3 Mayıs 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
Ke eaT CUMARTESİ 3 MAYIS 1930 5 inci sene, No 1519 NUSHASI 5 KURUŞTUR Kurultay Türkocakları 1930 - kurultayı| ümt bir hava içinde nihayet| Üldu, Kurultayda, geçen sefer e olduğu gibi bu. sefer de Üt kavgalı, gürültülü - saatler Büstur. Fakat, - biz, bu gibi l ü ik- veya bir alâmeti değil, aksine, kuvxu ve canlılık emaresi ki ederir. Zaifliği ve buh- içinde hiç bir $ n müesseselerde, AMĞ MNM A T LA Mözaşman cala a eerekeri: Süğeet Ni olsan ;ııııııımııuıııuııııııııııııuııııııııııımııııııııııııııııııııııııııııuuııııııııııııııııııııııuuıuıımıuııuıınımııumııııııııııııımıııııııuıııııııııumııııııuıuuıınmııııııımıuııxıııınıummıııımııııınııııııımıuıııııııuııııımııııııııııııııııııııımıı% Ü MEARENEU Gö üsülen meselelerden biride vaziyeti 'tetkik için bir mutahassıs getirilmesidir' ketsiz cemaatlerde arama- ' mi yıllık ma ilk gençlik| ini, atılganlığını, tetiklik ve ünluğunu muhalaza ediyor. a denilebilir ki, bu nökti dan her kurultay öbürün Ça daha hareketli oluyor.ve da Müsbet semereler veriyor. aklılar arasındaki bu son| Z blanış geçen toplanışlardan Z daha faydalı oldu.Ocağın en | £ felerinden Türk ta dahilinde - tesbit vı » âlimlerimizden mü ikep bir tarih heyeti teşkiline | Atar verildi; bu mühim teşeb- önayak olmak şerefi de genç hanıma müyesser oldu. Fi jehir murahhası muallim A-| Hanım yalnız bir tarih encü teşkili — için — teklifte lünmakla kalmadı, ortaya Tin — etütlere — müstenit tez ve bir — programa M attı. Bu teze ve bu programa Türklerin tarihi en eski niyetlere karışan ve he- Prehistorik devirlere daya uzak kaynaklarından itiba- tetkik ve tahkik edilmek lâ gelecektir. Genç muallim ihimın bize okuduğu notlara akılacak olursa anlaşılır ki, bu kaynaklara ait fılo!oıık, Keolojik ve etnografik Mmaltb| dat hemen hiç te yok değildir. falnız şimdiye kadar Türk tari * denilince, hep Osmanlı tari- in daracık çerçevesi içinde $ıp kalmak - itiyadımız bizi tliğimizin o geniş ufuklarına İkmaktan menetmiştir. Şimdi, Ütk tarihinin ilmi verimlere is daden gözlerimizi önünde bu ltnişleyip serpilmesi ayni Za - fanda Türkçülük idealinin de W sileşmesini mucip olacaktır. K Hiç şüphesiz ki, bu yıl kurul- Ya gelen arkadaşlar, memle- lerine bir takım yeni fikirler yeni duygularla ruhları ge- ilemiş olarak döneceklerdir. âsen, bu kurultayların mana— Yalnız Merkez Heyetinin ve| tişik heyetlerin bir kaç yıllık ini tetkik ve mürakabe va- sinden ibaret olmayıp ayni anda ve belki, bundan ziya- , bu büyük adlı içtimadan ru- Ve fikri bir kârla çıkabilmek- Bizce asıl bunu temin ede- “Yen kurultaylardır ki, fayda-' € Ve akim kalmıştır. 1930 kurultayının faydalaı bi e bizim gözlerimizi ve hasseten Türk tehdit eden birtakım hlikelere karşı açmış olması- T. Gerçi bu tehlikelere karşı gıh tedbirler alınması lâzım ldiğine dair kâfi derecede vui h ile görüşülemedi ve kafalar 1 derecede aydınlanmadı, fa- 't şimdilik, bu hususta kalple ir milli endişe * gölgesi iş olması gelecekteki müs- Ve hayırlı teşebbüslerin bir langıcr telâkki edilebilir. YAKUP KADRİ lllllllflllllllll lİIIIIIIlIIlllIlIIlHIlIIl Saracağlu Şükrü Bey Ankara, 2 (Telefonla) — Burada bulunan ha- E millerin yekilleri hem Başvekil Paşa Hz. ile hem de E Maliye Vekili ile temaslarına devam ediyorlar. Bu temaslardan tereşşuh eden haberlere göre - vaziyet k ümit vericidir. Galip bir ihtimale göre Hükümet u seneki taksitleri ödemiyecek, yeni bir itilâfın ne- ticesine göre yeni esaslar dahilinde hareket oluna- caktır. Devlet bankasının projeleri Tetkikatta bulunmak üzre imütahassıs olarak M. morf geliyor Ankara, 2 (Telefonla) — Bir kaç sene evvel ziraat bankası müdiri umumiliğinde bulunan M. Morf yeni den mütehassıs olarak Türkiyeye getirilecektir. M.Morf hmen şu günlerde memleketimize gelecek- tir. Haber aldığımıza göre memleketimiz hakkında esas| h mamultr bulunan M. Morf bilhassa Devlet bankası projelerinin tetkiki ve milli ve müstakil bir hüviyette| kurulacak olan bu müessesenin teşkili meselesile meş-| gül olacaktı Fabrikada ınınıı paketleri hazırlanırken Tütün inhisarının varidatı artıyor Son bir senede yüzde on nis-. betinde bir tezayüt vardır. Son bir sene zarfındaki tütün inhil sarı varidatı, geçen sönelere nisbetle ehemmiyetli surette artnıştır. Tütün inhisarı müdürü umumisi Behçet Bey. dün bir: “muharririmize #tideki izahatta bulunmuştur diğ? takdirde varidatımızın bir misli artması icap eder. Hatta memleketimiz için senevi istihlâki nü fus başına bir kilo dahi hesap edilse idatın gimdikinden fazla ol ması lâzım gelmektedir. Yani hakiki vaziyeti izah eden bu hesaplara göre, varidatı safiye İâakal (35) milyon ve azami (45) milyon h va olabilir. , Bunun Vasatisi (40) milyon liradır. Kaçak azalıyor Kaçağın günden güne azaldığı mu hakkak olduğuna nazaran, varidatı safiyenin (40) milyon lizaya çıkacağı Filistinde Araplardan ceza alınıyor Kudüs, 2 (A.A) )— Hebron k'ılmıııııı Arap — sekenesi kâon İngiliz lirasr ve mücavir Bişbalar sekenesi de 6000 İn- iz lirası nakti ahi - lat, bir sene içinde yüzde pn kadar tezayüt etmiştir. İdaremi- zin varidatı safiyesi 24 imilyon liraya baliğ olmu Bilhassa kaçakçılığın ceza itasına İazalması varidatın artmasında âmil) hmrkum olmuşlardır. Bu mah | olmuştur iyetlerin sebebi Ağustosta | — İstihlâk edilen tütün miktarı vasa- ""ku."ıen ve Hebron yahudi !u olırık nüfus başına (800) gram dü Fahallesinin yağma edilm ğ.:ık.ç yahudi telef olmıımı' Ankırı ve İstanbulda Bu mesele hükümetin noktai nazarına muhalif | değildir. Müzakerata devam ediliyor | Mevzuu bahis itilâfın hemen bu günlerde aktine | | imkân yoktur. Esasen murahhasların salâhiyeti her hangi bir itilâfnameyi imza edecek kadar geniş de- gildir. ç | İ Muhakkak olan şu ki Hükümet ve hamillerin ve- killeri arasında müzakere başlamıştır. Görüşülen me selelerden biri de yaziy.'i tetkik- için bir mutehassıs ŞKD ENLURARDCUKAKANKANROYOKDDCYKLAYAYANCDICDYURKANOAY ĞKLNT OO ADAYOYOCKDGANAAYOYDKCKĞAAMOARUCRDYKAKLANAROKOĞKLĞNAKLA ĞALAYAT NYAKADAROLANOOCUKUAKONA KKO ĞAA ĞKOOK KKO IADA DK NAAAADAYDLDRLARAKANLAKDAYKLKKANKI Mubadele Yunan sefareti baş- kâtibine göre.. | lmtıhan 'Ortamcktcp muallim lerine ehliyetname Cevat Bey dün Anka- İradan şehrimize geldi Artık söylenecek söz kalmadı Yunanistandan geltn don malüma- ta göre, Türk —— Yunam mesailinin intacı bir takım yeni tetkikat yüzün- den teahhüre uğramaktadır. Şehrimizde bulunan Yünan sefare-| ti Başkâtibi M. İyones dün Ankaraya hareket etmiştir. M, İyşaeç bir mü- harririmize demiştir ki Maarif Vekâleti orta tedrisat lumumi müdürü Cevat Bey dün (Ankaradan şeh- imize — gelmiş- tir, Cevat Bey, bugün Darülfü ıııurıdı i€rası mi karrer olan orta müallimlik ehli- İyetname — imti- hanlarında hazır. Cevat Bey bulunacağını ve üç güne kadar| Ankaraya avdet edeceğini söy- lemiştir. Muallimlerin terfihi için ha zırlanan yeni kanun lâyihası Büyük Millet Meclisine tevdi edilmiş olup yakmda çıkacak- tır. — Türk — Yunan meşaili bakkın da pek çok neşriyat yapılmıştır. Hat ta o kadar ki artık söylenecek ve yazı | İlacak yeni bir gey kalmamıştır. Vaziyetin son safhasını Ankara'da, öğreneceğim. Maamafih itilâinamenin — kat'i şek- Hinin bu ay nihayetine kadar hazırlan mış olacağını küvvetle- ümit ediyo- vuz. Bu işlerin intacını müteakıp M. Venizelos Ankarayı ziyaret edecek- tir..; Dün Atinadan - gelen - telgraflara göre, Yunan bariciye nazırı M. Miha| Takopulos, Türkiye sefiri“Enis B. ile vuku bulan son mükâlemelerinde, Yu nan bükümetinin, mübadil emlâk me | selesinin ne suretle - halledileceğinin | tesbitine intizar ettiği cihetle Türki-| ye tarafından projede icrası teklif e- dilen diğer tadilâtla henüe meşgüul ol- madığını beyan etmiştir. Yunan hükü meti bu kaydı ihtizazinin, bu tadilâ- 'tın Yunan hükümetl' tarafından kabu Tünü tazammün etmediğini ilâve et- miştir. Enis B. Mibalakopulosun bu Türkiyenin harici siyaseti Tevlik Rüştü Beyin yeni beyanatı Pariste çıkan Ekselsiyor ga zeatesi Türkiye hariciye vekili | mek isteniyor. Maarif vekil YoiT BU (ıb 2 inci sahifede : g 7> İstasbul. — çüma günlüri ö ü z Hasil eğleniyor 2.. Harlel, haberler Ğ * j Di N )— Haftanın yazizı: Felek sü e N Z— Muzahabe Sanayi Kongresinde İyi Ç 3— Hikâye n meticeler alındı 4 Roman 8. v | M. Wayl ve M. Deklöziyer LA KA TERDEK AD TEKLRALARLYALADKKALY AYA DAT KUTA L Dod $A TRLATAKAAAIAK INN Getirilmesidir. Bu mesele ihtisasa o kadar kıymet ve ren ve hakiki vnzıyeı ve ihtiyaçları, günün ihtiyaçla- rmı her halde iyi görmek ve bilmek kararında olan £ | Hükümetin noklai nazarma muhalif değildir. E Çünkü mali ve iktısadi vaziyetimiz hakkında mü- tehassıslar tarafından yapılacak tetkikatın hakiki va Z | ziyeti ve müdafaa ettiğimiz esasları teyit edeceme% Hükümet kanidir. ılğ * Tekzip hastalığı F AYRMer Te ZMTNMMNELARLAZIAMLI SEZLAMLELANT M TTRL. Darülfünun ıslahatı hakkın- da verdiğimiz haber Maarif vekili Bey bizim iki gün evel ver- diğimiz haberi yazdığı tekzipnamede bilâkis teyit ediyor Anakar, 2 (Telelonla) — Ma arif Vekili Bi. de tekzip hasta lığmma tutulmuşa benziyor. Mil Tiyetin evvelki günkü nüshasın da Darülfünun ıslahatı hakkın da verdiği ve salâhiyettar men badan aldığım haber tekzip edil B. bizim iki gün evvel verdiğimiz haberi yazdığı tekzipnamede bilâkis teyit ediyor. Vekil Beyin imzası altında Anadolu ajansına gönderdiği tezkerenin tarzı tahriri bilhassa istiğrabımızı mucip oldu. Tez- kerede deniyor ki: “ Aşağıdaki tekzip ve tavzi- hin ehemmiyetine binaen müs- tacelen ve telgrafla gazetelere tebliğini rica ederim efendim. Maarif vekili CEMAL HÜSNÜ İşin ehemmiyet ve müstaceli yeti aeden ibarettir. İtiraf ede- riz ki, bunu bir türlü anlıyama- Cemal Hüsnü Bey dık. Tezkerede vaziyet şöylece (!lıbıdı dördüncü şılııhie) ; tebligatını hükümetine bildirmiştir. M. Veniztlos Delfese- hareket ct- mezden evvel İstanbul”- Yünan teh- akının murahhaslarile kendilerini alâ- |kadar eden meseleler hakkında gö- | rüşmüştür. Inhisarlar Müdürler Anka'raya çu grılmış değillerdir İnhisar müdürlerinin Maliye" vekâletinden vaki olan bir da vet üzerine Ankarada bir içti- Tevfik Rüştü Bey ile yaptığı bir mülâkatı neşrediyor. Tevfik Rüştü Bey Türk siya setinin hedefi vatan hissinin her şeye hâkim olacağı bir şekil | - de milli hissiyatın her — vasıta ile inkişafına matuf olduğunu söylemiş ve demiştir ki: “— Bugünkü Türk - zimam- darları milleti serbestçe inkişa fiha mâni olabilecek her harici. tesir ve nüfuzdan uzak bulun- durmak azmindedir. Türkiye mütecanis bir balk ile meskünç dur. Hududur -'a her hangi bir aeğişiklik: yapılmasını istemye. |yegâne Avrupa memleketi ihti mal ki Türkiyedir. Komşuları- mızla ve bütün devletlerle en dostane münasebatı idame ettir mek niyetindeyiz. Muhiddin Bey İranda şimdiye kadar değil bir vezirin, ileri gelen nüluz $& hibi bir adamın bile mahkemeye celbedilerek cürmünün ceza sını gördüğü pek nadirdi. Fakat Şah Riza Han Pehlevi tahta çıktıktan sonra memlekette kanunu tesis için uğraşmış ve gö tülüyor ki muvaffak olmuştur. Bu resimde Şah ile Gülistan sarayı görülmektedir.” bulunmakta olan Muhiddin Bey ya- T. Kevi Ku ö rın şehrimize gelecektir. hep B. Bohfıl B. ma yapacakları yazılmıştı. .Dün | —- — bu hususta yaptığımız tahkika | olmık için Ankaraya gitmiştir. ta nazaran böyle bir davet va | Dün Ankaraya gideceği yazı ki değildir. |lan Tütün inhisarr umum müdü Ankarada bulunan kibrit in-| rü Behçet Bey bir muharririmi hisari müdürü Tahir Kevkep | ze şunları söylemiştir: Bey avdet etmiştir. Şeker ve| — “— Böyle bir davetten haber petrol inhisarı müdürü Hüsnü | dar değildim. Ankaraya bay- Ankara ve İştanbul gibi bazı yer-| TTidi kuvvetli lerde tütün.istihlâki nüfus başına iki Kaçak takıbatımızda ceki reji gibi| kiloyu geçtiğine nazaran, vasati sar- teitfat yoktur. Hiyat bir buçük kilo olarak kahul ernl-l (Mabadı dördüncü sahifede) âç eden kanlı ar' cdeye bu a- | 5&.., in iştirak etmeleridir. Bu edilecektir. , beş sene zarfında tes- | Bey ise bu ay sonunda lağvedi- | ramdan sonra idareye ait bazı Jecek olan Şeker Ve petrol inhi | işlerlte meşgul olmak icin gide- sar idaresinin işlerile meşgul | ceğim.,, İranda eski bir baş vekil mahkum oldu . Tahran, 2 (ALA) — Eski Başvekil prens Firuz Nuımddevlg. İran ıanhmde ilk defa olmak üzere mahkeme huzuruna sevke dilmiş ve muhakeme neticesinde 300 İngiliz Hirası almak sures;)j tile irtişa cürmünü irtikâp etmiş olduğu tebeyyün etmiştir. —W jl Mumaileyh, 4 ay hapse ve 1100 İngiliz lirası nakti ceza itas- sına mahküm edilmiş ve siyasi hukuktan iskat olunmuştur. İPrens Firuz evvekce Maliye nazırlığı zamanma ait bir istimalden dolayı tahtı muhakemeye alınmıştır. )
