29 Eylül 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

Sultaniflamiti . HARİCİ HABERLER. (E Saniiiere Tahsin Paşanın Halıratı. Tahdidi teslihat bahsi tazelendi Umumi konferansa kadar İtalya ile Fransa anlaşacaklar Müzakere | Essi mw | Arjantinde Sima İngilteredeRus GL YE Mİ era mdaehararetli GiiLübiaF söylendi . . ği alt bir hatıra i İkisi arasında buğdayı i devam edecek Son zamanlarda Rusyadan run hali MOSKOVA, 28 (A. A.) — Dün; Tevfik Rüştü Bey şerefine bir r Bucnos Ayres, 27 A.A. — Sa öğleden sonra Kızılordu merkezinde| kabul yapmıştır. Cemiyet reisi P |. ö — ii “ erirdi : Her eyden LONDRA, 27 A.A. — Hari:| İngiltereye pek çok buğday” ge- il © Valilere şuemri v e a m İngil piya | rem hh vaziyet Hay e Biye a Me e ka ,nevreden bügün Londraya av-İsmdaki buğday fietleri Rus buğ rosilof, Tevfik Rüştü Beyin şerefi- isi Tevfik Rüştü Beyi | iki millet i Türk - Rus dostluğu Moskovada kızıl ordu merke- zinde bir ziyafet T. Rüştü Beyle Rus Harbiye komiseri relüme vefiktibas No: 50 ler yle Halil Rifat Paşaya evvel ve her şey icin yol lâzım! ” Hatıratımın bu noktasında zamanımızın hâdisatı siyasiy sini ve günün meselelerini o kurken sık sık bahsi geçen şi mendifer işlerine tesadüf et- mekteyim. Şimendifer ve yol gibi vesaiti o nakliyeyi bazen her ne pahasma olursa olsun temin etmek devlet için öyle bir zarurettir ki bundan tega-| fül eden hükümetler bu ihma lin zararını görmekte çok ge- cikmemişlerdir. Sıvas hattının küşadına muvaffak olan hükü- Mmeti hazırayı tenkit sadedin- de söylenen sözleri | işittikçe Sultan Hamidin vesaiti nakli- yeyi bir an evvel inşa ve ik- mal ıçin sık sık tekrar ettiği ve Fakat bir türlü tatbikına mu- vaffak olamadığı iradelerini ha tırlarım, Muhalkak olarak de- nilebilir ki o devirde memleke- timizin vâsi ve münbit (e arazi- sinden, zengin * ormanlarından ve madenlerinden istifade ede- meyişımizin ve ( ötede beride sik sık baş gösteren o şekavet| ve isyanları imha ve ( biçare) halkı eşkıya ve derebeylerin tasallütundan sıyanet o eyliye meyişimizin en mühim sebebi yolsuzluktu. Halil Rıfat Paşa, ki memle-| ketimizde her nereye gitmiş i- se en evvel oranın yollarını yap tırmak suretile he-* vatanma hizmet etmiş hem de halktan ha yrı düa kazanmış büyük valile- rimizden idi, sadareti zamanın! da bütün valilere gönderdiği bir tamimde “Her şeyden ev-- vel ve her şey için yol. lâzım- dır... ibarei meşhuresini kulla- narak yolların ehemmiyeti ü- zerinde valilerin nazarı dikkat lerini celbetmişti. Bu defa İs- - met Paşa Hz. Sıvas nutukla- rmda Halil Rıfat Paşa merhiu- mun nammı hayrile (o yadede- rek cidden büyük bir (e kadirşi- maslık göstermişlerdir. Halil Rıfat Paşa bu meşhur tabriratmda Konya kıtlığınn şiddet ve dehşetini ve ba yüz- den telef olan binlerce hal- kın azap ve ıstirabmı — tasvir ettikten sonra zahiresi O meb- zul vilâyetlerden zahire cel- bolunabilseydi kıtlığın mazar- ratı pek mahdut kalacağını ve zahire celp ve vaktü zamanile tevzi edilememesi yolsuzluk- tân imütevellit olduğunu hi ye etmiş ve valileri dairei vi- İâyetleri hudüdu o dahilindeki yolların ıslahına © ve yeniden yol inşasına davet eylemişti, Bugün Türk ordularmın par lak zaferile imha edilen Ağrı- - dağı şakaveti Sultan Hamit zamanında da sık sık baş gös- teren hâdiselerdendi. o Sultan Hamit İran ve Rus o hudutları cihetinde hem hükümeti işgal hem de halkı bizar eden bu hâ- disatı şakavetkâranenin men'i ve masum halkın sıyaneti için bir hayli iradeler verdi ise de yolsuzluk dolayısile bunların hepsi evrak dolaplarında mah füz kaldı. Yolların ve bahu- sus şimendiferlerin gerek siya- si gerek askeri ve iktisadi nokta smdan faydalarını izaha hacet olmay p Anadoluda Devleti A- Kyyeye o şimendifer yaptırma- mak maksadile Çar Hükümet- lerinin çevirdikleri entrikalar ve gerek (o Anadolu ve gerek Bağdat demiryolları etrafında kopan ihti ras fırtınaları bunun en vâzıh delilidir. Vatanın mah fuziyeti, halkın refah ve raha-| ti, iktısadiyatın tanzim ve te- rakkisi,- hattâ maarifin neşrü tamimi hususlarında şimendi- fer ve yolların tesiratı bedahet derecesinde bir hakikat olduğu içindir ki Halil Rıfat Paşa meri humun “Her şeyden evvel ve herşey için yol lâzımdır. sözü b pls ip ket it ik | r Surasker Rıza Peşa hükümetin hafızasına nakşedil- melidir. ... Gerek bundan beş sene mu- kaddem Şark vilâyetlerimizde baş gösteren Şeyh Sait isyanı- nr ve gerek bu sefer İran hu- dudunda imha edilen harekâtı Şakavetkâraneyi, mahiyeti ha- kikiyeleri #tibarile, © tetkika sıfatım müsait olmadığı gibi buna bence imkân dahi yok ise de her halde aldanmıyarak iddia edebilirim ki bu isyan ve şakavetleri fertlerin uğradikları haksızlıklardan mütevellit, ta- biri aharle halkın samimi gale- yanına müstenit gibi (e göster- mek yanlıştır. Bütün bu hareketler yüksek menfeatlere kavuşmak emelile, yahut gayrimeşru lokmalardan mahrum edilmek üzere olduk- larını görmekten o mütevellit bir yeisle bazı rüesanın ve kıs- men de ecnebi tahrikâtma alet olan bir takım sefil ruhlu in- sanların kasten ayaklandırdık- ları şakavetlerden © başka bir şey değildir. (Bitmedi) Yeni bir cemiyet Garp musiki sanatkârları bir cemiyet teşkil etti Alafranga musiki ile hayat- larını kazanan çalgıcılar “Garp İmusiki san'atkârları cemiyeti,, Junvanile yeni bir cemiyet vücu de getirmişlerdir. Cemiyetin idare heyeti in- tihabatı perşembe günü Muleh rujda yapılacaktır. Cemiyetin müessislerinden Recep Suat B. diyor ki: — Cemiyete giren san'atkâr lar 200 kadardır. Bunların 15 i kadındır. Başlıca maksadımız, sinema bar gibi alafranga musiki san” atkârlarının maişetlerini temin ettikleri yerlerde o ecnebilerin çalışmalarına mâni olmak, bu Sahada fazla Türk (o san'atkârı yetişmesini temin etmektir, Türk san'atkârı yetiştirmek için mektep açacağız, san'atkâr, ların hukukunu patronlar nez- dinde müdafaa ve himaye ede- weğirmae 2 İmam Hatip mektebine rağbet Ortamektep olan imam hatip mektebine çok rağbet vardır. Bu tehaciim , karşısında bu günkü binanm ihtiyaca kâfi ge- lemiyeceğini nazari itibara alan Maarif Eminliği mektep “için Çemberlitaşta bir bina aramak- tadır, Yeni bir resim sergisi Bundan bir o müddet evvel genç ressamlar Ankara Türk o- cağımda bir serği açmışlardı. A- yni serginin şehrimizde de açıl- mgası için hazırlıklara bir vecize olarak erkânı hazırai tır. Sergi için Beyoğlunda bir “dalı oluğunu, çünkü geçen se- ş det etmiştir. M, Henderson, ken İdisile görüşenlere vaki beyana- tında Akvam cemiyeti o büyük meclisinin 11 inci içtimamın ken di fikrince 1929 içtimar kadar dikkate şayan bir fevkalâdelik igöstermemekle beraber çok fay ne yeni ve ehemmiyetli bazı . iplânların tertibinden beri yapıl miş olan işleri gözden geçirmiş olduğunu söylemiştir. Nazır be- ranatma devamla demiştir ki: “Avrupanm beynelmilel iktr- sadi vaziyeti hakkında gayet dikkatli surette © yapılması M. Briand tarafından © tavsiye ve , meslektaşları tarafından da ka- (bul edilen tetkikattan şimdiki beynelmilel ticaret şeraitinin bü tün cihanda hüküm süren iktısa di inhitetm avdeti ihtimal ve im Mr. Henderson kânlarını asgari hadde indire- cek surette bir değişiklik vücu - da getireceğini zannediyorum. Bu sözlerden sonra M. Hen- derson Fransa ile İtalya arasn- da deniz işleri hakkında cereyan eden ilemelerden bahsede- rek bu mükâlemelerin devam e- deceğini zannettirecek kuvvetli sebepler bulunduğunu ve tahdi- di teslihat ihzari komisyonunun bu yakınlarda akdedeceği içti- maa kadar alâkadar iki hüküme tin teslihatın tahdidi meseleşile fuğraşmak üzere bütün cihan dev |mas letlerinin iştirakile bir konferan sm içtimaa davetini mümkün kı- Icak tertibat alınmasına mücait bir itilâfa vâsıl olmalarının e- hemmiyeti hakkında ne kadar Israr edilse yeri olduğunu beyan etmistir, Gümrük muhafaza teşkilâtı Gümrük deniz muhafaza mü düriyeti Karadeniz boğazma ya kın yerlerde yeni teşkilât yap- maktadır. Yeni gelen motörler bu muhafaza mevkilerinde dai- mi surette buhunacaklar ve şüp- heli sandal ve motörleri takip e- deceklerdir. Bu suretle Karadenizde, tanbula yapılan kaçakçılığın ö- nüne tamamile geçilecektir. A- yni muhafaza mevkileri Çanak- kale boğazı civarmda da yapıla- caktır. Kaçakçılığa karşı Kaçakçılığın men ve takibi hakkındaki kanuna tevfikan İc- ra Vekilleri hey'etince tasdik e- gümrük idarelerine © tamimen bildirilmiştir. Postada sürati temin için Posta idaresi postaların tev- ziinde sürat temini için paketlerinin, memurlar tarafın- dan imzalanmasına ve imzaların gayet okunaklı atılmasına karar daymın rekabeti karşısında düş- tükçe düşüyor. “Times” bu meseleye tahsis ettiği makalesinde ezcümle di- yor ki: Ahiren Moskovada top- lanan ticaret komiserliği konfe- ransı meseleyi pek açıkça mey- dana koymuş, dahili piyasanm ancak ikinci derecede nazarı iti- ibara alımacağı, “ihracatın aley - hine olarak dahili talepleri tat- min edecek her hareketin ecnebi parası için yapılan plânları ihlâl edeceği ve buna müsaade edile- ket şiddetli surette mevadı gida- jiye buhranmdanmütcessirolmak ta devam ederken buğday büyük iktarlarda ihraç edilmekte he- İmen, hemen getireceği her han ği bir ficte satılmaktadır. Bu ve İdiğer ümitsiz vasıtalarla şayanı itibar derecede para elde edil mekte isede hükümet “beş sene lik plân” ile müşkilât çekmekte- “Times” Rusyanm iktısadi sürdüğünü ddia ile Sovyet Rusyadan İngiltereye aşağı fiatle buğday ihracatmın aleyhindedir. Fransa - ps kümetleri arasmda cereyan et- mekte olan müzakeratm inkitaa | üç senedenberi ciddi müşkilâta garpmıştır, İki memleket arasın daki hususf mesail olsun, yahut deal tahdidi teslihat gibi umu- Jmi bir meselede olsun inkita ol- mamış, iki millet için kabul edi- lebilecek hir sureti hal aramak- tan aslâ vaz geçilmemiştir. E- İğer İtalya Fransa ile mutlak su- irette bahri müsavat hususunda İtsrar etmemiş olsaydı Londrada bir itilâf esası bulunabilecekti. Fransa yalnız kendi hakiki ihti. İyaçlarını tatmin İster ve kendi İmüdafaalarını temin etmek isti yenlere rmüşkilât çıkarmağı dü- şünmez. Müzakeratın akim kal nım yegâne sebebi , Fransanın kendi savatı kabul eti ilân eylemek istemiştir. Biz her v; | ıt ayni itilâf arzusunu beşliyo- ruz. Müzakere kapısı açıktır. (Onu kapamak i den biz i İtal Limana gelen vapurlar Son altı ay zarfında İzmir li- imanma 307 Türk, 24 Alman, 8 Amerikan, 4 Belçika, 25 Fran- sız, 25 Felemenk, 65 İngiliz, 37 İtalyan, 6 İsveç, 3 Japon, 4 Nor veç, 6 Romen, 27 Sovyet, 19 Yu goslav, 12 Yunan ki ceman 630 vapur girmiştir. NE Sokaklara kil döşenecek Bir Alman grupu belediyeye müracaat ederek Avrupada oldu Zu gibi buradada sokakları taz- yikli kil ile döşemek teklifinde bulunmuştur. Evvelce hir Macar hey'eti de böyle bir teklif yapmış, fakat bir netice çıkmamıştı. Seyrisefainin Pire seferleri Aldığımız malümata nazaran acenta meselesile meşgul olan İSeyrisefain işletme müdürü Bür haneddin Bey bu hafta zarfında Pireye gidecektir. Yüksek mühendis mektebi Yüksek mühendis mektebi 4 miyeceği” söylenmiştir. Memle | 'dolayısile Belgrano gemisine gönderilen doktor mumaileyhin karaya çıkarılmasını tavsiye et miştir. Şehirde sükün ve huzur yeniden tecessüs etmiş olduğun dan resmi daireleri muhafaza al tında bulunduran askerler kışla arma dönmüşlerdir. —— e — — Balkan konferansı ATİNA, 27 (A. A.) — Bul garistan hükümetinin o Balkan hükümetleri arasında bir konfe- rans yapılması meselesi hakkm- | daki ilk kararmdan rücu ede- salâhiyettar mahafilde ü. İmit edilmektedir. Alınan bazı haberlere göre Bulgaristan bu bususa müteallik o mütalea ve İnoktai nazarları hakkında Bal kan konferansına bir mulitıra verecektir, İngiliz deniz manevraları İngiliz Atlas okyanusu filosu. şimal denizinde, Makdonaldın maskatı reisi olan Lossiemut a- çıklarında büyük bir deniz mu- harebesinden sonra, altı hafta- danberi devam eden manevrala- rma nihayet verecektir, Başkumandan muharebeyi Nelson gemisinden idare edecek tir. Harp manavraları geniş mik yasta yapılacağı için, birçok tor pito ve tahtelbahirler, İskoçya sulara gitmektedirler, — nen Balkan konferansı ve Bulgarlar ATİNA, 28(A. A.) — Papa A- Dastasii “Bulgarların Balkan konfe- ransına iştirak etmiyeceği haberlerin den teessüfle bahsederek demiştir ki: “Cenevre beynelmilel sulh büro- su konleransn muvaifakıyeti namı ma şiddetli münakaşalara | sebebiyet verecek olan akalliyetler o meselesini rüznameye koymamıştır. Bulgarlar bu husustaki fikirlerini bir muhtra Jile konferansa bildirebilirdi... İktısat müdürlüğü Diyarıbekirde ANKARA, 28 (Telefonla! Gaziayıntap iktisat müd teşrinievvel bidayetinden itiba- ren merkezi Diyarbekir olarak birinci umumi müfettişlik mn- takası dahilinde vazife görecek- & Türk - Macar muahedesi PEŞTE, 28 (A.A. ) — Türkiye le Macaristan arasında 21 mayısta aktolunan ticaret muahedesinin mu- saddak nüshaları dün Peştede taati olunmuştur. Muahede 15 gün sonra metiyete girecekti Raşit Bey U. |. K. Muavini kıtaatı teftiş etti Jandarma umumi kumandanı muavini Raşit Bey © şehrimize gelmiştir. Raşit Bey, İstanbuluri yeni teşkilâtına göre yapılmak- ta olan jandarma teşkilâtnı tet kik etmiş ve kıtaatı teftiş eyle- miştir. Ye g rkaç gün sonra ecektir. Jandarma terfii Jandarma terfi listesi hazır larmaktadır. Terfi Histesi m | huriyet bayramında çıkacaktır, Jandarma kanunu |, Jandarma için yeni bir kanun hazırlandığı hakkındaki haber- ler doğru değildi, Geçen sene jandarma için yeni ve mükemmel bir kanın yapılmıştı. O kantinun tatbıkatı na devam edilmektedir, yam |Beş hasta vari) me bir kabul resmi yapmıştır. Ziya- |iktısadi ve harsi mukareneti ve Sef fette Tevfik Rüştü Beyle beraber sel'yet - Türk dostluğunun şampiyori! yahat eden arkadaşları Lütvinof, | olarak selâmlamışlardır. Petrol n Karahan, Suriç, yoldaşlar, | İbtilâi! kunda ezcümle demiştir ki: harp elk mel hariciye eri zir bulunmuşlar.) zy a da. Vorceilei, Tevfik RüğM Beyi) sy, iribirine bili pale; Büz selâmlıyarak Türk - Sovyet dostlu- | au göstermiştir. Geyeleri için e gunun mücadelede « doğduğunu Ve) ye biz ieikbal ietiyorus BiH sulh yolunda rasanet bulduğunu e-İş, düşürebilecek hiç bir yeyin vii ea ii peteğe. Tüik e balakeceği izini kabul Rüştü Bey cevabında iki memleket) am harici siyasetinin salt için salende: |” “ani kaban müceetap © Teri le ve sulh içinde iktemdi ve bars) aşa Hey Lenlaşrada hereket GEj iskiyafların: durdurmak. teşebinler- | miştir. Orada iki çün kalacaktır ne karşı mukavemet olduğunu söy- H. F. lehinde netice? İemiştir. © Moskova © garnizon ku. mandanı M. Kork Ankarada Sov- bl “ lenen yeni intihabali ANKARA, 28 (A.A.)—D yet tayyarelerine yapılan husus Sivrihisar, Seyitgazi, Çubuk ve kabulden dolayı Kizılordu namına hararetle teşekkür etmiştir. Tevfik landa belediye intihabatında riyet Halk Fırkası namsetleri ka Rüştü Bey ve Hüseyin Ragıp Beyler cevap vererek her hangi bir Sovyet mışlardır. KONYA, 28 (A. A.) — Antı mümessilinin Ankarada ayni hüsnü Akseki karasında ve (o Aksarayın Öl intihabatındi kabule mazhar olacağını söylemişler- dir, Resmi kabulü müteakıp misafir. nahiyesinde belediye ler, şercilerine verilen müsamerede| C. H. Fırkası namzetleri hazır bulunmuşlardır. lardır. Serbest . MOSKOVA, 28 (A.A.) — He- | Konya ocağında istifalar tevali et nebilerle hars münascbatı cemiyeti, | mektedir. enis şampiyonası bitti Şirinyan singi, Suat-Sedat çifti de dabl şampiyonu oldular Bir müddetenberi (o devam eden İKİNCİ SET İstanbul tenis şampiyonası dün Ka- Sedat ıköyünd: Fenerbahçe © kortlarında yapılan birinci katagori — singel ve dabi finallerile bitti ve şampiyonlar taayyün etti. Singlde Sedad mağ- lip eden Şirinyan, dablda da Şirin yan ve Davit çiitine galip gelen Se- datla Suat şampiyon oldular, ŞİRİNYAN — SEDAT Bu iki iyi tenisçinin maçı ilk iki sette hayli güzel ve heyecanlı oldu. Sedat evvelâ çok iyi başladı. Birincil seti 5-3 götürürken topu öldürmek icap eden bir yerde — lüzumsuz bir smas hevesile fileye takması seti kay betmesine sebep oldu. Filhakika bü-) ISI 0 1094 rm da» sıva m Şirinyan — DABL Suzt - Sedat ve i.m LAKE INAPİ EE bir dikkat ve azimle oynıyan! Şir bir römontaj yaparak seti |“ a #5 mera kazandı. İkinci sette de Sedat 3-1faik) “Dİ ” ” bir vaziyette iken bu seti de hemen | temel ye güzellik . itibarile hemen ayni Şekilde kaybetti. Bsasen tk een biz i gerek bu setin sonlarına doğru ve), 2 ç'x Şirinye z re a gerek üçüncü sette kâmilen Şirinya e DE nın oyun tarzım: kabül ederek hücum 729904 mukabil maçın Sedat din müdafasya geçmesi maçın gü. zelliğini azalttığı gibi çok soğukkan h ve tecrübeli hasınının muvaffakı.| yetini temin etti, İ 5 Maçın taret cereyanı hakkımda az)'e n N : çok bir fikir verebilmek için : variyetlerini kaydediyoruz. İKİNCİ KATAGÖRİ i BİRİNCİ SET 1: Trehüzet Sirimyan © Sade Dali: Nemi” i > Dabi; Orharı i 1 3 BİRİNCİ KATAGORL ? 2 3 Singi: Şiriny: 2 : Dabi: Sedat 3 4 Dabi: Suat 3 s Yeni şampiyonları tebrik ederiğ. 7 5 8. Gali N v ulan kız san'ötler mektebindeki kursa iştira! | “ | eden biçki muallimderi bir sergi açtılar. Resmimiz sergiden bir köşeyi gösteriyor