. Bulgar kabinesi istifa ediyor SOFYA 25 (A.A — Başvekil Liyapçef iki gün zarfında is- tifasını vereceğini bildirmiş, ftrkasının M. Mlinofa halisane bir surette müzaherete âmade olduğunu ilâve eylemiştir. Bir günde dört intihar vak'ası İZMİR 2 S(A.A.) — Bir gün zarfında şehrimizde dört inti- har vak'ası olmuştur. Bir genç tabancayla kalbi üzerine ateş ederek intihar etmiş, bir kadın başından aşağı gaz dökmek su- retile kendi ateşlemiş, ve bir kız kendisini denize atmış, otuz at, beş yaşında bir erkek te bıçakla kendisini göğsünden yarala- İki mıştır. İzmirde beygirli tramvaylar kalkıyor İZMİR 25 (A.A.) — Belediyenin mütemadi takibatı karşi sında halihazır beygi den İzmir rıhtım tramvay şirketi en medeni ve asri nakil vas. tası olan trolubüsleri İzmire getirerek münakalede kullanmağı karar vermiştir. Bunlar elektrikli tramvaylardan daha seridir. Denizli zahire borsasında DENİZLİ, 25 A.A, — Bu hafta zahire borsasmda buğday 5 ilâ 7,10 paraya satılmıştır. Misir 3 buçuk 4 Çavdar 5 buçuk Susam 16. Papağı 40 Anason 12 buçuk ipek kozası 100 ilâ 125 kuruştan muamele görmüş- | tur. Al& unun 100 kiloluk çuvalı 10 ikinci 9 üçünçü 8 liraya satılmıştır. / Papa tahkir mi ediliyor? VATİKAN 24 (A.A.)—Os servatore Romano gazetesi, İ- talyada bilhassa “Papanın fe- lâketengiz siyaseti,, namı aslın da neşredilmiş olan bir takım ri salelere müteallik bir makale neşretmiştir. Bir gazete diyor ki: “Biz bu risalelerden âmiya- ne ve bayağı mevzuları dolayı- sile bahsetmiyoruz. yalnız mev cut ve mer'i kanunlara, resmi mukavelelere ve istediği za- man kanuna riayet ettirmesini bilen sansürün mevcudiyetine rağmen papaya karşı mütema- diyen hakarette bulunulabildi- ğini göstermek için bahsediyo- ruz. kanaatini izhar eylemiş ve demiştir ki: M. Hoover'in teklifi | bugünkü bütçemizde takriben 11 milyon is- terlinlik bir meblâğa şamildir. Ame rika ile müştereken ittihaz etmekte olduğumuz hattı hareketin çok mu- bik olduğu cihana yeni bir ittihat ve refah verecek olan © yardım ile meydana çıkacaktır. İtalya kabul etti VAŞİNGTON, 24 A.A. — tt sefirinin bu akşam M. Mou nin M. Hoover'e cevabını hari: nezareline tevdi ettiği teyit olun maktadır. Bu cevapta Hoover'in tek lifi esas itibarile tasvip olunmakta- dır, Fronsa da cevap verdi PARİS, 4 A.A. —M. Laval, Hariciyede tebeddülât Ankara, 25 (Telefonla) — istihbarat müdürü Kemal ve memurin | Hariciye vekâleti müdürü Hamit B. lerin be- cayişleri. icra edilmiştir. Ispanyada intihabat MADRİT 24 (A.A.) — Me Pietro, müessisan © meclisinin! içtimar için Edcorial manast” rında tertibata başlamış oldu” ğunu söylemiştir. meclisinin bu yaz mezkür ma” nastırda içtimaların: aktetmesi çok muhtemeldir. Dahiliye ns” Zırı intihabat karışıklık” lar çıkarmak için müfrit sağ V? sol cenah fırkaları tarafından hazırlanan plândan hükümetin haberdar olduğunu söylemiş v8 hükümetin ne yapmak lâzi# | geldiğini bildiğini ilâve edrek İ intihabatın tabit ve süküz dahi linde cereyan edeceği ümidini | izhar eylemiştir. —————— leyh tarafından bugün M. Hoover'8 takdim edilecektir. Belçika tetkik ediyor BRUXELLES, 24 A. A, — M Hiymans, Hoover teklifinin tetkiki” | vukufu olan iki nazır ile görüşmü” tür. M. Hymans, alâkadar devleti” nezdindeki Belçika sefirleri ile d£ temasmı muhafaza etmektedir. Bir makale 3 NEVYORK, 24 A.A, — Ass” ated Press'in Paris'teki tmubabirir çekmiş olduğu bir telgrafta Ameri" | ka hükümetinin Fransa hükümetin”. “Fransa'nın Hoover teklifini kabul etmek için bir takım kaydü şartis” ileri sürmesinin Washington'da WÜ sait bir surette burada göreceksin! daha ziyade iyileşmektedir. | zette du Midi, nin istihbarına | kında bir çok tefsiratta bulum. | amâdedir. Bu teklifin kabulune inti | pugün saat 15,30 da refakatinde mü | biğireni Klio aynayı eline aldı: İuşaatla meşgul olanlar, | nazaran “Copenhague, 1 ziya- | maktadır. Bu ihtimalin bu sa. | bni yek, vim AM bei kilin gü Me — Peki amma, sana | Onu istimal etmek ve mema- | ret etmekte olan Arkansas ve | bahki kabine içtimaıda derpiş | bir temmuztan itibaren talepten sar | ka getiri M. Edge'yi kabul etmiş ve | © ” söyleyecek sözlerim ve dertle. | Wiki eenebiyeden ithal edilen | Wyoming zırhlılarında bulu. | olunması ve M. Brüning'in bu | fınazar edeceletir” Ri ran vali M. Mellon rim var.. Bana cevap ver; Hüs- | çimentolara tercih etmelidirler. | nan 500 Amerikalı (o harbiye | talebinin sarahat bulduğu tak- M. Snowden cenebi devletle vie e LONDRA, 24 ALA. — Ameriki rev şimdiye kadar bana neden | Bu suretle hem yerli mah- | mektebi talebesi Almanyaya | dirde, Fransa tarafından hüsnü | yaptığ ayni tavizatı domiyonlara ve | 91 tevdi etmiştir. Bu metin, kablo | maliye nazırı M. Mellon'un yeri gelmedi? sulâtı teşvik, hem de Türk iş- suretle karşılanması çok muhte | Hindistana da bahşetmek suretile | ile Washington'daki Fransız sefiri | ant 11 de Paris'e hareket edece Zamora kaşlarını ça! iliğini toşci etmiş olurlar. ir, meldir, umumun tasvibile hareket ettiği | M. Claudel'e çekilmiş olup mumai: İ zannolunuyor. mütarekenin (oOimzası (oeki- binde itilâf” devletleri, Al manya'ya muharebenin ma- tamamen tesviye ettire ceklerini söylemişlerdi. İngil- tere'nin 1919 intihabatında ya- ni mülarekenin imzasından son ya fakat Versay sulhundan ev- vel Lloyd George'un irat ettiği bir mutukta söylediği sözler meşhurdur, Uzağı gören bir devlet adamından ziyade gü- Dün politikacısı olduğu bilâha- ra takip ettiği si; şılan bir başveki! — Almanya bir “farthing' ne kadar -— İngiliz meteliği — harbin masarifini tediye edecek tir. Lloyd George'un bu “son me Slim laderliye nutku mii tarekeden evvel i harbin ancak bir neticelenebileceğini tutku kadar meşhur olmuştu. Meteliğine kadar tediye nutku Lloyd George'a intihabatı ka- zandırdı,Fakat ns zaman ki, iş avamfiribane intihabat nutek- larından masa başında hesap meselesine intikal etti; ya'nın bu hesap püslasını tedi- ye edebilmesi şöyle dursun, bu nun hesaplanmasına bile imkân olmadığı anlaşıldı. Dört sene devam eden bütün cihan devlet lerinin iştirak ettiği bir muha- rebenin masarifini, hesaplamak kolay bir iş değildi. Bunun üzerine başka bir na- zariye ileri sürüldü: Mademki Almanyanın bütün masarifi te diye etmesinz imkân yoktu;o Alman | halde tediye. edebileceği kadar vermeli idi, Tediye kabiliyeti nazariyesi kabul edildi. Efrat arasında olsun, beynelmilel ol- sun, her hangi bir alacak vere cek işinin en iptidai kaidesi meblâğın ve tediyesi İ zım gelen müddetin de muay- yen olması İâzim gelirken, Al manyaya tahmil edilen mali mes'uliyet, verebileceği mikda- miyen yük idi, Bu prensip kabul edildikten sonra Almanya'nın mali istita atini ölçmek te bir mesele oldu. Fransızlar Almanya'yi tazyik etmeğe başladılar. Bu siyaset, 1923 senesinde nihayet. Ruhr | işgalile neticelendi. Harp tek- İ rar başlamış gibi idi. Ruhr'un işgali, tamirat meselesini, mali safhadan çıkardı birinci derece de ehemmiyeti; bir siyasi mese le hâlire koydu. Bir müddetten beri enaienn Almanya'ya kar | bayet Young plânlarile Alman ! şı takip eti siyaseti şüpheli mazarlarla görmeğe başlıyan İn giltere, Ruhr siyasetinde Fran sadan ayrıldı. İngilizler, Fran- sızların, tamirat meselesini ba- hane ederek Almanya'yı parça lamak siyasetini takip ettikle- rinden şüpheye düşmüşlerdi. Filkakika Fransız ve Belçi | ka işgal kuvvetlerinin işgal mıntakalarnda ( takip ettik leri. hattı hareket te bu şüpheyi (takviye o ediyordu. Ruhr siyaseti yüzünden İngilte re ile Fransa arasındaki ihtil 1921 de Vaşing ton tahdidi teslihat konferan. İ smda tahtelbahirin ilgası mev- zuu bahsolduğu zaman vuku bulmuştu. Denilebi bu Ruhr ihtilâfı, fagiltere ile Fran sanım siyaset yollarının ayrıldı ğı noktadır. Bundan sonra Daures ve ni ya'nın mali istitaatını ölçmeğe | l teşebbüs edildi. Bu müzakere- | lerde İngiltereyi Fransadan ay | rılmış buluyoruz. Cephe birli- ğini zahiren muhafaza etmekle beraber, İngilterenin tesirile Dawes plânile Almanyanın her e edeceği mikdar tes Fakat borcun müdde edilmedi. e Nihayet Ya: ag plânile de gerek mik- dar, gerek müddet tesbit edil- di. Bu sonuncu plâna göre, Al- manya 1987 senesine kadar se- nede vasati 1 W, milyardan 2 milyara kadar altın mark tedi- ye edecekti. Mahsubu mevzuu bahsolan 1931-32 senesi tediye edeceği meblâğ 1,618,900,000 altın mark idi. Amerikahlar bu tamirat me- selesini ta ilk gününden tasvip etmemişlerdi. Çünkü Reisicüm hur Vilson'un sulh şartların- | dan biri, tazminatsız bir sulh Amerikalıların o hassasiyeti rencide etmemek ii için at bu yaldız Amerikalıları selesinde Avrupa devletlerinin Alınanyaya karşı takip ettikle- | siyasetlerini Balfour kısmen | mesile tesbit etmişlerdi: ri bu siyaset de Amerikalıların hesaplarına elvermediğinden, Amerika, A rupadan harp içinde ikraz etti. kelimesi yerine tamirat ta | terede bu borçların mahsup birini ikame etmişlerdi. Fakat | dilmesi hakkında bir kaç itmin | den beri propaganda yapı! etmemişti. Kısmen tamirat me- | ta idi. Esasen İngilizler çi dü ra ve tamirat meselesine ii i tere, Almanya'dan ancak ikaya vereceği olan para inde tamirat bedeli isti; ii ği 2500 liye kadar İngiliz hi | ti. rasmı almakta mrar etmiştir. Binaenaleyh © zamandan beri itilaf devletleri, Almanya'dan tamirat bedeli dıkları paranın kısmı âzamı nı harp borcu nâmı altında merikaya vermektedirler, mâmı altında al | Amerika idi. Amerikalılar, Bir taraftan Amerika'nın Av rupadan Harp borcu olarak al- a para diğer taraftan Alman ettiği tamirat bedeli, cil idi. Gerçi Fransa ve İngiltere yanını teşdit hattâ bazılarına gö | yorlardı. 1929 senesinde n başlıca Fransaya tediye Beynelmilel” borçlar ile © mirat bedeli arasında bir mi Bakbe görem Ütemiyen esi vi bel ii nelmilel borçların itil†« lerine yapılan ikrazlardan ret olduğunu ve hukuki bir sa istinat ettiğini, diğer tan Almanya'dan alman rat bedelinin cebir ile teirilen bir muahedeye is! ettiğini ileri sürerek, emi | münasebet olmadığını ii si a Müessisan | er ln ir n ri K ELİ 7 2 ETİ ağ kir bu | “R ö ç K . “İt i Nk