30 Ocak 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3
( MİLLİYET PERŞEMBE — 36 KANUNUSANI roRe Liman islerinden ve kabotajdan Türkler ecnebiler ve türk olmayanlar istifade e dAz Türk memur kullanmakta 1s 900C000ce 0: rar eden ecnebi şirket ve bankaların listesi bu hafta iktısat Vekâletine gönderiliyor, —— ....—— Ecnebi acentalarda. Türk memur kullanmıyorlar. abotajda ve liman- işinde Bu acentalar yüzde on nisbetinde Türk memur istihdam ettikleri halde maaşla- rını azaltmak suretile bu Türk evlâtlarını Kullandıkları memurların ekserisi Türk olmuyan acentalardan bir kaçı “çevrildiği söylenen dolaplar kapı dışarı etmek gayesindedirler. İstanbulda mevcut 50 kadar vapur acentasında, tamamen İTürklere ait olması lâzımgelen deniz işlerin'n mühim bir kısmı cnebi ve gayri Türklerin elinde bulunmaktadır. 3 Bunların ekserisinde Türk memurların miktarı, ancak yüz- on nisbetindedir. Bcnebi vapur şirketleri, bu hususta hüküâmet tarafından Vakı olan tebligata rağmen, Türk memur mikdarını arttırma- İmanın yolunu bulmuşlardır. Ticoret! bahriye müdürü Zeki Bey Beşinci şube müdürü Kenan Bey Bunlar arasında ancak ikisi |edilen takyidatın devamlı olma fcenta işlerinde Türk memur- larma lâyık - oldukları yüksek Mevkileri vermiş, diğerleri is- tihdam ettikleri Türkleri bile işlerinden — uzaklaştırmak için | Maaşlarmın gayet üzaltmışlar- ır, Kumpanyaların Türk me- Murlara verdikleri maaşlar, ev- Velce ayni işleri yaptırdıkları ğâyri Türk memurların maaşla Tına nisbetle yüzde altmış ka- dar noksandır. Vakı olan ihbar ve şikâyet- ler, kabotaj kanununa mühalif | olarak gayri Türk ve cenebile- Tin deniz işlerinde çalıştıkları- Ni göstermektedir. Ticareti bahriye müdürü Zeki ve polis | deniz şubesi müdürü Kenan Beyler ise, deniz işlerinde ar- tık güyri Türk anasırın bulun- Madıklarını söylüyorlar. Fakat dün muttali olduğu- Muz şayanı dikkat bazı vesaik | "imanda Türk denizciliğinin za- rarına ve kabotaj kanununa muhalif olarak bir tıl_mâı eâglzf cereyan ettiği merkezindedir. İ';;îı);işgalîzünlırinde çirki_n mahiyetleri meydana çıkan _bır takım gayri Türk ve ecnebile- rin hâlâ limana gelen vapurlar- da çalıştıkları ve Türklerden #iyade iş buldukları, bu faali- Yetin memleket için çok Zarar- h olduğu söylenmektedir.Türk denizcilerinin hâkkı olan işleri âlan bu anasır içinde adam ve Oltun kaçıranlar, şehre gizlice kaçak kokain sokanlar da bü- tunduğu muhakkak görülmekte dir. Vapurlara acenta memüru Silatile gidip gelen gayri Tür- 'trin üzerleri taharri edildiği dlirde çevrilen dolaplar hak- ndz vesaik elde edilebileceği *min edilmektedir. e Bi hnesenen sulerhiları sikâ- dığı ve Türklerin kabotaj hak- larından tamamen istifade et- meleri için müşamahaların ö- müne geçilmesi ileri sürülmek- tedir, Bir garibe olarak hâlâ ka botajişlerinde çalışmağa na- sılsa imkân bulan gayni Türk- lerin isimlerini muhtevi liste- yi karilerimiz aşağı ki sütunlar da göreceklerdir. Deniz işle- ründeki karışıklıkları ve muhta- crislah noktaları gösteren bu iddialar karşısında alâkadar res mi ve vazifedar makamların ne diyeteklerini meraklâ bekliyo- ruz. Gelelim ikinci meseleye # Az Türk memur kullanan şirketlerin listesi Listede kim- ler var? Türk denizcilerine ait ol- ması lâzımgelen — liman ve va- pur işlerinde fuzuli olarak ça- lıştırılan gayri Türk anasır hak kındaki listede, Yunanlı Zaha- ryadis, Haritos, Kornilos, Mi- hal Polihronyadis, Vasil, İspo- ridis, İstomahopulos, Anastas, Davis,Sofokli, Hristo, Niko, Morisi, Boruştayn, Kleovulos Konstantinidis, Tanti, Muço, Karamanlı Anastasi, Apostol, Domenek, Nişyan isimleri bu- lunmaktadır. Bunlar arasında bazı sabıka- Irlar ve hâttâ polise rüşvet tek- | lifi meselesinden dolayı mah- | ikemeye şevkedilen bir Yunanlı da mevcut olduğu söylenmek- tedir. | — Bunlar, sırf deniz işlerinde Akadar olanlardır. Ecnebi vapur acentelerinde 'galışanların ekseriyetini teşkil eden gayri Türkler hakkında da ayrıca lâzımngelen — listeler hazırlanmıştır. Bu listeler, Türkiyede hayat larını kazanan ecnebi vapur a- centalarının kadrolarında esas- l bir tasfiye yapılması lüzumu 'nu göstermektedir. Acentaların ekserisinde, va- ziyete ve işlere hakim olanlar gayri Türklerdir. Diğer me- murların vaziyeti - kadroda bir isim kalabalığı gösterilmekten ibarettir . Borsada vaziyet Dün borsada İngiliz lirası 1030 kuruşta açılmış ve bir ara lık 1033 kuruşa kadar yüksel- dikten sonra akşam üstü 1031,5 kuruşta kapanmıştır. Liret 9,01 Altın 906 kuruştan | muamele görmüştür. Cemiyeti Belediye Dün ittihaz edi- len kararlar İnkılâp müzesine koleksiyon alınıyor Cemiyeti - Belediye dün bi- Beyin riyasetinde toplandı. Ma ryoserra ile Emanet arasında son defa yapılıp Cemiyeti Be- lediyeye tevdi edilmiş olan iti- lâfname berayi tetkik kavanin encümenine gönderildi, Asri ti yatro, han ve hamam gibi şey- ler inşa etmek üzre bir Alman grupuyla E: €et arasında pa- rafe edilen fname de kava- nin encümenine havale olundu. Tahir Kevkep P. - Filk Bey Karaağaç mezbahası karşısın- daki ahırlarda muvakkaten te- sis edilecek domuz mMezbahası için lüzumu olan tahsisat kabul edildi. Sermayesinin — tezyidi maksadile Esnaf Bankası tara- fından çıkarılan aksiyonlardan 70 bin lirasınm Emanet tara- fından satın alınmasına karar verildi. Satılmakta olan zengin bir koleksiyonun — inkılâp mü- zesi için satın almmasına karar verilmiş ise de tahsisat mevcuüt olmadığından münakale sureti- ilâvesi kabul edildi. Buz ihtiyacının temini için KT d Bu hafta icabına bakılmak uzre Ankaraya gönderilecek Dünkü nüshamızda lâyık öl- duğu ehemmiyetle bahsettiği- miz ecnebi şirketler ve Banka- lardaki Türk memurların ıxlı_- ğını açıkca gösteren listeler bır haftaya kadar İktısat vekâleti- me gönderilecektir. — —— » Bunlarım Vekâlete irsalinin bu kadar teebhürü, ecnebi şir- ketler komiserliğince bazı nok- talarm muhtacı tetkik görülme sinden ileri geldiği söylenmek- tedir. N Yaşadıkları memleketin ha- kikf anasırına, kadrolarında kâ- fi mevki vermek mecburiyetin- de olan bu müesseselerin pek yakıhda yola gelmeleri veya ge tirilmeleri heklenme_k_ledır: Ş Bunların :kseri:lımnı___şı;ndı lar Türk me yüzde Ören SI Yd yi “Son mukavelesi — mucibince Türk memur miktarını yüzde altmış nisbetine iblağ — etmek mecburiyetinde olan Osmanlı Bankasının vaziyeti de tetkik edilmektedir. Ecnebi müesseseler kadrola- rında mütahassıslardan başka, memuriyetlerin Türklere ait ol ması lüzumunu amir kanunun çıkmasile mesele esasından hal ledilmiş olacaktır. Türk namr altında olüp ta hâlâ ecnebi ve gayri Türk me- murlar elinde olan ve vaziyet- lerindeki gayri tabiilikler ehem miyetli surette nazarı dikkati celbeden sözde Türk şirketler, ayni surette memleket ve Türk memur lehine büyük bir tasfi- ye ile vııilyedn'in.i düzeltmeğe fabrikanın tevsiine lüzum oldu- ğundan yapılacak — tesisat için şimdiden 30 bin lira tahsisatı munzamma verilmesi ve gele- tek sene bütçesine de 150 bin Kira tahsisat konması ve inşaat için şimdiden muükavele aktine eclisi idareye salâhiyet veril- mesi kararlaştı. — > Adliye müsteşarı Adliye müsteşarı Ferit Be- yin bugün Ankaraya hareketi muhtemeldir. ö ” Seyyahlar gitti Lorentik vapuru ile evvelki gün şehrimize gelen seyahlar, dün akşam hareket etmişlerdir. Heyi Musiki koöngresi Güzel san'atlar birliği musi- ki şubesi senelik kongresini al detmiştir. Kongrede heyeti ida re intihabı yapılmış ve — Musa Süreyya, Ekrem Besim, Muhid- din Sadık, Recep Suat, Cemil le bu fasla 10 bin lira tahsisat | Eczacnaç kongresi Yerli ilâçlar işi görüşülecek |rinci reis vekili Sadeddin Ferit ; | Hüseyin Hüsnü B. Ziya Nuri B. Yarın toplanacak olan Tür- kiye eczacılar cemiyeti umumi kongresşinde yerli müstahzarat in ehemmiyetli suret üleceği ve bu hususta ceği anlaşılmıştır. yetin umumi reisi Tokat mebu İsu Hüseyin Hüsnü - beyin bu Yerli müstahzaratın memle- İketin her tarafmda taammü- Mmünü temin için teşkil edilen komisyon bu hüsusta lâzım ge len tedabiri tesbit etmiştir. Kongreyi açmak üzre, cemi-! | Hareket 'sahipleri lar isticvap edilmiştir Hareket gazetesi aleyhinde- ki adliye tahkikatı devam et- mektedir. İstintak dairesi tütün şirke- tinden alâkadar bazı zevatı din lemiştir. nisyon-mikdarı (50) ye lan kaçak eczalarım, Sıh |hiye vekâleti tarafımdan mene- dilmesine rağmen memleketi- mize getirildiğini nazarı dikka- İte alarak bunların reçetelere yazılmaması ve yerli müstahza- tatın tanıtılması için doktorlar nezdinde teşebbüsatta bulun. mak üzre 4 kişilik bir heyet teş esaslı mukarrerat ittihaz edile-| kil edilmiştir. Bu heyet, hekimlerle temas ederek, ecza sarfiyatındaki gay ri tabillikleri izaleye çalışılacak tır. Yerli müstahzarat — (300) gün şehrimize gelmesi beklen-| kadar olduğu anlaşılmış ve bu | | mektedir. hususta bir katalok hazırlan- mıştır. Bütün eczanelerde — ilâçların ayni ücretle yapılması için lâ- tır. Dün alâkadar- | Ramazan | hazırlığı Beyazıt camlin de yerli sergi.. Yarın mübarek — Ramazan tl»ışlıym'.. Evkaf idaresi bütün İcamilerin noksanlarını ikmal etmiştir. Büyük camilerde vai- zler iktısat ve tasarruf mevzuu üzerinde vazedeceklerdir. Ma- hyalar da ayni mevzu üzerine | kurulacaktır. Beyazıt camii hav | lısında yerli malalrdan mürek- kep bir sergi açılmasına müsaa. de edildiğinden bunun için de havlıda icap eden tertibat alm- mıştir, Vesaiti nakliye kumpa- (| nyaları da tarifelerine gece se- | ferleri ilâve etmiş olup bu se- ferler yarın geceden başlryacaktır. itibarer | — Şehremaneti de pide narhın: tesbit etmiş ve lâzım gelenlere İtebliğ etmiştir. Tesbit edilen fiate göre 250 gramlık pideler (| 6 ve 500 gramlıklar da 12 kuru İzım gelen tarife hazırlanmış-|$a satılacaktır. Yumurtalı pi- eti . KOR deler bu narha tâbi değildir. DORUNDA Şişli Hanımlarına hücum mu?. Mazhar müfit Bey iktisat programının müzakeresi esnasında kürsüye çıkmaya hazırlanıyor — Adliye encü- meni âzasından biri anlatıyor: — Müddei U mumilere, yeni Hukuka başlı. yanlar gibi dersi ler — veriliyor- muş. — Çizilen program böyle. Bir imtihan ek- ik. Dinliyenlerden “gaffar” diyor- lar. Veli Bey de kanunu medeni den ilk dersini verirken bir kaç Mazhar Müfit saniyelik gaf far olmuş. Müdâci Umumilere kanunun maddelerini teşrih e- derken, onları karşısmda talebe farzetmiş ve “müteakip madde- lerde göreceğiniz veçhile,, diye rek sözüne devam edip durmuş. Bir aralık vaziyeti anlamış ola çak ki“ göreceğiniz veçhile ,, yerine,, “malümu âliniz olduğu veçhile,, formülünü ikame et- miş.. ŞİŞLİ HANIMLARI Mazhar - Müfit B. İktisadi| proğramın müzakeresinde kür- üye çıkmağa hazırlanıyor. Gü nün meseleleri halini alan mit. K tasarruf, yerli malr işlerile de yakından meşgul. İstanbul Ha- nımlarınm bir gazetenin anke- benzeyenler ni Adliye encümeninde geçen bir söz - «Gaffar» ne demektir?. - Şişli Ha- | nımları ve milli iktısat - Batarken, kurtulmaya yüz tutan servet - R. Valentino'ya benzetilenler ikbalde de Clemensau'ya için olmasın?.. Clemensan ve Ali ağa hangisi usü âdeta hiddetlenmiş. .. — Mütalcaları resimli birlikte gazete sütunlarına ge- çen bu Hanımefendilerin için- de Şişlinin en müsrif Hanımla- rı da var, Kabahati erkeklere atan, elbiselerini boyata boya- ta giydiklerini iddia eden bu Hanımlar *tasarrufa — bundan sonra riayetkâr olacaklarsa o, da bir şeydir; diyor. .. TEDİYE MUVAZENESİ Son aylarda Limitet şirke- tindeki parası batan, - hayır, bütar gibi olup ta son günler- de tekrar kurtulmağa yüz tu- tan - Cevdet Izrap B. istirahat salonunda masasının başma 0- turmuş, metkup — yazıyormuş. Odada koltukta tespih çeken bir arkadaşı: — Aşkolsun sana, demiş. Kaç saattır şurada oturuyorsun da karşında duran takvimin eski-| - —Tediye müvazenemi temir ;_wı böylesi daha çok işime ge- iyor. .. 1 ra'da ise her iki dakikada nüze kahve çıkıyor. MECLİS KAPISINDA KLEMANSO Meclis'in emektar kapıcısi Ali ağayı müteveffa Klemansc || ya benzetenler çoktur. Nihay her ikisi de Meclis mensubu d! ğil mi? H Hem daha sonra Valenti bi karşınıza otobüs çıkar. A=[ miş yapraklarını koparmağı dü ya benzeyenler kıymet şünmiyorsun!. . | derek ihtiyar kaplana b ZİY
