20 Ocak 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

ürkiye ve Rusya'ya karşı müttahit cephe ! — — oram — Ermeniler İngilizlere de müracaat ederek yardım istediler.. Beyrut toplanışmda Taşnak | güzellikle veya cebren — bu işi| larla Bedirhanilerin ve bir kaç |kabul ettirmek. zabit bozuntusunun ofoyaları| (İngilizler O tarihe kadar meydana çıkınca Şeyh Ali Rı- maddi bir iştirak göstermemiş- za ve taraftarları tamamen Hoy |lerdi. İlk müracaata şu kısa ce- bondan ayrılarak muhalif bir |vabı verdiler: Evvelâ kuvvet ve cemiyet teşkil ettiler. Ve bir be | teşkilitmize görelim, yardımı- yanname ile maksatlarını ve oy İmızı ona göre yaparız. nanan oyunların mahiyetini an| © Türklere gelince: MİLLİYET Yüzde 60 Amerika ile Fransa nın elindeki altın attılar. Bu cemiyetin Azası şun saepki sir: Şimdiki idarenin Ruslarla Abdülkerim, Mehti, Ak Rı-|dost olduğu ve memleket da- | şa, Fehmi, Fakih Abdülhak, es |hilinde hiç bir şey mukabilin bak şeyhülislâm Haydari zade |de hiç bir fedakârlığa yanaşa, İbrahim oğlu Davut. İmıyacağı muhakkak idi. İş ceb İre kalıyordu. Bunun için Rus HOYBON ERMENİ YURDU |ya hakkındaki plân evvelâ Tür- CEMİYETİNİN PLÂNI Töğgemi başlamak icap ediyor| lu, | Taşnaklar büyük Ermenis-| (Türk idaresi deyişince ye-| tanm teşkili için yalnız Türki-İni gelicek idarenin büyük Er- yeyi değil, Rusyayı da mağlüp |menistan teşkiline ve onu ve ta etmek lâzım geldiğini program | nılmasını da şimdiden temin et| larma koymuşlardı. Müşterek İmek lazımdı. Ermeni - Kürt cemiyetinin oy-| nayacağı col İngilizler okadar HÜRRİYET VE İTİLÂFÇI- Fransızların da işine yaradığı LARLA TEMAS çin her iki taraf ta bunlara yar | dım etmekte ve akıl öğretmek | © İlk müracaatlarmı mahut te idiler, | Mek net Ali ve Gümülcüneli İs Hoybonuu muvaffakiyeti i-)maji Hakkı'ya yaptılar. Taş- çin şöyle bir plân düşünüldü: | nakların Türk cümhuriyeti ale rı harekâta mu- ve İtilâf fırkası ii tak- I — Büyük Ermenistann | yada kalan parçalarmı kur | kal e Türk ida | iktidar me' e bağlı-| tirde Türkiye de Ermeni gaye- sini kabul edeceğine dair bir teahhüt imza ettirmelerini tek- İM ettiler, Bu iki hain bu tekli- İ$i kabul ve hariçten mühim ba- R tarmak ancak Rus relerinim deği dır. Rus idaresinin değişmesi monarşistlerin, yani Beyaz Rus ordusunun hariçten Rusyaya bil ile mümkün olabil, tr, Çünkü Rusya dahilinde |naklardan “25000, frank aldı- lar. Fakat parayi alır almaz| k t iletidarmı |lar. Yarat para > Kvveiler Sovyet. değildir İNise giderek sefahatle yiyip bi Rusyaya girilecek en yakm ka |tirdiler. Parise döndülle pr da Kafkasya cephesidir. O |man bu teahi f N İ mza etmesi kâfi ol P yaz Ruslarla anlaş, |erkânının imza etmesi kâfi Dağa ni ie in * İmadığını ve diger türk muhalif- yerek yeni bir teahhütte bulundular.Ve tek İrar “$0000,, frank aldılar. Er-| meni protokolünü kapı kapı do-| laşdırdılar, fakat hiç kimse bu kadar şeni bir | nı imzaya yar İdeki muhaliflere imzalatmı İzere Gümülcüneli Beru | if etti, Ermeni dolandırılm ından yeni bir oyuna gelme- mek için Vahan Papa da İberaber giti.Oradakiler de bun ları nefretle reddettiler. Taşnaklar bir aralık ta m: futiyetin ilk senelerinde Kaf- | İkasyada İttihat ve terakki ce-| miyeti murahhaslarile yaptık- İları müzakerat esasını mevzu bahs ettiler .O zaman Ermen İtana muhtariyat veya ademi merkeziyet verilmesini teklif et mişlerdi. Buna da muvaffak ola maymnca Türklerle hiç bir şey ayacaklarma kani oldu BEYAZ RUSLARLA TEMAS Paristeki taşnak rücsası, o/ zamanlar ikiye ayrılmış olan monarşistlerin Kiril tarafmı da uvvetli bı rından on ânlaşmak üzere “Kiril, in mabeyincisi olup “Nis,, te otur makta olan “Hergıraf,, ile te- masa geldiler. Müzakerenin €- sasını şu maddele teşkil edi- yordu: oldu-| Bolşevik idaresinin yıkılma- narşistlerin beklediği ir, Bu gayede Ermeniler de müşterektir. Ohalde bu iki kuvvetin birleşmesi muvaffa| yeti daha çabuk temin edece tir. Hatta kendilerine muhalif Türkleri ve Kürtlük davası yü- zünden bazı firarileri de almak mümkün oladaktır. Bir defa hu- duda yaklaşıldımı bütün Kaf- kasyalıların da bu kuvvete ilti- hak edecekleri tabiidir. $ altı ha da Erme- Ş ya pos-, hizmetler ifa Bu plan beyaz Rusların dalin kalmıştır t yalmızinilerin bir ne İngilizle-| tacısr gibi - sefil rin muvafakat ve yardımını min etmek, ve Türklere de —Bitti — Haftalık edebi musahabe: Pierre Loti günü İnde * Fransa maliye nazırı M. Martin Umumi harpten sonra baş gösteren iktısadi buhranın orta ya çıkardığı bir çok mesele var. Zengin olan milletler bir türlü, fakir olan memleketler bir tür- Tü, bu dertlerden ayrı ayrı tariptir. İşte bunlardan biri: Dünya yüzündeki altının lâyıkile tev- Altın gibi en büyük müba- dele vasıtasının dünyadaki bu- gnkü tevzi vaziyeti mevcut bul ranı izele >decek şekilde değil- dir. Bilâkis bugünkü vaziyet 0- kadar iyi değildir ki, nihayet Cemiyeti akvamın meli komite meseleye müdahale mec iyetinde kalmış ve meseleyi MEZ bi İzi azayı davet etmek üzere taş-| mütehassıs bir heyete tetkik et! diktatör idaresinin biriktirdiği tirmeğe başlamıştır. Dünyadaki iktisadi buhran bir takım memleketlerde lüzu- mundan fazla istihsalâta etfedi liyor.. Fazla istihsalâta mukabil is- tihlâk azdır. Onun için iktısa lerinin de iştirak ettirilmesi lâ|di buhrana karşı bulunacak ye- | göne çarenin istihsal ve istihlâk arasındaki nisbeti tayin etme mekle bulunacağını iddia ei er hiç olmazsa altın me nin halledilme sadi faaiyetin uğramasında mevcut altının bugün Amerika ve Fran sa tarafından ele geçirilerek sa klanmasına atfedenler çoktur. Neşredilen rakamlardan anla- şıldığına göre mevcut yüzde 60 miktarı bı ka ile Fransanm eli Ğğ kıtasında Fransanın böyle m bir rol oynaması tabi. dir ki, etraftan alkışlarla kabu! edilmiş değildir. İngiltere, Almanya ve İtalya bundan müştekidir. Fransanın mali ve iktısadi sahada böyle bir mevki aldığını — görenler Fransanın başka memleketler- deki mali müşkilâtı lâkayt bir surette seyrettiğini söylüyor- far, Fransızlarla İngi sında geçenlerde Pari kereye giriştiler, Fak seleyi umumi bir haf bağlamak için Cenevre de top- fanıldığı haber alındı. Fransızlar altın meselesinin beynelmilel bir konferans tara d. rü ıp her gencinin müptelâ ol Loti hastalığından, bahsedi- yor. Hatta Lotinin faidesine müsavi zararını görmüş olduğu | Lotünii uğu Pierre | SALI 20 KÂNUNUSANI 1931 HARİCİ HABERLER.. .Dünyadaki altın kimlerin elinde ? Altını elinde tutan memleket Amerikadan sonra Fransadır. Fransa vaziyetinden çok emindir... > - | | Ecnebi matbuatı l ispanyada karı| şık vaziyet “Temps” gazetesi İspanya daki siyasi vaziyetten bahisle tahsis ettiği başmakalesinde di- yor ki: “Berengucr kabinesinin önünde büyük bir iş olduğunu unutmamalıdır. Bu iş tabii su- rette kanunu esasi usulune av- det yolunu hazırlamaktır. Bir seneden beri bu kabine bu işi ikmal etmek için çalışıyor. Fi İkat bunu kısa bir zamanda ik- mal edeceğine dair ortada hiç bir kat'i emare yoktur. Böyle), bir işe teşebbüste işin kısmı a- zamırı tesadüfe bırakmakta pek|. vahim bir hata vardır. Nereye gidildiğini ve nasıl gidildiğini bilmek lâzım gelir. İntihap edi- lecek olan parlâmento müessi san mahiyetinde mi olacaktır, İyoksa 923 dan beri hükümetin evvelki sadece iade et mekle azzah bulunacal İtar.? | “Temps” gazetesi bundan İsonra İspanyada şekli idareyi değiştirmek isteyen muhalif rin vaziyetinden bahisle diyor l : ki: müsadere etmiştir. “Hükümet işinde sıkışık bir) Bu da gösteriyor ki, şerirlerle halde ise de muhaliflerin vazi- | hükümet erkânmdan bazıları yeti daha az müşkil değildir. Jmüstereken gayri | kanımi bir Berengüer kabinesi martın bi- | takım işlerde bulunmuşlardır. tinde intihabatı yaptırmak ta. | Masmafih, henüz sarih olarak savvurundadır. Kıral şubatın |isim Zikredilmemektedir. 8 inde müntehipleri davet ede cek olan kararmameyi imzalıya | caktır. Fakat yedi sene süren) 57 kişi Amerikada büyük bir komisyon | © VAŞİNGTON; 19'A.A, — IM. Hoovver 57 kişiden'mürek- kep bir komisyon teşkil edilmiş olduğunu bildirmiştir. Komis- yonum riyasetinde sabık reisi- cünhur M. Coolidge ve reis ve- killiklerinde de sabık ve esbak reisicümhur namzetleriM. Smi- İth ve M, Dawis bulunmakta isyonun maksadı teşek | milyon dolar ce- m'i hususunda Salibiahmere yardım etmektir . ŞİKAGO, 19 A.A. — Polis! R-X otelinde taharriyat yapm İter. Bu otel, bir takım şerirlerin İve bilhassa orada ispirtolu içki İlerle kumar alât ve tan Al Capone'nin şeriki ilerinin Jolmakla maruf Polis, iptal edilmiş çeklerle Harp yok! BRÜKSEL, 19 A.A. — M.| kinlerin meydana çıkması hase-, Vandervelde, halk yurdunda sö bile intihabatın bilhassa hara-|Ylediği bir nutukta, yeni bir ci- İretli olacağından ve nihayet he'han harbi tehlikesi karşısında men örfi idarenin ilân edilme. | bulunulduğuna inanmadığını be | sinden körkulmaktadır. Örfi i-|yan etmiş, bununla beraber İdare altında intihabatın serbest beynelmilel « iziyetin her vakit İolarak icrası mümkün müdür.?" | kinden daha fena olduğunu kay Fransiz (o gazetesi bundan|detmiştir. M. Vanderveld, taar İsonra örfi idare ilânr | ihtimali ruzi bir harp vuku bulduğu tak arstsında muhalefet reislerinin |dirde bunun Lehistan aleyhine ntihabata iştirak etmiyecekleri müteveccih olması muhtemel fikrindedir. 2 İbulunduğunu da ilâve etmiştir. ——- İ Muahedelerin yeniden . teti İmeselesine de temas oeden M. İ Vandelverd, bu muahedelerin hattâ Versay muahedesinin bi- le yeniden müştereken tet ed ceğini söylemiş ve de- | miştir ki | “Versay'da girişilen taahhüt | lere riayet edilmemekte devam olunduğu takdirde Almanya- D a nm bu muahedenin yeniden tet İsi #ilrine şiddetle muarızdırlar. | Kikini istemesine mâni olmak Bu işe başkalarının karışması- |imkânı kalamaz. mı, kendilerinin ekseriyete ta | olmak mecburiyetinde kalmala- rını hiç istemiyorlar. Fransa | bunda istar edecek görünüyor. | Cemiyeti Akvam komitesinin |tetkikatı bakalım ne netice ve- | zecek?.. İ | | Brezilyada Italyan tayyare'eri RİO, 18 A.A. — İtalya se- | firi, ceneral Balbo'nun .şerefine bir ziyafet vermiştir, Bu ziyafet te, Brezilya cümhur reisi M. l | Ispanyada buhran MADRİD, IS A.A,.—M. Berenguer, iktidar omevkiini terketmek niyetinde bulundu- ğuna dair olan haberi kat'i su- rette tekzip etmiştir. Başvekil, Paris, 18 (A.A) — M. Germain'her türlü diktatörlük temayül ilartin, gazetecilere vâki altın mese|lerinden uzak, fakat, metin lesi haklanda geniş bir beynelmilel| siyaset takip edeceğini ( söyle- İ tesanüt zihniyeti dairesinde vukubu- | miştir, görüşmeler esnasında İngiliz ve Kralm, memlekete hitaben k sere Ee İbir beyanname neşretmek ta- nü müşahede etmiş olmaktan mite surunda olduğu söylenmek- İit memnuniyetini beyan etmiştir. !tedir bize ve bizdeki and, Lamartine, cereyanına dair kâfi derecede İmalâmatı olduğunu iddia et İmek değildir. (Esasen Fran sız olan bir muharrir Türk mil- dan sonra gelen bu edip şüphe- siz edebi bir tesir altmda idi Vaktile Avrupaya ilk git- Yeni sene Devlet daireleri memurla çok i ANKARA, 19 (Telefonla)— Yeni bütçede temin edilecek ta sarrul meyanında memurin ma- aşatı faslmda ehemmiyet verile cek memuriyetlere yeni memur tayin etmemek suretile devlet ANKARA, 19 A.A. — Bü- yük Millet Meclisi bugün Reis Paşa Hazretlerinin riya- toplan Meclis (İstanbul meb'usu Haydar Beyin meb'usluktan is- katı hakkındak tezkeresini kı Müteakiben aske maddesinin, tekaüt Gazi Hz. maaşları Seyahate çıkacakları gün henüz malüm değil ANKARA, 19 (Telefon) — Reisicümhur Hz. nin hareket günü henüz malüm değildir. Aziz Gazi dün akşam Türk- ocağı tiyatrosunu teşrif ederek Komedi Fransezin temsilinde bulunmuşlardır. Maliye encümeni bugün toplanıyor ANKARA, 19 (Telefonla) — Maliye encümeni yarınki iç mamda 1927 mali senesi nihaye tine kadar milli hükümet biltçe lerine mütedair borçlar hakkım- daki kanuna bazt maddeler tez yiline dair lâyiha ile, Tahlisiye idaresi memurlarının tekaüt ka nunu ahkâmma tâbi olmaları Uydurma bir haber Dünkü Sonp azetesi, hü kümete Ti bir istikraz teklif ede: milel sigorta birliğini İş B; sı umumi müdürü Celâl in | ettiğini ve Celâl n evvelki gün İktisat vek'lini zi- yaret ederek bü mesele etrafın- da görüştüğünü yazıyordu. Sa- lâhiyettar bir membadan aldığı mız malümata istinaden İş bon kası umumi müdürü Ce Be- yin beynelmilel İsviçre sigorta- sı birliğini temsil ettiği haberi- nin külliyen asıl ve esastan âri olduğunu beyan ederiz. Be; i Ec Ticareti bahriye ve havaiye müdürlüğü İktisat vekâleti ticareti bah riye ve havaiye müdürü Fahri B, istifa ederek bir şirkete gir- İmiştir. bir merha Ona maziperest diyoruz. Bu- | hatıralarma beslediği ##ği raya ilk defasında daha biz doğ yapılacak tas —— —0a cek ve bundan sonra inhilâl ede| yaset| luk ii ME nde az faka ş görmek us bütçesi arr dairelerindeki mem azaltmak, az fakat İyi ç iş görmek usulü lecektir. Bu usulün temi: baremdeki küçük det miktar zam yapılacı Meclis Haydar B. in mebusl ıskatını kabul etti Jmuamelenin ikmalini ay başından itibaren cihetle tekaüdü icra peşin olarak alış maaşın istirdat hakkındaki, tefsi maaşlarını tedi edil ri ile müzakeresi yapılarak miştir . e > | | | | t F. Grujt Bugün maarif mö” ni müzakere e e ANKARA, 19 (Tel Fırka grupunun yarı ında Maarif mescl yer İceresine devam edil Yarin Himayei Etfâlir. Kırklareli meb'usu Fuğfk mütaleası di JAvrup ANKARA, 19 (Te | Maarif orta tedrisat İaürü Cevat B. Avrupa müfettişliğine, yerine Maarif emini Fuat B. miştir. İ hakkındaki lâyihayı edecektir Tevfik Kâmil Bi Mühtelit mübadele yeti mürahhasası reisi mil Bey 15 güne kaf mize gelecektir. ' Mubtelit mübad? Dün mübadele omil İda 4 üncü büro toplandi cu tâli i k ih ! Pul müsabakası | Posta ve İyeni posta pu dilen iki resi dan müspet b mıştır. Bunun üzerine müsabaka açmaktan İrek mevcut eski kalıplı ların yaptırılması teka Müsabaka İne iade oluna: Recep Bey ş "dün Ani Thâophile ti de garbın bizi ve ruhumuzu | bizimki ile duyduğu bii Gauthier, ve Gerard de Nerval anlamrya doğru attığı bir adım | rabet, ve bu hassas kal liğinin bu memlekete Loti bizi anlayabil Mn a talebe mülk b kim oldu 2 e ir ir rd madan evvel gelmiş olan Loti) tanıdı ve tanıyabildiği ” şüphesiz sonra gördüklerine |latmak, sevdiği ve baky hafızasında aşık olduğu bir mil | kadar sevdirmek ve böl İleti ve eski bir İstanbulu karış-İmek istedi. Kendisinin “3 tırıyordu ve işte yine bunun) hazırlanışı, estediği W€ e iş Mk da indir ki filhakikao bilhassa bizi nasıl anlamıya VE el İŞ Ai kendisinin bir kitabın verdiği meye müsait is ite miz; Abdülhak Hamidin pede-! (37278 gö grg yi er m der rimüverrih Hayrullah Efendi gin şairidir. mızın o mevcudiyeti yahut şair Ziya paşa, garbi an- Fakat Picrre Loti bize sathi| bahs olduğu sıralardf layışımızda birer merhale ol- bir bağ ile merbut değildir. O- | olduğumuzu ve hakk makla beraber şüphe yokki o nur zı söylediği için ona (&İ ralarını yeni gidenlerimiz ka-' metinin kendi kalbinde ve mii |meliyiz. dar çalışmış gözlerle göreme-! fekkiresinde olan muhtelif ve) Lotinin umum şaf mişlerdir. Binaenaleyh bizde! gep samimi ve ciddi sebepleri |diyarıma dair y muz bile yazıldı. Bizi olduğu-|liyetçiliğini anlamasa da olur. muz ve olr istediğimiz ve | Öz Türklerden bile bunu daha dünyaya görünmek istediğimiz) anlamamış olan niceleri var!) se k gibi tanrmadığından ve göster- Lotinii i kara günlerimizin en münev-İden gruba yüz tutmuşa benzi-|5”..< ci 8 Fakat Lotinin Şarkı ve bil- me lee mediğinden gikâyet edildi. sa memleketimizi bir az su- ver dostu olan büyük edibe mil-| yor. Gerçi inanamıyo-| letimizin ilânihaye devam ede-|ruz ki Türkün hafızası minnet| Lotinin eserinde bize ait ba-|nli bir şekil ve mahiyette görme cek muhabbet hürmetinin |duymak sırasında bu kadar za-| 21 cihetler asabımıza tahham-| 8i ve telâkki etmesinin tarihi ve her senede bir defa tekerrür e-|yıf olsun. İmül fersa gelir, bunu bilirim, | edebi mubtelif sebepleri var- den bir nişanesi Di: Milliyetçilik aleyhindeki bir| Tevfik Fikret bile bundan otuz|dır: OGarpta Loti'den evvel ma en asil fikirleri en zarif bir) Türk gazetesinin vaktile Pierre |sene evvel “Aziyadö,, den bah-| Şarktan bahsetmiş olan ediple- şekilde ifade eden Sami Paşa|Lotiye “Vay hain ihatçı, | sederken bunlara isyan etmiş-|re bakınız. Burasmı onlar da hu zade Sezai Bey “Türkün nez-|vay!,, diye tarizetmiş olmasını Bu satırlarm muharriri de|susi bir noktai nazardan gör- dinde Pierre Lotinin namı Lo-| hiç ciddiye alamıyoruz. Bunun | Lotinin bize dair son eserinde |müşlerdir. Kendisinden evel ya tinin gördüğü Türk ruhu gibi|bir maskaralık olduğunda her-| bahsettiği ve vaktinde münteşir | zılan şeyleri ne kadar okumuş ebedidir,, demişti. Fakat Pierre| kes ittifak eder. Fakat işte o| bir makalede bu garip tasannu'olduğunu iddia ederse et- Lotinin bu büyük hatırası bu) kadar muhabbetli ve irfanlı ol-| karşısında taaccüp ve melâlini| sin, onların okumamışları bi-| garbı anlamıya daha çok mu ğ âkki hullâ i ki NR kr ieeceise çü | eerdizi Yakayı kOMi | Köecdaniiliiç, Maksim | siva çolsmuylarımızdam > hen | caffak le > öaftefekikie wo GT Seka Mya bali akk ne bu sun'ilikleri inkâr ne de|dir, memleketimize Chateavbri| sanatkârlarımız gibi, Pierre 10 ye hissi bir temayül zevkinin |de makale mecmuas! miş olan bizim sefirlerimiz de Garbı garip bir tarzda görmüş- lerdi. Sefarethanelerin mütale- ası ne kadar cazip ve merakir dır! Parise gönderilmiş #k da- 23 Kânunusani Pierre Loti) çatlaklar göstermiye başladı; e günü ittihaz olunmuştur. Bu,|bedi sandığımız bugün - şimdi- in, göçen eski Türkiye-| him menfaatlerimi “İl ği diden garip ve vahim bir takım)ri bile o güzel “Hüküm gecesi,,