4 Ocak 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

MLLNİ"[' FU“!KTN * IJVL IIMR gASA İstiklâl ulerinin istediği.. /alilumumiye sui kastten sonra... Lahor'da toplanan anillt kongrede verilen kararlar —eea — Londradan yazılıyor:— Hin- stan meselesi İngilterede ye- * günün meselesi oldu. Geçen ın 23 ünde Hindistan Valii 'numisi Lord İrwin'in Delhiye slirken oğradığı sui kast na- Tları Hindistana çevirmişti . , l mil kast teşebbüsü âkim kal- » Fakat bir kere Hindistana levrilen endişeli nazarlar hâlâ ınâada neler olup biteceğini me- kla bekliyor. Hindistan milli poögresinin mesai komitesi ta- #aından ahiren verilen karar wvirada lâyık olduğu ehemmi- süstle karşılandı. Hindistan millicileri memle- Tindistan milli- vi Mac Donald Hükümetinin başına yeni bir dert çıktı! Hindistan meselesi İngilterede gene günün meselesi olmuştur Hindistana çevrilen endişeli nazarlar, orada neler olup bittiğini merak ve heyecanla bekliyorlar.. Delhi'de Parlâmenlo binası teklife ne cevap — verileceğini etmekti. af:ıgılıılcnıı tek- şu idi. Hindistan milliçile- | rile İniglizler arasmda Lon- drada muhtelit bir kongre to- plansın... Hindistanın mükad- deratını tayin etsin. Mamafi bu İngiliz hükümeti için mecburi olmadığını söylemeğe lüzum yoktur. İşte şimdi Lahorda to- planan millicilerin icra komi- tesi değil böyle bir konferansa iştiraki her hangi şekilde ya- rım bir muhtariyeti de reddi rek Hindistanm temamile müs- takil olması için meşhur Gan dhi tarafından verilen - takri: hiç bir noktasına ilişmeden ka- bul ediyor. İşte Hindistan me- selesinin girdiği yeni safha... iliz hükuıueu senelerden beri, bilhassa umumi harpten sonra Hindistan meselesile kar ror. Umumi harp esnasm- da, 917 de Hindistana vaitler edildi, orada “meşgul bir hü- kümet” tesis edileceği temin e- dildi. Umumi harpten - sonra, Iunı.ıny parlementosu vardır. bunların vezaifi ikinci derecede Sökiddün'ü İ ERLA sihhiye v. s. Fakat asıl mühim - |Si bugün gene ehemmiyetini hükümeti perear ee ner LA .e | Bu!ıîw [ Filistin tahki- | H Felemenkte Konferans akerat bu sefer çok katı bitti Kudüsten gelen habherler Fi- Fistir tahkikatdle meşgul |İngiliz heyetinin artık işini bı | LONDRA,2ALA.— M. tirerek İngiltereye dönmek üz-| Snowden ve M. Graham Lahey re haxıhzt ettiğini anlatıyor. Fi | konferansında hazır bulunmak li: tahkikatı aylardanberi jüzme bu akşam hareket etmiş- Ataplar; Eubağiler H..ııqür Bir gazete muhabirine ristiyanlar ayrı ayrı dinlendi, | beyanatta bulunan M.Snovden, ifadeler alındı. Bu kadar işten | müzakeratın geçen seferki gibi sonra herhalde Filistin için |uzun ve müşkil başka bir idare şekli bulmak, o-|çünkü evelce ihzari birçok me- radaki Arap ekseriyetinin hu- |saide bulunulmuş olduğunu ve kukuru hariçten getirilmiş, Ya- | murahhaslara son bir retuş ya- hudiler uğruna feda etmemek |Pmaktan başka birşey kalma- lâzımgeldiği anlaşılmış olmalı |maş bulunduğunu beyan etmiş- değil mi..? Bunu tahkikat he-| banka meselesinin karışık bir yetnin Londraya avdetinde ve |mesele olduğunu, fakat proje- Mü kongrenin kararını kabul etmek temi receği rapor gösterecektir. Fa- kat ne olursa olsun aşikâr olan| bir cihet kendini göstermede gecikmemiştir. O da Filistini idare için şimdiye kadar devam eden tarzın orada kimseyi mem nım etmediğidir. Memleketin ekseriyetini teşkil eden Arap| mlar da - dahil | olduğu halde memleketin asıl halkı Yahudi istilâsından şikâ- yetçidir. Geçen Ağustosta Filis tinde baş gösteren kanlı veka- yiln sebepleri aranırken yalmız. şu son bir iki sen&lik birikip ge-| len amilleri değil, daha umumi eşrinisanisinde İn- iye nazırı Balfour un neşrettiği beyannamenin neşri tarihinden itibaren Arapların, Yahudilerin karşısında daima zileceklerini anlamaları lâzım | |dı. Filistinde bir Yahudi yurdu tesis edileceğini o zaman temin cden İngiltere Araplara da bir hayli şeyler vadetmemiş değil di. Nitekim Kudüs tahkikat he yetinin karşısında ifade veren bir çok Araplar bu vaitlerden ların hiç birinin - tutulmadığını söylüiyerek o zaman İngiliz tay- yarelerinden atılan parlak be- yannamelere kapılıp Türk ordu suna silâh ü I Mac Donald hükümeti bu ra- poru tetkik için Londrada, yü karıda bahsettiğimiz, muhtelit konferansı toplamak uuyoıd Bu konferansı hazırlam: ıçııı dir ki La-d İrvin — millicilerin reislerini davetle konuşmak is- Bu mülâkata giderken Lord İrvinin treni altına bom- ba kondu. Nihayet ilk mülâkat (olunca milliçi reisler son dere- |ce kat'i göründüklerinden mü- İzakere de akim kaldı. İngilizle- €e bakılırsa Hindistan için iş İklâl verilmesi bir hayalden iba- rettir!...Bir takım gazeteler |Lord İrvini zafu tereddüt gös- bir kıymeti vardır. Fakat mazi- nin bu acı hatıralarını bıraka- Iııı da bugünkü vaziyetc d-p, şte bizzat İngilizlerin neş, ü bir istatistik : 650,000 Arap; 75;000 hrristiyan. Buna mukabil yalnız 14,000 Ya-| hudi. Anplarln hınıuyııl.ırıı Ya- hudi i ne mühim bir ekseriyete kaışı nekadar sun'i, ç.ıkıyor Araphr qıındıy: kadar bu vaziyeti protesto ederek İn- gilizlerin nazarı dikkatini cel- betmekten geri kaknadılar. Ni- hayet bildiğimiz vekayi baş gösterdi. Şimdiden sonra İngilizlerin Hindistan valli umamisi - Lord İrvvin - termekle itham ediyorlar. Ne olursa olsun Hindistan mesele- aldı. Mac Donald de ilistin mandasından vaz her hangi bir ln(ııız hüküme- geçilmesine ihtimal verilemez. Bazı İngiliz gazeteleri bunu i- leri sürmedi değil. Fakat bura Ing—ılııler razı olmuyor. Tah- dareyi değiştirmek Nizumu Nu tavsiye ederse ne müutlu,. Italgada umumi l- |intizar ediyorlardı. *| dü mümaileyhe isabet etmiş ve nün kabul edileceği zannında bulunduğunu ilâve etmiştir. Fransız heyeti LAHEY, 3. A. A. — M, Tar dieu ile M. Jaspar, Diğer heyetler LAHEY, 2. A. A. — Lahey konferansına iştirak edecek o- lan Belçika ve Japon heyetleri gelmislerdir. İngiliz ve Alman eleceklerdir. Leon PARİS, 2. A. A. — Daudet saat 13 te şimal isi syonuna muvasalet etmişnr.ı İstasyon peronuna yalnız Ac- tion Française gazetesinin ida- re heyeti âzasile bir takım g; zeteciler ve Daudet nim dostla- rı kabul edilmişlerdir. Kraliyet taraftarları holde Refakatin- de madam Daudet bulunduğu halde M. Leon Daudet istası ondan çıktığı zaman taraftar- ları tarafından şiddetli alkış- larla selâmlanmış ve bir oto- mobile binmiştir. Zahıtanın müdahalesini imtaç edecek hıç— bir hadise olmamıştır. Polis müdürüne hücum DETROİT, 2. A. A, — Bir takrm eşhas son — zamanlarda şehirde vukua gılen&' cinmayet hakında tahkikat icra etmekte bulunan polis mi M. Her- ry Garvin'in üzerine 12 el silâh atmışlardır. Kurşunlardan dör- vahim surette yaralanmasına scbebiyet vermiştir. M. Gravi- n'e taarruz edildiği esnada so- kakta bulunmakta olan 11 ya- şında bir kız çocuğu serseri bir kurşun isabetile yaralanmış 0- lap halihazırda ihtizar halinde bulunmaktadır. —— — Ingilterede — Sabık ba-vekilin hücumu LONDRA, Z.A.LA.—M., Bakivin muhafazakâr fırkanın pmpog:uıh ıız:tesme bır mek tup Batın bu sene zarfında icra edi- leceğini söylemekte, intihabat yapmış olduğu vait- leri tutmamış olan hükümetin sulhniyatinden ve sosyalistle- rin fiasko ctiiğ'ınden bahset- mektedir. M. Baldvin, dominy- onlar '?“ tercih esasma müs- tenit bir tarife kabul edentem- peryalist siyasete rücu edilmes affın ilânı ROMA, 3..A. A. — Humbert ile prenses Marienin izdivacı dolayisile kral hukuku ümümiye mücrimlerile askeri | cürümlerden dol'ayı cezaya çar- pılmış olanlara şamil olmak Prens Diktatör kaldı M. Primo de Rive.a' nın beyanatı MADRİT,2. A A. — M. Primo de Rivera saraydan çı- karken, bir vükelâ buhranma dair olan şayiayı tekzip etmiş- tir. Mumaileyh, kralım hükü- met programmı temamen tas- vip etmekte olduğunu tasdik etmiştir. Mart, Nisan ve Hazi- ran aylarında belediye meclis- lerile, nhycr mıx'lıılenn_nf â- uemumi surette intihabat yapı- | olarak, kabine lacaktır. Bu intihabat küçük şe- | birini samil yük şehirlerde de iktisadi te- şgekküller vasıtasile icra edile- cektir. Milfi meclis teşrii haya- tından bakiye kalan müddet zarfındaki bütün umumi içti- maları aktedecektir. Bundan sonra hükümet lbumal Tem- muz yenı bir pro- gram değişmiyeceğini söyle- M. Pdnwde Rım metice İtlamakla erkânından hiç- sini iltizam etmekte ve bunun memleketin refahını terin cde- cek ve işsizliğe çaresaz olacak yeğâne tedbir olduğu mütalca- İ ürk-İtatya M. Grandi ile Hariciye vekilimiz arasında İO[)Id mnıyor Pgılbuşı münasebetile taali edilen telgrafla ANKARA, 3 A. A — İtalya bariciy nazırı M. Grandi cenap- olan| gürü'tülü olmıyacakmış|larımdan yıl dönümü münasebe. tile gelen tdbnk telgrafı: Ankara Ve ben nf bir sek bel etmektedir. Ş Grandi Hariciye vekilimiz Tevfik rekor teşkil etmektedir. Panama kanalından 1929 sgenesinde | geçen vapurların adedi, 1928 senesindekinden 106 adet ROMA, 3. A. A. — İstifani izdivacı münasebetile siviller için bir senc D nı:ye kadar olan cezaları affetmiştir. Affi umumiden takriben audel geldi işi istifade edecektir. Bunlarm bir kısmır cürüm Ve bir Lcon | kaısmı da cünha dolayisile hapistedir. bin kişi dolayisile takriben altı bin kişi LGRAT, 3. A. A. CRU GA Muhtelit t Dün Taksim stadyomunda, Fuvbol Hey'eti tarafından ter- tip edilen ikinci ve birinci kü- me oyuntdularından mürekkep dört muhtelit arasında iki maç yapıldı. Malümdur ki öteden beri herhangi bir ecnebi takım karşısına bir İstanbul muhte- liti çıkarılmak lâzımgelse —o- yuncuları arala- rında anlaşıp anlaşmıyacakla- rına bakmadan, biraz: da hatır gönül kollayarak takım teşkil etmek bir âdet olmuştu. Fut- bol Hey'eti bu muzir şeklin ö- tas etti: her ayın — ilk cuması muhtelit tecrübeleri yapmak ve bu suretle oyunzuları yakından İstanbul'un cn kuv- vetli muhtelitini tesbit etmek. Bu çok musip düşünce etrafın- da birinci küme oyuncuların- dan mürekkep iki muhtelit dün şöyle teşkil edilmişlerdi Ka sum a Halil Nü (Bş.-) Mithat (G.S.) — İbrahim (Bş.) Sami (V.) Nafi (Bş) Lâtif (G. S.) Kemal (G.S.) rağmen rahatsızlıkları dolayi- sile Zeki, Alâ, Rebii ve Rasim bu muhtelitlere iştirak edemc- diler. Böyle olmakla beraber İstanbul'un en iyi oyuncularını Bir rekor: Panama kanalı- 1929 senesi varidatı & NEVYORK, 3. A. A. — Panama kanalının mürür ücretinin yekünu 27,5 milyon doları geçmiştir. Bu miktar evvelki senek miktardan takriben 1 milyon 250 bin dolar fazla olup bir nevi IHtalgada altı bin kişi affedildi İtalya veliahtının — izdivaç merasi- mine iştirak edecek ve etmek üzre Kral Aleksındır. tarafımdan günderilen heyet hareket etmiştir. SPOR.. Birinci küme muhtelitlerinden müdafaası kuvvetli, muhacimleri seri olan taraf hazandı n dostüuğu Rüştü Beyefendinin cevapları" Romada hariciye naziri M Gııııdı Hazretlerine: fazladır. vor: Kıral vetlahtin er için iki se- ajansı bildi ir senelik cezaların affi tahliye edilmiş olacaktır. ecrübeleri ;' &; ikisi de ikinci devrede ol 4 sayı yap- mak fırsatını Her iki muhteliti teşkil e- dııfıünluıh—ıniııhıemı Ameriha ve Italya ROMA, 3. A. A. — Amerika sefiri M. Grandiye M. Stimson un Londra konferansından evel kendisine mülâki olmak arza- sunda bulunduğunu bildirmiş- tir. İki recülü devlet 19 Kâmı- nusanide Londrada yekdiğeri- ne mülâki olacaktir. &de İmtiyazlar kaldırıldı * ŞANGHAY, 3. A. A, — Bı- gün ecnebi maatbuatı mümes- #illerime beyanatta bulunanÇin milli hükümetinin hariciye nazı rı M. Vang Çinde Çin hükü- metinin ecnebiler üzerindeki hakkı kazasmı tesis etmek hu- smr ileri sürmektedir. Yangın taciası wllDRA. 2. AA — vızy:ıııın vahim olduğu söy- leniyor. Sinema direktörü tev- kif edilmiştir. Ölenlerin mikta- rı yetmişi geçmiştir. LONDRA, 2. A. A. — Prens de Galles, yarm Kenilvorth Castle vapuru ile cenubi Afri- kaya gidecek ve orada 4-5 ay kalacaktır. Prens bu müddetin krsmr âzamını Taııyııyıkı nin takasında hayvanlar av- Bu temamen Gıuıııı bir mahiyette g prens resmi hıı;hıı vınfe et bir arada görmek - fırsatı sta- dyoma epey seyirci celbetmiş- ti. Başlangıçta. .. Bidayette her iki muhtelit müsavi denilebilecek bir hal (i arzederken biraz sonra (Bur- ham, Tevfik, Şuphi, Nihat, Re- fik) müdafaasının diğer taraf" müdafaasından — daha . ağır fın pek nadir pas alan Kemali istisna edilirse hasım hattaki- lerden daha sen oym'ıculardan sür'ati birleşince ıöyledığu;; mi muhtelit daha düzgün ve teshil edeceği mütaleasındadır. karşı ne yapılacak?.. 2A VA Hariçezmemleket imtiyazı hak kında bulunan M. Stimsan, Vin beyannamesinin bir msaninin hariçezmem leket hukukunun tedrici suret: te ılgısını mebde olacağından ğini ıöyl:mıp Mıınaıl:yl_ı.