28 Şubat 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

CUMARTESİ 28 ŞUBAT 1931 ön ca sene, No 184 NÜSHASI $ KURUŞTUR amam Siyasi müsteşarlıklar ihdası düşünülmektedir | £lektrik Vergisi —ec— i İstanbul Belediye Mec k İima devresinin sonuncu celse- İğde elektrik ve hava gazı 15- © İihlâki üzerine bir vergi tarhı- if karar verdi. Esas itibarile #Ğİtiraz kabul etmeyen, fakat acık acele ile kabul edilen bu rara göre, elektriğin beher ilovatından bir kuruş, hava ga İn metre mikâbından da on resim almacaktır. Halk için yeni vermek hoş| bir şey değildir. Bu, doğru ol-| hakla beraber, şunuda hatırla-| ak lâzımdır ki, bir hükümet yahut şehir idaresi için yeni fergi tarhetmek zaruretinde| almak ta ayni derecede nahoş ur. Fakat vergi nahoşluğu ka- lar da medeni hayatm bir za- üretidir. i a a İstanbul, şehri, eğer hükü- vet, meclisin kararını tadik e- erse, verdiği vergilere ilâv olmak: üzere şimdi bir de elek- tik ve hava gazı vergisi vere-| Sek. Öyle anlayoruz ki, şehir) idaresi çok mübrem bir ihtiyaç Arşısında kalmasa, halka yeni bir vergi yükü tahmil etmeği Msavvur etmezdi. Bilhassa €- İektrik esasen hali hazırda ol-| Mükça ağır bir vergiye tâbidir.| Hükümet, elektrik sarfiyatın- “an yüzde on vergi aldığı gibi,| Sirket te beher kilovat için aldı) İt 17,5 kuruş ücretin yüzde dör dünü belediyeye terketmekte-| dir ki, bu da dolayısile halkın tebinden çıktığından elektrik İstihlâki yüzde on dört vergiye tâbi demektir Pakat fakir halkın petrolün her memlekette da » bir vergiye tâbi olduğu na- Sarı itihare alınacak olursa, İstanbul şehir için elektrik ek lâzımdır. tenvir vasıta- büyük sini tabii gö bu elektrik rüsu Mi akkmdaki kararı alelâcele ver noktalarınazarı dilekati! i tetkik 6 hükümetin bu noktaları! alması lâzımdır. Evvelâ elektrik tenvir vasıtası ol- ğu kadâr da sanayide tahrik vası- #81 olarak kullanılmaktadır. Beher vat üzerine bir kuruş vergi, İs- “bul gibi sanayii inkişaf Bulunan bir şehrin sanayii için çok Ağır bir yüktür, Sanayide kullanılan “lektriğin bu zamdan istisnası temen € şayandır. Esasen elektrik şirke- Sanayide kullanılan elektrik için Ucuz bir tarife tatbik ettiği cihetle, Yeni resim kilovat üzerinden alms- Sak olursa, mevcut “yüzde on dört *en maada daha yüzde yirmi beş ver-| #İ alınacak demektir ki, bu kadar İstanbulun bir sauayi k inkişafına mânidir. Sanayi haricinde kullanılan elek azarı İtibare & nacak noktalar vardır: Malimdur kİ, elektrik şirketi, müşterilerine, sar fiyatın mikdarma göre, bir kaç tarife tatbik etmektedir: Az elektrik sarfes denler tam tarifeye tâbidir. Bundan #onra derece derece nrsıf ve rulu Üc-| et tarifeleri tatbik ediliyor. Tam ta. Tifeye n mlişteriler beher ki- lovat için 17,5 kuruş, msıf © tarifeye) tâbi olan müşteriler beher kilovat 8,75 kuruş, rubu (tarifeye ti olan müşteriler ise beher kilovat için 4.375 Kuruş vermektedirler. — Hükü- metin yüzde on vergisini, yekün üze- rinden alındığından, herkes siyyanen yüzde'on vergi vermektedir. Hal Xi, yeni tesmin kilovat üzerinden â- : tasavvur edildiğine göre.) tarifeye tâbi olanlarla mearf tari- feye tâbi olanlar, ayrı ayrı nisbetler- tik meselesinde de vergi vermek mecburiyetinde ka lacâklardır. Tam tarifeli elektrik yüz altı, nısıf tarifeli elektrik te yüzde Rubu tarifeye tâbi o- an elektrik istihlâki ise, takriben yirmi beş nisbetinde - vergiye ir ki, esasen 95 14 veren bir madde ü- 7, 25 ilöve etmeği Şehir) iki verece elisi de arzu etmese gerektir: Hüki smi hak- « bilmiyoruz. hzurlu gö| reddeder. Fakat © (5 İtiberile tasdika karar verilirse.| eoktaların nazarda tutularak ona Ka et bunu e esanındı Böre ça aldi, *“llâr yapılması şayanı temen- An | | Gazi Hz.nin maiyetindeki vi fe ANKARA, 27 (Telefon) —, Reisicümhur Gazi Hz. nin refa- katlerinde bulunan muhtelif ve-| kâletler müfettişleri, bugün An karaya avdet etmişlerdir. Mü- fettişler, Konya: , ya meb'usu Recep Beyin riyase İinde aktettikleri müteaddit iç- dimalarda, Gazi Hz. nin Ana- doludaki tetkik seyahatleri ©s- nasına, kendilerine havale edi ER Ensmubarriri: Siirt Ne amaaa amam Gazi Hazretlerinin maiyetindeki müfettişler Ankaraya döndüler Büyük Reisin de bugün Konyadan hareket etmeleri ihtimali vardır Konyadan edişler, Recep beyi etle len muhtelif me ususat İhakkındaki neticei tetkiklerini İtelif ve tevhit ederek mufassal birer rapor tanzim etmişlerdir. Müfettişler bu raporları, ait 'da iken Kütah-| oldukları vekâletlere takdim e-| deceklerdir. Gazi Hz. ninbu gün Konyadan Afyonkarahisar İa, Kütahya ve Eskişehire hare İket etmeleri muhtemeldir. Re- isiciimhur Hz. bu havalide de illiyet mi Ko uma TE AA ET ET ma Divanı harp Reis Mustafa Paşanın yeni beyanatı IZMİR 27 — Divan harp reisi Mustafa Paşa şu beyanatta bulundu: — “Elimizdeki şleri sıkışıp ay sonuna kadar bitirebilirdik. Fakat ida rsi örfiyenin daha bir hafta uzatılma i oldu. Bu bir hafta zarfında hiç İbir muhakeme kalmaz, hepsini bitiri riz Afyonkarahisara Eheromiyetli muhakeme kalma. mmş gibidir. Cumartesiye Manisa jam- darma kumandanı Kemal ve Mene- men hâdisesi esnasında jandarma ku imandanı olan Fahri Bey ile askerle- Fin ve sabık kaymakam Cevdet Beyin muhakemesine başlanacaktır. Divamı harbin muhakemesi de di #erleri gibi aleni olacaktır. Şimdiki halde muhakemelerin en mühimi bun lar addediliyor.., Foça kaymâkamının mektubu İZMİR 27 — Divam harpçe bir seneye mahküm edilmiş olan o Foça kaymakamı LüHi Bey kendisini mu- hakeme etmiş olan divanı harp reis) vekili Atâ Beye bir mektap gönder. miş olduğunu ve bu mektupta bir se el tetkikle in! tesbit ederlerken. tevakkuf ve tetkikatta bulu cakları tahmin edildiği cihetle,| ancak birkaç gün sonra Ankar İya avdet edeceklerdir. Gazi Hz. Konyada ikametleri esnasında, Anadoludaki müşahede ve tet-| kikleri hakkında mufassal bir İrapor tanzim etmişlerdir. Bu ra por, his.ümet için direktif vazi| esini görecektir. amm — | Umumi müfettişlikler Hangi vilâyetlerde teşkili mutasavverdir | ANKARA; 27 — Urtumi mü İfettişlikler ihtası meselesi tek- rar mevzuu bahsolmaya başla- #aştır. Kat'i karar Gazi Hz. nin An- Mustafa Paşa nelik mahkümiyetten memnun kaldi ğmi kaydettiğini bildirmişti l BUGÜN Ustatbul dama 2 nci sahilede bei Son ve harici haberler Polis Haberle: 8 üncü sahili Yaldız sarayi de eniden & Tiyatro hi hakkın Romun i Siyasi müsteşarlıklar . ihdası düşünülüyor Meclisin koridor musahabelerinde münakaşa edilen bir mesele de budur ANKARA, 27 (Telefon — Cüm:| huriyet müessesesini takviye, mils- akil Türkiyenin refahmı, terakki ve inkişalını temin maksadile birçok verilece 1 şu sıralarda ve mütaldaların) $ maya değer; rdır. | Ortaya atılan fikir sında, üzerinde maku ve kıymetli I — Bizde Siyasi m Ukların ihdası bir ihtiyaçt altı toplanma larında, koridor müsababelerinde mü nakaşa edilen meselelerden biri de budur, Bu usulün ihdası bir taraftan! devlet makanizması için faydalı ola-| cak, diğer taraftan da eleman yetiş-| nesine büyük yardımı dokunacak vr Baz den çoktu misaldir Meclisin mer kâlletler vardır ki işleri cid İktısat vekâleti buna bir Ticaret gibi iki şümullü ihtisas şubesini sinesinde bir! İeştiren bu vekâlet koltuğunu işgal! vekilin bir tarahta makamında taraftan parlementoda “heyeti encümen ve koridorda- v ni tedvir ve müdafaada kadar yorulacağını tahmin müşkül idir. Halbuki vekâletlerin bir de i müsteşarlai hşleri en çor erden İktisat vekili Mustafa Şeref Bay ehemmiyetli bir tarzda müraka İbe eden kıymetli bir teşekkül olabilir. Yakın senelerin hâdiselerine şöy- le bir bakacak olursak, görürüz ki bütçe encümenine intihap edilmiş lan azaların çoğu vekâlet müsteşs ıklarından, müdürü umumiliklerden İ Meclise gelmiş meb'uslardır. Ve ge he görürüz ki bu zevat daima evvelce alâkadar bulundukları vekâletin büt- çesini tetkik vazifesini üzerine almış lar, o vekâletin raportörü olmuşlar. dır. Ö vekâletlerin vekili henüz de İ ğişmemiştir. Ve müsteşarmın meb'us olmasında o vekil âmil olmuştur. Böy le bir vaziyet karşısında rTaportörün ve ziraat v olursa gerek ve :mentodaki iş- ylaşılmak suretile ole Yillar. Diğer taraftan siy: lıklara intihap edilecek muktedi makamlarda görecekleri tec yarının vekilleri ol- Ve kabine reis- elerine bir te- şkü rübe sayesinde maya hazırl leri önd leman İlüta uğramarmş olurlar Filenki encümenler kürsü vekâ! icte gelmek için, gelebilmek için gü- ? bir merbale, bir basamaktır. II — Bütün hükümet hizmet ilerile mütenezır encümen olan İbütçe eneümeni Meclisin en ile teşkil seyi bita tahmin müşkül değildi: Onun için |değil midir ki, bütçe encümeni bu se ne raportör usulünü İlga etmiş ve bütçeler üserindeki (tetkikatı ancak beyeti umumiyesine yaptırabilmek için her vekâlete lüzum gördüğü sü- kâraya avdetlerinden sonra veri Lütfi Bey mektubun bir knmma| ri gelen meb'uslarından âlleri sormuş ve cevaplarını İstemiş. halinde | ICemiyet -İmi kongrede görüşü! Etıb miyeti dün toplandı hasta sandıkları teşkilâtı için! teki bütün vekâletler memurini hükümet nezdinde teşebbüste bulunacak Etibba şmubadenet ve teavün ti umumiyesi dün sabah Türkocağında Dr. Niya-| zi İsmet Beyin ri rasetinde hafi bir itçima atetmiştir. Bu içtima- da fevkalâde celse zabıtları bazı tashihlerle kabul edilmiştir. Merhum Dr. Şevki Beyin ailesine yardım Aidatinı müntazaman tasviye etmediği için ailesine yardım €- dilmeyen Rontken kurbanı Dr. Şevki B. merhumun memlekete cemiyeti heye! çok hizmet yapmış bir şahsiyet olması hasebile ailesine cemiyet ei — namına ehemmiyeti bir muav net temini hakkındaki - teklifin isanda akti mukarrer olan umu sk Ko mesi kabul edilerek zapta geçirilmiştir. Cemiyetin çok kıymetli sından Selânikli Tevfik B âni vefatı münaseb. bır dakika tatil edilerek hatirası tebcil olunmuş. ve muavenet sandığında milterakim paranın ailesine tevdii tekarrür etmiştir. Çanakkale civarındd Bayra- miç kasabasında jandarma kü- mandanlığı emrindeki 90 lira maa: mlikle Erzurum ilk mektep sıhhiye o müfettişliği| münhal olduğuna dair vaki olan müracaatlar üzerine bütün mes| lektaşların nazarı dikkati celbe- aza” eyin cel: Amed ŞUKRU dilmesi muvfik görülmüştür. mayan ve bazı mühim mesailde İaranılan etıbba istatistiklerinin elde edilmesi için etibba odasına müracaat edilmesi ve şunların sorulması kararlaştırılmıştır ıbulda Türk hekim- Gayri müs: Tim hekimiler, 3 — Askeri hekim İler, 4 — Hülümet memuriyetin İde bulunan hekimler, 5 — Hi susi müesseselerde ücretle istih- dam edileni tebdil eden hekimlerle hiç bir yerde vazifedar olmayıp ta yal- nız muayenehanesinde . çalışan Jemiyet dosyasında bulun-|, ılpılacak tasarrufat meyanında lecektir. Eger umumi müfettiş- ler teşkiline karar verilirse | İş- tanbul, İzmir, Adana Trabzon, Ankarada olmak üzere beş umu- İmi müfettişlik ibtâs edilecek- İtir. Vi ri salâhiyetleri Jâyihası t lrin | | ANKARA, 27 — Valilerin idari salâhiyetlerine âit kanun) meclise verilmiştir. Valiler vilâ-| yetin en büyük amiri olarak ka- İbul edilmektedir. Valiler vilâyet Adliye ve Müdafaaimli stesna olmak üzere, mü- ri bakkma malik olacaklar, | onları icap ederse tevbih ve tek- dir edeceklerdir. Valiler ayni zamanda her ye-| kâlete karşı ayrıca mes'ul ola-| İcaklardır. On beş seneden aşağı hizmeti jolan valiler üç sene, on beş sene den fazla hizmeti olanlarise beş) sene bilâfasıla hizmetetayin edil |medikleri takdirde haklarında İtekaüt muamelesi © yapılı Memurlar hakkında, hukuku wme davası aç.lmasinı Adliye lüzerin, liye mi aynen şunu yazmıştır: “Ben istersem| edilmelidir. Bu suretle bütçe en bütün kabahati evvelce tahkikatı yap| cömmeni hükümetin faalivetini mış olan vali muavini Saip Beye yök-| İetebilir ve jandarma si: bi ben de beraat kazanırdım. Fakat ben mertliğimi muhafaza ettim.,, semer — Yalan haber.. Yarın muharriri ev- rakile Ad- | liyeye tevdi edildi tir Mecdi SADREDDİN Dünkü maç çok hararetli ve heyecanlı oldu İLFT. Kimsenin tehditle ifa- | desi alınmış değildir. Polis müdürünün beyanatı Yar gazetesi muharriri Er- tuğrul Şemseddin Bey güya po| lis birinci şubede tehditle ifade s ialmarak, zabıt tutulduğunu iddia ediyordu. Dün gece, geç vakit evinde telefonla aradığı Kasımpaşa, Galatasarayı epey şaşırt Yazısı 2 nci sahifemizde — vekili emreder. Ayrıca vali de memur hakkında hukuku | me davası oaçılmas;ı dei umumi bu talebi müd- kabul et se vali Adliye vekiline mü t hakkını haizdir. | | | Bütün zabıta memurları adli) usatta müddei umumilerin verecekleri emirleri ifa ile İkelleftirler, Maaş tenkihatı Bütçenin tetkiki esna- sında bir kararverilecek ANKARA, 27 — Bütçede ya| mü- memurin maaşlarmdan yüzde on kesilip kesilmeyeceği, bütçe- nin tetkiki neticesinde anlaşıla- | (Devamı 5 inci sahifede) caktır. Ankaradaki : memurlara, | mız polis müdürü Ali Rıza Bey bu mesele hakkında bize şu ma Tâmatı verdi : — Yalan ve uydurma havadis | neşrettiğinden dolayı Yarm mu) harriri Ertuğrol Beyin ifadesine! mürâcaat lüzumu hâsıl oldu. Ve ifadesi alınarak evrakile bir| üddetumumiliğe sevke dildi. (Yarm) m iddia ettiği g bi ortada ne cebir, ne de herhan! gi bir tazyik yoktur. Bu neşriya| tın, kendi kabahatlerini örtbas | etmek maksadile © yapıldığına, efinha etmavarınm ——— —-—— — derecelerine göre 15 ve 25 lira olarak verilmekte.olan mesken bedellerinin kaldırılarak bir bü- çuk milyon lira tasarruf temin edileceği söyleniyor. Bundan maada vekâletce, vilâ | yetlerde altı aydanberi münhal | bulunan iki bine yakın memuri- yete kimse tayin edilmeyecktir . Tahsin Paşanın hatıratı Tahsin Paşanın hatıratını neşre yakında baş- Jayacağız. Abdülhamit devrinin ve Yıldız yının iç yüzünü bütün hekiketile ihtiva eden bu hatırat karilerimiz tarafından büyük bir merak ve Tikte sara» alâka ile takip olunmuştu. Bir aile felâketinden dolayı muvakkaten teehhüre uğrayan bu hatırat şimdi Yıldız sarayının meşrutiyete tekaddüm e- den zamanlardaki esrarını, Abdülhamidin meş- rutiyeti niçin ve nasıl İlân ettiğini, meşrutiyet ip- tidalarında Hünkârin nasıl bir siyaset takip ey- lediğini ihtiva edecektir. En mevsuk malümata istinat eden bu kısım hatıratın daha büyük bir alâ- ka ile okunacağına eminiz,