25 Ocak 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3

V ramm BU HELİYET gday istihsalâtımız günden KANUNUSARI roso iyileşmektedir; üç, dör. senedenberi bu kadar bol ve iyi mahsul alınmamıştır. İstanbul cuma günleri nasıl eğleniyor? Eğreti ata binmek istemedik! Davet edilmek başka, davete icabet etmek gene başka_dır.. 1,611,075 Ton ; Geçen senenin buğday Önümüzdeki iyi mahsul alınacaktır... Bir kaç senedenberi fena ne- tice veren buğday istihsalâtı- mız bu sene yüzümüzü güldure tek derecede ve ümidin fevkin dedir. Geçen senenin mahsulü yalnız miktar itibarile, rahd- man cihetinden eyi değil, ayni zamanda mahsulün cinsi itiba rile de her senekinin fevkinde, dolgun ve beyazı Son yapılan istatistiklere na- Zaran geçen buğday mahsul se- nesinin rekoltesi 1,611,075 ton- dur, Bu miktar mahsul üç, dört seneden beri alınmamakta idi. Bu miktar evvelki senenin buğ- day mahsulünden 100 bin ton kadar fazladır. Önümüzdeki mahsul devre- sinde buğday mahsulünün — vkalâde bir hal olmadığı tak- tirde— geçen senekinden daha fazla olacağı muhakkak adde- dilmektedir. Bu hususta alâka- dar ve mütahassıs zavatın te- min ettiklerine nazaran 1930 se nesi buğday mahsulü iki mil- yon ton kadar tutacaktır. Bu- | nun üç milyon tona iblâğına hü kümet sarfı gayret etmektedir. Buğday ziraatimiz ziraat ha- yatımızda mühim bir mevki tut Maktadır. Milli fabri İktısat Vekâletile temas et- mek üzre geçenlerde Ankaraya giden Sanayi ve maadin Banka- &ı müdürü Sadettin Bey dün şehrimize avdet etmiştir. Sadettin Bey, Ankarada Ban kaya ait bazı mesaili takip ve intaç ettiğini, Bankaya merbut fabrikaların imalâtı ehemmiye-| li surette arıtırıldığını ve hükü- Metçe muvafık görülen yeni te- Sisatın da zamanı gelince yapı- laca Şını söylemiştir. Eğenomi B eeçiea li Cda kongresi Sauaayi erbabı Şikây ete hazırlanıyor. Ticaret odasnın sanayi işleri le pek uğrı şmaması sanayi erba bamn şikayetlerini mucip olu- Yordu. ü O4annı ba seneki kongresin de sanayı erbabından bazi zevat bu ususta köngreye bir takrir erektir. Saneyi erbabından bir - zat könçrenin her seneye nazaran hare" *ti olacağını söyledikten soşra diyor ki: # Ticaret odasının diğer bir isvi de sanayi odasıdır, fa kat oda daima ticaret odası ola Tak faaliyet gösteriyor. Şimdi. ye kadar sanayi işlerine karşi n eyaptı?Biz bu kadar muamele vergisi için çalıştık, Ankaraya heyetler gönderdik. Oda, bize hiç yardım bile etmemiştir. Şu tün bu alâkasızlığın sel köngrede soracağIZ.m ahi 5 İıvg]liıdeıı fazla Kambiyo borsası bankal tarraflara bir tamim göndermiş tir. Bu tamime göre banka ve Sarraflar müşterilerine 5 İngiliz trasından fazla para verecekleri Zatman bir adres alacaklardır. Mü suretle banka ve Sarri iyaç mukabilinde muamele Yapıp yapmıyacakları anlaşıla- Saktır, uat — Rize Portakalları — Trabzona Rur Şirk. mümesil- ; Sanayi bankası müdürünün Ankaradaki temasları neticesi.. i|lâk tuvaletleri olmuştur. Bida. afların | diden taşları mübayaa M] kılmıştır. Yaptlan tahkikata göre “Hareket” gazetesi bundan bir | | | | | | | seneler daha mahsulü | İstatistiklere göre | İstatistikler — gösteriyor ki memleketimiz dahilinde ekim- lik arazinin nısfından — fazlası bu atına tahsis edil-| e — takriben ı arazi ekilmek | 000 donün l milyon r. Bunun 21 küşür Müteferrik H. | AA Ecza ihüikârı — | Mllnulu;şa ıızı;dılzçı uzadı! Doktorlardan — bir zat ocza- nelerin tahditten sonra — fazla para kazanmak maksadile ecza fiatlerini yükselttiklerini söylü yordu. Eczacılar cemiyeti idare he- yeti azasından Nizameddin B. bu hususta diyor ki: —' Eczanelerin tahdidinden | sonra ilâçlar pahalanmış değil,| ucuzlamıştır. Yalnız. kambiyo farkı dolayisile mahdut bir kı-| itâçların fiatleri artn Doktorlarla aramızda tabit | bir rabıta vardır. Bu rabıtayı ih| lâl edecek bir eczacı - tasavvur edemeyiz. Tevkifhaneyi ieji . sm dönümünde sıri büğday zeriya-| ( tı yapılmaktadır. İstatistikler | buğday zeriyat sahasının gittik çe genişlemekte olduğunu da göstermektedir. Ziraatle meşgul olanlar Memleketimiz de buğday ze- riyatı mühim bir kısrm halkı a- lâkadar etmektedir. Türkiyede ziraatle 1,752,000 kişi — meşgul| olmaktadır. Son tahriri nüfusun | bize gösterdiği bu — netice çok| mühimdir. Ziraat işlerile geçi-| nenlerin memleketimizde 5—6 | milyon kişiden aşaı ı olmadığı anlaşılır. Bundan bilhassa buğ- day ziraatile uğraşanlar en mü-| him yekünü tutmaktadır | Hükümetin yeni istihsal pro-| ilhassa buğday zira- gramımda bilhassa i Sti üzerinde yapılacak mühim işler kaydedilmektedir. Ziraat aletlerinin ileştirilmesi de ayrıca ilâve edil kalarımız imiştir. Sadettin Bey, Rusyaya ihra- cat işlerile meşgııl_olmık_unş teşkil edilen şirketin vaziyeti hakkındaki süale cevaben kısa- ca: *.— İhracatı Ruslar yapryor- lar. Şirketin vaziyeti hakkında | söyliyebileceğim bundan ibaret| tir. Ankarada bununla meşgul olmuş değilim.” demiştir. Sa- dettin Bey, Bankaya merbut fabrikalara verilecek — primler meselesini de takip etmiştir. atbuat balosu | Mevsimin en kibar balosu oldu Matbuat balosu evvelki ge- ce Maksimde verilmiş ve saba- kadar devam cden bu balo lak olmuştur. Şehrimi - e kibar aileleri ha pek parlı zin en yüksek vi matbuat balosuna iştirak etmiş, gecenin nasıl geçtiğini anlıya- madan çok neşeli ve zevkli bir' zaman geçirmişlerdir. Gece ya- | rısından sonra bir Fransız artist tarafından gösterilen cazibedar n seyredilmiştir. Bir aralık balorun en çoşkun zama nında mizah muharrirlerimizin lâtif fıkralarile bir kat daha neş'elenmiş olan balo gazetesi neşredilmiş, bunu müteakıp de şık ve eğlenceli kotiyonlar tev- zi olunmuştur. Baloda bilhassa göze çarpan bir yenilik ve vefkalâdelik de bir çok hanımlarımızın yerli mallarından yapılmış pek par- en nihayete kadar intizamı nı muhafaza eden bu balodan davetliler son derece memnuni- yetle ayrılmışlardır. Maslak yolu Şehremaneti, aMslak ile İs- tinye arasındaki yolu inşa et- meği kararlaştırmştır. İlkbahar | da inşaata başlanmak üzre şim | yetti tedi: leri Rizeye gele mi bayaasma başlamışlardır. Bini- | ni 14 liradan alan bu şirket aldı ğgığı malları Rusyaya sevket - mektedir. rek portakal mi /Zaruretyüzün ver B. evvciki gün tevkifhaneyi| teftiş etmişlerdir. z Enver B. mahkümların vazi-| yeti sıhiyelerini tetkik, Ragıp B. de diğer taraftan mevkufla-| rın arzularını tesbit etmiştir. 62 saniyede tıraş! İstanbul berberleri arasındâ son günlerde bir çabuk tıraş et- mek merakı çıktı. Yapılan tec- rübelerde bir buçuk dakikadan İ bil olmadı. son yapı- evvel tıraş etme 2 mında bir kalfa 6 raş yaparak saniyede tı- kırmıştır. POL den€ Bir genç kendini denize attı 'Tahir isminde 18 yaşlarında bir genç dün Arnavut köyünde Akıntı burnundan kendini de- nize atarak intihar etmek iste- "miş ise de etraftan çabuk yetişi lerek kurtarılmıştır. — Yapılan tahkikat neticesinde — zaruret Emanette Dispanser — —— Emanet dispanserler açacaktır Hastanelerde boş yatak bu- lunmadığından hastalar ekseri- ya yer bulamamaktadır. Artık hastanlerin kifayetsizliği Ema- İnetçe de anlaşılmış olacak ki bu sene şehrin münâsip yerlerin de dispanserler açmağa karar- vermiştir. Bu sene ihtiyaç kısmen tat- min imiş olacaktır. ei Bozuk taksiler ilmüşlardır. trolda zabıtai belediye na polis refaket et- htrol şehrin muhte- rında tam üç sâat de tir. ı sıkı teftiş neticesindel an cak beş buzuk taksili otomobil bulunmuştur. 1 vam etmişi - Bentlerin tamiri remaneti, Büyükderede- ki büyük bendi tamir: - etmeğe 1. Halbuki son zaman n dolayı bendin ra uğradığı için 30 bin lira da m - gelmiştir. ahsisat, cemiyeti beledi- ndan verilmiştir. Tami rat, evelce tahmin edildiğinden tamir masarafıı | daha fazla uzayacaktır. Emanet tamiratı yaza kadar ikmal ede- cektir. —— Mfaiyenin ıslahı / İtfaiyenin ıslah ve takviyesi için hazırlanan projede bilhassa şehrin muhtelif yerlerinde ve en lüzumlu taraflarda su depo ları vücude getirmesi — zarureti zikredilmektedir. Bu en küçüğü 30 en büyüğü G0ton olacaktır. Cihangirde büyük bir depo, | ment yanan bir mangala sokula yapılması mukarrerdir. Diğer depoların yerleri de tes bit edilmektedir. Bir çok yerler de yangım ihbar telefonları kon masına karar verilmiştir. Kadı- köyünde yapılacak olan yeni it faiye garajının da plânları ha- zırlanmağa başlamıştır, Bundan başka itfaiye müdüri yeti Emanete bir rapor vererek sinema ve tiyatro gibi umumi | yerlerde de behemehal vüs'atle Ti nisbetinde birer su deposu yaptırılması ve muayyen bir müddet zarfında yaptırmıyan- rak eteğinden tutuşmuş, vücu-|ları sinemalarının işlemesine dünün bir krsmr yandıktan son- | müsaade edilmemesi istenmiş- ra vefat etmiştir. tir, Maarifte Ekallı_)ît mektepleri saikasile intihara teşebbüs et- mek istediği anlaşılmıştır. Karagümrükte yangın Evvelki gece Karagümrükte şişeci İsağın evinden, mangal- dan ateş sıçramak suretile yan gın çıkmış, evin üst katı yan- mıştır. Ev eşyası 700 liraya si | gortalı olduğu için tahkikat ya pılmaktadır. 7 Yaşında çocuk Feriköyünde demirci Yusuf efendinin kızı, 7 yaşında Şazi Maarif idaresi ecnebi ve ekalliyet mekteplerini teftiş etti Maarif idaresi ecnebi ve ekal- !tıyin ederek Maarife karşı va- liyet mektepleri hakkında esas | Ziyetlerini müdafaa ettirmekte İr surette teftişatta bulunmuya | Ve halbuki mekteplerini kendi karar vermiştir. adamlarına idare ettirmekte ol- Bazı kitapların bu mektepler| “UXları söyleniyor. de okutulması gayri caiz görül- | , , Maarif Emaneti bu mühim ür. Diğ d noktaya ehemmiyet atfetmeki müştür. Diğer taraftan bir ta- | ve teftişatını bu nok! tmekte İcin mükteplerin Türie müdikr İ otmektadir. — —e a tekif “Hareket,, sahibi serbğst Yapılan tahkikatın son safhasından ne anlasılıyor? *“Hareket” gazetesi sahibi Suat Tahsin B. şehrimizin maruf bir tütün ticıreışıı_eıi_nde_n_ gazetesinde neşriyatta buî:ılncıtm dan bahsederek iki bin lira aldığı iddiasile evvelki gün polis müdriyetine celbedilerek ifadesi alındıktan sonra serbest bıra- müddet-evel mevzuu bahsolar ticaretane âleyhinde şiddetli bir makale yazmış ve ertesi gün de bu ticaretaneye mürı;uıla para istenmiş ve verilmediği takdirde neşriyata devam edileceği bil- dırınınîîuîz;hllîı;:_ıun _uıe::ne keyfiyet zabrtaya haber verilmiş ve evvelki gün bir cürmü meşhut tertip olunmuştur. Tahkikata devarı edilmektedir. Çalgıcı ve Şarkıcı kızların olduğu yerler tıklım tıklır doluyor.. Babayani tavırlı iki adam... Dün gece bizim balonun da- vetlileri arasında ben de var- dım. ama, yalnız davetlileri a- |rasında,. Baloda bulunanlar a- rasında değil... Çünkü malüm ya, davet edilmek başka, dave- |te icabet etmek başkadır. b Perşembe akşamı matbaada |bir arkadaşa sordular: — Baloya gelecek misin? — Gelmek isterdim ama smo- m dar.. Ben dayanamadım: Oynayamıyan kıza oyna demişler, yerim dar! demiş, ©- nun gibi senin de yerin dar ga- |liba, | — Hayır dedi, benim yerim |değil yenim dar.. Bir başkasına da ayni suali sordulardı. Dedi ki; — Vallahi, danışmadan bir şey diyemem. — Kime danışacaksın? Ma- dama mı? — Hayır. . danışacağım kim. se, kadın değildir. — Kim olabilir yâni? — Hâlâ anlıyamadın mı ca- nim,. meşhur Şemun Barbut Efendiye danışacağım... Bi Desene eğreti ata binecek |sin! | — Tez iner.. derler ama a- |damcağız pek âlâ yasak savu- yor, . Sözün kısası biz eğreti ata binmek istemedik. Dar elbise ile ve hele dar kese ile baloda eğlenmek çaresini henüz keşfe demediğimiz için tuttuk Darül- bedayi'de “Yahudi” nin seyrine |gittik. Yahudi görmek için Te- pebaşına kadar yorulmağa ne hacet var diyeceksiniz? Haklısı nız ama bu Yahudi, bizim Balat k |disi, .. | — Hulde, babayani tavırlı iki |karak mutaleada bulunuyorlar. vasta bir tanıdıklarına benzet- tiler: — Bir elmanın yarısı o, yarısı ©.. — Yok, yok.. onun kaşları daha enli idi. , | — Köşede cigaralarını içen üç |kişilik bir grup arasında: | — Rejisör ne demek kuzum? Manalı bir göz işareti: — Reji - sör.. anlamıyacak ne var, Rejinin kız kardeşi. . Ne rejisi bu? — Tütün rejisi değil ya, el- bette tiyatro rejisi. .. Birinci perdenin sonlarına doğru her kesi bir esneme aldı. Bilmem kaçıncı tabloda hemen uyuklamıyan yoktu. Arkamdan bir ses: — Bu gece buraya gelenlerin evinde yatak yoktu galiba?,. . — Ne demek istiyorsun? — Öyle ya yatak olsaydı, u- ik için tâ buraya kadar gelirler mi idi? İkinci perdeyi adeta rüyada Beyrettim. Gözümü açıp etrafı- ma baktığım zaman salon yarı- yarıya boşalmıştı. Gardırobun önünde şakacılar dan biri yanındakine — gülerek anlatıyordu: — Bize, bu akşam güzel bir jYılıudj oyunu oynadılar. Yahudisi değil.. İngiliz Yahu-| | him ve en hassas mevzuu olarak adam artistlerin resimlerine ba| Vasfi Rıza'nın fotografısini Si- | i Bir başkası da şunları söyle- i: — Geldik, görmedik ve gidi. yoruz. Dişarmın serin havası, üzerimdeki uyuşukluğu aldı, Sa atime baktım daha 10,5. u saatte eve dönemem ya.. Yürü yerek Alhamranın köşesinden büyük caddeye çıktım. hattâ methini de ederlerdi: — Mutlaka gitmelisin.. Mü- kemmel saz, kadın hanendeler.. Nefis içki.. dehşetli kalabalık. Önünden geçerken bu ballan dıra ballandıra tarif edilen yer- de oturup birkaç kadeh bira al- mak arzusü içimde uyandı. Ka- pıdan bakarken garsonlar etra- fımu aldılar. Doğrusu pek ikram cı adamlar. Kimi sırtımdaki pal tonu yakaladı ve bızı dertop e- dip içeriye soktular. Salonun ortasına doğru iler- ledim. Size bu salonu kısaca ta- rif edeyim; Birkaç yüz masa ve masala- rın etrafında kadınlı erkekli bir kalabalık. İlerde büyücek — bir sahne görünüyor. Sahnede çal- gici ve şarkıcı yedi sekiz kadın. Ben içeri girdiğim — zaman baygın ve ezgin — makamlı bir. şarkıya başlamışlardı: _D!ıymnz mısın şu kalbimin sesini Memlekette l Artık evlerden çay, k. Diyerbekirden yazılıyor: — Bütün bir muhitte günün en mü yerli malların temini revacı te- lâkki olunmaktadır. Nefsi Di- yarbekirde mukayyet azasının adedi daha şimdiden beş yüzü tecavüz eden milli iktısat ve ta sarruf cemiyetinin idare heyeti seçilmiştir. Riyasete Diyarbekir'| valisi Nizam Bey kâtibipliğe u- mumi müfettişlik kalemi mah- sus müdürü Haşim Cevdet, vez nedarlığa Ziraat bankası müdü rü Süleyman, azalığa müftü za de Şeref, Ticaret odası reisi Mustafa Beyler müttefikan se- çilmiştir. Cemiyet, hummalı bir fealiyet içinde mesaisinin hu- dutlarını çizmiş, amel ve haki- kat sahasmdaişe girişmiştir.İçti malarına her sınıf tüccar, sanat erbabını davet etmekte, iktısat inkılâbının hedefleri etrafnda), kendilerini tenvir ve yapacakla mullü teşebbüslere girişeceği muhakkak telâkki olunmakta - dır. HANIMLAR ARASINDADA Diyarbekirde, hanımlar ara- sında da, milli iktısat ve tasar- ruf mevzuu etrafşnda kuvvetli, canlr ve şuurlu hareketler - var. Geçen pazar günü, Türkocağı binasının , odalrını, Kaç zamandır söylerler — ve| toya el attı, kimi elimdeki bas. . şurubu veriliyor | * Ahgesi.. ni..! , Sesler o kadar sun'ı ki kö |bir gramofondan gelir gibi. . Fakat bu şarkıları ayık kafa i dinleyen bir ben varım. .Hem içmiyen yok. Her kafadan ç kan sesler birbirine karışıp b lukta dalga dalga — oğulduyı Arada bir kendini — tutamay coşanlar da var ama bereket v, sin gürültüye gidiyor. Ne sus, belli, ne bağıran belli, ne din; |yen belli.. ne de hesabını bi len belli, Bir kör döğüşüdür ;; diyor. Başım zonklamağa baş |dı. Garson bulup ta bir şe) |ismarlamamış olsaydım, sıvi İşıp gidecektim. 4 Neyse garson geldi, Ben * önümdeki birayı bir yudum ? bitirerek dışarı fırladım. Dışarda sıra sıra caddeyi 1 | tan portakalcıların sesi: — Portahal,.. Eyyisi.. p tahal eyyisi. , . n İçlerinden bir tanesi de: | — Portahal ekşi.. diye baj rıyordu. Tuhafıma gitti: Ayol dedim, portakalm | şisini kim alır ki? Biraz evvel çıktığım birah - nenin kapısını işaret etti; — N h Diyarbekirde ta de tasarruf ahve kalktı. Pekme hulâsa her yerini hiç boş bir y bırakmıyacak surette doldur. memur ve yerli hanımları un mi müfettişlik başmüşaviri M | mtaz Beyin refikası hanım | riyasetlerinde toplandılar.. Nu | tuklar söylendi.Bunda milli il, | sat cephemizde, girişilen azir kâr cidalin ehemmiyeti bahse ldi. Hanıml; daha bir & at kadar görüştüler ve çok ta| intibalarla ocak binasından a:| rıldılar. Hanımlarımız verdik! ri kararla evlerde çay, kahve j! tam etmek adetini kaldırdılı Bunun yerine pekmez — şurut | yaş ve kuru meyva veriyorli | Senede verilecek muhtelif bal| | lara müsamerelere yerli kum || şından mamul ayni elbise : | gitmeyi kabul ettiler ziyareti | de yerli esvap giymesi kabı cak eşyasını yerli mamulâtn dı;ıı olarak almıya karar verı Diyarbekir tüccarları mevc' | her nmevi cinsten mallar sipa;, | ettikleri gibi tesgâh sahipleri » ka- | vasrtai imaliyelerinin tevsi et | fında hararetli hazırlıklarda || lunuüyorlar, — ğ Dünkü kongreler-| Fatih Himayeietfal kongr yardımlar gözden geçirilmiş * Oondan sonra yeni idare heyel | intihabı yapılmıştır. A * Eyip Hilâlıahmer kongı | | si dün vapılmıştır.