(Başı 1 inci sahifede) İ ?e elimizden geldiği kadar ynelmilel sulh bavamım ve Si "yeânlarının takviy iti İn ederiz. alkışlar) Jarici siyasetimizin dostluk 324 tesisinde, mukaveleler ak- de, beynelmilel içtimalar ve “4 ekküllere iştirakinde hattı feketini bu suretle izah eyle imkündür. *Dahili siyasette huzur ove "niyetin halelden masuniye- ışgsas vazifemizdir. Bizde bu iye, şimdiye kadar olduğu gi “ bundan sonrada Cümhuri- İğ et kanumlarmın muhterem ve İlaıta olması, her hangi bir te- ulidüde ve sakat ümide müte- & mmil olmadığının anlaşılma &ve anlatılması ile temin edil © #k kabildir. (alkışlar). > Yalnız Büyük Millet Mecli- din iradesi, Türkiye ©) ratı için kat'i (8$a ettiğinin sarsılmaz bir ka- Üzat halinde bulunması Cüm- iyetin serbest ve feyizli ida fe her türlü inkişafları i temel taşıdır. (Alkışlar). aarşik cereyandan uzak, va- © hdaşların haklarını ve hürri ( #lerini temin eden bir hayat i İ Ezı bu suretle idame oluna-| (Bieğı kanaatınday Küvvetli &revlet otoritesi, kuvvetli hükü | ifaet melhumlarını bu suretle gal Dabili idarede ve adliye ci- “ismda bu maksatları temin “elen vesaiti mütemadiyen art- Usemak emelimizdir. Ün Maarifte gayelerimizin te- #zeini için az masrafla çok oku- iğbilmek fikirlerinin tatbikin. irk bilhassa mesai sarfetmek pmararınday! — Sıhhat mücadelerimiz, her i,lişkülât içinde başlıca işleri Ni Üeizdn olmakta devam edecek 4, İçtimai muavenet hizmet- Çirrini her vasıta ile teşvik ve İl gvsi etmeğe çalışacağız. İr, Muhterem Efendiler; ir İmar faaliyeti ve memleke- 4) -n iktisadi vaziyetinin inkişa- 5 hükümetinizin başlıca atfı * azar ettiği mevzulardır. Onun sin evvel emirde hem imar ve © <tısadın hem alelümum dev- at hayatın nizamı için meb- * < ve mesnet olan mali düşün glerimizden bahsetmeliyim. « Bilirsiniz ki satış fiatlarının eynelmilel pazarlarda sür'at £ tenezzülü her memleket gi- “ â bizi de müteessir etmiştir. * Aemleketin ihtiyatlı ve mah- * .wllerinin çeşi*ii olması saye- inde bizim buhrana mukave- setimiz daha o ümitbahş ve Pİ adretli bir mahiyettedir. Bu- tunla beraber devlet sarfiyatın gayet ihtiyatlı tedbirler ile mi seneyi karşılamak kararı m ittihaz ettik. Düşünüyoruz bu sayede iktisadi ve mali | hayatımızı ciddi sarsıntıya ma ikiz kalmadan yeni istihsal saf- “öralarma ve yeni imar program tarıma geçebileceğiz ve başladı £ Kımız işleri tevakkuftan vika- iye edebileceğiz. © Bu sebeple en büyük tedbir |Sularak bütçede tasarrufatı ta- ivvuru geçen bir azami dere- e çıkardık. Memur kadrolarında yüzde “15 derecesinde bir tasarruf, ale mum masraflarda her halde © 10 tenzil, şimehdifer İş- İetmesinde çok ucuz ve tasar- i rufkârane bir hattı hareket ta- ibi Zibi radikal tedbirlerle a- tümüm bütçede geçen sene- '€ nispetle ümit ettiğimiz te- | makus miktarr 30 milyondan wi fazladır. | © Hâdisata cevap vermeğe ha“ .zir ihtiyatlı ve sağlam muva- İl zeneli bir bütçe, umumi hayat in de &s (Alkışi Osmanlı borçlarındaki hissemiz borcundan . hisse- karara raptetmek Hakkaniyet ve iibilyel dairesinde bir hallin | n teahhür etmemesinde menfaat görüyoruz. o (Alış- ). Bu sayede devletin teah- üdü yal ve ati için tanzim e- ı bir nazım olacak yanın o kiymetinin el enizm k | yen ilerlemesi hükümetin he- İ deflerinden biridir. Fit İ W müessesat mümessillerinden İ söz söylemek mecburiyetiyim. İ meyeceğim. Kabine bu beyana- İ tirip getirmediğini gördükten istik- rar için aldığımız tedbirlerin müspet ve müce: tamamen ümitbalıştır. Merkez bankası Cümhuriyet Merkez Banka | $ı tesisi için en mühim merha- le geçirilmiştir. Memlekette çalışan yerli, ecnebi bütün ma- mürekkep tesis heyetinin ne- zaretinde açılan hisse kaydi muamelesi hitam bulmuştur. Merkez Bankasmın 15 milyon lira sermayesi usulü veçhile ve miadında tediye ve teahhüt olunmuştur. Halkımız bu meselede gös- terdiği alâka, rağbet ve itimat memleket için hakikaten sevi- nilecek, ülecek bir muvaf fakiyettir. (Alkışlar). Şimdi artık bankanın — işe başlaması için icap eden tedbir lerin ittihazma sira gelmiştir. Vergi usullerinde ıslahat Efendiler ; Vergilerin esasın da ve usullerinde teahhüt et tiğimiz ıslahatı ifade eden ka- | nun lâyihaları kâmilen Büyük | Meclise takdim olunmuştur. | Milli devletin en mühim vası- tası olan Cümhuriyet hazinesi nirf kudretini muhafaza etmek iktısadi şartlarla ahenk temin edecek tadilât, usullerin ıslahı kanun lâyihalarma hâkim olan esas tizirlerdir. Muhterem Efendiler; ve iktısadi tedbirlerimi. sinde çiftçillerimi: vaziyeti ve mahsullerimizin himaye: bizim esasımızdır. (Alkışlar). Bu hususta memleketin muh- taç olduğu iktısadi teşekkülle rin kuvvetlenmesine ve çoğa masına çalışıyoruz. Gerek kre- di müesses elerinde gerek iktı- sadi teşekküllerde ziraatımızla | Sureti mahsusasa iştigalimize şahit olacaksınız. Memleket ik tısadiyatında iş hayatını tan- zim eden kanun lâyihası hazır- dır. Ticareti teşvik ve teshil etmekle, limanlarda kolaylık- ları artırmakla bilhassa iştigal edeceğiz. Harici ticareti inhi- sar altına alacağımız tarzmda yapılan işaeler her türlü aslüe- sastan âridir. (Alkışlar.) Maden kamu lâyihasmı B. Meclise takdim için hazırlı yoruz. Esas fikir maden işletil mesine mâni görülen eski u- sullerin ve resimlerin ıslahı- dır. Yerli sanyiin inkişafı. için” kanuni ve içtimai tedbirlerimi- ze devam edeceği Muhterem Efendiler; Başlı ca işlerden bahsetmeğe çalış- tım. Yorulmaz ve yılmaz me- sai ile muvaffakiyete erdirile- bilecek mevzulara — temas et- tim, Ancak siz bize bu çetin vazi- ftleri emanet ediyorsanız bu hususta kararınızı reylerinizle izhar buyurmanızı istirham ey leriz.” Yeryer, sürekli alkışlara maz har olan Başvekilin izahatmı müteakıp müstakil meb'uslar- dan Kocaeli meb'usu Sırrı B, söz aldı. Sırrı Beyin sözleri Aynen dedi ki: — Hükümetin programı üze | rinde münakaşa edebilmek için nutkun bir sureti daha evvel. den tevzi edilmeli idi. Bu su- retle program üzerinde tetki- | kat yapılabilir, Jehinde ve a- leyhinde peyda edilecek fikir- okunurken tuttuğum notların bende bıraktığı tesirlere göre Onun için bu ani düşünce ve mütalealarla hakiki kanaatleri mi istediğim gibi tasrih ede ler ortaya konurdu. Program ti ile bize yapılacak bir çok gü- zel şeyler vaddediyor . Eğer parlâmento hayatında kabinelere vaitlerini yerine ge- ve anladıktan sonra itimat ve ademi itimat reyi verilmesi mu tat olsaydı ben, şimdi hiç bir şey söylemeğe lüzum görmez- dim, Ancak böyle vaitlerin ne- ticelerine taliki karar edilmesi mutat olmadığından zaruri ola İse gibi bir rak mütalea yürütülmesi lâzım geliyor. Bakan ek beğ İl Hazretleri, bir kaç senedenberi | tinin kanunlara karşı vuku bu- ! kabinenin başında bulumuyor- lar, Ve bir kaç defa meclisten | p neticeleri | itir er ve aldılar, Ger çi ben, meclisten uzak kaldı- ğım zamanlarda siyasi mesaili takip edemedim. Ne vadetti gördüğüm bir şey varsa bugün memleket- te pek çok yapılacak şeyler ve tatmin olunacak pek çok ihti- bulunduğudur. Kabine- nin siyaseti hariciyesini çok nazarı dikkati calip görürüm. Biz, Avrupalıyız diyoruz ve öy leyiz de.. Fakat Avrupalılar, ailevi bir şeyi müzakere edecek leri Zaman bizi kendileri arası- na ulmak için bazı dostlarımız zın refaketma ve tekliflerine ihtiyaç hissediyorlar. En mütekâmil şekli hüküme te malikiz, En mütekâmil ka- nunlarımız var. Avrupa bizde kusur görüyor da böyle ihtiyatı tedbirler alıyor. Bu fakat, izaha muhtaçtır. Iki mesaile gelince. İktisadi mesaile gelince bun da daha fazla tevakkul etmek iktiza ediyor. İnkâr olunamaz. bir hakikat vardır ki, memle- ket buhran içinde ıstırap çeki- yor. Gerçi buhran cihanda ca- | ridir. Bize mahsus değildir. Bu rası müsellem, Ancak, memle- ketimizi bu buhranın tesirlerin den mümkün mertebe koru- mak ve tesirini azaltmak i yapılan tedbirlerin kifayet et- mediği de gözümüzün önünde- dir. Hükümet, halk hükümeti bütün teşkilâtı bu mefküreye müstenit. Böyle ise halkin in- sani ve tabii hukuk ve ihtiyaç- larını bazen ihmal ediyor. Teşkil cttiği inhisarlarla fer din teşebbüs kudret ve istidadı nı selbediyor, üyuşturuyor. İs- tanbul liman şirketi gibi. İs- tanbul limanını öldürdü. İnhisarlardan şikâyet Diğer inhisarlar bir çok mü- tehhassıs vatandaşlarıçalışmak tan ve istidatlerine yük sermayelerin kredi verebil meleri imkârmı kaldırdı. Sene- lerdenberi vapurculuğu, deniz ticaretinin inkişafına adeta en gel olan seyrisefain idaresine bir şekli mahsus verildi. Yani halka bırakılamadı. Daha baş- ka mütalea ile başka hükümet- lerde emsali teşekküllere benze tilemedi ve busuretle seyrise- fain müttehit tedabirinden di- ger vapur sirketleri, dalma mu tazarrır olmakla kaldı . Mali kanunlar. Mali kanunlarımızın sureti tatbikinde görülen şikâyet u- mumidir. Gerçi ıslahat vadolu nuyor' ancak bu © kanunlarm vaz'ından heri bir çok seneler geçmiştir. Onun için bundan sonra da ne suretle tatbik edile ceğini ve ona nasıl raptı emel olunacağını ancak bize netice gösterecektir Bazı adli kanunlarımılın memlekete menfaat verici şe- kilde tatbik olunamayışı müte- şebbislerinde maküs hisler tev- lit etti. Şimdi memleketin bir- az da dahili idaresinden bahse- deyim, Bunda biraz acıklı nok- talarvardır. İdari vilâyat işleri Dahiliye vekili Beyefendiyi ben bugün, en mütehassıs bir idare v olarak tanımakta- yım i ini tanımakta birçok arkadaşlarımatakaddüm ederim. Buna şüphe yoktur. Ancak bugün ıslahını vaddet- tikleri meselâ idarei vilâyat ka nununda valilerin tevsii mezu- niyeti gibi meseleler daha ev- velki kanunda tamamen mev- cut tu. Zaman geçtikçe diger vekiller, memlekette bulunan i memurlarını doğrudan doğru- ya kendilerine bağlamak mak- sadile mâhalli rüessayi me- murinin salâhiyetlerini azar a- sar kırptılar, Ve bu hal doğru- dan doğruya Dahiliye vekili beyefendinin nazarı karşısında | oldu. O vekil bey ki, doğrudan doğruya her şeyi “düşünmeğe ve her şeyi yapmağa muktedir di ve eğer ben onun bir mislini daha burada görmüş olaydım | belki bu sözlerimi bu kadar 2- YET PAZAR İlan bu tecavüzlerin idarei dahi Biye ne kadar rencide edeceğini İ herksten daha i halde nasıl oluyor da süküt et- tiler, Bunu, ben bilmiyorum. Mahdut salâhiyet.. Şark isyanı ve Menemen ii İ töcai, rüesayı memurinin mah- dut salâhiyetlerinin bunda da- İ hi dahli vardır. Eğer bu rüesayı memurinin eski kanunda olduğu gibi kud- ret ve salâhiyetleri mevcut ol- saydı belki bu hâdiseler mey- İ dana gelmez ve daha güzel olur du, Biliyorum ki, inhisar lerinin en yüksek memu ti bir çok idare mesleğini karılmış zevata verilmiştir . Bunların evsafı metlübeyi haiz oldukları bugün onlara tevdi edilen vazifelerden anlaşılıyor. Bunların kanun harici icabata tebaan müddeti ikmal etmiş gi bi kayıtlafla tekaüde sevkedile rek yerlerine mesleğinde tekâ- mül etmemiş tecrübesiz zeva- tn getirilmsei bu halleri mu- cip olmuştur. Bunların idaredeki vukufsuz luğu vazifelerini mensafa uğ- ratmış ve kendilerini tereddü- de sevketmiştir, Onu nazariye olarak arzedi - yorum. Bilmem vekil Beyefen- di, ne buyuruyorlar? İki keli- me ilede Müdafaai milliyeden bahsedeceğim. dostunu düşma nmı yıkıcı, ezici kudreti karşı- sında daima boyun eğdiren or- dumuzun neferinden baş ku- mandanma kâdar (cümlesi tebcil etmek hepimizin ve be- nim en büyük vazifemdir. Bugün hükümetin orduya karşı yapacağını ben kendi nef simde çok az görüyorum. On- ların ayaklarının tozu, bizim gözlerimizin sürmesidir. Ve o kadar nazarlarımızda muhte- remdir. Bunu samimi (olarak söyleyorum ve rica ediyorum - | ki, bu söyleyeceğim sözler mes / muat ve müşahadatıma müste nitteir, Hudutlarda bulunan neferlerimizin telebbüsüne bir az daha itina buyurlsun, şu askerlerin telebbüsatmdan yerinmesin bunu yüreğim acı- yarak söylemekteyim. Hiç şüp he etmem ki, bu yapılacaktır. Arkadaşlar! Bu dediğim sö; ler nutuktan, tuttuğum notlar üzerinde yürüttüğüm tahlilât- lie tabii nütkun nukatı mühim- mesine cevap rum. Bunü bili lerimle İsmet Pşaa kabinesine ademi itimat reyi verilmesini teklif edeceğim değil, Bu aslâ hatırımdan geçmez. İsmet Pa- şa hükümetlerinin bu memleke ti nasıl demiryollarile biribiri- ne bağladığın: iftiharla görüyo rum ve bu nokta İsmet Paşa- nın mucibi itihar olmağa yeğâ ne sebep olabilir, “İlsmet Pş. ya hâs muvaffakiyet Tarihi terakkimiz yazıldığı zaman bü şimendiferlerde gös terilen muvaffakiyetin İsmet Paşaya hâs bir muvaffakiyet olduğu elbette sarahaten zikre dilecektir. Onun için bu kadar muvaf- fak olan bir zat hakkında böy- le maküs bir mütalea da bulun mak küstahlıktır. Bunu yapa- mam. (Bravo sesleri) İsmet Paşanın kendisine mesai arka- daşı olarak seçtiği zevat değer li, mümtaz evsafa maliktirler, Onun için en çok hücuma ma- ruz kalmağa müstahaktırlar. Çünkü düşünebilirler ve yapa- bilirler, eğer düşünemez ve ya pamaz olsalardı mazur görüle- bilirlerdi. Aramızda bazı mesa- ilde belki düşünüş itibarile farklar olacaktır. Farklar bu- lanmaktadır. Fakat hep düşün celerimiz, cümhuriyeti takviye retle bitirmiştir: — Bu kürsüde, vesile olduk- is içtihatlarımı söyleyeceğim. Onları delâilimle iknaa çalışa- cağım. Ya kendilerini ikna ede rim, ya onlar beni ikna ederler neticede memleket müstefit o- lar. İsmet Paşa Hazretlerinin kı hea ile teessüsüne hizme, etti- İ Japonya gibi Ve onlar karşılarındaki Kom | İlet Cemiyeti akvamın esasında ! İ ya davet mevzuu Bunun maküsünü düşünmek, belâhettir ve denaattir. Onun için içtihadatıma tevafuk etme ıfak tefek şeyler dolayısi- ie engel olmağa çalışmak be nim noktai nazarıma göre tansızlıktır. Bundan dolayı İsmet nın verdiği vaitleri o tamamen yapacağma kanaat (beslerim. Bu vesile ile itimat reyi ver- mekte cümlenize tekaddüm edi yorum. (Bravo sesleri alkışlar) Sırrı Beyden sonra Hariciye vekili söz alarak Kocacli meb'u sunun tenkitlerine şu (cevabı verdi. va- Paşa- Hariciye Vekilinin nutku Arkadaşlarım; Sırrı Bey heyeti celilenize maruzatta bulunurken Türki- yenin Avrupa ailesinde olduğu nu ve fakat böyle olduğu halde kendi aile mak istendi; sonrâ bu ailevi işlerine Yarığı rılmamasının bir sebebi olaca- gma işaret etti. Kanunlarımı- zın mükemmeliyetini beyan e- derek acaba bir kusurumuz var mı? dedi. Bu noktayı tenvir et- meden geçmek doğru olmaz; Arkadaşımızı âlenen ve mü- saratle temin ederim ki bu nok tada Türkiyenin hiç birkusuru yoktur. Yalnız Avrupa ittiha- dı teşebbüsünün manası nedir? Mahiyeti nedir? Bunu biraz mütalea etmek zahmetine kat- | lanılırsa sordukları hâdisenin sebep ve izahı kolaylıkla bulu nur, Avrupa ittihadı teşebbüsü herkesin bildiği gibi Fransa ha riciye nazırınm ortaya attığı fikirle başlar - esas fikir demi yorum .Bu defaki resmi safha dan bahsediyorum- ve bunun cemiyeti akcama dahil olan aza ya münhasır olması ile başlar. Coğrafi vaziyeti Anladığımıza göre bu coğ- rafi bir vaziyetin icabı olmuş- | tur. Yoksa falân devletin ka- nunları vesairesi diye bir. ölçü mevzuu bahse değildir. Meselâ medeni vaziyetinin yüksek ol- duğu müsellem olan bir dev- ve başında olduğu halde çağrıl mamıştır. Sonra bize karşı bil diğiniz gibi dostlarımızın delâ ietile Türkiye ve Rusyanın ora bahsolduğu vakit - Cemiyeti akvam azasi İ olup olmamak noktası hakkın- İ daki mütaleamı biraz sonra yleyeceğim - İtalyanın bizim için olduğu kadar ortaya atılan dava için de doğru ve dostane olan teklifindeki meselci müte kaddime tehir edilerek ve yal nız ruznamelerine aldıkları iş- ten bahsedilerek ittifakla da- vet edilmekliğimize karar ve- rilmiştir. Binaenaleyh bu ka- rarda bir kısmı tarafmdan da- vetimizin kabul edilmesi diger bir kısmın ise bunu kabul etme mesi meselesi yoktur. Esasen Akdenizde büyük hir şibih ce- zire teşkil eden © Anadolunun ve yanı başındaki İstanbulun etini cayını etmek olamaz. Coğrafi vaziyet ile iş- tiğal eden âmiller bunu tetki- yenin Akdenizdeki vaziyetini kimse tağyir edemez, Cemiyeti akvam meclisi umumisinin ka rarına istinaden teşekkül eden Avrupa ittihadı tetkik komis- yonu cihan iktısadi buhranının -Avrupaya taallük itibarile - müzakereye konmasına karar verdi: Ve komşumuz ve dostu- muz * ıRsya ile bizim İrlanda- nm davetlerine karar verdi. Bu karar da Cemiyeti Akvm kâtibi umumiliği vasıtasile bize bildi rilmiştir. Bundan sonra Paris- te toplanan tali komisyonlar- dan birinde bazı işlerin eCmiye © akvam azasına ait olduğu ve cemiyeti akvam ailesi işlerine ait seyler naktai nazarından ce miyeti akczma dahil olmayan devletlerin müzakereye iştirak edip etmemesini ileriye hatan- lar bulundu. Ekseriyetle menfi karar da w rildi, Fakat buna taraftar olmıyan ve İtira eden mühim devletler de vardır. Onun için henüz bu nokta kesbi kat'iyet etmiş — değildir. Bu münasebetie ileri #tılan şey Cemiye kanunlarının ve | mesi meselesidir. Yoksa Türkiyenin Şu veya bu noktai nazardan girip girmemesi değildir. Cemiyeti Akvam âzalığı. Cemiyeti Akvam azası olmak meselesine gelince: onu daha evvel ki Büyük Millet Meclislerinde gâh açık ve gâh işaretle muhtelif defa Jar mevzuu bhsettiğimizi haurlayo- rum, Bunun için o vakit söylediğimi #i tekrar etmekle meseleyi kâfi de- recede izah etmiş olacağımı zanne- diyorum. Türkiye kuvvetlerinin hiç bir vesile ile sevkü idaresi ancak B. M Meclisinin itimat ettiği icra kuvvet- lerinden gâyresine bırakılamaz (al- kışlar). Binaenaleyh herhangi bir heyette, komşumuz ve dostlarımız bulunsun, Türkiye kuvvetlerinin her hangi bir kararla şu veya bu seret sevkü ideresi mevzun bbsoldu ncak büyük Meelişin itimat et- tiği hükümetin delegesinin mevzuu bahsolan işin müzakeresine ve ka- rar iştirak ötmiş olması lâzımdır İşte bu hak. bize temin içindir ki, diğer devlede bilmem ve onlara karış- mak vazifemiz değildir, hattâ karış- ir. bütün arzula- ölçüp biçemediğimiz . ve her hususta müsvi hukukla karışa- mıyacağımız tertiplere ve teahhütle re memleketimizi sürüklemek eli mizde değildir. (Alkışlar.) Biz bütün dünya ile dostluk İsti- yoruz ve herkesle dost olmağa hsıyoruz Başvekil İsmet Paşa Hazretleri nin biraz evvel söylediği gibi vatan- da ve cihanda sulh için çalışıyoruz. Hiç bir cepheye aidiyet ve cephe- ler doğurmak politikasını beğenen. ' © lerden değildir. İşte umumiyetle izah ettiğim bu sebeplerden dolayı esâs fikri kendi fikrimiz olduğu ve bugünkü haldeki ettiğimiz, be- ğendiğimiz ve kendisile bir çok nok talarda teşriki mesai ettiğimiz halde şu Cemiyeti Akwam azası olmak va- benüz mevzuu ildir. Şimdi Cemiyeti Alvamda aza ol- mayıp te bu komisyonda, yeni Av- rupa ittihadı tetkik komisyonunda, iştirak ettiğimiz ialde bir takim iş- lere karışıp karışmamak hususuna gelince o hususteki noktâi nazarla- rımızı ilân cevaplarımız- la gösterdik. Eğer cemiyeti akvama ve azaları kendi aralarında ailevi iş leri varsa onları ar in teşkilât ir. Ve bir o işlere karı bir davaya girişemeyiz. Ancak coğrafi bir mefhum etrafın- da devletleri anlaştırmak için ve bu gaye ile olduğu ilân edilen Avrupa ittihadı tetkik komisyonunun vuku bulan davetine iştiraki memnun! le kabul ettik. Orada konuşulacak İ her hususun bizden gizli olmaması- mistemek de hakkımızdı teri“başka türlü yapamayı lar Ve za- (Alkış Hariciye vekili kürsüden nerken Sırrı Bey kendisine te- şekkür etti. Kürsüyü İsmet Pa | s* y | met Asım (Artvin) Dr. Mazhar (Ay şa işgal etti. dedi ki: İsmet Paşanın cevabı — İzmit meb'usu muhteremi Sır. rı Beyin mülâhazatı ili zümrede top Tanabilir Bir kısmı prensiplere, kararlara teallik eden itirazlar, ikinci kısmı- da tatbikata teallük eden itirazlar» dır. Tatbikata callük eden iirazlar da- ima olacaktır. Çünkü idareden her hangi bir dairenin her hangi bir me murun şu veya bu işte hir hatası 0- labilir. Bu gibi meselelerde sureti umumiyede şikâyetten bir maddi ne tice çıkmaz. Dilkkat ettim, bütün söy Jedikleri işlerde bütün anlattıkları idari şikâyetlerde muayyen bir mev zudan şu tarzda bir şikâyet a babsedeğildir. Böyle şikâyetler geti rirlerse hükümet bittabi nazarı dik- kate alır. Tahkikat yapar ve cevap verir, İtirarlarının bir kısmı esaslara te- allük ediyor. İnhisar ve saire gibi. Bu meselcer çok konuşulmuştur. Bu hususta noktai nazarlarımız. böyle Sureti umumiyede hükümet sis temi olarak yürüdüğümüz battı ha- Teket malüm olduğu için bunu bile- zel: kabi etmek: Mirmnde. Büz defa umumi prensip olarak takip olum. cak hattı hareket başka türlü ola mar. Sonra muayyen bir kanun, muyayen bir inhisar veya musyyen bir şekil için kanun ve esas prensip itirazları olursa burada mevziss bah sermek için çok fırsat olacaktır. Her fırsatı memnuniyetle karşılarız. ve memnuniyetle münakşa etmeğe haz: nız. (Alkışlar). İsmet Paşa kendisine hâs tebessümile kürsüden ilerler- ken Sırrı Bey yerinden bağır- dı: — İsmet Paşanın bu izahat na karşı şükrarı az görürüm. Yaşa İsmet Paşat. Bundan sonra müzakere ik- mal edilerek reylerin tasnifin& başlanmıştır, Meclis, perşemhe günü toplanacaktır. ANKARA, 9A.A:—B.M. M. saat 16'da Kâzım Paşa Hz. vam | mazbatalarının tasdik; sonra Başvekil İsmet P: hükümetin beyanname: kudu. Müstakil meb'uslardan Sırrı B. (Kocaeli) nin tenkidat o ve mütaleasına cevaben Harici- ye Vekili Tevfik Rüştü Bey ve Başvekil İsmet Paşa Hz. hatta bulundular. Meelis bu i- zahattan sonra mevcut 704 meb'usun ittifakı arasile pro- gramı tasvip ve hükümete iti- mat beyan etmiştir. Müstakil meb'uslar da kâmilen itimat reyi vermişlerdir. Encümenler intihabı Plleclisin son celsesinde encümen ler intihabatı yapılmışur. Hariciye encümenine: Çı Abbas (Bolu), Zeki Mes'ut (Diyar bekir), Fazıl Ahmet (Elâziz), Saf- fet (Erzincan), Mehmet Celit (İz- mir) Süreyya (Kocaeli), Mehhet Sabri (Manisa), o Yakup Kadri (Manisa), Mahmut (Sürt, Necmed din Sadık (Sıvas), Nabizade Ham- di (Trabzon), Hasan Cemil (Bo- 1), Falih Refkı (Bolu), Salâh Cim coz (İstanbul), Reşit Saffet (Ko- caeli) Bütçe enelimenine: Ali (Afyon) Yaya Galip (Ankara), Aziz (Er- zurüm), Hasan Tahsin (Elâziz, Abmet Remzi (Gazlayıntap), Mu sa Körm © (Giresun), Mükerrem (İsparta), Mehmet Nahit (Kırkla- reli), Fazil Hümü (Konya), Muh. lis (Kütahya), Baik (Niğde), Re Rasim — (Si Süleyman Sır rı (Yozgat) Ahmet Süreyya (Aksa Fsy), Dr. Galip (Bursa), Dr. tafa (Çorum), Şakir (Edirne), Ali Riza (İstanbul), Hilmi (Kayser Şevket (Kırklareli), Kema) (Konya), Süreyya Tevfik (Tokat) Hasan Yehmi (Gümünekane). Mus- Milli müdafaa encümenine: İb- rahim (Bilecik), Salih (Bilecik), Naci Paşa (Cebelibereket), Közüm (Diyetbekir), Ahmet Saffet (Elâ. 112), Kılıç AH (Gaziayıntap), İh- san (Giresun), Şevket (Gümüşha- 26), Ali Rıza (Kastamonu), Lütfi Müfit (Kırkehir) Recep (Kütah ya), Mubiddin Nami (Muş), Recal (Ordu), Bekir Lötfi (Tokat), Hüs nü (Tokta), Galip (Niğde), Muhid İ din Paşa (Kars), Adliye encümenine: Osman Ni- İ yazi (Çanakkale), Münür (Çorum) Hasan Hayri (Edirne), Abdulhak (Erzincan), o Aziz (Kars), Reşit (Kayseri), Ragıp (Kocaeli), Salâ- hettin (Kocaeli), o Tevfik Fikret (Konya), Mustafa Nuri (Manisa), Hamdi (Yozgat), Haydar (Antal- ya), Numan (Antalya), Vasfı (Bs Jıkesir), Şeref (Edime), Yum? Zi- ya (Eskişehir), Sait Azmi (Kayse- #i), Refik Şefik Şevket (Manisa), | Nözim (Tokat), Raif (Trabzon), Teşkilâtı esasiye encümeni: Meh dın), Rasim (Aydın) Ali Şuuri (Ba hkesir), Asal (Bursa), Haki Tarık (Giresun), Mahmut Esat (İzmir), Dr. Fuat (Kırklareli), Yunus Nadi (Manisa), Celâl Nuri (Tekirdağı) Memduh Şevket (Elâziz), Muhild. din Paşa (Kars), Celll Sahir (Zon. guldak), Halim (İzmit), Ahmet Ra sim (İstanbul) Beyler seçilmisler dir. Bir hafta zarfında evlenenler Fatih evlenme memürluğun da bir hafta zarfında nikâhla ri icra edilen çiftelrin isimleri şudur: Rahime H. Ali Rıza Ef, Fatma H. Tayyar E., Zehra H. Ali Rıza Ef, Emine H. Hil mi Ef, Makbule H. Nuri E£,, Şükriye H, Remzi Rİ, Şerife H. Burhaneddin Ef, Necmiye H, Şefik B., Hediye H. Aziz ağa, Nuriye H, Mehmet İhsan Ef., Gülsüm H. Hasan Fehmi EK, Çevriye H, Cemaleddin Ef., Emine H. Mehmet Ef. Hayriye H. Hayrettin O E£, Kadriye H. Zarif Ef, Ünzile H. Fehmi Ef., Mürüvvet H, İs mail Ef, Hacer H. Hüseyin Ahmet Ef, Eminönü evlenme memur. Tuğunda bir hafta zarfında atı deki çiftlerin nikâhları kiyıl- mıştır. Adviye H. Yusuf E£,, Hik- met H. Haydar Ef. Hatice Fike H. Yusuf Ziya Bİ., Naz 1: H. Mehmet Eİ., Muzaffer H Halit Ef. Fatma OH. Emin Haydar Ef., Meşhur H. Selâ- haddin Ef. Leman H. Hüse- yin EF, Fatma H. Ahmet Et, Hasene H. Ahmet Kemal Ef,,