24 Mart 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

| Büğük hafbe Yasıl/ ( dirdik P C Şor aüt ferctime ve |ktlbaş hakkı mahfazdur —3 — | » Htilâf sefirlerile w — müzakereler , Bitaraf kalmak teşebbüsle- © — rinin iç yüzü ve itilâf inin ilk teklifleri l i îğ;?î zümres v MİLLE PAZARTESİ — 24 MART (93U HARİÇTEN ALDIĞIMIZ HABERLER — Almanyada Bir itilaf Müzakeler devam etmektedir. Berlinden yazılıyor: — Son günlerde Rus-Alman münase- batt iki hükümet arasında yeni den tetkik ediliyor. Alman hari- ciye nazırı M. Curtius ile Rus sefiri M. Krestinsky arasında cereyan eden müzakereler de- var ediyor. İki devlet arasın- da mevcut olan mesele Alman- yada komünist propagandası yapılmasından ileri — geliyor. Rus sefiri propaganda teşkilâ- tınm resmi Sovyet hükümetile alâkası olmadığını iddia etmek- |tedir. Fakat Alman hükümeti Alman tahtelbahirlerinin llk kurbanı; Rus ticaret gemisi batıyor 'ızla Alman amiralınıı Osman | Paşanın söylediği gibi, bu tel ÜŞ devletini büyük harbe nasıl |fül pek hususi ve mahdut Vd im taraftan kimlerin ışd_ııkı İmeti yoktur.| M ,(€ yardımı ile hareket ettiğini | > — Kapitülâsyonların ilga- ' z ğ ;Üpı’.“k'.' bulunduğumuz . bu yüz 'kaldırılmasından evel ecnebi- İi ilünlük tarihte mühim bir nok- yer hakkında' başka şekillerde l vağerimda itilâf zümresile müna- T '5,!!, batımıza dair de bir kaç söz| 3 — Türkiyeye erzak ve borç ğğ.ş Bylemek lâzımdır. para verilmesi; 1 v lan bizim de iştirakimize ka- |ası esbabının tamamlanmasına |yardım; Yüf? zümresile münasebatımızın — Bunlara mukabil Osmanlı mühim faslını bitaraf kaldı- | gevletinin bitaraf kalması, Al- ğimi.z ve yıh!ıt onlar ","afm'letle (Göben) ve (Breslâv) m bize temin olunabilecek VÜN zune teslin edilen donanma | lü, (Görülüyor ki Sait Halim | (i rükledini, “bu sulkastın da | mahiyettedir. - Mutlak bir kıy- stkik etmeden evvel hikâye et | < Şakat adli kapitülâsyonların İ Pl'an bırakmamak: için o müddet | şeminat yollarr bulunman : İ Cihan harbinin patlamasın- ' 4 — Bahrt ve berri müdafa- f iyar geçen üç ay esnasında iti mız takdirde istihsal edebile- / manların ve bilhassa askeri hey nfaatlere dair munhasıran İs Vi Yd Ve H danbulda yapılan — müzakereler Şe teşebbüslerdir. Bu hususta İtilâf devletleri nezdinde” bulu- (han sefirlerimize hiç bir malü i Hinat ve talimat gönderilmemi: ğ jve hatta onlar tarafından gön- ilen telgraflara da, bit keli- ile olsun, cevap verilmemiş- irb' « MİŞH Harp sergüzeşti felâketle ne. |- İşticelendikten sonra o siyasetten üşimes'ul olanlar “niçin bitaraf ka (iplarak, kapitülâsyonların ilgası 1 başta olmak- üzere, hir takım siyasi ve iktısadi menfaatler te- min etmedik” suallerine ceva. n itilâf zümresinin Ööyle bi 'yol takibine müsait davranma- | 'dıklarını söylerler. O devrin sadrazamı ve hariciye nazırı Sait Halim Paşa “bita raf kaldığımız halde tamamiyı |8 mülkiyemizi temin için bir 'teklif yaptılar ama © teminat yalnız bitaraflıktan tevellüt e- | debilecek taarruzlara karşı idi. Kendi zümrelerine karşı bir te- keffül yok idi.,, der. çt | — Bu söz itilâfçıların harp baş- ç| langıcında mü: giriş- mek için yaptıkları ilk teklifle- 'fln tamamiyeti mülkiyemize da ir olan kısmı hakkında doğru- /dur; fakat hakikati eksik ifade * yalarında itilâf zümresi tarafın /— dan yapılan tekliflere ve İstan- y j bulda Fransa, İngiltere ve Rus ' ya sefirleri ile cereyan eden mü | zakerelere dair muntazam bir /dorya şöyle dursun, yanılmıyor sak, hiç bir kayıt yoktur! Bu oktalara dair de hakikati baş. | ka taraflarda aramak mecburi- yetindeyiz. — Büyük hrpte şarkta irdi- fi n(h.ü.:ır.:dıir Cmıış:ışd":ı a e;umîmdın yazılan ki- pta, Almanlar Belçikayı çiğ- neyere Parite dotrtu muçflâ Tanc vürürler iken İstanbuldaki Üç itilâf sefiri tarafındanm Sadra- zama yapılan teklifler şöyle hu V ;lâsa edilir: L— Türkiyeyi, arzusu hilâ. fına harbe sürüklemek istiyecek istiklâlinin zabitlerinin ve mürettebatının |Almanyaya geri gönderilmele- Fi istenmiştir. Sadrazam 17 ağustosta top- | nan vükelâ meclisinde bitaraf | kalmaklığımız hakkında itilâf | İdevletleri tarafından bazı tek- ) İlifler yapıldığını müphem bir surette söylüyor; Fakat mese- le hakkmda tafsilât vermediği | |gibi takip olunacak gavelere ve usulüne dair de bir ülmüyor. İki gün son- ra Sait Halim Paşa Maliye Na zırmı itilâf sefirlerile müzakere İye memur ediyor. İlk temasta sefirlerden tama miyeti mülkiyemizedair verilen | terminatın yalnız umumt harp ! esnasında tevellüt — edebilecek ihtimallere hasredilmemesi, da a uzun bir müddet için ve her timale karşı bir tekeffül iste- iyor. Hatta bu tekeffülün Pus yaya karşı daha müessir bır mahiyet kesbetmesi için temina tm üç devlet tarafından birlikte değil, İngiltere, Fransa ve Rüs ya taraflarından ayrı, ayrı veril mesi lüzumu da ilâve olunuyor, ve bittabi, kapitülâsyonların da ilgası zarureti ileri sürülüyor. Sefirler kapitülâsvonların ik tısadi kayıtlarının ilgasına mü sait görünüyorlar. Fakat adli ahkâmın..: ilgasından evvel Os manı devleti tarafından idart ve adli islâhat yapılması lâzım- geleceğini söylüyorlar, Ta...a- mü mülkimize dair verilecek teminatın her devlet tarafından münferiden — verilmesine — dair teklifimizi de mesküt vecerek ağustos nihayetinde Babıâliye Şöyle bir nota veriyorlar: “Fransa, Rusya ve İngiltere sefirleri, hali hazırda Avrupayı ayıran harp esnasımd- Osman. lr Hükümeti tam bir bitaraflığa rlayeti taahhüt etmek şartile, üç müttefik devletin Osmanlı devleti arazisinin tamamiyetini tekeffül etmeğe ve Osmanlı Hü kümeti tarafından iktısadi ve adli meseleler hakkmda kendi. lerine vukubulacak - teklifleri dostane bir fikir ile tetkik eyle neğe hazır bulunduklarını Hü. kümetleri namma beyan eder- ler.» (Devamı var$ bu hususta bir fark kabul etmi- yor ve yapılan propagandalar- M. Curtius dan Sovyet hükümetini mes'ul addediyor. Hindistanda - Küçük yaşta izdivaç Dethiden bildiriliyor: — Hin distanda küçük yaşta çocuklar evlendirilmektedir. Buna mâni olmak üzre yeni bir kanım çı- karılm Yeni kanun nisa- nin 1 inden âtibaren tatbik e- dilecektir. d | Bulgaristanda |Siyasi vaziyet |Liyapçet kabinesi sallaniıyor mu? M. Liyapçef gar tamirat meselesinin halli üzerine Bulgaristanın mali ha- yatında yeni devre — teşkil ediyor. 932 senesinden itibaren |taksitler de artacaktır. 927 se- nesinden beri Bulgaristanda it- halât artmıştır. Senede — 1,500 bin İngiliz Hirası artmıştir. 929 da ticaret müvazenesindeki a çık takriben 4,500,000 — İngiliz lirası tahmin ediliyor. İktisadi buhran geçen son baharda ken- dini göstermiştir. eYni bir tak- ırmn mesai sarfetmek lüzumu an- laşılıyor. Bankaların para işle- fi için yeni kanunlar — yapıldı. |İslahat yapılmak istedi bu vaziyot dahilinde bu i: |ten tatbiki imkânsız gi |Kuvvetli ve azimli bir hüküme- |tin fealiyeti isteniyor. Uzun za |mandanberi iş başında bulunan Liyapçef kabinesinin zaiflediği söyleniyor. Bu günkü hükümet demokrat itilâfı namı altında- ki bir teşekkülü temsil ediyor. Eski başvekil Çankof hüküme- ti herveşile ile tenkit ederek şim diki bultranlı vaziyet karşısın- da Liyapçefi lâkayt davranmak | İyapçefinyerine gelecek' baş- vekilin kim olacağını bulmak uhalifler için de müşkildir. " Kıral Feysal ile İsni Saudan mülükatı: - Her iki Arap hükümdarı hagiliz mümessilinin sağında görünüyor İrak ile Hicaz arasındaki muahede Irak kabinesinir lerle çıkan il Bağdattan - bildiriliyor: — Geçen ayın sonlarına doğrnu İ- rak Kıralı Feysal ile Hicaz Kı- ralı İbni Suut arasında bir mü- lâkat olmuştu. Bu mülâkatta İran körfezinde ve bir İngiliz harp gemisinde vukubulan bu mülâkatta İngilterenin İrak mü messili Sir Francis Humphrys te bulunmuştur, Uzun zaman- lardanberi biribirlerine düşman olan bu iki Arap hükümdarın mülâkatında Irak ile Necit ve Hicaz — Kırallıkları — arasında dostluk tesis edilmiş oluyordu. Fakat bu mülâkatta tesbit edi- len 19 maddelik bir itilâfname- den sonra iki memleket arasın- da bir de dostluk muahedesi imza edilecekti. Ahiren bu hu- ne oldu?. 1 istifası İngiliz- e) rtilâftandır. imza edilememiştir. Irak kabinesi istifasını ver- miştir. Buna sebep olarak kabi nede maliye nazırt Yasin Paşa- nn muhalifler lehinde hareket ederek bunlara bir çok memu- riyetler vermesidir. Bu yüzden çıkan ihtilâf, üzerine Başvekil Naci Süveydi Bey istifa etmiş- tir. Diğer taraftan - kabinenin is- tifasına sebep olarak İngiliz mümessili ile çıkan ihtilâftan bahsediliyor. Trak hükümeti, müşavir srfatile işlere karışan bir-talem İağyiliz sücznurlktıeri vazifelerine nihayet vermek is- temiş, buna İngiliz mümessili muvafakat etmemiştir. Bunun Sofyadan yazılıyor: — Bul- | fakat | |la ithamlediyor. Mamafi M. Li- |i 'san meclisi maliye Fransada Tamiratişi Young planı kabtul edilecek PARİS, 22. A. A. — Young plânı mazbata muhamnirliğine intihap edilen — M. Soulier bu plânın meclis tarafından tasdi- kini istiyecektir. M. Tardicu, hükümetin Young plânmıntalikine müteallik nok- tainazarı hakkında meb'usan hariciye ve maliye encümenleri |ne izahat vermiştir.Bundanson- ra maliye nazırı M. Raynaud Young plânımda zikredilen ma N muameleler hakkında bazı beyanatta bulunmuş ve bu plâ nm Fransaya bir takım sağlam mehfaatler temin ettiğini söy- |lemiştir. Radikal scsyalistler plânım tasdikma muarız bir mühit vü- |cuda getirmeğe çalışmaktadır Bu hareket, bir çok kalem mü- "nakaşalarına sebep olmaktadır. Çütkü — tadikal . sosyalistwr Chautemps kabinesi beyanna- mesini okuduğu zaman bu me- sele hakkında hiçbir itirazda bulunmamışlardı. Aleyhte söyliyenler 'ALA.— Mebu- maliye encürnenin- de M. Mandel Young plânının |tastik âleyhinde bulunmuştur. M. Grumbach Ren arazsinin i meselesinin Young n tathbki hakkında Alma * İnya tarafından verilecek temi nat ile alâkadar olduğunu söy- lemiş ve tahliye işinin ne vakit biteceğini sormuştur. M. Tardi- cu verdiği cevapta — Fransanın Young plânı ile elde ettiği men faatlerden istifade edebilmek icin tahliyenin süratle bulmasını faydalr gördüğ söylemiştir. M. Moraux, Lahey divanr müspet mahiyette bir ka 'de Fransanın î yeniden ketini temam ğini temin © Encümen kabul etti PARİS, A A, — Mebu- encümeni Young plânmın tasdikina mü- teallik kanun lâyihasımnı bir mu halif ve birkaç müstenkif reye karşı büyük bir ekseriyetle ka- bul etmiştir. Mahküm kadının vaziyeti PARİS, 22. A. A. — Temyiz mahkemesi Madam Hanau'nun heyeti ittihamiye tarafından martın yedisinde verilen karara Atiraz etmek üzre göndermiş ol duğu istidayı reddetmiştir. He- yeti ittihamiye bu kararında Madam Hanaunun ceza mah- kemesine sevki hakkında istin- tak hâkimi tarafından verilen karara vakı olan itirazının kabu Kümümkün olmadığını beyan etmişti. Tarife kanteransı PARİS. 22. A. A. — Gümrük tarifeleri konferansı aktettiği umumi içtimada tarife itilâfna mesini kabul etmiştir. Almanya Belçika, İngiltere, Fransa, Lü- krsnhüre fevicre, İtalya, Fele- menk ve Romanya murahhasla rimın bu mukavelenameyi — pa- zartesi-günü imza — edecekleri söyleniyor. Ren erazisi için PARİS, 22. A.A. — Mebu- #an meclisi hariciye encümeni M. Paul Boncourun riyasetinde toplarımıştır. M. Böncour gayri askeri hale konmuş - olan Ren erazisinin tahliyesi meselesini tetkik eden tali komisiyonun mesaisi hakkında izahat vermiş tir. Bütçenin müzakeresi PARİS, 22. A. A. — Ayanma Hiye encümeni bütçe nazırının verdiği izahati dinledikten son- ra maaş ve tahsisat fasılların- da bazı tadilât yapmıştır. Bu _uyede bügçede tevazün temini imkân dahiline girmiştir. Va- susta cereyan eden müzakerat üzerine kabine de istifaya mec- | ridat fazlası 39,5 mi frank- bitmis ise de henüz muahede |bur olmuetur, b z izir Ka tanı ü 'toplanan iktısat ve maliye mü- Müstantik Fıkmet Bey beraet etti Bursa Ağırceza mahkemesi Hikmet Beyin beraetine karar vermiştir. o sesnce. BURSA, 23. (Milliyet) — , #k tertip edilmesinden kendisi İBugün saat 15 temüstantik Hik |nin mes'ul edilmiyeceği Pol Po İmet Beyin kararı tefhim edile- | tikyanın istiçvabı usul ve kanti İceğinden Ağırceza mahkemesi |na müvafık yapıldığı, jandar* |Pek kalabalıktı. Hikmet B. le ma ve polis raporlarımdan anla- vekilleri adaletin tecelli edece- şıldığı gibi esasen İstanbul ğineemin görünüyorlardı. Sa- mahkemelerinin fazla olan işl miin dikkatle Hikmet B. müs- |ri dolayısile merkümun tevkif terih bir heyecanla kararı dinli- | edilmeksizin beş defa isticvabi yorlardı. Kararda Kadriye H. |zarüreti hâsil olduğu cihetle P meselesinin İzmire nakline mü bunda tahdidi hürriyeti mu tedair Hikmet B. in Riyaseti zammin bir hal görülemiyı cümhür seryaverliğine çekti; den Hikmet Beyin zan altıft telgrafın mahiyeti kendisine da bulunduğu süçlardan mesül | tevdi edilen mahrem vazifele- ' edilemiyeceğine heyetçe kanaf rin ilânı süretinde telâkki edile- ti vicdaniye hâsıl olduğundal miyeceği ve bunda ifşayı sir mümail beraetine karaf mevcut olamıyacağı — Petrinin ' verildiği bildiriliyordu. Hikmet borcu ve tehdidi meselesi ise 'B. salondan çıkar çıkmaz kesil |müderris Yusuf Zıya Beyin 'bir halk kütlesi tarafından s8 merkumdan naklen vâki ifadei mimiyet ve hararetle tebrik &| mücerredesine müpteni bulun- | dildi. masr bilhassa ifadelerde meş- T Em hut mübayenet hasebile. Bumun | ANKARA, 23. (Milliyet) —| da gayri vârit görüldüğü, şoför | Bursada müstantik Hikmet Be | Lütfi meselesinde Hikmet B.in | yin beraat kararının müddei ue haberi olmaksızın başkası tara- | mumi Hikme: B. âleyhine, nalkt |fından namına bir dolandirici- 'zini Temyizden talep etti l —Cümhuııi_yet bankâs Proje üzerinde müzakerat devamdadır ANKARA, 23 (Telefonla) - ;hk müzakcere prensipler üzerit | Maliye vekilinin — riyasetinde ge cereyan etmektedir. Müzak€ | İtehassısları Cümhuriyet t d rıı ikmal ıdiüıı'ci_vc kad_ar hi &r projesi üzerinde müzakerele- |gün akşamları içtima edilecek” rine devem etmişlerdir. Şimdi- ANKARA, 23 (Telefonla) - Maliye heyeti teftişiye kongre- si, mesaisini ilerletmektedir. Kongre, kazanç vergisi tadilât lâyihasmı da tetkik edecektir, Bu hususta maliye müsteşarı şu beyanatta bulundu: — Kazanç vergisinin ahiz ve |cibayeti hakıkında bir çok itiraz /lar olduğunu gazeteler yazıyor- lar, Hükümet gerek adalet ge- rek mükellefinin hukuku nokta- İsından bu itirazları daima na- 'zarı dikkate alıyor. Bunun için İdir ki, kazanç vergisinin tadili İteşebbüsünde bulunmuştur. Belediye lâyihası müzakerede ANKARA, 23 (Telefonla) - Yarın, mecliste belediye lâyiha- sının müzakeresine devam edile cektir. Yozgat meb'usunun sual takriri ruznameye alındığından yarınki celsede Maliye vekilinin cevap vermesi muhtermeldir. Müddel umumtler kürsu ANKARA, 23 (Telefonla) - |Kırk beş ağır ceza müddei umu |misinin iştirak ettiği kurs bu- gün hitam buldu. Iktısat Vekilini ziyaret ANKARA, 23 (Telefonla) - |Bir kaç gündenberi şehrimizde bulunan Bank nasyonal dö kre- di idare meclisi azasmdan M. Valyer saat altıda İletısat vekili tarafımdan kabul edildi, yarım saat kadar görüştü. Kış sporu yaparken İNSBERUCK, 22. A. A. — |İski ile kaymakta olan 4 Al- |man çığaltında kalmıştır. Bun lardan üçü ölmüş, biri de yara Kazanç Maliye müsteşarının çok mühim beyanatı.. tir. vergisi Fakat her zaman gazete tunlarında şikâyetlerini gördü ğümüz alâkadarlardan hiç - bifli bu noktalarda vekâleti tenv için müracaatta bulunmamış! dır. Tenvir için hiç bir mülâkat bulunmamıştım. Biz istiyordi |ki bu zevat heyetiteftişiye kofl gresinde bu mesele, mevzül bahsolurken ya vekâlete ve İkongreye müracaatla müit leriını bildirsinler. Ve vergi: tarhı hakkında makul müte' larda bulunsunlar. Mamafih, B Hırsat gene geçmiş sayılmaz. Arabistanda Manda masrafi İnqiker:.a para vermektedir... LONDRA, 22. A. A, — B çe muhammenatına nazarafi raktaki İngiliz mandı 1930 - 1931 senesi zarfındâ giltereye 516 bin, Filistin Maverai Seria manda 261, bin ingiliz Hrasına cağı anlaşılmaktadır. Geçi de Filistinde çıkan k: lar yüzünden 122 Bin ing rası sarfedilmiştir. — ——— — Yunanistanda Yeni sene bütçesi ATİNA, 23. A, A. — Mi san meclisinde M, Zavitsi, hükümetin iktısadi - siy: tenkit yollu , beyanatta muştur. M. Venizelos cevapta Yunanistanın - ikti vaziyetini ancak — bu siy: kurtaracağını söylemiştir. , Yunanistanın 1939-31 si, bazi bedbinler — tı ortaya çıkarılan şayialar " fına olarak 220 milyon ıiıı.de bir varidat fazlası B”