9 Ocak 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3
Türk milleti için cezri bir ihtiyaç vardır; Millf iktısat ve tasar- ruftan ne anlıyoruz? Memleketiktisat çılarının ve mü nevverlerinin fikirleri “Memleketimizde hakikt tasarruf ancak hanımlarımızın ön ayak o masile kabil olur. Dünyanın her tarafında olduğu gibi bizde de sarfiyat Fehmi İsmail Bey âmili kadındır! ,, di bir cidale girişiyoruz. Bu cidalde muvaffak olmamiz i bazı fazla ihtiyaçlarımızı kısmak, bazı şeylerde mak Jâzımdır muz var? tabirinc olu e kanaate alı mıyan ne krsabili yetle münevverle Bu mevzi vatm bu sütunlarda çok faydalı buluyoruz. Dün ilk olarak kambiyo bör- sası meclisi idare reisi Fehmi Beye müracaat ettik. i İsmail Bey diyor ki: —Benr tisat manasına alryorum. Fert iktısat ederse Millet dediğimiz rtlerden müteşekkil kütle de t etmiş olur. rfiyatını tevazün etmiş bir Çi inat ettirerek bir: aklamayı bilen fertler ke efahlarmı temin ettikleri © fertlerin a gel- den terekküp eden millet aha erer. İktısadı ben ken ! Raif Necdet Rey ler sayesinde şimdiye kadar kimseye borç etmedim. Varida- tımı hesaplıyarak ayda 100 lira kazanıyorsam onun,99 u ile ka- naat etmeyı ve | ini artırmayı gaye ittihaz ettim . Bence başlıca ziynete müte- fllik olan şeylerden - iktisat e- debiliriz., Kadın ziyneti hudutsuzdur . Ondan bahsetmiyorum. Erkek- lere gelince, bir erkek iç; net Üst baştır. Bu ihtiyacı müm kün olduğu kadar memleket malından tedarik etmeği müm- kün olmazsa iki kat yerine bir katla iktifa etmeği düşünürüm. Mesclâ 15-20 liraya potin al- mam da 7-8 liralık ayakkabı giyerim. Bundan dolayı sanı- rım ki beni hiç kimse tayip et. mez. - Yiyecek ve içecekton tasar- ruf etmek doğru değildir. Neti- cede gıdasız kalmabilir. Bunun- la beraber bazı Hiks yiyecek ve içeceklerden, bir takım pahalı av etlerinden, nadir bulunan ba lıklardan ve hele şampanya gi- bi içkilerden tasarruf yapmak niçin mümkün olmasın? Ben, bütçemde lüks olarak bir şey ayırmış değilim. Oto- mebile bineceğime tramvaya binerim . T: vayın birinci ve ikinci mevkiine bakmam. Han- Risi rast gelirse binerim. Ye- meğimi Tokatlıyanda yemem- de gider daha 1 ir Jokanta- da yerim. Bir de bizim aile büt- çelerinde bir misafir faslı var- dir, Türk milleti dünyanın en er milleti olmakla nda bir anket açtık. M anaatlerini, fikirlerini açıkca izah etmeleri | r. Acaba milli iktısada uygun ol- Ve bu sarfiyatımızın hangilerini den iktisatçılarımız ve umumi anlıyorlar? racaat edeceğimiz ze- |tanınmıştır. Ancak bunu, zama- İnıh iktisadi |durmak lâzımdır. Eş dost, zi: İretlerini günün yemek - saatleri ktısadi, ferdi ik- | haricinde pek âlâ yapabilirler. y Borsacılar aralarında iktisat kaidelerini tatbik edebiliyor mu? diye sot az. Bu sua değildirler. Yalnız so! larda isler durgun - gitti zartı: ada alışıyorlar.” Rait Necdet B. diyor ki... dare mec- m, Memle- det B. de şu mütaleada bulunmuştur: | —"”Ben,aile bütçelerindeki in- msızlıkların hanımların e- rruf, an- yak ol- masile kabil olur fikrindeyim. Dünyanın her tarafında olduğu gibi bizde de sarfiyat âmili ka- dındır. Süs ve moda israfları or tadan kalkmasa bile azaltılma- lıdır. Bu söylediklerim, Anado- la kadını hakkında değildir. Bü yük sarfiyatı yanan şeiri k kız ve erkek çocuklar üzerinde |telkine başlamalıyız. Yaşı ke- male ermiş bir hanım, kolayca göreneklerden vazgeçemez. Kız ve erkek mekteplerimi- zin programlarını son tasarruf cereyanlarma uygun olacak ge- kilde tadil etmek lâzımdır. Bu işle uğraşmak üzre hemen ha- rekete geçilmelidir. Her şeyde olduğu gibi insa- nın da bir amortismamı vardır. 50 ve nihavet 60 yaşına kadar işe yarar. Ondan sonra calısşma kabiliyeti âzalır veya büsbütün kaybolur. Bu yastan sonra sü- nmek ağırdır. Halbuki bunu içimizde düsünen pek az kişi vardır. Yüzde seksenimiz yarı- n hatırımıza bile getirmiyoruz. Milli kazancımızın * n #rti- açlara tekabül et iddia e- inaenilerk, tüörk mil (Bursa g© | nin te: seliği ürü Köroğlu gazetesi neşrettiği bir fikrada Bursa dunun mâskelibir balo vereceği ni haber verirken şöyle diyor- “Maskeli baloyu İstanbul di sokak aftösları ile firenk m palikaryaları âleminde böyle Bursa İdaman İmıntakasından aldığımız - bir telgraftan bu neşriyatın Bursa ençleri Üüzerinde sui tesir hâ- İsıl ettiği tcessürle nakledilme- ktedir, zaruretlerine uy- r('ı zengin Ecza ihtikârı haşladı Ecnebi müstahzarat fiatları nisbetsiz bir surette artırıldı aS işe eeei Yerli müstahzeratı kullanmak cereyanı günden güne ilerlerken ccnebi müstahzerat ve sipesiya lite fabrikaları daha doğrusu o fabrikaların buradaki mümessil lerinden 1 nu görerek m olarak fiatlaray Hat armar” yükdü İ Refik Bey z zam etmişlerdir. am yapanların en başında meşhur Bayer fabrikasının da- jhil olduğu müttehit ecza fabri- Wkalân İstanbul mümcasili M. an vardır. ir Türkün yapması lâzım ge istpesiyalitelerin fiatlerin: de 30-70 zam yaptığını İmiştir. M. Vitnanın bu tamimi ecza depoları sahiplerini şaşırtmıştır. Sıhhiye vekiliB. e bir mektupla |müracaat ederek buna acil bir | tedbir bulunmasını rica etmişler | dir. I Yaptığımız tahkikata naza- ran yalnız marası olarak Av rupaya tak .9 .. üç milyon lira- mız gitmektedir. Bayerin aldığı para 1 milyon liradır. Bayer İs- tanbula300 sipesiyalite ithal et mektedir. Bu bi Türkiyeye |yapılmaktadır. Müstahzerat sa hiplernin iddialarma nazaran | bunların üç dört tanesi müstes- İna hepisinin Türkiyede imâli ka |bildir. Yunus balığı yağı ihraç edilecek Karadeniz sahil vilâyetlerin- |de yunus balıklarından bir ha- İyli yağ istihaal edilir. Sanayide bilhassa dibagatte kullanılan bu yağların ihraç edilerek mem lekete bir varidat menbar te- İmin için Ticaret Odası tetkikat | yapmakta idi. Ticaret Odası bu yağlara mahreç temin için ha- İFiçteki konsolos ve şehbender. lerimize de tetkikatta bulunma larını yazmıştı. Romanyada Kalas konsolos luğumuzdan gelen bir raporda bu yağlara Romanyanın eyi bir mahreç — olabileceği ve şimdi Romanyada dericilik sanaiyin- de İskandinavya dan getirilen yağların kullanıldığı kaydedil - mektedir. Diğer taraftan Kalas Ticaret Odası tasfiye edilmiş olmak şartile Türk yunus balı- gı yağlarının memnuniyetle ka. dileceğini bildirmiştir. Ğ yı—ıv.ı;ı— übadi ak- diri kıymet komisyomu reisliğinden: Takdiri krymet komisyonuna he- 'nüz müracaat etmiyen gayri mübadil! Jerin vesaiki lâzimelerile 1930 Kânu- İmusaninin on beşine kadar komisyo- 'na müracaatla Yunanistanda terket- miş oldukları emvale oymet takdir ettirmeleri ve aksi takdirde derdest olan tevziattan müstefit olmryacak- 'bul üzerine ilân olunur. i| günü yapılacaktır, Bunun üzerine depo #ahipleri __O İA İîıı_'_v:ı/,i;ıl' Hüâlâ o iŞ Rusyaya ihracat meselesi Vekâlet bu işle clddi Gelecek içilmada görlüşü- surette meşgaldür lecek meseleler Rusyaya ihracat işini üzeri- Boğazlar komisyonu dün to ne alan Arkos şirketi elan faa- |planacak ve 920 gerlesi mesaisi liyete geçmiş Jeğildir. Arkos, ıhıhâıı).an tetkik ve 930 faaliyet ifıraç edilecek malı müstehlik- projesi tanzim olunacaktt. Fa- 'lTerden alacağını iddia etmekte- |kat kamisyon reisi Vasif Pa- dir. |şanm hastalarımazı. ve âzalar- | — Bu suretle tüfeyli bir sınıfın dan bazılarının İtalya veliah- 'eline geçen para yajnız müstah tınm izdivaçcı dolayisile yapm silin olacaktır. Bu sure' lan merasime davetli bulunma- alıcı — yâni Ârk sı bu xr._tîm:m mahi olmuştur. hem saticı yani k İçtima önünmüzdeki Çarşamba lunacaktır. Bütün bu eyi naza- riye ve vaitlere rağmen şirke- tin henü Hi bir ha- Komisyon mutat iç- fimatnı yapmadı Açığa çıkarılan : ]f“’l“—'"h g gelen haberlere nazaran, Rusy- Ticareti bahriye müdüriyetin aya ihracat işile ciddi bir su- ce kaptanların mayenesine eh€ rette meşgül olmaktadır. Şim- mmiyetle devam olunmaktadır. diye kadar ne Vekâlete, ne İs- Beş-senede bir yapılan bu sıhhi tanbul Ticaret müdüriyetine muayenede, bazı kaptanların hir sgikâyet vak'i olmamıştır. lSll_hdı'Jm_edîlıııem:]zruıe karar Diğer taraftan daha ziyade verilmiştir. lüks bir eşya mahiyetinde olan portakalın Ruslar — tarafımdan |almmıyacağmna dair bir rivayet |vardır. Alâkadarlar mükavele- de tasrih edildiği için bunun im kânsız olduğunu temin etmek- Gayri mübadillere yapılacak | tedirler. olan tevziat nisbeti hakkında lis |— Bütün bu dedikodu ve riva- te üzerinde tetkikata devam yetlere müukabil ortada bir tek olunmaktadır. Emrin vüruduna canlı hakikat var: Rusyaya ih- Ykadı bitirilmesine |raç edilecek mallar çürüyor ve Ankaradan —— Gavri mübadillere tevz at | Vahit Beyler dün İstinyeye gi- iktısat programına pek ço et zengin fertler demektir.. Mes'ul! Marmara faciası ftahkikatı ne safhada?. Rrisi vapuru süvarisinin mes'uliyeti tesbit edildi Mektepler Maarif nıı'iııl.eşarı. feftişleri İstanbulda bulunan m müsteşari M. Emin B, mes: devam etmektedir. Müsteşi bu meyarida bazı mektepler tiş etmiş ve daha ziyade m lif maarif meseleleri hakk vakı müracaatları tetkik et tir. Mehmet Emin B. ikinci rak Devlet matbaasile de'n gul olmaktadır. Bundan m; teşkili mutasavver olan ba; şirketi hakkında proje tat edilmektetir. Mehmet E: bir içtima yaparak yeniden kikatta bulunulacak ve son ; bundan sonra taayyün edece —.a0 «e bu tahkikat devam eder faltıncı istintak — dairesinde tahkikat devam etmektedir Çok mevsuük - bir menbaj 1öğn—nd'ğırn 'e göre müdde derek Marmara kazasına sebp | mumilikçe Hrisi vaporu süv olan Hrisi vapurunun rahnele- | sinin mes'uliyeti tesbit ol Tini tetkik etmişlerdir. Ehli vu- | muştur. Müddei umumilik t kuf hasar ve rahne hakkında | kikatı fen işlerinden anlar bir rapor tanzim edecek ve bi-|ehli vukuf huzurunda — vapı rinci ticaret mahkemesi riyase- | ve bu heyetin izhar ettiği tine takdim — edecektir. Diğer 'naat üzerine mesuliyeti tes taraftan birinci ticâret mahke-|etmiştir. İstintak — dairesli mesi reisi Şemsettin B. kaza- |cereyan eden tah! dan kurtulanların ifadelerini |ra lüzumu muh: almakta ve tahkikatı tâmik et- | verilirse davaya a Mahkeme âzasından Suat Hayri B. ve liman enspektörü 'denize dökülüyor. Anadolu'da milliyet Memleketimizi bilip tanıyalım. Tarihi kasaba: Amasra. |Bu en güzel kıyı şehrinde sermayesizlikten fatil edilen ocaklar var! Bartmla Amasra — arasında | senin kıvrımlarını takip ederek Kuş dağma doğru yükseliyo- |döne döne aşağı doğru iniyor. ruz, Biraz sonra deniz bütün ' Artık Amasradayız, Azametile göründü. Sağda Gü- | — Amasra tarihi ve pek kadim mi Köyü ne hoş bir tepenin ü- bir şehirdir. İran hükümdarla- |zerinde,.. Nihayet işte Amas- rından Yezdicerdin onuncu o- ğlu karargâhmı burada kur- muştu. Bu mahalde bir köy var ki adma halâ şah köyü diyor- lar, Bu şah, sonraları Herakli- yosun kızı Amasridi ile izdivaç ederek onun ismine izafetle A- masra şehrini şimdiki mahal- linde inşa eylemiştir. Şehrin berzah cihetinde bir kale bedeni ve müteaddit bur- çları vardır. Cenupdaki Cesim saray harabesi de şayanı dik- kattır, Rivayete göre burası o dev- rin parlamentosuna mahsus bir saraymış. Paflagonya hüküme- ti zamanında şehir 70.000 ha- Amasra -Bartın yolunda Asker suyg|neden mürekkep iken bugün üzerinde asari atikadan Kartal ve | yalnız 300 hane kalmıştır. Nü- Meryem timsalleri fusu da ancak 1750 — raddesin- | Bir yarım adanm etrafm-> dedir.Umum nahiyenin 10,000 e | |baliğ olmaktadır. Çarşısı harap İbir haldedir. Büyük liman sa- | ——— — — —— ra da mavi sudan heğbe gibi sar- kan iki liman. Otomobilimiz şö |hilinde Boğaziçinin Altınkumu mahkemesin | vam olunacaktır. Amasra'da Küçük llman ANASIü.. I"l'ul.ı ağzı ve Dödük mevlii na faik tabii bir pla,! vardır. İrinde dört kömür — ocağı & Buraya 500 bir lira sarfedi- | nirştı Bu ocaklar, bir lerek güzel bir mendirek yl'*darııletilmîşudc M pılmıştır. Meşhur Beratlı İs-| tişmedi; n — şimdi hep ail — Kemal Beyin Bo- |muattal bir haldedir. İhri mutasarriflığı zamanında bu | âlti aydanberi durmuştur.| rası Bartina bir gose ile rapt- “r:’;n';'cf_;dfi:mnö ö lunmuştur. Burada — cevizden | g,, pek çok eşya yapılmaktadır. Rağıp Ki öi Za di z e
