15 Şubat 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
D r e CUMARTESİ 15 ŞUBAT 1930 5 ini ci sene, No 1442 NUSHASI 5 KURUŞTUR İnkişaf hakkı Devletlerin esaslı haklarından de yaşamak ve inkişaf et- | hakkıdır. Yaşamak hakkı gerek milli ve gerek K lel hayat sah: tün hakların hepsine düm eyler, İnkişafın da bir derecesi vardır ki, nın başlıca ş te Hayatta tevakkuf, l bati bir şeklinden iba- Bilhassa beynelmilel hayatta bu vakıa daha ziyade göze çarpar. İnkişaf ederek ha- | yat kabiliyetini ispat etmemek | devletler cemiyetinde bir kaba- hat r. Bunun için her mil- letin ilk düşündüğü nokta, ken di hayat ve inkişafının temini- İ il da devamlı bir tatbikat ve siyaset sâ- * laha ziyade bunun ak- belki b Fakat in hudu lur. $ leri bira bu ihtir ederek ona göre esirğememelidir- | da u ler. Esasen Lahey tinde, bu mesele bü lerin gözüne çai dir, Almanl | ların, M görülen borçları Ye Avrupa sulhünün bu müşe- kabil fedakârlıkları istilzam et- te olduğu kabul edilmistir. a karıştırmakta, ve mesu- liyet noktaları — araştırmakta pratik bir fayda yoktur. Bugün | için mühim olan nokta cihan Bulhünün, cihan nizamının te- #isidir. Bu da ancak her mil- letin, sulh ve adalet prensiple- Ti dairesinde inkişaf imkânma Mazhar olabilmesile temin edi- lebilir. Beynelmilel kin ve hu- Sumetlerin ve netice itibarile harplerin saiki yalnız silâhlar değildir. Mali ve iktisadi tazyi kler de militarizm kadar millet lerde elem ve 1s vzap hisleri u- Yyandırır. Beynelmilel tesanütten çok bahsedilen bu devirde tesanüt Yalnız büyük ve zengin devlet- lerin istismar siyasetine âlet | İttihaz edilmemelidir. Beynelmilel tesanüdü icabı her milletin el birli; kişaf hakkınm teminidir. Eğer hakiki olarak milletlerin men- featı birbirinin yükselmesinde &ranıyorsa, hiç bir milletin, za- Manm ve adaletin icaplarına üymrıyan beynelmilel angaj Manlarla ağır ve tahammül Nnün fevkinde — mali ve iktisadi Yükler altında ezilmesine mey- dan verilmemek lâzımdır. Devletler her şeyden evel ya- şamak yollarını aramak zarure- tindedirler. Bu zarureti beynel- lbir zaruret olarak kabul ve icabını icra için müş- tedbirler aramak devlet- n bir vazife telâkki edil- ZEKİ MESUT N'ı*hirler' taşıyor! Roma, 13 (AA)— Bir fır- | ha ve bir kısem met dalgası İolayısile Sardenyanın her ta- ezanlar vukua gel- Mogaro nehiri 'Ter falba şehrinin bütün aşağı ma- dallelerini istilâ etmiştir. Bir BOk evler yıkrlmıştır. Rios Bat iülle ve Mannu nehirleri bird Sire taşarak bütün köprüleri a- D götürmüş mahsulâtı talırip (Hniş, evleri yıkmış ve bir çok Asabalarn etraf ile alâkasını €smiştir, Hasarat sön derece îâî[ilîîıîyğ BUGĞUN 2 inci sahifede : ansa İle falya arasın- f aAf devam ediyor. haberler Son haberler ” Dünkü maçlar S üncü sahifede istanbul — cuma masıl eğlenlyor ? günleri 4 nücü sahifede : Felek — Mahtamın yaz 4i Hikâye , / 5 A AM AMAAAAMMAMAMAAAAALAŞAL lt da g aa aa a ee r” imi: Sihrt NMMebasu MARINYTUT 7 (Ormanlarımızı işletmek için bir Ingiliz grup hükümete müracaat etti. Müzakereye başlanıyı İ Kereste fabrikalarımızdan birinin dahilt İşte, adamda ve zamanda tasarruf | Memurların çe mağa taraftar ret Beyin mu hbakkında Mustafa Şeref B. — «Tütün işleri hakkındaki kanun lâyihası encümenimiz- den çıkmış ve diğer alâkadar encümenlere tetkik için tevdi olunmuştur. Orman kanun lâyi- hası, hükümet tarafından hazır- lanmakta olan istihsal progra- mı ile alâkası olduğu için şim- dilik müzakeresi tehir olunmuş tur, İstihsal programı ile birli- kte nazarı dikkate almacaktır. İş kanunu ne oldu? İş kanunu henüz Meclise gel | memiştir. |Müzakereye başlanıyor: orman- larımız işletilecektir.. Bolu ve havalisindeki Kara dere ormanlarımı işletmek üzere hükümete müracaat eden İngi- liz grupu ile müzakerata — bu- gün başlanacaktır. Kış dedikodusu devam ediyor gene açtı, fakat Hava Ankararasat merkezi müdürü fikrinde sab't: “kış başlam iğini görüyoruz.. Kışın iyi gitti ian N Ki değil. Hatta kar Soğuk olmadı İbile yağdı. Fakat havalar gene iyileşti. a Çarşamba günü akşamı bir - denbire bozdu. Lâpa lâpa kar yağmağa başladı. Şiddetli 8s0- Şukla beraber düşen kar fasıla ile perşembe gunü akşamma ka dar devam etti. Lâkin evvelki gece gök yü zündeki bulutların Silinîre"k ,l gızların pırxldad:âı görüldü. ava dir. Ve: Dün sabah berrak x 4 - a%;, ; n | | ilışma saatleri olanlar vardır nin 'Gehrimize gelen iktısat encümeni reisi Mustafa ıihtelif meseleler beyanatı y Vakıâ işçilerin hukukunu mu- | faza için buna ih dır iş olduğu i eclisin bu d sinde çıkması mümkün değil- | dir. Bir sene kadar sorra bunun | intaçı muhtemeldir. Memurların iş saati Memurların saatr mesaisi me selesini soruyorsunuz. .. |Mesai saatlerinin tezyidi süire- İtile kadrolarda tenkihat yapıl- ması muüvafık olduğu kanaatin deyim. Fakat bu güç bir şeydir. Çünkü kadrolarda tebeddü- lât yapmak müşkilâtı mücip olur.» devre- Ticaret muahedeleri Devletlerle yapılmakta olan ticaret muahedeleri müzakera- tında tarafımızdan — murahhas olarak bulunan Mustafa Şeref Bey, Türk-Alman ticaret mua- hedesinin yakmda ikmal edile- ceğini, bunu müteakip — İtalya | ve Lohistanla müzakere yapı- lacağını, henüz ticaret muahe— desi yapılmamış devletlerle de müzakeratın bir sene zarfında | bitirileceğini söylemiştir. Grupun işletmek istedi ha (100,000) hektar vüs'atinde olup hükümete aittir. Hükümet bütün ormanları - mızın işletilmesi için bir pog-| ram hazırlamıştır. | ak üzredir,, diyor tı. Bilhassa öğle üzeri hava ade ta sıcaktı. Fakat hava rasat merkezleri umum müdürü Sadık Ali Beyin geçen gün verdiği kış haberi et- rafındaki münakaşalar hâlâ bit medi, Sadık Ali Bey söyledikleri. nin doğru çıkmadığı iddiaları. na karşı Ankarada yeniden şu beyanatta bulunmuştur: — Beklediğimiz şiddetli kışın ortasındayız. Söylediğimiz gün (Mabadı ikinci sahifede ) İ"k doğru hat bugün | Sünnet meselesi gene tazeleniı Türk tıp cemiyeti bunun meşgul oluyor | Hitan ameliyesi zararlı mı, değil m Mübadele Sefire yeni tallınat yollayacaklar Alina, 14 (Apo)— Ha- || rtciye nezaretinde M. Fo- || kasın raporu mütalea edil- miş ve bilhassa mübade. leye tâbi eşhasın servet- lerinin sureti — tasfiyesi hakkındaki maddeye all mülâhazalt şayanı tetkik görülmüştür, MW. Fokasın Atinaya daveti bu husus- ta izahat almak için ol- duğu anlaşılmıştır. ankaradaki Yunan se- firli M. Polihrongyadis'e verilecek scn talimat pa- zartesi gününe kadar ha- zırlanarak gönderllecek- tir. Yuyan hükümeti bu ftalimalı bir an evvel gön- dermek niyetindedir.Çün- kü bü işleri süratle bi- dirmek arzusunadır. Bugün.. Avrupadan Asyaya Sünnet meselesi etrafında münakaşalar, Zararlı ol Şunu söyllyen bir kısım hakimlere mukabil doktorların çoğu buna taraftar işlemeğe başlıyacak Toros Ekhspresi Avrupa l!r[ Asya arasında en kısa yoldur Avrupa ile kıtaa uğram am sürette si Asya arasında in- n en seri ve mün hat icrasını| ihi h das ©| Sünnet ameliyesi gene bir doktorlar| hitan ameli yanı z nesele oldu..| ğu kanaati: etmiştil vlet demiryolla- d reisi — Vastfi, | reis muavini | Nat -dc n B kimler, bu a mtoplanan Türk tr |ti de bu mesele ile wlnşual süratle ikmal edilecektir. yrisefain ur T len bir çok ha olay er halde hit: demiştir k emiştir yet sıhhi bir tedbir olduğ kspresi Londra ile| Sadı ilik görüknltle | L Ja en kisâ YO- | yammmamammmız r £ A k ı ım ve Ahmet X ğ Fahri sünnetin iyi ve| Yunanistanda zelze fenni surette icra edild al ak-| pe dirde temin ettiği faydaları an. | . PSARA, 14. A. A. — Zel edir. latmışlar ve işin bazan zarar| devam etmi isimimeü gl |tevlit etmesi cehaletten ile-i geldiğini söylemişlerdir. Wabhirtilare boyko KUDÜS, 13. A. A. — Y BUDA BAŞKA FİKİR Dr.' Ali Rifat Bey, dünyanım zkıc:ıı yerleşinde tatbik edilmi-|dilere karşı — yapılmakta ci yen bu ameliyenin zararların |boykotaj mücadelesi Filisti :lian bahîed:rek aleyhinde bu- |her tarafında zaiflemiştir. Çi lunmuşutr, kü bizzat Araplar bundan & NŞTİCE: FAİDELİ ... |teessir olmağa başladıkla Neticede heyeti umumiye, | anlamışlardır. caat etmiştir. Bu ekspres yolcuları, Basra- da haftada bir hareket eden va- | | purdan bil'istifade Hindistanın Karaşi limanma gidebilecekler dir, MISIR VE İRAN Bundan başka ekspres, Mısır ve İran yolculuklarını da kıslta cak ve bilhassa ticari münase-| Saduslatı bey — gelen inşaatın batta çok faideli Aoljlc:_ıkur.,. sür atle yapılmasını — muvafık Toros ekspresinin işletmeye | görmştür. Buraya idareye —ait açılması merasimi bugün yapı- | bazı işlerle meşgul olmak üzre larak ilk sefere saat on — altıyı. geldim. Yeni bütçe işini takip sekiz geçe başlanacaktır. Dev- |etmek için yarın gene Ankara-| let demir yolları hareket — reis| ya gideceğim. Avzupaya sefer muavini Nüzhet Beyle yataklı ' yapmak için henüz ittihaz edil- vagon şirketi umumi müfettişi | miş bir karar yoktür. M. Şinikers ve İstanbul mümes| — Sırası gelince bu iş te yapıla sili Sadık Bey ilk sefere iştirak'caktır.” Sadullah Bey dün, ida- reye ait bazı gemilerde tetkikat jta bulun:mıştur; | ;Türk ocağı kong—; resi toplanamadı! | “Dün İstanbul Türk ocağı kon| gresi toplanacaktı. | Fakat nizamname mucibin- | ce derneğin aktı için mukayyet | azanın ouda üçü yani 175 kişi İbulunmak icap ettiği halde an-' İcak 30 kadar aza geldiğinden | köngre gelecek cumaya — talik edilmiştir, Yeni idare heyeti in| tihabatı için Cumhuriyet halk | fırkası tarafından bir namzet ’ listesi hazırlanmıştır. Şimdiki idare heyeti Ocağın | iki senelik mesai ve faaliyeti hakkında derneğe arzetmek üz re bir rapor hazırlamıştır. 24 sa hife tutan bu — rapora nazaran Ocak epeyce faaliyet göstermiş tir. İstanbul Türk Ocağına mu- kayyet aza miktarı 590 — ki olup bunnun mühim bir aidatlı t — vermediklerini ancak lâzımgelen tediyatı yap- | tıktan sonra derneğe iştirak e- debileceklerdir. Azanın yüzde 15 i kadındır. Maliye müsteşarı İzmirde bulunan Maliye müs teşarı Ali Riza Bey Ankaraya| | t — Yalovada ya ulacak yeni bina hakkımda Vekâ- let nezdinde te- yebbüsatta bulun lum. Vekâlet, lâzım | Milliyetin yeni tarihi tefrikası Büyük harbe nasıl girdik ? Yakında bu mühim eseri tefrikaya başlıyacağız 914 te başlayan cihan harbine Osmanlı inperatorluğ da karıştı. Türkiyenin dünyayı a!t üst eden ve beşeri: yetin tarihinde her manasile bir dönüm noktası teşkil eden bu büyük harbe karışmasında ne gibi sebeple: vardı..? Neticesi meçhul bir harbe girmeden Türkiye kendisi için iyi bir vaziyet temin edemez midi.? B sualleri istediğimiz kadar uzatabiliriz. Fakat cihan ha bine Türkiyenin girmesi doğru olup olmadığı bahsini münakaşadan evel harbe nasıl karıştığımızı iyice bilme- miz lâzmgelir. Halbuki şimdiye kader bu cihet bir çok rivayetler karışan bir muamma halini aldı. Bu mevzu etrafıuda yarılan şeyler istikbalde bir tarihçe için lâzum olan bir vesika kıymetini kazanmadı. Halbuki 914 te Paris sefareti müsteşarlığında bulunan. ve bilahare hazinel evraktaki vesaik üzerinde tetkikal yapan Ratf Ahmet Bey senelerce çalışarak pek ciddi ve temamile vesaika müstenit bir eser vücude getirmiş: tir. “Milliyet,, sütunlarında bu kıymetli eserin tefrik edildiğini göreceksiniz. Gazetemiz bu eser hakkında fazla bir şey söylemeki istemiyor. Yalnız bunu dercetmekle hakikate ve tarihef hizmet etmekle müftehiriz. M Vasfi Bey ederek hattı teftiş edeceklerdir. Çok rağbet bulacağı ve memle. ketimize büyük menafi bıraka- cağı ümit edilen — bu ekspresle (Londra-Hindistan) yolculuğu 11 güne indirilmişti Toros ekspresi — cumartesi, pazartesi ve çarşamba günleri Semplon ekspresile gelen yol- cularıda alarak Haydarpaşadan hareket edecektir. NE GÜNLER GİDECEK? Ekspres cuma, pazar ve salı günleri saat on ikide Bağdattan | Haydarpaşaya muvasalât ede- hareket etmiştir. Bütün banka cektir, müdürleri müsteşar Beyi istas- Ekspreste iki yataklı vagon| yona kadar geçirdiler. Ali Rıza bulundurulacak, bunlardan biri | Bey giderken demiştir ki: Hindistan yolu üzerinde olan | —— Tİzmirin iktisaadi vaziyeti Bağdada, diğeri Mısıra münte- ni iyice tetkik ettim. Ankaraya hi olan Suriyede Rayak şehrine| gidiyorum. Tetkikatımın neti- gitmek üzre Halepte ayrılacak- . cezini Maliye vekili Beye arze- lardır. deceğim, | * Z 4 DA AAA AMA MRkane,
