PAZAR 26 KÂNUNUŞANİ 1930 4 üncü sene, No 1422 KUSHASI 5 KURUŞTUR ngiliz syeei HMareket gazetesi salı ' hakkındaki tah “Hareket ,, sahipleri hakkındakitahkikat bi sıfatile ağ; a çalışan ve onlar ile di natbuatının mümessillerin ün tatlı yüz ile tatlı si lemeğe u İngiliz vekili hakikat kün kı at halde e nasıl bir Mac Donald, ha min için çalışmı gaye takip etmekter doğrusu İngiliz dereceye kadar eye kadar giliz siya: k için covaplarını araştırmak dır. tini tahlil edebil- T halde bu suallerin lâzım- n Cihan harbinin başlıca galip leri arasında bulunan emperya- list İngiltere'de zaferden sonra ikinci enternasyonale mensup binenin iktidar mevkiine mesi herkes için kolaylıkla | anlaşılan bir mesele — değildir. Almanya'da sosyal demokrat- übiyet neticesin- eyh mevcut - bir| geçmişler- | ıhafazak milleti olar vazi nizamını hayati bir zaruret hissetme- | aa AAARAR AA AAA Ka çma aa er bi r Git maoketaaı Suat Tahsın B. ile tütün şirketi alınan 1000 lira için ne diyorl: lumaraları tesbit edilen paralar tahkikat| evrakıle sulh mahk Hareket gazetesi sahiplerin- den Suat Tahsin ismindeki man Sipirer şirketi depoları Arif Hikmet Beyden 1000 lira alması üzerine zabıtaca edikoduları mucip ıdan alındı. hut hâdi ettiği için tahkikat © e birli çe alıştıklarından da ayrıl-| £ , r. Ekserisinin M_nc Do- larına geçirmişler ise ı ba: ühim se- her halde bunün i bepler görmüşleri | Bu sebeplerden bir kısmı| dahili, bir kasını da harici siya- | sete tallük etmektedir. İng re cihan harbinden galip çık- mıştır. Fakat dört senelik bü- yük bir cürmün cihan vaziyeti! de hüsule getirdiği tahavvüller İngilterenin hiç de ümit etme- diği neticeler vermiştir. İngilte re siyasi tevsiini, sınai ve ti- cari sahalarda oğradığı akamet le ödemeğe mecbur - olmuştur. Harp bitmiş, sulh avdet etmiş, fakat İngiliz sınaat ve ticareti-| nin harpten evvelki feyizli man zarası hiç de tekrar görünme- miştir. Bunun üzerine İngilte- rede işsizlik gibi en büyük bir içtimaf dert, cemiyetin bünye- i kemirmeğe başlamıştır. emperyalizmi bu dert iz kalmıştır. Buna bir k için yalnız bir cop mak kâfi gelemezdi. Dahili siyasete ait tecbirlerle | beraber, harici siyaset sahasın- da da faâl bir rol oynamak lâ: zandı. İ: İngilizler bu rolun ifasını Mac Donald'e bıraktılar. Mac Donald borjuvazi niza- mını bozacak ve dahilde radi- kal tedbirler alacak — derecede kendini kuvvetli hissetmedi için en büyük mesai hassasını harici siyasete ait tedbirlere hasretti. İşisizlik meselesi her şeyden evvel iktısadi bir belâdır. İş: ler İngiliz hazinesini kerhiriyor lar. Diğer taraftan İngiliz hazi- nesini kemiren büyük bir - yük- de İngiliz filosudur. Geli mış olan bu hazine buna ilele- bet nasıl tahammül edebilecek tr? sonra zaman Amerika ve Japonya filoları için çalış- maktadır. Şu halde bir gün el- den çıkmak tehlikesini göste- ren denizler hâkimiyetini siya> setle, pazarlıkla bir taksim şeı_ı, 'line bağlamak bugünkü vazi- yette daha muvafıktır. Bu yolu mistik ve sosyalist fakat ayni zamanda İngiliz emperyalizmi- nin zaruret ve icaplarını müdrik Mac Donald deruhte etmiştir. Rlâstikiyeti ile meşhur olan İn- Riliz emperyalizmi Mat Donal- Tn şahsiyetinde de büyük hadimlerinden birini " bulmuş- ZEKİ MESUT ngili önünde deva bulir heden çalı n j Herman Spirer tütün şirketi işlet- me müdürü Hikmet B. racaat ettiğimiz at demiştir ki: “— Ortada zabıtayı iğfal ma- hiyetinde bir teşebbüs veya ke-| yfi muamele yo! ” Resmi bir makam tarafın polis mildüriyetine havale edi- len tahriri bi üzer a hut tesbit edilmiştir. yin Ş aldığı an- memurundan pa: laşılmışsada ne bir şantaj mesel: c dığı ancak mahkeme karaile te- beyyün edebilecektir. Zabıta yalnız paranm nasıl verildiğini tesbit etmiş, cürmü | meşhut tertibatında kullanılan | bin liralik evrakı naktiye tahki-| kat evrakile beraber mahkeme- ye tevdi edilmiştir. Zabıtanım yaptığı tahkikat Hareket gaze- tesine ait olmayıp sadece Suat "Tahsin Beyi alâkadar eden şah si bir mesele hakkındadır. Bunun gazcte neşriyatile a-| lâkadar olup olmadığı da mah- kemede anlaşılacaktır. Şimdi bir taraf paranın arzu ile ve borç olarak vecildiğini, diğer taraf ise tehditle alındı. ğınt iddia ediyorlar. Şlmhrıxı hangisinin doğru olduğunu, ha- kikatı mahkeme meydana ç_ıka._ caktır”. Polis muıhidrü_ Şerif Bey de, zabıtanın kanuni vazife sini muvaffakiyetle ifa - etmiş olduğunu söylemiş ve işin şan- taj mesclesi olup olmadığı hak kında ademi malümat — beyan etmiştir. Suat Tahsin Bey dün şunla- söylemiştir: z Be para meselesi hıkkım-! da tertip edilmiş bir tuzaktır.| Mahkeme huzurunda xı-uı!ııyerı| anlaşılaçaktır. Bunu hazırlayan, şauı.ıycım: | 3 B Üzül 4 EKİKaAt aA 3’&0 senelik maaşlar Vekâlet meclise lâyiha verdi | 5 | | l v a 4 anlarının 10 senc birden verildi; ptığımız tal üz kurüşa e mütekaidin dar gönderildi emesine g inının tutulan zabıt le hiç bir para verilmemekte | dır. Yüz kuruşluk maaşların baki esinin on seneliğinin tediye için maliye vekâleti meclise bir kanun teklif etmiştir. urustan yukatı maaşların tediyesi için her tasavur yoktur| Her- tütün | işletme müdürü Beyin ye apıl- at Bey tara- isesi Beşiktaşta M“"İDBĞY | Suat Tahsin e 1 ine gönderilmişti a srında ısrar ediyor .l Baro eski kat varida- isihi verirken müde an Münip abat me iştir. Ma- ı Üzre İdei umu- milik inzıbati mu letnin ta - ni için Baroya taat ct- işti. Baro inzibat rükclisi tayi| üü Hikmet lmadığı | Bey- ve şantajcılığı isnat ede-| kararını $ Ve Pa k (rek tecavüzgâr meşriyarta bulu- | Müddei umumili 1DCEZA NeZ- nan Cumhuriyet gazetesi ale -| dinde itiraz etnişti. Ağırceza- yhine dava ikame ettim. Bu mü |tin verdiği kararı refetmesi ü. nasebetle Hareket gazctesi de,| Zerine Baro inzıbat meclisi va- kendisi aleyhinde madde isnat ziyeti tekrar tetkik — etmiştir, etmek suretile tecavüz edenler| Öğrendiğimize göre — inzibat hakkında dava açmıştır. meclisi ilk kararını tavzih eder Gazetemizi tuzağa düşürmek | mahiyette bir karar ve: il için bir cürüm tasni edilmiştir.| -İnzıbat meclisi bi Henüz müstantik tarafından ka| varsa ceza tayinine - sel: rar verilmeden bana — maznun| târ olmadığını kârarında bildir- denilmesi de bir iftiradır. miştir. Böyle çirkin bir şey tahakkuk erirekarmei Yırtık paralar Tebdil muamelesine yakında başlanıyor Yırtık paraların tebdiline bu- günlerde başlanacaktır. Parala |rm tebdili Osmanlı ve Ziraat | ba lrında tır |sakladığ birinden nüame lede kalabilecektir. Ayni suretle lekeli ve kirlenmiş, t yazısı okunan paralar da geçebilecek tir. Şehrimizde bulunan muame- İâti nakdiye müdürü Sırrı B bu |işle meşgul olmaktadır. Sırrı B. dün bir muharririmize şunlari söylemiştir : “— Yırtık paraların tepdiline | bir kaç güne kadar başlatacak- tır. Bu müddet azami t0 gün | kadar sürebilir. Bize vaki olan müracaatlar- dan yırtık paraların o kadar faz la olmadığı anlaşılıyor. Bunlar |belki bir kaç bin lira kadar bir şey tutar. M. Meclisi Ankara, 25 (A.A) — Büyük Hareket gözetesi idarehanesi etse ben yaşayamam. Verilen parayi ben şahsi ve ailevi dostum olduğunu zannet tiğim Hikmet Beyden borç ola rak aldığım zaman kendisinin (Mabaadı 5 inci sahifede) hatıraları F. A. N. ÇETESİ Aka Gündüz'ün en güzel li Refet beyin riyasetinde top - lanmış ve ruznamede müzakere edilcek mevat bulunmadığından eseri ve başlan başa || d içtima etmek üz. heyecan, dikkat, alâka || ** celseye nihayet verilmiştir. uyandıracak ifşaatı — || — İbrahim Tali Bey Mardin, 25 ( A.A) — Bir | | müddeten beri Ankara ve İs- | tanbulda bulunan birinci umu- |mi müfettiş İbrahim Tali: Bey bugün şehrimize muvasalât et |miş ve maiyeti ile beraber bu - gün Diyarbekire hareket etmiş “Politika,, arkada- şımızda tefrika edilmeğe başlandı.. Abdurrafiman | nn TEMA JA L IDAK VN Iktısat î programı || Bütçe Meclisten | geri alınmamıştır || Tasarruf hakkında Maliye || nin beyanatı Ankara, 25 (1 clis bütçe enc lunan 930 büt tarafından 'elefonla ) — meninde bu- in h alnıdığı ha yi geri almadık ve| iz. Bütçede yapıla cak tasarrufat hakkında tetk kat yapıyoruz. Tetkikatımız ne| ticesinde yapacagımız tasarru - ti bir tezkere ile meclise bil direceğiz. Ozamana kadar da bütçe encümen bütçe - üzerinde tetkikatına devam ede k ve tadilât teklıfi re nazarı itibare alınarak bütçe| k olunacaktır., L yunım tatbi: atı için 3 sen ıçin sarfına lü zum görülen 1012 milyon ka- | dar bir projeyi temin için niz bilâha üzerinde tatl n Maliye vekili Saracoğlu Şükrü B, rak vekâletlerin evelki seneler- deki bütçelerinde mevcutolupta sarfedilmiyen tahsisatları tesbit etmektedirler. Bu suretle büt- çelerde fuzuli rakkamlar işgal eden mebaliğ anlaşılacak, diğer taraftan harcirah gibi fasıllar- a te yapılacak ve devlet teşkilâtında kadrosu küçütül- mek suretile idaresi imkânı gö rülen daireler taayyün edecek - tir. | Bir tas ra göre iskân mü düriyet umumiyesinin vilâye' lerdeki teşkilâtı - lâğvolunacak ve bu te ât tarafından yapı- lan vazifeler alâkadar — diğer memurlara taksim olunacaktır. Mektepliler müsabakasi 87 inci haftanın birincilikleri 37 inci haftanın birincilikle. rini sırasiyle isimleri aşağıda yazılı Beyler kazanmışlardır: 1 — Galatasaray lisesinden: 262 Berin Bey. 2 — Galatasaray lisesinden: 870 Racih Rıza Bey. 3 — Galatasaray lisesinden: 247 Saip Bey. 4 — Galatasaray 1116 Süley- man Nazif Bey, Yukarda isimleri yazılı Be- yler bu günden itibaren gazete- mize müracaatla ikramiyelerini alabilirler. 38 inci hafta başladı 38 inci hafta başlamıştır. Ö- nümüzdeki Perşembe günü ak- şamına kadar gazetemizde ç cak haberlerden en mühimmini seçip, Cumartesi akşamına ka-| Okuyunuz! -— itir, “aM dar gazetemize gönderiniz. BUĞÜN ve İhyası yolum İena . hnide Olinün şehir haberleri F telgraflar aberler 2— Hark $- Son ”. , ; 4 4 Vi N 2— Hikaye Felek Ormanlarımızın — İnkişat iplerinden Suat Tahsin Bey bitti ve mahkemeye verildi. e inkılâp lirt Mebusu mut aZi V Yazan: — 63 Ismet B. (Pş.) cevap verdi: “Zayıf yürekliler öyle düşünebilir!,, — “Efendim... Bizim pek| bisardan Marmara - sahilleriri eskiden kalmış bir âdetimiz var| varıncıya kadar bütün şehirle dır. Tarihleri açarsanız göre- | ve bütün köyler dahil olmak ğ iniz. Ta Viyana önünden| re on günlük kısacık bir müd ç meğe başladığımız, Maca-| det zarfında yıldırm süratile i ristan ovalarından kaçtığımız| tilâ edilmiştir. Aradan zama| gündenberi ayni — şeyi duyar-| geçince çok — felâket görmü dık: Kumandanlara, — balıklar| çok bedbahtlığa — uğramış içerisinde, karpuzlar içinde al- | millet olduğumuz için felâkelt tınlar geldi. Dinsizler bizi sat- | lerin facialarını, sızılarını kal'l tı. Ne yapalım, elimizde silâh | lerimizde çabı uyutuyoru yoktu. — Arkamızdan — imdat| Bursa felâketi yüzünden uğr kuvvet göndermediler. Kaçtık.| dığ n, o kadar müthi oksa eğer dini uğrunda başı- | tir ki, emin olabiliriz, bütün €İğ daki — zabitlerimiz, kuman-| han nazarında Anadolu müdelil larımız çalışsaydı, biz ka-| faasında zavallı halkımızın bi çar mıydik? — Bir kılıcı çektik| mahrumiyetle, bin eza ile yalğj mi, ta yerin altındaki sarı ökü- | mış ol hi bile doğrardık, öbür tarafa| betli şey, derdik. . fend İ kahraman zabit şeyler at onlara korkaklık, vazife açkınlığı isnat olunabilir mi? Türk zabiti, milletin gözbebe- ğidir. Eğer bizde zabitan, mü- nevver zabitan bulunmasaydı, Fas gibi, Hayve gibi, Buhara gibi şimdi yerimizde yeller &« ler, 'e mize | luda müdafaa denile isnat edilemez.| göz korkuluğu i |umumi bir zihap uyendırmıl$i tır. Bizimle beraber. Miralay İsmet B. Zay yürekliler öyle düşünebilir. Hamdullah Suphi Bey — |Ş | zimle beraber payitahtımız deği rin bir ıstırap içinde, Anadol nun nihayet kendisini de kur Nihayet Hamdullah Suphi| racağını da beklerken bizim Böy kürsüye geldi: cephelerdeki hezimet, İstanbıği “İlk dafa Rursa felâket- | da - hükümetine demiyorum, lerini öğrendiğimiz vakit bura-| hukumeu Li Li da mes'ul kimseler varsa mey-| faa nokt. dana çıksın, yolunda bir talep | yorum. ğ dermeyan edilmişti. Bu talebi| makamından en küçük maka! Meclisi Aliniz kabul etti. Şim-| na kadar, düşmanın şer aleti! di erkânı harbiye vi /| den başka bir şey değildir. vallı İstanbul halkını söylüy! dan maklen mes'ul zannettiği-| rum. İstanbul halkı marm miz kumandanlar hakkında ©- | sahillerine gelen Yunan bayı kudukları beyanat bizi müte- larını gördükten sonra başını © hayyir bırakmıştır. Kendi ken- | Miş: galiba raptı ettiği dimize bir sual sorduk: Acaba | $ey de bir heyulâdan ibaret.. $ bu kumandanlar muzaffer ol- | miştir. Suale bu cihetten de salardı haklarında daha iyi ne kımız vardır. Eğer bakikal söylenecekti? — Loid Corcun | uğradığımız bu mutantan he Londrada; Anadolu üzerinde| mette mesul adamlar varsa Yunan ordusu tarafından yapı- | dana çıksa da, çıkmasa da lan harekâta ait beyanatı ara - Zi in ayni şeydir. Onlar (Ğ sında iki cümle vardı ki yanı- | raet kazanırlarsa biz knıınq ti nızda tekrar etmekte bir faide | olacağız, kabahatla: görüyorum. Loit Corç diyor-| zalandırmak bir h: du ki: Venizelos bize vaat etti, | Zifemizdir. Bu Karşımızdaki Türk cepheleri-| âliniz bir karar ni yarmak ve muayyen hedefe | kâmı harbiye riyaseti tarafını varmak için on dört gün kifa-| Yaki olan beyanat arasında yet edecektir. Halbuki vekayi, | $ey söylendi Venizelosun dediğinden daha iyi çıktı. etmek ve bilhassa onun üz: Ön gün zarfında, tayin edi- düşü imek — ist len hedef elde edilmiştir. Ak- (Bitmedi) n şeyin Elİ Trabzonda filime alınan Horon oyunu Milli havalar ve oyunla Bugün Melek sinemasında dave lere beyaz perdede gösterilece Karadeniz ve havalisinde do| — Heyet, Trabzon, Brzu aşan kons hi ti, se-| Sivas ve o havalide cidden hat esnasında aldığı filimleri| güzel mahalli oyunlar ve şaf bugün saat 11 de Melek sinema| larla karşılaşmıştır. Bütün sında gösterecektir. oyunlar, ayrı avrı filme cel