24 Ocak 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

HARİÇTEN ALDIĞIMIZ HABERLER. , İ Hİ | i $ duna geldi Arabistanda harp mı?. LERMGL TI EREA bnissuut askerinin ba- ! şında olarak İrak hudu- . ; dayandı! Irak ve Hicaz kıralları arasında başlıyan mülâkat iyi netice vermezse ne olacak ? Bağdat'taki İngiliz mümessili iki düşman kıral arasındaki bu görüşmeyi teshil ve tavsiye etmiştir.. İrak kıralı Faysal " Bağdattan yazılıyor: — Yeni “) | giliz komiseri buraya geldik- ; * sonra bir yenilik olmadı de- " mez. Geçen sene Afganistan- j' , sefir olarak bulunmuş - olan ? ndiki Irak komiseri Sir Fran- | (Humphrys buraya geldiği WW / gman parlak merasimle karşı- ( adı, işe başladı. " |jlrak meclisi mebusanı içti- A, Mi bi krallığı arasında bir mese- şıktı , Vahabi kralı İbni Suud tiden kendine tabi bir reis n Feysalüd Derviş namında 'âsi kumandanının kuvvetle- | i darma dağın - ettikten son- 4 bu perişan kuvvetler kendi- V| 'ine kaçacak bir yer ararken " | fok hududuna kaçmışlardır. b | 3unun Üzerine Vahabi kralı- Ül bu iltica etmiş olan adam- İ n teslimini istediği anlaşıl- Bunun neticesi olarak ara- « ihtilâfı halletmek için yeni — K KÇ Ü ** koldan Halice akıyor. | ”Ok meydanı civarındaki Ev- D bostanlarında ne kadar , | tak çalı çırpı varsa sellerle | lice sürükleniyor. Mezbeha- - bütün pislikleri Halice dö- üyor.. Bu mütemadi faaliye V ) 'yirmi sene içinde Halici dol , sacağına muhakkak nazarile . ilir. Nitekim daha şim- |€n yer yer adacıklar peyda | İhağa başlamıştır. Şirket va-| “darr gide gele açtıkları iz ü- inde yüzebiliyor, Halicin || az nihayetinde kanallar içe- 'aden geçiyorlar.” 'ğu zatın ifadesinden anlaşı- Ü Ürki, Haliç, bu tabif liman| # iavoluyor. Fakat şükrolunur | 4Halicin yerinde husule gele gübreli münbit erazi bu zi- Ht telâti edecek. Artık yirmi Mü'ale sonra, İstanbul, Halici ye Üleee bostanile şöhret kazana- :]i « Pırasaların, lahnaların, en | " Harların en mükemmel ve ta-| lar sevke- | ek,Şimdi içimizi bulandıran olljarı su, yirmi sene sonra İs- | Mular için ne büyük - bir| et menbar olacak | 'Üzmalizasyonu dört koldan | | 5(. akıtarak burayı münbit | h 2 ostan haline getirmeyi dü- | ŞA lerin dirayetlerine par- Pasırmama': elden — gelimi - l Bi bir adım atılmak icap etti. Bu adım ne olabilir..? Birdenbire duyuldu ki Irak kralı Feysel ile Hicaz ve Neced kralı İbni Suud arasında bir mülâkat yapılması takarrür etmiştir. Bu haber in- tişar edince uyandırdığı ilk te- sir gu oldu: İki Arap komşu devlet arasındaki münasebat kuvvet bulacak... İşte haberin uyandırdığı bu tesir bir memnüniyet ve ümit oldu . Irak ile İbni Suud arasın- da halli lâzım gelen asıl mese- le şudur: Huduttan vakit vakit bir ta- hiline girerek bir takım yağma- larda bulunduktan sonra kaçı- yorlar, İki taraf arasındaki mü- nasebatta bu gibi hadiseler iyi bir tesir hasıl etmiyor. Nete- kim bir iki sene evvel Feysalüd Derviş Traka tecavüz etmiş ve İbni Suud o zaman bu kendi ku mandanının harekâtını takbih etmek mecburiyetinde kalmış- tı. Şimdi Feysalüd Derviş ar- tek sahneden bilmecburiye çe- kilmiş bulünuyor. Fakat onun bir kıstin adamları İraka gelmiş bulunuyorlar. Öyle hissediliyor ki şu hudut meselesini her iki taraf da ilk ve son defa olarak halletmek lüzumunu anlamış- lardır . Kral Feysal ile kral Tbni Suud arasındaki mülâkat Irak- Neced hududunda bitaraf diye tayin edilmiş olan bir mıntaka- da vuku bulacaktır. İki taraf arasındaki münasebat son haf- talarda bir kat daha gergin- leşti. Bunun da sebebi Feysa- lüd Derviş'in adamları takip etmek maksadile İbni Suud'un kıtaatının Irak hududuna pek yakın bir yere gelip dayanmış olmalarıdır. Bu kıtaata bizzat İbni Suud kumanda etmekte- dir. Böyle bir vaziyet hadis o- lunca Irak hükümeti bir takım endişelere — kapılmıştır. Feysal İbni-Suud mülâkatı bü- tün bu gerginliklere bir niha- Hicaz- kırakı İbnissaut yet vermek maksadile oluyor. Irak kralt ile İbni Suud arasn- da yalnız böyle meselelerden değil her ikisinin mensup oldu- ğu âileler arasındaki eski husu- metten dolayı bir düşmanlık vardır. Bu eski husumete rağ- men ikisinin şimdi görüşmeleri ayrıca bir hususiyet almış olu- yor. Bu mülâkatın hazırlanma- sında, buradaki İngiliz komise- ri Sir Francis Hurnphry'nin de büyük bir rol oynadığı söyleni- yor. Arap hükümetleri arasında eski ihtilâfları izale ederek bun lar i münasebetleri li DE | Hindistanda | Bu sene iç in | Meşhar Hint şairi- nin bir sözü M. Gandhi henliz nur | — görmediğini söylyor | Teti AHEMTABAT, 23. A. A. — Hint şairi meşhur Tagore M. Gandhiyi ziyaret etmiş ve ken- sinden bu sene memlekete ne| gibi birşey takdim etmek niye-i tinde bulunduğunu sormuştur. M. Gandhi, şu sözleri söylemiş- tir: “Gece gündüz delicesine dü- şünüyorum, fakat henüz etrafı ihata eden zulmetler arasında hiçbir nur göremedim. M. Gandhi, Young İndia ga- zetesinde neşretmiş olduğu bir. makalede şöyle diyor: “Ne ya- parsam yapayim ve ne gibi ha disat zuhür ederse etsin İngi- liz dostlarım benim sözümü ka- bul edeceklerdir. Her nekadar İngiliz esaretini kırmak için sabırsızlanmakta isem de Bü- yük Britanyanın düşmanı deği- lim. Siyasi kurbanlar gale eyaleti kongresi komitesi-| nin reisi M. Chandra Base ile| mezkür komite kâtibi M.Kirans| Ankr Bey ve kongrenin müte- hayyiz âzasında 4 zat “Siyasi Kurbanlar” gününün tes'idi mü nasebetile Kalkütada tertip e- dilmiş olan nümayiş esnasında tahrikât ve ifsadatta pulunmak töhmetile birer sene hidematı şakkeye mahküm olm aşlardır. Almanyada M. Schacht tenkit ediliyor -— — BERLİN, 23. A.A. — Reik ştag reisi M. Loebe Breslâv- da — söylediği mühim bir siya si nutukta M |Schacht'ın La beyde takınmı: olduğu vaziyet şiddetle — tenkit etmiştir. Berlin, 23. A.A. Kabine Lahe; konferansında elde edilen net celeri tasvip et- miştil M.Schacht şimdi bir siyaset icabı mıdır..? Her halde malüm olan bir gey varsa o da İrakta ki İngiliz |mümessilinin iki Arap hüküm- İşte | darı arasındaki bu mülâkatı ha- |incirleri kaybolmuş olduğunu |zırlamış olduğunun söylenmesi dir. Eskiden kalan borçlar Bundan sonra Arabistanın bu Irak meselesinde ahiren hararet H bit münakaşa oldu. Kral Fey sal de bu celsede bulundu. Maliye nazırı Yasin paşa iza hat vererek eski Osmanlı #mpe- ratorluğunun alacaklıları sıfa- tile ortaya çıkıp Irak hüküme- tinden para isteyenlere karşı yapılan bu lâyihanm kabulünü miştir. Iİrak hükümeti bir takım eskiden kalma borçları tasfiye- ye çalışacaktır. Bundan bir iki ay evvel feci bir surette kendi elile hayatına nihayet vermiş olan başvekil Abdül Muhsin Bey Sadun'nun âilesi için Irak meclisi mebu- sanr bir bina satın alınmasına karar vermiştir. Bundan başka fevkalâde olarak maaş da tah- sis edilmiştir . İrak ile İbni Suud'un hükü- meti arasımda cereyan edecek müzakerat yalnız iki kralın mü- lâkatına münhasır kalacak de- ğildir. İbni Suud ile Feysal'in ve biraderi Maverayı Erden hü kümdarı Küveytteki İngiliz mü messili arasında da müzakerat cereyan edecektir. Bundan da anlaşılabilir ki Arabistanda İn- gilizler yeniden faal bir rol oy- Damağ mislardır. KALKÜTA, 23. A. A. — Ben | istemiştir. Bu kanun kabul edil | | Bugün || Ziyafetler, | nutuklar... Londaraya giden mürahhaslar ne |yapıyorlar? - Gelen telgraflar İngiliz | payıtahtında toplanan bahri tahdidi İtoslihat konferansında ne görüşüldü- |&üne dair beklenen tafsilâti vermek- |ten henüz pok uzaktır. Beş bahri | devletin Londraya giden murahhas- ları,henüz toplanmalarını icap ettiren |çetin mevzuu karşı karşıya gelıp kon ferans halinde münakaşa etmeğe baş- |lamamışlardır. Şimdiki halde yapılan şeyler zıyafetler ve ümit verici nutuk lardan ibaret gibidir. Bizde bir söz| vardırt — Tatlı ye, tatlı söyle!. de- riz. Konferans için toplanan murah- haslar da şimdi galiba bu Türk darbi meselinin hükmüne riayet ediyorlar. Heyetler biribirlerini davet ederek yemek yediryorlar. Bütün bu başlangıçların iyi alâ- metler olduğuna şüphe edilmese bi- le unutulmamalı ki yemek masasında geçen tatlı saatlerden sonra — konfe- rans masasınm etrafını çevirecek o- lan mürahhâslar bir birlerile çetin girmeğe memleketle- konferansının - ziyafetlerle başlayan bu ilk günleri geçtikten son va meraklı haberler almağa başlıya- cağız. Beynelmilel bir çok konferans- lar olur ki muhtelif memleketlerin ef- kârı umumiyesi bu — içtimalarla alâ- kadar edebilmek kolay olmaz. Çünkü pek ziyade ihtısaz işi olan bu kabil konferanslarda cereyan eden müza- kereler ancak bir kısım ekalliyeti me- raklandırabilir. " akat Londra konfe- ransını böyle içtimalardan — saymak doğru değildir. Konferansın meşgul olacağı babri tahdidi teslihat işinin filhakika fenni, hukuki bir çok cephe leri vardır. Bu cihetleri salâhiyettar olanlar görüşecek. .. Sırf ihtisasa ta- allük cden bu cihetler hariç tutulursa Londradan gelecek tafsilâtın büyük bir kasmının da her münevver gazete karüni alâkadar edeceğinden — şüphı bir budut dahilinde tayini için inikat <. almasdır. Böyle bir içtiman cesaret edemiyor. Lâkin ne olursa olsun bu, sulhün tak viyesi yolunda — maddi menfaatlera istinat eden besapları unutmuyoruz —atılmış başka bir adımdır. Önun i- çin ileride bötün devletlerin iştiraki- le aktedilecek umumi tahdidi teslihat Büyük bir Alman vapuru karaya çarptı BUENOS-AYRES, 23. A.A. 13.913 ton hacminde olan ve400 seyyahı hamil bulunan Monte Zervantes nammdaki Alman gemisi Magellan boğazı civa- ımda bir kazaya — çÇarpmıştır. Nüfusça telefat yoktur. Bütün . olcular salimen karaya çıkarıl| Wmt;lırdu. i İspanyada 4 kişi tevkil edildi MADRİT, 22. A. A. — Si- İgorta şirketlerinin - taahhütlü |birçok mektupların 2 milyon- dan fazla bir kiymette elmas ve ileri sürerek şikâyet etmeleri ü- İzerine posta memurlarından 4 İkişi tevkif edilmiştir. Romanya-Bulgaristan | SOPYA, 23. A. A. — Hacz- edilmiş emlâk hakkında Roma- nya ile Bulgaristan arasında aktedilen itilâf imza edilmiştir. İngilterede Bır ihtar Rus - İngiliz müna- sebatı bozuluyor mu avaın hamarasında M. Henderson'un - beyanatı LONDRA, 22. A, A. — A-| vam kamarasında M. Mac Do- nald-hükümetin hemen istişari bir iktişadi meclis teşkiline ka rar vermiş olduğunu, bu mecli- sin Başvekilin rıyaseti altında bulunacağını — ve mevcut sivil komisyonun da bu meclise ithal edileceğini beyan etmiştir. M. Mac Donald, bu meclise tecrü- beli iktisat mütehassıslarının dalmi muavenetlerini temin e- deceğini ümit etmektedir. İrat edilen bir suüale cevap veren hariciye nazırı M. Hen- derson, üçüncü enternasyona- lin gaztelerde intişar etmiş o lan bir tebliğinin — İngiliz-Rus münasebatının salâh kesbetme- sine bir mâni teşkil edeceğini M. Hendetson Sovyet hükümetinin bu sert ih tara cevap vermiş olup olmadı- ğını sorması üzerine M.Hender son şu cevabı vermiştir: *“Hayir, ben sert bir. ihtarda bulunmadım.” Bahri kontferans etrafında temaslar LONDRA, 22, AA — M. Mac Donald, bu sabah Fran- sız murahhaslarile uzun müd- det görüşmüştür. Mumaileyh, bunu müteakip M. Grandi ile M. Stimson'u kabul etmiştir. M. Grandi ile M. Mac Do- nald arasında vuku bulan mü-| lâkatın umumi — bir mahiyette olduğu ve mevzuunu konferans | işlerinin teşkil eylediği resmen | beyan edilmektedir. İtalyan, İngiliz ve Fransız heyetleri yarın toplanacaklar dir, M. Briand ile M. Grandi İta Iya ile Fransayı alâkadar eden harici siyasete mütcallik bütün | meseleler hakkında görüşmüş-| lerdir. Bu sabah, Fransızlar ile İn- gilizler arasında vuku bulan müzakerelerin iki memleketin noktâi nazarlarını birçok mü- him meselelerde yekdiğerin- den mahsus bir surette uzak ol madığını tebyine müsaade bah- şolduğu söylenmektedir. Bahri Fransız karikatürü — Söyle bakayım benim rüt- pem nedir? — Yüzbaşı, yüzbaşım. — Pöki, benim üstümde kim İliz cevabını uzun uzadıya tet tahdidi teslihatın ya haçmi isti- abiler yekünu ve yahut harp gemileri sınıfı noktai nazarın- dan icrası için Fransa tarafın- dan 1927 Nisanında teklif edil- miş olan uzlaşma esasına müs tenit sistem dahilinde esas iti- Tâf usulü muhtemel görünmek- tedir. Tetkikat LONDRA, 22. A, A, — İngi- liz ve Fransız heyetleri bu sa- bah fransız muhtırası ile İngi î a 927 kânunuev ANKAAR,23 (Telefonla)— Bugün Meclis - ihtiyat zabitle- ri ve ihtiyat askeri memurları | kanununun tadiline ve — buna müzeyyel maddelere dair kanu- nu müzakere ve kabul etti. Lâ- | yihadaki tadilât şöyledir: | 1 — İhtiyat zabit ve memur- ları hakkında 1076 numaralr ka munun birinci maddesi şu suret le tadil edilmiştir: (Karadeniz, hava ve jandarmadan mütekait ve müstafa olanların ihtiyata a- | yrıldıkları devre içinde daimi | malüliyetten tekaüt edilenlerin seferi ordunun geri ve sabit hiz metlerinde istihdama elvirişli | Jolmıyanlar ihtiyata ayrılamaz- lar, | 2 — Mezkür kanunun ikinci maddesinin ücüncü fıkrası şu suretle tadil edilmistir. (Bun- lardan cetvel mucibince fakat hizmeti yapan ve ikmal eden veya yüksek ehliyetli tıp, kim- yager, eczacı, dişci ve baytarlar kendi tathikatı meselekiyeleri- ne ve lüzumunda askeri sıhhi müesseselerde hizmetlerini ta- İmamlar. 3 — Mezkür kanunum 22 inci maddesi su suretle tadil edil- İmiştir: İhtiyat zabit ve memur | ları hazar ve seferde ancak tah didi sin kanununda yazrlar yaş lara kadar hizmete celbolunur- lar. Bu yaşı geçenler veya ah- vali srhhiyeden tekaüt edilen- ler sabit hizmette kullanılırlar. ANKARA, 23. (Telefonla) Avusturalyada maden işleri | MELBURN, 23. A. A — Maden işçilerinin <aldıkları ü- cretlerin artırılması hakkında vuku bulan talep ve müracaatı- nı tetkik eden hakem mahke mesinde hâkimlerden M. Bee- by kömür sanayünde elyevm |Avusturalya hükümetleri ara- sında bir ihtilâf mevcut oldu- ğunu beyan etmiştir. — Teofil Gotye köprüye çarpmış Marmara'da pervanesi bozu- lan “Teofil Gotye” vapuru, dün sabâlı tamir için Halice girmek te iken köprü ile müsademe et- miş ve müsademe neticesinde köprü ve vapur hasara uğramış tır. gümülcüne tâli komisyonu Gümülcüne 9duncu talimü- badele komisyonu reisi M. Kör- ter ve Türk delegesi — Cevdet Bey yarın Dedeağaç — tarikile Gümülcüneye hareket edecek- lerdir, kik etmişlerdir. Mezkür heyet- ler, bazı noktalarda itilâf mev-| cut olduğunu ve bazı noktala-, rın da tasrihi icap ettiğini mü şahade etmişlerdir. Japonyaya göre TOKYO, 23. AA — ye nazırı M, Shidahara diyet| meclisinde söylediği bir nutuk-| ta bahri konferansta maksat nüfuz ve kuvvet temininden de ğil fakat her memleketin mil-| K müdafaasını, tamamiyetini bahri masrafların azaltılması nı, sulh ve dostluk — dairesinde karşılıklı münasebetlerin inki- galını emniyet altına alacak bir| var? Pi sunu icen anhası vev itilâf elde etmekten - ibaret ol- slmdmm eğilamierir ASonmAHaberler İhtiyat zabiileri ve ihtiya askeri memurları kanun elinden evvel askerlik yapmış olanlar —— n0 — 4 — Mezkür kanunun 25 ii maddesi 10 numaralı fıkra şunlar ilâve edilmiştir: Eczacı, dişçi, deniz - tic: ve güzel san'atlar mektepi müdürleri. 5 — İhtiyat zabitleri ve askt Yt memurları hakkındaki 10' nurnaralı kanuna aşağıkı mad" deler zeyledilmiştir: 1 inti müzeyyel madde : Üç üncü maddedeki yüksek tahsi — Orta mektebi - bitirmiye! müstesna —yapamıyanların ki yıtları mektep müdürlüklerindi askeri şubelere bildirilir. Şub ler de nüfüs memurlukları işara mecburdur. 2 inci müzey yet mardlde: Ücüncü maddedi yazılı derecede tahsili olup tâl 9 Kânunuevel 1927 den evveli asker ölup ta 3 üncü maddeytl göre askerlik yapmamış - olam lar müracaatları taktirinde alti ay tahsil yapar, 3 üncü müzey" yermadde: *İcüncü madded gösterilen tahsil derecesinde O kup ta 927 Kânunuevelinden vel askerlik yanmıs olanlar şu belerinden vesika getirmedikçi resmi, hususi hiç bir — dairey kabul edilmez. L Kanunun mütcakıp maddes leri bu kanunun neşrinden ay,sonra mer'i olacağını ve bu: na muhalif harakette buluna müessesatın kanunun 239 yncü maddesine göre cezalandıraca- gını kaydetmektedir. Belediyeler ve su ihtiyacı — Meclis Belediye — encümeni Maliye vekilinin huzürile içtima etti ve sular meselesini görüş- tü. Tesbit edilen formüle göre Belediyeler Maliye vekâletinin kefaletile su için istikraz akted ebileceklerdir. . Bir tevkif Hareket gazete i — sahiple- rinden Suat Tahsin B. dün tev- kif edilmiştir. Polis müdiriye- tinde tahtı nezarettedir. Mu- maileyhin tevkifi siyasi olma- yıp şahsi bir zimmet mesele- sindendir. Matbuat cemiyeti balosu Dün gece matbuat cemiyeti Yeni Maksimde senenin en parlak ve nezih balosunu ver- di. Baloda memleketin bir çok kibar aileleri vardı. Balo çok kalabalık ve samimi idi. Koti- yonlar meyanında çok kıymet: lileri vardı. Balo geç vaktı kadar devam etti. Elektrik Süpürgesi Tozu emmek surelile kâmilen imha eder . | Yürk ananla Aloktik Sirkali umumizleei Balata Rahlirar Ha —— O