Tüçlü canavar Velia Haftada bir söz | İŞ FİLMLERİ Binema filmlerini halka gös- termeden evvel hir repetisyon- da görenler ona iki noktai na- zardan kıymet verirler: Evvelâ filmin artistik kıy- meti, sonra iş itibarile değel Bir filmin provasında bulu- nanlar esasen iki sımıf adamdır; Sinemacı veya gazeteci, Sine- macı filmi seyredlerken onun ar tistik kıymetini pek düşün- mez, Onun aradığı şey müşte- riginin hoşuna gidip gitmiyece- ğidir. Filmler vardır ki çok zengin ve parlak artistler tara- fından oynanmıştır. Oyun iti- barile de güzetdir. Lâkin bir iş filmi değildir. İş filmini çerken çok defa filmin &: noktasından olan cazibesine kapılan sinema müdürü ziyan eder. Lâkin gazeteci öyle değil- dir. O bir tek adamdır, ve alel- ekser — eğer anlıyorsa — sırf san'at gözü ile film — seyreder. Hoşuna giderse, bir filmde vü- se: cudu lâzım olan evsafı bulursa | o filmi metheder. Bu iyi tenki- | di gören seyircilerin gidip gör- dükleri zaman bu filmi beğen- memiş olmalar. ihtimali çok- tur, İşte bu mülâhaza iledir ki sinema müdürleri gazete ten- kitlerini film intihabında nıüs- takil bir tercih ve seçme unsu- ru telâkki — etmezler. Onlar a filmin diğer memleketlerde ne kadar müddet ekranda baldığ- na ve ne' suretle işlediğine ba- karlar. Bir iş filmi seçmek ker zaman kolay değildir. Vakıâ herkesin kolaylıkla tayır edebi leceği iş filmleri vardır. Mese- lâ Monte Kristo firmi. İsmin - den resmine kadar her şey bu - nun bir iş filmi olduğunu gös- | |ve milletin sevdiği veliâhti j:.-- girmekti. Fakat veliâht (Alek- terir, Lâkin ne her zaman Moh- te Kristo ayarımnda film bulunur ne de onun malolduğu para her gün verilebilir. Zaten böyle / büyük filmler iyi çalışmpasına * ağmen sinemeciye büyük şay 'l kazandırmaz. Asıl para tazifi- dıran filmler göze ve keseve - ; lişmiyenlerdir. |âtkârdır. Ka Biyik hir H'"'r_——-_EL | Taçlı canavar Alhamra'da Taçlı canavar Emü Yanıngs Emil Yanings, Levls Ston, Florans Vidor (Sesli film) Emil Yanings büyük bir san- inama sanayii en bü- yük trajedicisini - onun şahsın- da bulmuştur. Ne yazık ki bü adam sesli film yüzünden ken- di memleketi olan Aknanya ya dönmüştür. Çünkü artık Ame- rika İngilizce film çeviriyor, bunu da tabit bir Almana söy- letmez. İşte sözlü Tilmin mah- zurlarından biri, Dünyanım üs- tüne titrediği beynelmilel bir san'ât, bir şöhret belki bir iki sene sonra yalnız bir. Alman artisti halinde unutulanlar ara- sına karışacaktır . Eznil Yanings'in Amerika'da çevirdiği son filmi olan ve biz- de «Taçlı canavar» ismile Al- hamra da gösterilen «Patriote» «Vatanpervero filmi incelik, oyun belâgatı sahne zenginliği ve alâka noktalarından kusur- suzdur. Emil Yanings deli ve korkak rolunu büyük bir kud- retle yapmakta ve Levis $Ston filme «Patriote» isminin veril- mesine sebep oları vatanperve- r rolunda çok iyidir. Film bir faciâdır fakat bazı filmler gibi insanı harap eden faciâlardan değil azamesi bir eserdir. Mev- Zzuu şudur: 1801 senesinde Rusya çarlığı hemende deli olan müstebit, vahşi çar (birinci Pol) un tazyi- ki altında İnliyordu. Bu şehvet- perest çarm körükörüne iti ettiği yegâne dostu da başvekil olan (Kont Palen) idi. Palen dostu.carı sevdiği kadar vata- mmr ve Rus halkını seviyordu ve bütün emeli, çarlığı bu müs- tebidin elinden kurtarıp oğlu sandı) bahasına hiyanet etmek istemiyerek bu teklifi kabul et- miyordu. Palen bu tasavvurlarını çara Söylemamesi için genç veliâhtı Siberfaya sürdürtmüştü. Pale- nn mnetrasi (Konte& Öster- | | man) kıskançlık sebebile Pale- nin çeplerini karıştırırken eline geçen bir mektupla Çara karşı tertip edilon bir kopmlodan ha. berdar olmuştu. Palen piânmı icra edeceği gün Çar âva git- mek istiyordu, buna mâni ol- mak için Palen Çarın kadınlara olan inhimakini bildiğinden Ça ra kendi metresi için sarayda bir ziyafet verdi ve ikisini yal- nız birakacağını Çara haber | verdi. Bu hileyi hisseden Kontes Çara Palenin kurduğu planla- zını ifşa etti. Fakat bu sırada Palen arkadaşlarını ve âskerle« ri toplayarak sarayi istilâ et- miş ve Çarın odasına girmişler- di. Palen Çara hayatını kurta- rscağmı fakat tahtan feragat etmesini tavsiye etti, Çar razı olmadı, o sırada âskerlerden bi- ri Çarı boğdu.. Palen kendisine bu kadar iti- mat gösteren adamı öldürttü- ğünden azabı vicdani hişsede- rek, intihar etti Duğlas, Dertanyon rolunda aleyhinde Amerikada trust aleyhini bir kahun vardır, Bu kanyf lâfınatrüst yapmağa teşebbüğ © denler hakkırnda taktbat yağta lır. Son günlerde Nev-Yöriç Federal fhahkernesinde ÂAmi kanın en büyük filih şirke rinden Warner Brotlrefi Fox film kumpanyaları ne film trustu teşkil etmçiz münden dolayı ikamdi dava dilmiştir. Hükümetin — bu şirketler g- leyhine dava açmasının sebqâ Amerika film eshamının $57ç ini ellerinde tutmalarıdır. keme kararı bu hususta yeni bit hadisei adliye teşkil edecek. tir, samdi LON ŞANEY 'J “Yüz çehreli adzı? lakabi verilen Lon Şaney Fransız ro- mancısı “Gorges Leroux,, rqtiı «Şeri Bibi» istmindeki — sörgü- zeşt romanını ekirana geçirece- ktir, Bu hafta Bu hafta Alhamra sin SI, sinema âleminin zaferlerinden biri olan Taçlı Canavar filmjn den başka seşli haberler göster mektedir. “Majik” te Kohen Ve Kelli nin bir komedisi gösteri- lirken maruf İspanyol artiati Joze Padıyanın numaraları ilâ- ve ediliyor Operada Deglasın Demir maskesi bir hafta daha temdit edildi: Programda yal- nız sesli haber jumalı değişti- rilmiştir. “Melek” te Monte Kristonun ikinci kismi var. Brezilyalı me şhur hanende Rozita Baryoş ile gitarciları da programa ilâve edilmiştir. ğ 4 YAŞINDA AKTRİS Foks film kumpanyasının e- virmekte olduğu filmin başlıca $ rolü 4 yaşında bir artist — olan *Martha Leç Sparke” tarafın- yapılmaktadır. * A Film trustları I | Majik sinemasının bu hafta gö iği kı i eğlenceli ve ikinç bir filmdir. Artistler eçini samimiyetle yapmak- tadırlar. Fotograflar iyidir. Pil min mevzuu: Deniz myosu satan Kohen ve Kelli ismindeki iki şerikin ticaretleri yolunda gitmiyordu. Bu ik/ şerikin cukları olan Patrik Kelli ve Raşel Kohen babâlarının — seyahatte olmala- rından jstifade ederek mağaza- 'a vaz'ıyet ediyor. “Atlantik its” ismindeki plâjda 10,000 dolar mükâfatlı bir güzellik müsabakası tertip ediyorlar. A- sıl mağaza sahipleri avdet edin ce işi anliyorlar ve Kohen ile Kelli ismindeki adamların tev- kifi için Atlantik Siti polisine telgraf çekiyorlar. Rendileri derhal trene binin ofaya gi e |çevrileçek Taç” sanavar filminde #Fiorans Vidar toçlı egnavar filminden bir sahne Te ! — Kohen, &elll, banyoîarda !î Meajik'ye — İ; yorlar. Lâkin trenden iner in- | mez isimlerinin Kohen ve Kel- / H olduğuranlaşılınca tevkif o- | lunuyor. Macera hep bu suretle mütemadi bir karışıklık yatlı- şlık içinde devam ediyor. Ni- hayet her şey anlaşılıyör ve es- ki &afalı tüccarlar çocuklarının fikirlerini kabul ediyorlar, 1930 DA 1930 da Bruxelles şehrinde toplanması — mukarrer Dünya sinema Kongresi için hararetli hazırlıklar yapılmaktadır, ğ ğüK; R KARPANTİYE T'YA Maruf Fransız 'noksgrü Jorj Karpantiye (Georges Carpanti er) — “Pransız buçlyarı,, ismile ir — filmde birinci deruhte etmişti #rkek rolünü Köhen ve Kelli *kanyolurda jfilminde