6 Mart 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 5
£ İlere karşı bir kaç söz söylemek için tehlikesiz değil, * l"yme!s!zd!r de... Muhterem Müdür Beyfendi, . Muhterem Milliyet gazete- Sinde Cinoğlu imzasile neşredil| TNiş olan zırhlı kıt'alar hakkın- daki makaleler serisinin sonun Şasunu beklemek sabrını gös- “tremediğimden dolayı affınızı âslep edeceğim. Yani Cinoğlu Zırhlı kıt'alara karşt müdafaa Bsulleri,, hakkındaki fikirlerini töylemezden evvel, zırhlı kıt'- Alar Hakkında şimdiye kadar Serdeylediği izam edilmiş fikira istiyorum. Sözüme, kendi görüş Roktamı derhal şöylece serdey- ekle başlıyacağım: “Zırhlr kıt'alar, zannedildiği kadar kor- şildirler, Bilhassa dağ- lık ve yüksek dağlık mıntaka- larda tehlikesiz değil, belki de üymetsiz bir silâhtan başka bir ty değildirler." Malümdur ki, gün Fransa, Almanya; Rusya| Bibi sanayii bol, parası bolca ve üstüne de memleketi sini dümdüz olan memleketler- | de bile daha henüz motörü hay-| Yana tercih edenlerin miktarı t de pok azdır.Ben burada hay Yanla motörün karşılıklı faide Ve kusurlarını sayıp dökecek eğilim, bunları — herkes ezber biliyor. Pakat mutlaka hatırlat- Mak istediğim bir nokta var:| Hayvanın gıdasını, dünyanın | Örtte bir yüzünü teşkil eden toprağın her yerinden tedarik ğ':':.k mümikün iken motörün idasını — yeryüzünde beş altı Mahdut mantakadan başka bir! Yerden çıkaramıyoruz. Bu beş| ati kuyunun — başını da azılt bir kaç devlet tutmuş, diğer- | leri de üşüşmüş, ellerinde birer teneke itişip kakışıp duruyor- r. İstikbalde, kuyunun ba- Şinı tutmuş olanların bile zirhlı ir ordu. ile yıllarca harbe de- Yam edebilmeleri mümkünsüz- dür, Çünkü tek bir zırhlı alay bile bir günlük hareket ve mu- harcbe esnasında binlerce ton Maddei muharrike sarfedecek- tr, Bu mühim veen mühim Mahzuru gören Kaymakam Ful ler bile kendi yüz meselesinin dokuzuncusunda: “Makineleş- ttmeyi kabul eden — devletler, €ndi hava kuvvetleri ve donan-| Maları için daha az- para sarfı- ha mecbur. kalacaklardır.» de- "'!k:zdin Jeye gelelim: inci mühim meseleye :| Coğrafya haritalarını açıp baka- olursak — (Avrupa) da ve (Âs&- () da düz ve arizasız" memleket e dağlık memleketlerin birbirle- eçt Nisbeti yarı veya üçte bir de- iç Sindedir. “Dağlık memleketlerde Mmotörlü kıt'aların hareketleri an etleri yalnız dür yerlerde har Zırhlı kıt'alar : : Zannedildiği kadar korkunç kıruvazör değildirler.. ' Dağlık ve yüksek memleke er ::vvadı]eıc bağlıdır. Halbuki harp| ” rafla vücüde — getirilmiş — kıymetsizi — zaki; muharebe bir silâh olmaktan yukarı çıkamı- yacaklardır. Bizzat bunların en Doti him tarafçısı olan Kaymakam Fuller : “Maki He müdalaa, ve ne de muh; “Zırb üdi mecmilere karşı muhafaza| dir. ona nüluz edebilir." meydanında zırhim mermi karşısında pahalıya yor. dünyanın en zengin sanayi mem- | yokedilmesi 'agilir ordusunda bir z en İyi... Almanlar kendilerini ağır ?e.;:/ıh'ıı? !b'_jil;' san nimmahedetin dar çerçevesi dahilinde öyle ğ:;lur yapmağa muvaffak oldular ki, bu gün eski galiplerin bundan endişeye düşmemesi ka bil değildir. Meselâ Almanların 10,000 ton- dan fazla harp gemisi yapmalarına müsaade OElLt 10,00 ton dahilinde bem sür'at ve 'o'.ı.'" ve muharebe için yapılmazlar. Rlar, kendi düşmanlarile her tür- Mapi'Azİ Üzerinde karşılaşıp çarpış- MA zaruretindedirler. Bu — halde ve arızalı memleketler için ya- olan motörlü - ve zırhir kıt'alar Üü ee A An üüü nüdülü. ihatı temin etmek Almanlar içiı! 'hen?ldışlılbcigl:ıııı::ılir , Resimdeki kruvazör yeni |kabil Oaa L çemisidir. ki;6,000 tonluktur. y;ı'ı)ı kadem uzunluğu, 6 pusluk9topu3-4 pusluk âı 4 tane tayyare topü yırdır_. Bundan ı...r:.ıg |da Sineli tüfonk, öt iki;torpil kovaür vardır. ketlerde işe yaramıyacak pahalı o- |)leketi olan Almanya için bile sü- yuncaklar hükmünde kalacaklardır. | vari ile motörü mukayese — ederken, | Binaenaleyh dağlık Memleketlerde| hayvanın aleyhinde söz söyliyenleri | Türkiye gibi orta vazifeye sevkedilince, fuzuli mas- | gafletle itham etmektedir. lik mürekkep olacak olan — zırbik kıt lar, kendi motörleri gibi hissiz, ve- | lik mümkün değildir. Fuller, 14., 16..! € muharebe ederse de | fasız, sağır ve külietli bir harp vası-| 17 meselelerinde araziyi tankdar i-| iza edemez. Binsenaleyh İn- | tası olarak — kalacaklardır. Bunlar Çin harekâta müsait ve kezalik piya- giltereye bir makineleşmiş taatruz| başlı başlarına * müstekil birer kıt'a deler için harokâta müşait olmak üz- kuvveti ve bir de ayrıca işgal kuv- | olarak meydana — çıkamıyacaklardır. "e ikiye ayırmakla bu hayati zarureti veti lâzımdır.,, diyor. Bu halde, düz| Dağlık memleketlerde hiç kullarıla-| yani dağlık mıntakada yalnız piya- arazide böyle olunca, arızalı arazide| mıyacaklar, düz memleketlerde ise makineleşmiş kuvvetin ne taarruz, | piyade veya süvari Kolordul; füza Ede-| Gatla Düyük VHUK K miyeceğini kabul etmelidir. Nere- | hürunda kullanılmak ve mul de kaldı ki, Fuller 13 meselesinde:| sokulmak üzre — ilhak edilecekler- | , rhlı kıt'alar) kabukesmek kâhinliği- | edebilirse de daha ağır bir. mermi | — Motörü, zırhı, silâhr ve diğer ıJ * Ü demekle Marsl ferrüate ile beraber almmca oldukça BT n Küloli İiz-mlz Sraba | ça laz el CürÜlee — "|beş on lira keymetindeki — bir topçu zebun ve zayıf / olduğunu tanımış 0 ) A l e harap olmağa mahkümdür. fuyor ve zirhli kıt'anın — bügünkü| pi Sijâhların, tasvir edilen taarruz mukavemet kudretinden şüphe edi- | mıntakalarında ve mühim istikamet- lerde müdafiler tarafından vücude ge “ İkirilecek gizli âğım tarlaları, gizli Günümüzün en büyük askerlerin-| Cükurlar ve tuzaklarlı den birisi olan Jeneral von Zekt,|bir kısmının daha ilk taaruzlarında i ve ilk devrede bu kıt"ı MİLLİYET — PERŞEMOE 6 Almanların yeni yaptıracağı —.. | Buhafta Avrupa askeri ve bahri hâdisatı araşında şayanı |Cikkat olan mühim bir şey de ,Almanların yeni yaptırmak is- 'ı:*d , B kruvazörü için hü- kümetin yeni - tahsisat isteme- mesi keyfiyeti teşkil ediyor. Ma amafih milli müdafaa nazırı f kümeti Ceneral Groner gemisi- nin yapılmasından ' vaz geçmiş değildir. Gelecek sene bu geminin inşa sıiçin para tahsis edilecektir. Çünkü Almanyanın yeni bahri programı münasebetile bu gemi nin yapılması icap etmektedir. Fakat Almanyanın milli mü- |dafaa ordusu için bu sene tah- |sis edilen para geçen - senekii den 30 milyon mark .aşağı yu- karı 200 milyon fazladır. Halbu ki yeni kruvazör için bu sene is tenecek para 100,000 —marktır ki gelecek seneye kalmıştır. — ae ların mensuplacının cür'et ve cesaret- lerinin kıtılması da mümkündür. Binaenaleyh, mazide ol ibi İintikbalde dahi, Gaka aain n müharrbe meydanlarının hâkim ayaklı piyadelerle dört ayak- kalacaklardır. Bilhassa yüksek dağ- ve ormanlı memleketler için | Kaymakam (Fuller) in prensip ve Şumdelerinin hakikat olacağı asrın ka- İçıncı asır olacağını kestirmek şimdi- 1 o sü arabalarından enin hareket ve muharebe edebile- ve) ceğini peşin olarak:Rahbülyetmektedir. SÜ aei se ai k5n Siteye bi mevu nit Ve enaR Göükde ancak i- ni yapmakta israr ede dursun. Bizim israr eylediğimiz diğer nokta ise,Bal. ve komşu- ları için yakın veya uzak / istikbalin silâhı, mazide olduğu gibi ve chem- miyet sırasile şunlar olacaktır: Pi. yade, topçu, süvari, Bava kuvvetle. ri. Mektubumun aynen neşrini istir. ham ederim efendim. 4 Mart 930 HER. dahi mühim arhlı kıt'a manavrasında: Tanklara karşı kullanılan bir top sevk ediliyor, birer kişilik hafif tanklar ateş hattına giriyor.. vi En ağır şart içinde — Tahtelbahirler için mühim bir yardımcı Bir tayyarenin kıvrılıp istendiği gibi ufaltı! ması ve o süretle nakledilmesi de mümkün oluyor. Gördüğünüz resimdeki deniz tayyare si İngiliz hava kuvvetlerine mensuptur. Bu tayyarenin kanatlarının kıvrılıp bir tahtelbah rin içine sokmak mümkündür. Tayyarenin bir pilotu, bir rasıdı vardır.. Fazla olarak - telsiz telgraf tesisatı için de yeri vardır. Bu tahtel bahirden kolaylıkla çıkarılarak uçtuktan son ra düşman donanması hakkında bir keşif ya- parak avdet edebil, için tahtelbahirler için çok mülkim bir yardımcıdır | t | İstikbalde boğucu gaz müha- | de budur. Sivil halki, ihtiyarla- rebeleri pek korkunç olacaktır. |rı, zavallı kadımları, muhafaza Müharebede boğucu gaz kulla- | etmek ne yapmalı?.. Şehir- alağamun önüne şesmek üre Herle altında aahzenler. Xapıp bir itilâf hasıl olmuştur. Buna |lunmryacak mı?.. Kimya harbi tağmen umumi harpte boğucu | meseleği hem askerleri, hem de gazlarm kullanılmasına müâni | hukuku düvel âlimlerini meş- olmak güçleşti. 907 mukavele- | gul eden mühim bir meseledir. sini dinlemekten vazgeçenler | Sivil halkin harbin fecaatinden oldu. İstikbakleki müharebeler |mümkün olduğu kadar masun de de, mevcut beynelmilel mem kalması bu günkü medeni ce- nuiyete rağmen, boğucu gaz- miyetin esaslarından biri ol- ların kullanılmıyacağını kimse |Müuştu. Müstakbel muharebe- temin edemez. Onun için pek Ter bu esası da mı yıkacak?.. kolaylıkla dehşeti anlaşılabile-| Her halde müstakbel kimya cek olan feci harp vasıtasının |harbinin fecaatlerinin önüne tesirini azaltmak için tedafüf | geçmek çareleri aranıyor . çareler -düşünülüyor. Zehirli gazların pek mücssir bir harp ğ vasıtası olmasımı temin etmek Rekoru kırdılar için çalışılıyor, Sonra da bunla- | — Amerikada her şeyde olduğu ra karşı müdafaa çareleri aranı- | gibi tayyarecilikte de her millet yor: İstikbalde kimya harbi de | ten ileri gitmek arzusu o kadar nilen facia zuhur ederse harbin / kuvvetlidir ki şimdiye kadar Av fecaati yalnız muharip ordula- rupada yapılmıyan bir takım — t —CJSKramünhasır olacak değildir. çok tehlikeli tecrübeler Ameri- Çünkü hiç silâh çekmiyen şe- | kada hep bu arzunun sevkile ya hirlerin sivil halkı da bu zehir | pılmış ve doğrusunu söylemek müharebesinden kendini kurta- |lâzım gelirse Amerikalılar pek ramıyacaktır. İşte asıl mesele |çok şeyde muvaffak - olmuşlar- ) Tayyarecilik bu asırda her |fakat İsviçre gibi her vakit har- memlekette bir ihtiyaç oldu. |Pten uzak kalmış bir memleke- Avrupanın cesim tayyare filola | ti düşünürsek - orada da tayya- rıma malik olan ve istikbal için | '*ciliğin yalnız ticaret ve nak- en korkunç bir harbin her türlü | di maksadile deği ihtimaline göre hazırlanan dev- MA N letlerini bir tarafa bırakalım, İ vi viçreliler havadan gelecek her tehlikey karşı hazır bulunuyorlar ! istikbal harpleri milletlere ölüm harbi oluyo dır, Giden bir tayyarenin hava da uçarken kendisine lâzım oları yakacağı maddeyi alabilmesini temin etmeği Amerikalrlar çok düşündüler ve hihayet muval- fak oldular. Gördüğünüz resim bir hayal değil hakikattir. “Three Musketeers” namın daki tek satıllı tayyare kendi- sinin fevkinde uçan diğer bir tayyareden boruü ile petrol alı- vadan bir tehlikeye uğrarsa kendilerini hava silâhile müda- faa etmek için her çareyi hazır- |lamışlardır. Bu resim bir İsvicre tayyare- sinin muazzam dağların - den nasıl uçtuğiuna ge
