3 Haziran 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

Gg TIRI PE TA Iİ) No:21 Tazan: M. Yaruz Çan ihtilâfı çıktı Bu çan meselesi türklerle rumlar arasındaki ç ihtilâfların başlangıcı olmuştur Ocak ağaları çan sesine alı- | ak olmadıkları için, ertesi gün | #nu mühim bir hâdise şeklin © le padişaha arzetmişlerdi. | - “Yeniçeriler, o müslümanla- | am ezanı gibi, yalnız ibadet sa- © Sini ihbar etmek için birer de- (a çan çalmı rica etmişler © «e sürekli çan seslerine taham- © Mül edemediklerini, bildirmiş- o erdir. Fatih: — Yeniçeri ağalarının hakkı Demiş ve Başpapası, bu ui-. ele hakkında görüşmek üzere araya davet di. Çan meselesi, İstanbul'da Türklerle Rumlar arasında çı- tan dini ihtilâfların başlangıcı- i teşkil ediyordu. || Fener bşapapası Genadios, o İsvrin en saki ve ülim adamla, ndan biriydi. Fatih'in kendisi !e fevkalâde teveccühü vardı. Sultan Mehmet, Genadios'a: — Çan sesinden halk şikâyet #diyor. Benim, her milletin 'di- | Gine bürmetim vardır. Hiç kim enin dini hissiyatını rencide et bek istemem. Büyük çanların “örekli çalınması, dinin esas mevzuatından madut değil; hi- İstiyanlığın intişarından bir saç asır sonra vazedilmiş âdet- €rden biridir. Büyük çanları “almazsanız bundan dolayı haz eti (İsa) nın güceneceğini zan iyorum! , Genadios, Fatih'in bu sözü- | Sosa duyduğu bu mu &addes sesin durmasına sen na #İ muvafakat ettin? » Diye haykırıyorlardı. » Kilisedeki ihtilâf, papaslar irasında ihtilâle sebebiyet ve- “ecek kadar büyümüştü. Paskal fanın ilk (Büyük Cuma) günü Şütün papaslar (Fener)e top- © ammışlardı. » Edirnekapı'ya giden yer al andaki gizli yolda, (Genadios) eyhinde, papaslar tarafından safi içtimalar yapılıyor, Başpa ehliyetsizliğinden dolayı çok daha müte- müzakereler cereyan ederken, kilisenin Meclisi Cismani ve Ruhanisi bir arada içtima et- mişti. Saraydan gelen bir heyet, ın makamına çıkarak sı iradeyi tebliğ etti: “— Fener papasları, yalnız Türklerin değil, bizzat kendi milletinin huzurunu dahi ihlâl ve efkârı ammeyi ifsat edecek harekete cür'et ettikleri ve tara fımdan nasbedilen Başpapas Geneadios'un azlini talep eyle- dikleri mesmuum oldu. Klise halkına malüm ola ki, tarafımdan nasbedilen Başpa- pas Genadios, ancak benim ira demle azledilebilir. o Bundan sonra, Fener Başpapaslık kay- makamlığına nasp ve tayin edi lecek Keşiş, ta inti- hap edilecektir. Çan meselesi vesile ittihaz edilerek, lüzumsuz iddialarla Başpapasa hücum edenler ve halkın huzurunu ihlâle çalışan lar en ağır cezalarla tecziye &- dileceklerdir!,, Sayardan gelen hey'et, bu iradeyi okuduktan sonra, Baş- papas Genadios'a sordu: — Kiliseyi fesada veren pa- pasların isimlerini istiyor, onla rı bize tanıtır mısınız ? Genadios, yanındaki papas- lara manâlı bir tebessümle bak tıklan sonra: — Papaslar ibadetlerile meş guldürler. Çan meselesi kalma mıştır. Zatı şahaneye böylece ia yaplan bi eyledi. Genadios, den Sinyor ları tahrik e etmişti. tarino., , bu ihtilâfı hazırla etrepolitlerle genç pis koposları körükleyen adamın (Venedik Elçisi) hden başka bir.kimse olmadığını anlayınca meseleyi derhal Sultan Mehme de anlattı. “— Bu adam, yalnız Türk âleminin değil, Hiristiyan ma hafilini de karıştırmağa ba; dı... Bu Elçiye haddini bildir. mek gerektir, şevketmaap!,, Dedi. Fatih, artık, Sinyor Kontari- no'nun memleket için çok mu- zır bir adam olduğuna kanaat getirmişti. Firuz Paşa ve ka- hâdiselerinden sonra (Fener) ihtilâf ile de sabit ol. muştu ki, Sinyor (Kontarino) Türklerin aleyhinde - İstanbul- da - ne mümkünse yapan, iki millet arasında Fatihin tesis etmek istediği dostluğu daima - âzlile yerine, ; Pen Metrepolit'in intiha- ee çalışan müfsit bir adam- #ı düşünülüyordu. © Yer altında gizli içtimalar ve için sert olur ve şu snf in- hayatlarını güçleşti 1 — Korkaklar ve hayatlarında defa cesaret hissetmemiş olan- ş Bu korkaklar Faşist rejiminin aşırı ileri gittiğini. ve ipin gerildiğini zannederler. Bunlar i besiye bırakanlardır ve inkilâp havasım teneffüs ede- 2 — Tenbeller: Bunlar belki çi bulunmuşlardır. Fakat şimdi "da (1) biraz gönül eğlendir- ve biroz çalışıp cok dinlenmek İ) — Napoli yakınında, eskiden Nar ların rahat ve selilik ii ei (Devamı var isterler. 3 — Inkılâp iklimi bilhassa ka- zanççılar için pek sert olmuştur. Ka- zanççılar çeşit çeşittir: Politikacılar, iktesatçılar, açlar. Hele ahlâk. çılar! Bunlar o kimselerdir ki kendi- lerinde olmıyan liyakatlerle övü- İ ların yalnız kartları vardır; değerle. ri yoktur. 4 — Nühayet daha az mühim ol | yan gafil sm gelir. Gafil. ler: Çünkü inkılâbı tam anlamamış- | lardır. Gafildirler: Çünkü kip simdiye kadar gördükleri benzemez; tethiş her sün e gi «Saydığımız kılâp muhalifleri dağ unutulma malıdır. «Bunlar hakkında boyuna tahki- kat yapmak ve tasfiye tedbirleri al. nak Bizımdır. «Bütün inkılâpların iklimi serttir. İnkılâbı iklimi samimiyette sıcak” tar; fakat kararlarında soğuktur. “Hatbüstüva ve kutuplarda yaşa- mak herkesin işi değildir. «Bu dört sınıftan birine mensup olmak betbahtlığında bulunan bir genç kaç yaşındadır? Seksen.,, Falih RIFKI > HARİCİ HABERLER.. Italya ile Papalığın arası açıldı. Faşist fırkasına veya genç faşistler teşkilâtına dahil olmayan cemiyetler kâmilen dağıtıldılar Papa Vaziyetten son | Ticarette derece müteessir imiş ! & ik aksiyon katolik teşkilâtının faaliyeti İtalya ile Papalık makamı arasında aktedi- len konkordatonun tayin ettiği hu- dut dahilinde inkişaf ettirmekle ik katolik teşkilâtr kendisine mahsus bir bayrağa ve faşizm idaresine açık tan açığa zıt ve muarız bir progra- yüksek tahsil gören talebenin bir aksülamel hareketinden ileri gelmiş tir. Bununla beraber bu hâdiseler va- him bir mahiyet ve şekil almamış- tr. Tialyanın her tarafında tam bir sülün hülrüm sürmektedir. Şu ci- Papa Onbirinci Pi het te kayde, şayandır ki, Papalık makamı protestanlık propagandası- na ve katolik dininden başka mez- İSTEFANİ Kardinalleri topladı VATICAN, 2 A.A. — Papa, Ro- mada bulunan bütün kardinalleri top layarak kendilerine son vak'alar hak kında malümat ve izahat vermiş ve katolik aksiyonunun düşmüş olduğu vaziyetten dolayı duymakta olduğu keder ve teessüfünü beyan etmiş tör. Her taraftan telgraflar PARİS, 2 A.A. — La Croix ga- telgrafları Tamil Bütün mma hislerinden en Croix gazetesi, Fransız Ka- tolik aksiyonunun bir protesto name sini neşretmektedir. Bunda papaya karşı yapılmış olan (o hakaretler ve İtalyan Katolik aksiyonunun uğra- muş olduğu taarruzlar şiddetle pro- testo edilmektedir. Cemiyetler dağıtıldı ROMA, 1 A.A. — Valilerin da- hiliye nezaretine gönderdikleri tel- graflardan anlaşıldığına göre, milli faşist fırkasına veya genç faşistler içakilânn dahil bulunmuyan gong. ik cemiyetlerinin dağıtılması hak kanli iz ea hiçbir bö. dise çıkmadan tatbik edilmiştir. Faşist kuvvetleri ROMA, 1 A.A. — Bu yakınlarda neşredilen resmi istatistiklere göre faşist gençliğini teşkil eden kuvvet- ler 3i Mayısta şu miktar özadan i- baret bulunmuştur: Genç faşistler teşkilâtı | 780,280 Faşist keşaflar 250,496 Faşist genç kızlar 74182 Yekün 1,104,968 ğe DİPLOMAT ANFASI |! İnkılâp li İngilizler, kralları ve krala içim yeni bir iş buldular: Seyyar satzcılek.. Filhakika İngilterede krala bir vazife bulmak lâzimder. Çünkü si- yasi hayattaki veli hiç sensnbesinde olduğundan İngilizler daima krala faydalı iş gördürmeğe çalışırlar. Kral yedinci Edward, elbise moda- sını icat ederdi. Kralın her mevsim başlangıcında giydiği elbise, o mev- simin modası olurdu. Yalnız İngil- terede değil, bütün cihanda elbisesi- ne maraklı olan ber erkek o modayı giyerdi. Fakat bu, İngilterenin müreffeh zamanına ait idi. İngiltere şimdi bü- yük bir buranın zebunudur. Tica- veti durgun ve binnetice iştzlerin adedi de her gün yül Bu vaziyette kral için yeni bir va- zife düşünülmüş. Ancak kralın ken- disi hasta olduğundan yeni iş bilve- kâle velinht tarafmdan yapılmakta |”, dır. Bu yeni iş te İngiliz emtinsi için seyyar satış memurluğudur. Sabık Alman imparatorunun, Krup silâh fabrikaları için satış memurlu- imiş ve komisyonunu da Krup şirke- tinden almağı ihmal etmemişti. Ancak İngiliz veliahtinin satış memurluğu daha asridir. Veliaht, Cenubi Amerikayı ziyaret etmiş ve | orada İngiliz tçsretinin inkişafına çalışmuştır. İngiliz mallarının ber mamulâta faik zara; irat ettiği nutuklarda söylemiş, bunların sağ- ğını anlatmış; hattâ bir aralık büyük babası yedinci Edward'ın modayı tamim rolünü de yapmış ve zarif erkek elbiselerinin ancak İngi- i& , e m bi Kayi e aelleeğini Veliaht şimdi Höğiltereye dön- müştür. İngiliz Güccarları, veliab- Hin faaliyetinden sipmnundurlar. Fa- kat söylediği bakılacak — dir Veliaht her iiği yerde Ameri- ka tearetinin İngiliz ticaretine ga- bildiriyor. Ve sobeple- izah ederek diyor ki: rımız yorlar. Eğer yarının haleti ruhiyesi. ni anlayarak o yolda yürümezsek, Amerika ticaretine galebe çalama. yız. Ingiltere veliahti bundan sonra bu günün haleti ruhiyesini anlatıyor; — Evvelâ reklâm yeni hayatta büyük ehemmiyeti vardır. Amerika tüccarları reklâma çok ehemmiyet vermişlerdir. Biz ehemrüiyet vermi. yoruz. Sonra şimdiki nesil insanlar, dayanıklı eşya istemiyor. Dada zi- yade ucuz eşya isteyor. Çünkü her şey, hattâ otomobil bile, kadın elbi. sesi modası gibi değişiyor. Biz sağ- lam ve dayanıklı eşya yapacağız di- ye pahalı mal yapiyoruz ve bunun piyasalarda revacı yoktur. Çünkü lar sık sık değişikliğe alışmışlardır. Radyo tekâmül ettiği için değişiyor, Otomobil değişiyor. Elbise kumaş- ları değişiyor. Telefon değişiyor. her şey değişiyor.” İsalin vellehiirin Günel Yazi hakkında bu tahlili İngiliz ticaret âleminde büyük bir tesir yapmıştır. tedirler, Ve hiç supap büyük bir pisikolog bu seyahatile de isbat eden veliahi, hu itimadın pek yerinde olduğunu isbat etmiştir. İn. giliz tüccarı İngiliz velabtinin tav- mer göre hareket eder de zevk- leri bukalemun gibi değişen yeni in- sanlara göre çürük eşya imâl eder. se, yakın zamanda eşya piyasaların. da ve satış usullerinde Yeni bir in. kılâba şahit olacağız. Kim bilir bel. ki de satıcı şimdi olduğu gibi, mal, sağlamlığından bahsedeceği yerde müşteriyi teşvik 8 — Vallahi çürüktür.. Diyecek... da mukayyet âza adedine nisbetle 113,818 kişilik bir tezayüt vardır. Bu teşkilâtlara dahil erkek ve kız çocuklardan 270,250 kişiye kazalara karşi sigorta senetleri tevzi edilmiş- Bu yekünda geçen nisanın 30 un- | tir. Zelzele İran'da şiddetli fırtına ve zelzeleler oldu TAHRAN, 2 (A.A.) — De mavend ve Şahınor'da şiddetli zelzeleler olmuştur. Şimdiye kadar hasar vukuuna dair hiç bir haber yoktur. İranın diğer taraflarında da şiddetli fırtma- lar olmuştur. Bilhassa Tibriz- deki fırtına fazla şiddetli olmuş ve Hemedanda da telgraf mü- nakalâtı inkıtaa uğramıştır. A- ralarında kadın ve çocuk bulu- nan 7 kişi yıldırım isabetile te- lefolmuştur. İranın şimali gar- bisinde Mandoap'ta tavuk yu: murtası iriliğinde dolu yağmış ve mahsulâtı tahrip etmiştir. Japonyada bir yangın daha TOKYO, 1 A.A. — Burada çı kan bir yangın hastane” sini kısmen tahrip etmiştir. Etfsiye efradından Z kişi ölmüş ve 2 kişi de yaralanmıştır. İş bankasının Malatya şubesi açıldı MALATYA, 2 A.A. — Iş Ban. kası Malatya şubesi bugün memur ve tüccar birçok zevatın huzurile a- çılmıştır. Bu iktisadi müessesenin Malatya muhitine getireceği inkişafı takdir eden halkımız bu vesile ile de Büyük Gaziye şükran ve tazimle İdirmişlerdir. rini bile Meyva ağaçları ANKARA, 2 A. A. — Ankarada meyva ağaçlarına arız olan tırtıllar. la mücadele etmek maksadile İkti- sat Vekileti tarafından yapılan teş- kilât mayıs ayı zarfında 309 bin a- raat mücadele âtı sayesinde ta- mamen tedavi ir, Adliye vekili geldi Adliye Vekili Yusuf Kemal Bey, dün Ankaradan şehrimize gelmiş ve doğruca Çamlıcada- ki evine gitmiştir. Yusuf Ke- mal Beyin İstanbula iş lerini görmek üzere geldiği ha- ber alınmıştır. e Şurayı Devlet reisliği Refet Bey de namzetler arasındadır ANKARA, 2 (Telefonla) — Şurayı devlet reisliğine intihap Kazanç vergisi Devlete ait müesseselerden kazanç vergisi alınacak mı? ANKARA, 2 (Telefonla) — İktisat encümeni kazanç vergi $i lâyihası üzerinde tetkikatını ikmal etmek üzeredir. Encü- men ayda 20 liraya kadar kaza nan vatandaşlardan o kazanç vergisi almmaması esasını lâ- yihaya ilâve etmiştir. Bundan başka devlete ait sa m ayi müesseselerinden de ka- | izah etmiştir. 27 milyon kilo çekirge itlâf edildi ANKARA, 2 A.A. — Cenup vi- i çekirge mücadelesi bitmiştir. Mücadele neticesinde Mar dinde itlâf edilen çekirge miktarı 14, Urfada 13 milyon kilodur. ANKARA, 2 (Telefonla) — Sur- El m e $in Hariciye vekâletinde bir komis- Fransız hey'eti reisi Kont dö Şam- ANKARA, 2 (Telefonla) — Ma- liye Vekili Meclisin perşembe veya cumartesi inikadında Refik Şevket Beyin sunl takririne cevap verecek- tir. İbrahim Alâettin B. de Bulgaris, | 30 sene hizmet eden memurlar ANKARA, 2 (Tdefonla) — Büt- çe encümeni 931 bütçe lâyihası üze rinde tetkikatma devam, etmiştir. 30 bol takımı ile (Galatasaray ii eğ Malmdur ki bu iki takım mek- keti tep takımlarının cn kuvvetlileridir. Geçenlerde bu iki mektep oynamış- lar ve şampiyonluk İstanbul Hisesi tarafından kazanılmıştı. Ancak gene finale kalan Senbenuva takımı gayri nizami olarak mekteplerinde bulun- kupasını koyan ve bu maçları orga- > dahilinde yumurtlamaktadır. Suryedeki emlâk meselesinin halli için bir komisyon teşekkül etti Bulgarista satılan evrak meselesi Yarın mektepler şampiyonluğu- nun finali yapılacaktır Galatasaray lisesi takımı ile İstanbul lisesi takımı tekrar karşılaşıyorlar Yarin Istanbul erkek Nisesi fut- | İstanbul lisesi- Galatasaraş ” | kuvvetli olarak Bursa meb'usu | fayri nizami oyuncu oynatan edilecek namzetler arasında en | nize eden (Türk spor) gazetesi bu mek» ve Meclis reisi a tebi Me Refet Beyin ismi geçiyor Şura- | #9si takımı tasaray yı devlet rüesasından Reşat Be | kımın tekrar oynamasına (o karar yin de riyasete geçmesi ihtima- | vermiştir. Filvaki bu ilk nazarda sa- li vardır. a e Tr MR Açık konuşalım Çimentolarımızın uzun zaman. dan beri şöhret ve muvaffakiyetine bais olan esaslı ve mükemmel cins- lerini tağyir etmiştir. Alâtü edeva- temiz daha ziyade mükemmel olmuş ve metotlarımız daha fazla terakki etmiştir. Diğer taraftan ecnebi rü kiplerimiz i çin bu derece mühim terakkiyatın tatbik edilmediğini iğan ve fent meth komşularmınkini zemmetmekten yi li kalmazlar velhasıl kendi” malları. bin sürümünü temin etmek > için a- sılsız şayialar çıkarmak, ihracatta ikramiye vermek, zararına satmak ve Türk mahsulâtına piyasanın ee pılarmı örtmek veya nazaran daha dun kiymette Gi kendi mallarını lehine tazyik etmek- ten hali kalmazlar. Mimarlar, müteahhitler ve inşaat sahipleri, dalma Darıca, Zeytinbur- nu ve Eskihisar fabrikalarının sun'i Portland Arslan çimentosunu kul- lanmız. Neticesinde memnun kala- caksınız. Çünkü iyi bir çimentodan matlöp bilcümle evsaf ve bavassını camidir, rı siyahlıların aleyhine olduğu görü- İuyor; ancak başka surette hareket edilemediği için bu hâdise bir emri vaki teşkil ediyor. (Türk Spor) gazetesi bu mev- sim için (Liseler ve Orta mektep- ler) şampiyonası diye birer turnuva yapmış ve her iki (kateğori) için de birer kupa koymuştur. Bu turnuva- lara 11 lise takıinı ve 8 Orta mektep takımı iştirak etmiştir. İşte yarın karşılaşacak olan takımlar © bu iki kategorinin finalistleridir. Ist. Polis müdürlüğünden: Telsiz telefon ahizesi istimal edenlerin ve etmek istiyenlerin ruhsatname almaları mec- | buridir. Buna riayet etmeyerek bilâ ruhsat radyo ahizesi istimal eyleyenler hakkında şid- detle takibatı kanuniye icra edileceğinden henüz ruhsatname telefon umum müdürlüğü namına İstanbulda büyük postahane binasında telsiz telefon şir- ketine müracaat eylemeleri lüzumu ilân olunur. zanç vergisi alınması encümeb | de tekarrür etmiştir. Hükümet kazanç vergisinden maada ne memurin maaşatında ve ne de barem kanununun maaş ve ik- | ramiyeye taallük eden meva. dında tadilât teklifinde bulun- mayacaktır. Bunu Maliye Ve. | kili encümenlerde — sarahaten ni Maahaza yeni alman haberlere nazaran Suriyeden tekrar çekirge uçkunları gelmekte ve hududumuz «jye NÜN beön, Türk hey'eti reisi | Hariciye müsteşarı Numan B. dir. Hey'etimi zin azaları dahiliye hukuk müşaviri Ekrem ve meliyeyi temsil eden iki murahhastır. sün B tana satılan hazine evrakı hakkında bugün fırka grupu riyasetine izahat verilmesine dair bir takrir vermiş & tir. Muhafız gücü ç AYAS, LALA. — Muhafız gücü > atlıları sant 16 da buraya geldiler, Kaymakam, şübe reisi, sivil ve seke. di. ri memurlar ve halk tarafından gör i, terilen samimi alâka atlılar üzerinde çok iyi bir tesir bırakmıştır. Atlılar yarın erkenden Beypazarına hareket ve Vefa - Gelenbevi (Türk Spor)un bu hare i o memleketimiz futboluna çok mühim tesirler yapmış ve etra- fnda büyük bir meraklı kitlesi top- lamıştır. Her halde yarın sporcular gene gözel bir gün yeçireciklerir. M.O. İstanbul futbol Hey'etinden: 8 Haziran 131 tarihinde icra edi izi Sakızda mağlüp oldu İZMİR, 3 — Sakıza giden İzmir. #por takımı ilk maçını Löbapş Yu- nan takımı ile yapmış, (1-0) mağlâç olmuştur. | Dün ayni takımlar bir intikam maçı yapmışlardır. Neticede (2-2) berabere kaldılar. Bu münasebetle Yunanlılar gece Sakızda şenlikler yapmış ve (Olympiyakos) un inti- kammı aldık diye bağırmışlardır. İx- mirspor yarın tölgraf