8 Mayıs 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

l : i ğ 1 ş pe ie Demiryolu inşaatı hak- kında beliğ rakamlar Irmak - Filyos, Hem Diyarbekir hatları -429 kilometroluk inşaat bitti öle toplanan küçük itilâf 9,500,000 metre mikâbı toprak ve kaya kitleleri tahrik, 1830 köprü yapıldı Nisanın 23 üncü günü Ma- liye vekilimiz şimal hattmn Irmak - Çankırı kısmını res- men işletmeye açtı. Açılan bu kısım evvelce yi i İrmaktan itibaren 104 üncü ki lometredir, Bu münasebetle merkezden kömür havzasma uzanan ve ce nupta bakır madenlerine gi- den iki mühim hattımızın var dığı noktalar ve bunların su- reti inşası hakkındaki rakam- ları ve malâmatı şu suretle tes bit ediyoruz: çılmış bulunmaktadır. İrmak - Filyos kısmı üze- rinde Filyostan itibaren Balı- kısık'a kadar 72 kilometre iş- lemektedir. 23 nisanda açılan 104 kilometrelik Irmak - Çan- kırı kısmile beraber bugüne ka dar ikmal edilmiş bulunan in- şaatın baliğ olduğu miktar 4 yüz 29 kilometredir. Bundan mada halen üzerin- de çalışılmakta bulunan kı sumlar 150 kilometredir. Her iki hattın takip ettiği güzergâhtaki mürtefi nokta- lar: İrmak - Filyos hattımın baş langıç noktası olan lrmak mev kii 670 rakımlıdır. Buradan İk ra Batıbeli silsilesinde en yük | sek irtifamı bulmaktadır. De- niz sathından 1400 metre irti- fada bulunan Batıbeli silsile- sini geçerken hat 1240 irtifa tadır. Bu hat üzerin ir el olan üç buçuk “kilometre tulündeki Ba tebeli tünelinin açılması dola- | yısile hattın 14004metre irtifaa çıkmasından tevakki olunmuş- tur. Cenup hattında başlangıç noktası olan 600 rakımlı Fev- zibaşa istasyonundan itibaren | hat gittikçe yükselmekte ve 1400 metre irtifaa çıkmakta- dır. Bugüne kadar yapılan ame liyat: - Her iki hat üzerinde ameli- yatta bir kaç büyük köprü ve tünel müstesna “olmak üzere pek az makine Bugüne kadar 9 milyon 500 bin metre mikâbr toprak ve kaya kitleleri tahrik ilmi; tir. En fazla çalışılan 1929 ya- zında günde 26 bin metre mi- kâbı ameliyatı turabiye payrti- miştir. Asmeliyatı turabiye es- nasında dört buçuk milyon metre mikâbı kayayı berhava etmek için 380 bin kilo mevad dr infilâkiye kullanılmış - ve bunları tutuşturmak için üç Mi Geçen sene Londrada im- ilyon kapsol istimal edilmiş i Haftalık Siyasi İcmal («xx En fazla çalışılan günde 8 bin lâğım açılmıştır, 10 saat çalışıldığına göre dakikaya 13 atım eEi etmek tedir. Lâğamlar için kullanı- lan fitilin uzunluğu iki bin iki yüz kilometreye yakındır. Bu miktar İstanbul - Bağdat hat- tmın uzunluğu derecesindedir. Beton ve kârgir inşaat: Şimdiye kadar cem'an 360 bin metro milâbı beton, kâr- gir ve beton arme inşaat yapıl mıştır. Bunun için bir milyon çuval çimento ve kireç kulla- vâpura ve kara nakliyatında 15 tonluk 3,333 vagona ihtiyaç hasıl Bugüne kadar sekiz buçuk kilometre uzunluğunda 57 tü- nelin inşaatı ikmal edilmiştir ki geçen müddetin üç buçuk sene olmasına nazaran ayda 200 metro tünel yapıklığı an- | laşılmaktadır. İ 1830 köprü yapılmıştır. Bun İ ların ellisinin açıklığı 10 met- reyi geğmeletedir. Vasati ola- rak ayda 44 köprü yapılmış- tr, İstasyon, taşocakları ve sa- ir müteferrik hatlar hariç ol- mak üzere bugüne kadar dö- şenen hat 830 kilometredir. Travers ve müteferrik ak- samile bu deir ve çelik kitle- lerinin sikleti 100 bin tondur. Bunun kanli için iki bin. ton- İ luk elli vapura ve karada 20 tonluk 4850 vagona ihtiyaç hasıl oluştur. İnşaatın devamı müddetince her iki hat üzerinde çalışan a- mele adedi muhtelif zaman ve İ mevsimlere göre 5,000 ve 18 bin 400 arasında tahavvil” miştir, e O e ee Arif Oruç bey Ya mi sabit SA Oruç Beyin kefaletle tahliyesi hakkında İzmit mahkemesince diği için Arif Oruç Beyin dün akşam tahliyesi kabil olama- mıştır. Bugün serbes bırakıla- caktır. Maliye vekilinin imzası- nı taklit etmiş ANKARA 7 — Maliye vekâ leti veznesinde bir dolandırıcı lık yakalanmıştır. Meçhul bir adam, Maliye vekilinin imzası nı taklit ederek sahte bir ita emri tanzim etmiş, epeyce bir para aşırmağa teşebbüs etmiş tir, Vaktinde farkına varılan bu muamele üzerine yakalanmak enen sahtekâr. ka tar, İşist idaresinden evvel, teslim zalanan bahri tahdidi teslihat | edilen bir hakkın Faşist idare- konferansının tehdidine ait ahkâmına Fran- $a ile İtalyanın iştirak etme- dikleri malümdur. Londra bahri tahdidi teslihat muahe- desi bu yizden beş taraflı, ya- ni İngiltere, Amerika, Japon- ya, Fransa ve İtalya arasında olacağı yerde üç taraflı 'kal- mış İngiltere, Amerika ve Ja- ponyaya inhisar etmişti, Fransa ve İtalyanm Lon- dra muahedesine iştirak et- memelerine sebep, İtalyanın Fransâ ile bahri müsavat is- temesi idi, Fransa Vaşington konferansmda büyük zırhlı. ların tonajı tesbit edilirken, İtalyaya teslim ettiği o müsa- vat halekını bu defa Londrada bul etmek istemeyordu. Fa- MAYIĞ HARİCİ HABERLER. Küç ük itilâf devletleri konferansı bazı mühim kararlar verdikten sonra dağıldı Küçük itilâf konferansı Bük- reşte toplandı ve işini bitirerek dağıldı. Bu itilâfı teşkil edön Yugoslavya, Çekoslovakya ve Romanya arasında her sene böyle bir konferans aktetmek teamül olmuştur. Fakat bu se- neki konferansın başka bir hu- susiyeti olduğuna şüphe yok- tur. Çünkü geçen sene (Kral Karol'uh tahta geçmesi üzeri- ne Romanyanın harici siyase- tinde mühim bir tebeddül ola- cağından bahsedilmiş, ortaya türlü türlü rivayetler çıkmıştı. Küçük itilât devletleri Fransa- nın son derece dostu olan dev- letlerdir. Böyle olduğu halde Românyanın bundan sonra İ- talya ile dostluğa daha fazla ehemmiyet vereceğinden bah- sedilip duruyordu. Bu rivayet- ler şimdiye kadar teeyyüt etti mi?,. Doğrusunu söylemek lâ- zım gelirse Fransa ile Roman- yanın münasebatında nazara çarpacak bir değişiklik göri medi. Hattâ belkide Roman- yanın Fransadan aktettiği tikrazla iki memleket arasında ki münasebata mali bir renk te verilmiş oldu. Yalnız son hafta lar zarlında Romanyada mü- him bazı değişiklikler oldu. Ka bine çekildi. Parlamento dağıl- dı. Öyle ki kralın hükümet teş kilini tevdi ettiği M. Yorga siyasi fırkaların haricinde bir kabine teşkil etti, Bu ne vakit- ten beri devam eden parlamen to ananesine muhalif bir hare- ket olduğu için kral Karolun veçhile | artık kendi dilediği devlet idaresini ele alacağın- dan bahsedildi. Bu rivayetler- iz TA ilik olacağı söylendi. Je beraber eski dedikodular da tazelenmiş oldu. Yani Roman- un harici siyasetinde bir de Her ne kadar yeni hükümet erkânı her vesile ile böyle bir değişik liğe mahal olmadığını söyledi lerse de.. Romanya Hariciye nezatetini deruhte eden Prens Giga işbaşına gelir gelmez Fransa Hariciye nazırı M. Bri anda telgraflar çekerek iki memleket arasındaki dostluğu teyit edecek hararetli cümleler kullandı ve o yolda cevaplar aldı. Şimdi küçük itilâf kon- feransının toplanıp dağıldık- | tan sonra Romanyanın harici siyasetinde bir değişiklik ol- mâyâcağı noktası tekrar edil- mektedir. Küçük itilâfın meş- gul olduğu diğer mühim bir mesele de buğday meselesi ol- muştur. Rusyadan her tarafa gönderilen buğdaylar fiyatları kırdıkça kırmış, ve buğday ih- raç eden diğer memleketler mukabil tedbir almak lüzumu- nu hissetmişlerdir. İşte şimdi küçük itilâf konteransının mu vafık gördüğü tedbirin ne oldu Zu anlaşıldı. Küçük itilâf dev- nazarile bakılmakta iken, iti- Bifnamenin metni yazılırken iş sarpa sarmıştır, İhtilâfm hangi noktada ol- duğu pek sarih değildir. Fran- sızlarm, 1935 senesine kadar mevcut harp gemilerini ay- krovazörlerin | sinin teessüsünden sonra in-İni nispeti muhafaza etmek kâr edilmesi İtalyaya ağır gel- | şartile değiştirmek, yani yer- diğinden Londrada muahede | imzalanmamıştı. Fakat Londra tahdidi tes- lerine daha yenilerini inşa et- mek istedikleri bildiriliyor. İhtilâfın daha bazı teknik hat muahedesi Fransa ve İ- | noktalara da şamil olduğu söy talya tarafmdan Oimzalanma- leniyor. Bu nokta müphem ol- dıkça; tamam olmayacağı ci- | makla beraber, şurası sarihtir hetle, ve Fransa ile İtalya ara- sında bir inşaat :X abetinin, İngiltere, Amerika ve Japon- ya arasında teçssüs eden nis- betleri de altüst edeceği, cihetle, İngiltere ve Amerika- nin tavassutile Fransa İtalya ' ile anlamıştı. İngiliz Hari- ciye nazırı Henderson'un ge- genlerde Paris ve Romaya gi: derek aradaki itilâfı temin et- tiğini hatırlarız. Bu İtalyan Fransız itilâfına bir emri vâki ki Fransız - İtalyan münase- batı gergin bir manzara irae etmektedir. İtalyanlar, Fransanın Iâftan geri döndüğünü iddia ediyorlar, Fransızlar entrikaya kuwban olduklarını !iddia ediyorlar. Ve bu entri- ikanın âmilleri olarak ta gâh İngilizleri, gâh Amerikalıla- rı gösteriyorlar. Londra- da iliz Bahriye ne ise, bir , Prens Göka yerine göre muhtelif surette gümrük resmi alınmasını mu- vafık buluyorlar. Bunun mâna- sı besbellidir: Rusyadan gele- cek buğdaylara en ağır resim koymak... Diğer taraftan Bük- reş içtimamda Almanya - A- vustulya gümrük itilâfı mesele | side gözden uzak tutulmamış- tır, BÜKREŞ 6 (A.A) — Kü- çük itilâf hükümetleri konfe- ransı mesaisine nihayet vermiş tir, Bu'konferansa iştirak e- den üç hükümet fikir ve noktai nazarları arasmda tam bir bir- lik mevcut bulunduğunu söyle mişler, Cemiyeti Akvam mec- lisinde ve Avrupa birliği tetkik reket tarzı takip edilmesine ka Tar vermişlerdir. Bu hükümetler, zirai buhran meselesine de tömas ederek zi- rai mahsullerden bunlarm ye- tiştikleri yerlere göre değişen gümrük'resimleri alınması usu İünün derhal. tatbik edilmesi- ni iltiğem:'v ve tavsiye etmişler- dir. at Fransız gazetesinin fikri PARİS 6 (A.A.) — Temps gazetesi, küçük itilâf komitesi İ nin pek ziyade memnuniyete bulduğunu kaydettikten sonra diyor ki: “Beynelmilel siyaset hakkın da tam bir anlaşma hasıl ol. muştur. Ve böyle olduğu için pek çok mübahaselere ve tefsir lere mahal vermesi muhtemel dir. Küçük itilâf konferansı ya kında Cenevrcde cereyan ede- İ cek müzakereye çok iyi bir mu | kaddime teşkil eder. Bundan başka hu konferansın vasıl ol- duğu neticeler Romanyada vu ku bulan hükümet tebeddülü. nün Romanyanın harici siyase tinin takip ettiği istikamette bir değişiklik husule getirme- diğini tamamile teyit etmekte. dir, Komer in..i bayramı? Mayısm onuncu pazar günü Romanya milli bayramı oldu- ğu için şehrimiz Romanya je- neral konsoloshanesinde bir kabul yapılacaktı, sütile bir itilâf aranmış ise de bulunamamıştır, Şimdi İn- | ları ayrı ayrı Fransaya bil- dirmişlerdir. Her iki noktai nazarni da yekdiğerine teva- fuk ettiği söyleniyor. Binaen- aleyh Fransızlar, on gün son- ra Avusturya - Almanya me- selesi müzakere edileceği ve tahdidi teslihat meselesinin görüşüleceği zaman gelip çat- makta olduğu bir zamanda tecerrüt halinde kalmış bulu- nuyorlar, .. Diğer taraftan Avusturya Almanya gümrük ittihadı me- selesi meselesi olmak- ta devam ediyor. Meselç 18 mayısta 'toplanacak olan Ce- miyeti Akvam meclisinde mü- zalkere edilecektir. Her iki ta- raf ta şimdiden mecliste ken- di noktai nazarmı müdafaa için hazırlanmaktadır. Alman. komisyonunda müşterek bir ha | şayan şerait dahilinde nihayet ! giltere ve İtalya noktai nazâr- İ Buhran.. yatı nasıl düzelir? VAŞİNGTON,7 A.A.— Beynelmilel ticaret oodasında beyanatta bulunan Cemiyeti Akvam iktısadi ve mali şubesi müdürü Sir Arthur Salter, dev letler ihracatları veya ikrazları mukabilinde ithalâtı kabul et- ineğe mütemayil olmayacak 0- lurlarsa cihan para sistemine müzmin bir hastalık arız olaca İ daha ziyade vahimleştireceğini söylemiştir . Gümrük tarifelerinden bah- seden Sir Salter, bu hususta başlıca kabahatlı devletin müt tehidei Amerika olduğuna ima etmiş ve Avrupadaki gümrük manialarının 1927 senesindeki- lere nazaran daha yüksek olma masma rağmen şimdiki istatü- ko yerine rekabet esasma müs- tenit yeni bir tarife devresinin İ kaim olabileceğini ve buna an- cak birtek kıtaya o münhasır kalmıyacak olan müşterek bir faaliyetin mâni olabileceğini beyan etmiştir. Rusya - Amerika ticaret oda Isı reisi M. Cooper,, mütehay- yiz iş adamlarından mürekkep bir komisyon teşkilini iltizam etmiştir. Bu komisyon, Sovyet | hükümeti ile müzakrelere giri: şecek ve bütün cihana (o şamil bir ticari program tanzim ede- cektir, M. Cooper, refahı ve saadete | malik bir Rusya'nın senede Üç milyar dolar ithalâtta buluna- bileceğini ilâve eylemiştir . VAŞİNGTON,7 A. A.— İ Beynelmilel ticaret odası kon- gresinde dolaşan bazı rivayetle | re göre İngiliz hey'eti mürah- | hasası borçlara ve tahdidi tes- lihata müteallik bir teklifte bu- Tunmak tasavvurundadır. İngi- Wz murahhasları bu hususta be yanatta bulunmaktan imtina et mişlerse de diğer heyetlerle be raber bu teklif projesini tetkik etmiş oldukları ı zannolunuyor. Mısırda Milliciler . | aleyhine. KAHİRE, 6 A.A. — Hükü- met, tehditkâr makaleler neş- retmiş olan Veftci gazeteler- den ikisini muvakkaten tatil et miş ve diğer ikisine de birer ih- tar göndermiştir. — Sabık başvekillerden Na- has paşa ile Mahmut paşayi ya kında yapılacak olan intihabat aleyhindeki mücadelelerine de- vam için eyaletlere gitmek üz- İ re trene binmeleri ikinci defa olarak menedilmiştir. Mumaile yhima, istasyona geldikleri za- man kendilerine içeri girmele- rinin menedilmesi için zabıtaya talimat verilmiş olduğu söylen miştir, Paşalar, protesto ettik- ten sonra geri dönmeğe mec- bur olmuşlardır. Bir takım halk, kendilerini da zabıta kuvvetleri önünde da ğılmağa mecbur olmuşlardır. hâdise ol / tabiye şu olacağa benzer | Cemiyeti Akvem meclisinde meseleyi halletmek ve Lâhey mahkemesine gidilmeğe mâ- ni olmak, Fakat mümkün ol mazsa, hukuki cihetin tetki- ki için Lâhey malrkemesine havale etmek, Yani Almanla- İ da ipka: ya ve üçüncüsü de kırka indir- mektedir. Dünya iktısadi-|Reisicümhur intiha- bı münasebe- tile halkın süruru DİYARBEKİR, 6 A.A. — Reisicümhur intihabının Gazi Hazretlerinin yeniden intihabi- le tezahür eden mes'ut neticesi halkın galeyanlı süruru ile kar- sılanmıştır. Keyfiyet atılan top larla Vilâyetin her tarafmda i- lân edildi, KİRŞEHİR, 6 A.A, — Ulu Gazimiz Mustafa Kemal Haz- Tetletinin tekrar Cümhur reis- liğine intihap buyurulması üze- rine, Kırşehir halkı yüce Gazi- lerine karşı olan ebedi hissi şük ran ve itminanlarmı tecdit ve izhara vesile buldu, 101 pare top atılarak her taraf tezyin e- dilmiş ve çoşgun kalplerden ta- | şan samimi tezahürat yapılmış | tır. UŞŞAK, 6 A.A, — Ulu Ga- zimizin tekrar Riyaseti cümhu- ra intihap edilmek suretile his- siyatı milliyemizin tecellisi hal kımızı çok sevindirmiştir. Şehrimizde 101 pare top &- tılmış şehir sevinç ve neş'eye | garkolmuştür. İZNİK, 6 A.A, — Milletin yüksek halâskârını tekrar Rci- sicümhur intihabı suretile mil- li hakimiyetinin varlığı başm- alkım sevinci ile kar şılanmıştır. Gazi Hz. Yeni sinemayı teşrif ettiler ANKARA 7 (Telefonla) — Gazi Hazretleri dün akşam ye- ni sinemayı teşrif buyurmuşlar ve halkın içinde yer alarak fil- mi takip etmişlerdir. Programın ikmalini mütea- kip sinemada Gazi Hazretleri- ji nin seyahatlarına ait bir film gösterilmiştir. , Fırka grupu toplandı ANKARA 7 (Telefonla) — Halk fırkası yeni grup idare he yeti, Afyon mebusu Ali Beyin riyasetinde bugün öğleden ev vel ve sonra iki içtima aktet- | satın alnrak fiktindedir. Bu $ miştir. retle resmi daire (telefonla! fabrika tarafından memleket Çimento . fabrikaları | inizde yapılacaktır . mümessilleri Ankarada | Sadettin B. kaymaksi oluyor ANKARA 7 (Telefonla) — Çimento fabrikalarının salâhi- yettar mümessilleri bugün İk- tısat vekili tarafmdan kabul e- dilerek memlekette ecnebi çi- ; mento) ârının rekabeti karşısm bir vaziyete dahil olan yerli çimento sanayiinin j himayesi için hükümetin teda- bir ittihaz etmesini rica etmiş- lerdir, Mülki teşkilât ANKARA, 2 (Telefonla) — Dahiliye Vekâletinin hazırladı ğı mülki taksimata ait proje üç muhtelif harita üzerinde tes | takillen bit edilmiştir. Bu haritalardan biri bugün mevcut vilâyetler adedini elliye, diğeri kırk altı- ehemmiyetine işaret etmiştir. Gerek Çekoslovakya ve ge- rek Fransanın da noktai na- zarları, Almanya gibi mesele- nin Lâhey mahkemesine git- mesine mâni olmak olduğu anlaşılıyor. Şukadar ki Al manya Lâhey mahkemesine İrm noktai meselenin yalnız iktrsadi hukuki safhası vardır. Fransızlara ve Çekoslorek- bunun İktisadi ehemmiyetini takdir etmekle- beraber, iktısadiyatın Avrupa- lara gelince; yı çok meşgul ettiği bu da, bunun siyasi cephesini de unutmamak lâzımdır. Fransız Fransanın ikinci aca- | gazeteleri, bir “Sedan,, a razı olamı ğımı yazmakta ve bunun siyi si cephesini tebarüz ettirmek- İ tedirler. Çekoslovak Hariciye nazırı Mösyö Beneş, bir kaç gün evvel, irat ettiği bir nu- hükümetinin nok- tai hazarmı otrafl: bir surette İzareti Mmüsteşarının o tavas- ların takip edecekleri siyasi | izah etmiş ve bu meselenin tukta kendi nazarlarma göre, ve gitmeden kendi lehine, Fran- sa ise, mahkemeye gitmeden Almanya aleyhine hallini iste- yor. Fransa ihtilâf hakeme havale etmeğe de taraftar gö- rünmeyor. Gerçi Almanya ile Fransa arasında, ihtilâfların hakeme havale edilmesi için bir mukavele vardır. Fakat 1925 te Lokarno muahedeleri- le beraber imzalanan bu mu- kavelede Fransa, mukavelesi- nin imzasından evvelki sebep- ler dolayısile çikan ihtilâfla- ra raci olamayacağı münderiç- ti. O zaman bu kaydın manâ- smı anlayamayanlar o şimdi Fransanın istihdaf ettiği ga- yeyi öğrenmişlerdir, Fakat F- ransanın meseleyi halgeme ba- Alman sefaretin! verilen suare ANKARA, 7 (Telefo Dün gece Alman sefareti iki güzide Türk sanatkârı fından verilen konser çok zel olmuştur. Madam ve Matmazel Nado) misafirlerini salonların m lif köşelerinde tanzim zengin büflerde izaz ve ikri etmiştir. Sefaret salonları vakitlere kadar siyasi mü lara sahne olmuştur. sefiri kebiri Kont dö Şa nun Her Nadolni ile bir ten fazla mülâkat etmesi mülâkatların muhtelif ih arasında temadisi gözden M mamıştır, Atina meb'usu M. uzun uzun gi örüşmüşlerdir. Adana'da stady. ADANA, 7 (Milliyet) Adana belediyesi beş bin İ sarfile bir stadyum inşasına rar vermiştir Stadyumun i sınna başlanılmıştır. “ Damping iTicaret odası raporu: İ ne diyor? Ticaret odasınm Rus pingi hakkında yaptığı tet tını rapor halinde iktısat letine bildirildiği yazılmıştı. Oda raporun muhteviyat | mektum tutmaktadır. Ma; fih bizim öğrendiğimize gi | Oda tetkikatı neticesinde | hili piyasada Rus dumpingi i madığı neticesine vâsıl olmü yalnız Türkiyeye harici m larda damping yapıldığını bit etmiştir. Yezli telefonlar ANKARA, 7 — ei Eskişehir'de Şimens şirketini yaptırdığı telefon fabrikasi İşten el çektirilen sabık # Vs dördüncü şube müdürü $ İ deddin Bey men'i muhakefi kararı almıştır. Sadeddin B yin taşrada bir kaymakamli tayini takarrür etmiştir. Müstakil bir pamz. Aydından doktor Etem V saf Bey İstanbul teftiş beye vale etmeğe kanuni bir me buriyeti olmamakla (o berabö eğer ihtilâf gelir de oraya di vemet öebileei Si süph! lidir. ... Hafta arası — çarşanba gi nü — Fransada Reisicümhü! luk intihabı yapılacak, Şimd sene olduğuna göre, 7 ayın İ3 üncü günü müdde' bitiyor demektir, Fransız id nunu esasisine göre, cümhurun bir ay evvel int hap dilmesi lâzım geldiği göre, çarşanba günü intihabi! yapılması lâzımdır. Garip bi tesadüftür ki, bu detaki Fraf sız Reisicümiuru, Er: üçüncü cümhuriyet ilân edil dikten sonra 13 üncü Ref