h ; Âaftada bir söz NSIzça meselesi — llğimızın — hayatına kat'i İ meseleyi bu hafta tam Mutalâa etmek isterim: Arasıra ve beklenmedik f J":El:'krdı mevzuu bahs | eğı Ceki fransızça yazılardır. Şislerde bu işle en çok Cum. | K ı:—(;ıu_ıa meşğul Ha vi bu-| U barin batırlatması üzerine Şrasıra filmlerdeki — fransız- Milli hislere mugayır ol.| N ortaya çıkar, bu| Be deıs: doğru ve kabili '""iı_ınu ir kerre daha mü-| N Sdm. Yalnız buna girme- "'F;nl;eykm:k' terim ki eç daki tetkikatı bir ._:.ıılı yapmak ve işe hami-| "l(ln'irı: Bibi ali mevzu- HEmamak en iyi yoldur... 'Hizudz.. fransızçayı kal- Ğ için çdevlet, hem / tüccar (| zararlıdır.. Ve filmler memleketler ccnebinin | a Mak, kazanmak / ister ve| Milli umde memlekete ve kadıılkmnın cebine - mümkün| Hadar çok para akmasını te- “tanbulun Beyoğlu tarafı ile — Möğe İzmir anen. 9ç30| — Nüt badar bir kısım müşterisi ftansızça yazı olmazsa vi- hl'n""—,"' Yalnız nqoiı.[ l Kadar sineması / senede Bit kadar bir vergi vermek- pahalı mevkilere '»:î.îî.'.'"“' keserlerse — sine- h farıya iner ve Hü- « ğltbet dahilinde aldığı ver.| — Komedi Franscz'in en meşhur fa- b __:_ue iner. Bu 180,000 lira/ ©a artisti “Büyük Raşel,, ismindeki nemacılarımızın — ka) maruf kadının aşk, hırs ve elemleri-| oldı B00,000 tiradan faala pree.| ni hikâye eden bu'fiknin mevzuu şu| coğimi beyanla RAŞEL” Slm para ni bi RAŞI yor. | Gazetelerde mektuplarının neşri do- K tümeçithalâtmin azalması yüzün — ae garsliaca bi gA, T z medir? Aceba bir. tine doğru seyyar bir baraka içerisin A dediği gibi yeniTürk harf de GALİÇAY dan paris'e gelen bir. ümü ve llsanamızın ya-| musevi ailesinin müteaddit evlâdı bu- Sarafından öğrenilmesi mi?| lunmakta olup ea küçükleri olan aat Türkçe bilmeyenler,| RAŞEL 15 yaşında dilber kızdı. Ken| lkanı bin kere olusa öğre-| disine pek yüksek bir ati mukadder| K eğer fransızçası bora | olan bu kızcağız sokaklarda şarkı söy Mukayese ederek Türkçe. Hyerek hayatını temin etmekte iken| iğer taraftan fransız © sanalarda KOMEDİ FRANSEZ Türkler için bu| diri buluran SAMSON'a - tesadüfle| bu büyük adamm nazarı - dikkatını| İcelbediyor ve tahtı himayeye alınıyor-| yani bir| Esasen kızda mevcut istidat fazla yor| iğimiz şeh gunluğa meydan bırakmadan inkişaf l ediyor ve, KOMEDİ FRANSEZ de eylence sinemalar- sahneye filmlerden — fransızçayı) iştihar ediyor şöbı ürklere mahsus bir rafında binlerce perestişkâr cemedi-| İ n | Üa “kıntısından patlamak 'tan| yor. Takdirkâr ve perestişkârları me-| yanında HUGO, MUSE gibileri bulu. nan RAŞEL'in mükellef dairesi Paris'in kibâr alemine bir içtima ma-| tır. Bir aralık Turne ye çıkan| T L Parise avdet — ederken B şahsi kanaatımı tam| yolda RAUL DURAN naminda ve,| ak yazmayı faydalı bul| mezuniyetini geçirmek üzre Parise| gelmekte olan Petersburg Fransız se) BURHANEDDİN (f emurlarından birisile - tanışı-| Ö” KDLN Kİ segel d RTE G |Raşel'in vi bu müstesna fırsatı İZLİLERİN çırmıyor. , İKİFİLMİ Mezkür sefarethane memurile ev- Ber. Hi lenmeği RAŞEL arzu ediyorsa — da ğt sinema sanayüi — iki| vaktile kon ':Iîılkırmışlır Joıe'dnı:NY —a:;ğ—ğıtn Lizboa görülüyor ki | (* veRAŞEL'i A & N |'namındaki bir gazeteci her ne kadar Bemleketler film yapıyor (RAŞEL'i o güne İpadar - başkalarile, Ş paylaşmağa razi olmuşsa da tamamile “Artist aşkı,, CUMA — 22 TEŞRİNİSANİ — 1929 ilminden aç İntiba SAlhamra,, Gece güzeli (Melekte) ği zlik ve küyz v aşk macerasını hi- eler tarafından görülüp mezkür ban « ve "Kaka film,, in mali,| kayı soymuş olmak töhmetile tevkif Varner biraderler mamulâtından ©-. ediliyor. Fakat karakolda çantanin lan bu filmin mevzuu şudı çinde bir takım eski evraktan başka New-York'un Tenderlcin mahal-| bir şey olmadığı görülünce tahliye e- lesindeki Kollis bar müdavimlerince| yor. Fakat bankayı soyan çeteye Gece güzeli namile maruf olan Roz| monsub olan Fred kızın çantayı para Şenan tehlikeli bir hırsız çetesi efra-| ile dolu bulduğu za ü dindan Fred namındaki bir delikanlı | helenarek Roz'u bir tuzaga düşi ile saf bir rabıtai aşıkane tesis etmiş- Paraların saklandığı yeri kızdan | venmek için tazyik ediyor. lerdi. Bir akşam mezkür delikanlı tara- fından evine refakat edilen Roz deli-| sevgi ine karşı vaki ol cavurzunden kurtulabilmek kanlı nın kenı inin bu baş zannile kızdan şüp- Fakat ufak bir tazyik neticesinde ptaki masumiyetine te-| kanaat getiren Fred Roz'u haydutla- eline | vın elinden kurtarıyor ve bir çok ga« geçirdiği keskin bir cisimle delikanlı- | yret neticesinde kendi yakasını da nn başına vuruyor ve, delikanlinin | sabik şeriklerinin elinden kurtardık- yere yuvarlandığını gören Roz öldü | tan sonra mı t bir aşk sürmek üzre zannile karanlık sokaklara dalıyor. | köy hayatına çekiliyor. Şuursuz bir halde ken tesadüfen üzerinde bir sokaklarda dolaşır-| bankanın Dobores Kostella çok güzeldir. Film tam bir entrika filmi: Canlı alâmoti bulunan bir çantaya — ayağı Ye meraklı sahnelar vardır. Fotografi çarpıyor ve içerisinde para var zan- pek el “Artist aşkı., filminden üç intiba “Alhamra, — nile alıp kaçmağa kalkışıyc-ıa da po- ti —— ee S Artist aşkı, filminden üç intiba “Alhamra, Artist aşkı (Alhamra'da) Pola Negri, Nils Aster -Sesli film- elinden kaçırmağa razı olmıyor ve, bu taktirde vaktile kendisine yazınış 'ğu mektupları gazetesile neşrede tehdit edi- layısile vaki olacak rezalet yüzünden sevdiği adamında mevküinden olacağı n hissteden RAŞEL aşk ruyasına ha- time vermeğe mecbur kalıyorsa da sevgilisinden axıı yaşamağa . Filma “Paramant,, şirketi mamülatından ve seslidir. Mu zika çok güzeldir. Film ustaca işlen- üş itinalı bi güzel ve erdi Çok güzel fotograf sahna ları da vardır. Alhamranın bu hakiki sesli " prog- ramında bu filmden başka dül BİR MÜLAHAYA! Beyoğlunun sesli film gösteren si- nemalarından biri ikinci — haftadır proğramının başında esessize iki film gösteriyor .. Bu sessiz filmler göste- rilirken öksüz bir piyano ciz sesile alonun musiki ihtiyacını temine uğ- vaşıyor... Ve sesli film başlaymca piyanist bir «hayalet> gibi karanlıkta sıvışıyor . bu tarzı o salonun mevkiü ve sesli filmin şerefi namma doğru bulmadık ... Esasan hiç bir kiymeti olmuyan bu sessiz. parçalı kalkarsa şüphesiz program daha ci tadan kalkmış olur . . . $ Yeni —£ bir filim | Bir amatör heveti faalivete geçti Amatör gençlerden müteşekkil bir Burüp sinema işlerile uğraşan bir “Gece güzeli,. filminden “Mele &.. r. Heyeti Haliyutta sözlü f ilm « Mabat » Sözlü filmi neticelerinden bi- ride artistlerin kıymetlerini tak 'tirdeki mikyâsm değişmesi ol- /du, «Fotajenikelik ikinci dere- |cede değilse bile, gayri kâfi bir nasıf haline geldi. Ezcümle bir 'çok filmleri vücutlarının — tena- übü ile tezyin eden artistlerden pek çoğu, şarkı - söyleyemedik- ileri için 'atlarını terk etmek ecburiyetinde kaldılar. Bunlar ında mikrafonun arzularını tatmin ederek, mevkilni müha- i faza edebilen küçük Thelma ola-/ Hille vardır. Figüranlıkla iktifa deneler bi- he az çok şarkı söylemesini bil- mek mecburiyetinde kalıyorlar. Her stüdyoda bunlar için, şan deraleri veriliyor. İlk zamanlarda tiyatro aktör lerinin sözlü filmde muvaffak olabilecekleri zannedildi. Hatta |Nevyorktan, Holivooda bir çok darı tiyatro san'atkârları geldi. Fa- |kat sinama seyircileri, bu Profe— siyonel san'atkârların cali tarz- |larmma karşı hüsnü kabul göster- |mediler. Bu gün sözlü filmde muvaffakiyet gösterenler, Yine, inşat ve şarkı dersleri alan cski sinema yıldızlarıdır. Sözlü filmin meydana çıkar- dığı meselerden biride ihracat meselesidir. Evvelâ Amerika ahalisinin arzusunun tatmin etmeği düşü nen film şirketleri, Almanyı Fransa, cenubi Amerika gibi di bir şeklalmış, ve bir garabet te or- hemleketlerde ne yapacakları- nı hatıra getirmiyorlardı. Fakat her halde bu mesele bir gün dü- |şünülecektair. Her halde Fransızca Alman. ca ve İspanyolca konuşan hal. n, sırf sözlü filmin hatırı Tngilizce öğrenecekleri zanne- |dilemez. Ancak sözlü film belki milletleri kendi milli film sana- yilerinin ilerletmeye sevkedebi Tir. Yalnız bu hususta geç olma. ğa gelmez, çünkü Holivood, her halde ihracat için muhtelif lisan |larla sesli film imaline başlaya- caktır. Sözlü filmin mahzurlarından biride muhtelif milletlere men. sup, aktörlerin bir arada film çe- virmelerine imkân bırakmaması dır. Mamafih Amerikalılar halâ ecnebilere, İngilizce konuştura- rak, Fransız, Rus, İspanyol rollerinde kullanryorlar, Son zamanlarda Holivootda sözlü sesli ve ayin zaman renk- K bir film imal iştir. renkli filminde s film gibi İrevac bulacağı zannediliyor. Bu taktirde film imâli hem da ha fazla hem de daha fazla mas- rafa mâl olacaktır. Fakat halkın' zevkini tatmin hususunda Ho- UuMumiy Baden-Baden rı mletı[ ı_——( Kajik'le ) Birigite Helm ve Henri Stuart taraflarından Saf ve tecrübesiz bir artistin hile- kâr bir «emprezaryo» tarafından na- gösteren bu A mamulâtından bir Alman eseridir. Fakır ve afif Vera Kersten'i bütün tiyatrolara müracaat ettiği halde hiç kabul etmez. Kız nevmi: dolayı bir otonun önüne atılıp intihar etmek isterse de kurtarılır. Otomobil de bulunan Con Lids ismindeki zen- gin bu kızın haline acıyarak ona bir | yer bulur. Kızın bu zenginle teması- ni gören Merk isminde bir. hilekâr Hvooda hiç bir şey pahalı ve gü, gelmez, Ka v Şilminden “Melek, Baden-Baden rezaleti filminden “Majik,, Sinema haberleri ! «Gece bizimdir” filminin vazi sahs nesi Karl Frohlich ne avdet etmiş ve filmi için lâzım ge- len mümessilleri toplamağa başlamış tır. Harry Piel «En eyi dostu» filmini bitirmiştir. Filmin iraesine başlanmış tr . M. Louis Nalfas, yeni yapacağı film için, Rus vazi sahnesi ve, rAs yada kasırga» filminın meşhur aktö- rü M. «İnkis chinoff» la bir mukave- İle yapmıştır. » vazi sahnesi, yahı — ( dberg olacaktir. lakandinav. ı Alp dağlarında film nasıl alınır Aruold Fank ot W. Palist tarafın dan yapılan “dağdaki esirler,, filmi- ni seyreden ler, Palu tepesinde çevri- |len bu filmi yapanların iktiham ettik leri müşkülâtı hayretle göreceklerdir. Bu filmin imalı çok uzun sürmüş- e: Kânunu sani iptidasında başla. İnmiş ne haziran nihayetinde bitirilcbilmiştir. Aktörler hiç makiya- sız olarak gayet soğuk bir. mevkide çalışmışlardır. Filmi imal edenlor her on beş gün de bir yıkanmak ve konserveden baş ka yemek yemek için Palü dağının tepesinde kânı köye iniyorlardı. Dağ üzerinde alınan biri bilhassa moşakkatli - olmuştur. Artistlerden Güstave Disssel, üzerin. deki esvabını Bedbaht ve rip, karlar üzerinde bir göml w zum müddet durmağa mocbur kalmaş tır. Vakanın cereyan ettiği saha der olduğundun, karanıa tnea sa Zarasını uçurumun diğer azun mahraklı objektiflerle almak deki sahneyi duzeltip sonra diğer te- pede operatörün yanına gidiyorlardı; ve artistlere başlayıp, durmalarını u. gakdan işaretler vamtasile anlatıyor. Palü boğazında uçan bir miz ü almannta d Sldulee SKİ olmuştur. Tayyareyi idare eden Alman tu Üdet dağın mühtelif mevkil, ahzı mevki eden operat yordu. ise pilota işaret DerüaM Z areyi fin gördüğü sahaya Nihayet büyük kırmızı kumaş lart oper- törlerin yanına haç vazedildi ve bu suretle Üdet - opora- törlere yakın bir sahada uçmağa mu- irler filmünin Risfenathal, bu fike ek yalşllini çekdiğini söylemiştler Zavallı Leni dağa çıkarkon ayalıe lar donmuş ve çok iztirap çekmiştir. Bu gibi filmlerde manzaranın me- iz kal Mamafi “Dağdaki esirler,, filmini oynayan artistler elde ettikleri meti: Ceden memaundurlar. ; onun ve dostu diye aleme ilân ettiği Con Lids in namıma dünyayı dolan: dırır. Bu csnada Vera ile Baron Hal- den sevişirler. Nihayet Con Lids te- sadüfen Baden - Baden © gelerek hiç bir şeyden haberi olmaksızın rezil o- lan Verayı bu vaziyetten — kurtarır, Merk tevkıf olunur, ve Baron Haldon ile Vera birleşirler. Film caziptir. Basıt entrikolar iyi hikâye edilmiştir. Çok güzel fotograf lar vardır. Biriğite Helm saf artist rolunda güzeldir. İspanyada 3000 sinema salomtu var dır. Bu adet 1926 senesine nazaren 1000 kadar fazladır.