15 Temmuz 1929 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

/ ALİ PAŞ, TEPEDELENLİ v VASİLİKİ MIİLLAY BART AYT Haydi Allaha emanet ol!| *ssanr-52 Bak oğlum, insanlık halidir. Başımıza bir kazagelir.. Nüliyetin elrikası: 62 —. Selim başını - salladı: dım, demek istedi. — Bak oğlum, insanlık hali- dir, olabilir başımıza - bir kaztı- belâ gelir, eğer benim öldüğü- mü işidirsen eğer beni öldürür- lerse Kaleyi atacaksın! — Atacağım! — Benim sana emniyetim ol- masa seni buraya bırakmazdım oğlum Selim! Ali Paşa Selimin yanağını ok- şadı, işitlilmesinden korkulan bir sir ismalıyacakmış ,gibi yayaşça irsıldadı: | — Selim.. olabilir buraya ge-| kandırmak r Ali lânâ etti, seni görmek | Durma gel,' diye yalan| ydurürlar. | Bak şu tesbihimi iyice gör. . 'Tepedelenli cebinden iri tâne- neli bir kehribâ tesbih çıkardı. Selime uzattı. Selim tespihi alıp baktı. Geriye efendisine verdi: — Gördüm, bu tesbihi bana| göstermezlerse babam gelse ta- nımam. Cevabını verdi. İyiydi ama tes- pih tespihe benzemez — miydi bic? Ali Paşa da orasını düşü- nüyordu zaten, Her ihtimâle k Selime daha husust bir ni- şan göstermek iİstiyordu. Tepedelenli tespihin püskülüne üç düğüm attı: — Bu düğümleri gördün ya, | sana buna benzer - bir tes- (tirip gösterirlerse usulca kimseye sezdirmeden püskülü- ne bak. Şayet üç düğümü gör- mezsen bas dumanı. .. ç > Beni ipek MA n, eğer benim adada öl- sümü haber alırsan o zaman ne tespih ne bir şey... Kimseyi dinlemiyeceksin. Ba- i ateşliyeceksin. Hi Allaha emanet ol! at helal et, olabilir seni bilmiyerek incitmiş, kalbini kır- mdır. Benim sı üzerin- kım varsa “helâlıhoş” Oolsun! Yalnız sana vasiyetim: m İsmüile " Kaleden çı- gitmesini söyle ondan son- ra Kaleyi at!... Yanar Meşale Selimin elin- den yere düşmüştü koca ada- man dumanlı - gözlerinden şıpır şıpır yaş akıyordu. Elinde tut- tuğü yanar Meşale taşlarmı üzerine düşmüştü. Ali Paşanm kürü - elini alıp yüzü-| ne gözüne sürdü: <— Helâl Paşa... Helâl!| Diyebi yedelenli Mahzen- | ldiği - yere Bir teklif Bir Fransız grubu fenni bağcılık yapmak istiyor Bir fransız grubu Türkiye- ve bilhassa Bandırma ve İz- mit havalisinde arazi kiralamak ve burada fenni bağcılık yapa- rak üm_ yetiştirmek, şarap gkunı'ç:ı:kâlcunz müracaat etmiştir. Şirket murahhasları vekâletle temas etmişler kendi- lerine arazi verilip verilmeye- ceğini, verildiği takdirde ileri- de şirketin millileştirilip milli- leştirilmeyeceğini lar— dır, Şirket talebe yetiştirmeği de taahhüt ediyor. TEMMUZ GÜNÜ Fransızların dün 14 Temmuz mmilli bayramları idi. Bu müna- sebetle dün şehrimizde Fransız sefiri tarafından Fransız teba- sının tebrikâtı kabul edilmiş, bir resmi kabul ve ak- Şşam üzeri de bir garden parti verilmiştir. Bu münasebetle Ünyon Fransezde dün| Fransız sefiri Kont dö Şambron bir nu- tuk irat ederek ezcümle demiştir S— Milli idimizi — tes'it ederker memleketin mütekabil menfaatları üze e Mmüceses bir an'anevi dostluğu selâm- layalıra. Türkiye sefirinin M. Briand'iz| Müzakere ettiği misak, bu. dostlağunun | en büyük tezahâratından olacagı gibi bun | dan üç hafla evel Tevfik Rüştü Beylendi | de Hüzükbir samimiyet havası icinde | aktet Tususi — itilânameleri tetkik| ve adöcektiren İ yosunlu |d AYHAN lâmlığa döndü. Evvelden hazırlanan silah- şörler Paşanın emrini bekliyor- lardı. O kar kıyâmette Kaleyi bırakıp Adaya — geçeceklerdi, akşam üstü iyi olan hava gece yarısından sonra bozmuştu, dı- şarda yene lapa lapa kar yağ- mıya başlamıştı. Ali Paşa: — Çabuk bana İs- maili bulun! Dedi, Torunu İs- mail beyi istedi. İsmail beyin birşeyden habe- ri yoktu. Namlısı çatlak topla- rın bulunduğu yerdeydi: — Paşa seni istiyor! Dediler, | İsmail beyi alıp büyük babası- nın yanına getirdiler, Ali Paşa Torunu İsmail beyi pek çok seviyordu. Bir zaman-| lar Yanyaya oğrıyarak: Ey Paşa bu dünyada Tsmail atlı biri seni mahvedeceği gihi| evlatların içinden İsmail adını| taşıyacak olanı da senin âilene senden sonra şan verecek!. Deyip kaybolan Devrişin sözle- ri Üzerine Ali Paşa İsmail bey- den büyük işler bekliyordu. O gün bu gün Ali Paşa Ör- tanca'oğlu Veli Paşanın İs- mail atlı kethüdasından ne ka-| yanında, daha ziyade barpten mütevellie| verilecektir. dar ürküp çekinmişse, — yene Veli Paşanın oğlu -İsmail bey-| den de o derece umutlanmış durmuştu, İsmail bey elinde tüfeğile bü-| Bükümetla arkazındadır. Almanyanm ken| Mi yük babasmın karşısıma gelmiş- ti: Ah canım onaltı yaşmdaki kız gibi civan çocuğa silâh kılıç | kuşanmak ne de yaraşıyordu? Ali-Paşa: — Gel bakalım İs- mail pehlivan! Diye yarenlik ederekten genç Torununu yanı- na çağırarak yüzünü gözünü öpüp koçtu. (*7 Bitmedi —— | (*) Kucaklamak. Derâğüşetmek. HALKA ARAZİ TEVZİİ 'Tapu defterlerinde mukayyet olup da gayri resmi surette baş- kasının emrine geçen bağ, bah- çe ve saireden nizasız olanları için tescil ve tapu senetlerinin | verilmesi kararlaştırılmıştır. —| Bundan başka kanun muci- bince hazineye intikal etmesi | lâzım gelen araziden alka terkedilmiş- di bu - yerleri işle- tenlere büsbütün terk edilmek- , tedir. —a0 Ocakta BİR TAVZİH TÜRK OCAĞINDAN 11 Temmuz 929 tarihli gazetelerde Istanbul Türk Ocağı namına buâta tevdi ettiğimiz bir tavzih inti | şaretmişti. Arada geçen günlerde bu tavzihin kendi ruh ve maksadı hari- cinde bir tefsire maruzkaldığını te- essürle öğrendik. Türk Ocağı, Halk €t ve Milliyetci bir — müessisedir. Memleketin muhtelif tedris ve ter- biye müessiselerine mensupolan gen elor tarafından aktedilen — ictimam ruhbu, Türk Ocağını te'sizetmiş ve yaşatmış olan ruhun . İdare Heyetimiz bu İctimaı İfade - ettiği mana itibarile bilâkaydüşart tasvip) etmiştir. Tarafımızdan — neşredileni izahın yegâne maksadı ise ictimam genclik tarafından hususi bir teşeb- büsle vukua getirilmiş olduğunu tas-| rih etmektir. Türk Ocağı, bu gün-| kü Türk Devletini teşhiseden milli- yet perverliğin esaslârına muarızo- lan her bangi bir fikir ve hareketin tabiaten düşmanıdır. TÜRK OCAĞI BALOSU Türk Ocağından: Ocağımıza hizmeti dokunan bazı zevatı mühtereme ile mucssisata her sene balomız için hususi daveti Ye- ler gönderilmekte idi bu sene kanu- nen davetiyeler mulğa - olduğundan iye gön| maattcessüf hiçkimseye derilmiyecektir. Ocak balosuna ştirak etmek — isti- yen ocaklıların Türkocağına müra- Caatları. Türk Ocağından: Bu — Perşembe günü akşamr Tarabyadaki Türk O- ağı balosuna iştirak edecek sevat için bir vapur te'min edilmiştir. Şir keti Hayriyenin 6$ numerolu köprüden tam saat 21 haraket ede- rek Kadıköy, Haydarpaşa, Bebek, Yeniköy iskelelerine uğradıkdan son ra Tarabyaya gidilecektir. Geliş i- çin Tarabyadan 4 de kalkilarak işti- ik edeceklerin arzularına göre Bo- Baziçi ve Kadıköy iskelelerine üğ- radıkdan sonra köprüye gelecektir. |Belçika İharpten sonraki ailletlerin mühim || Talimler Milli müdafaa nazırı da bulundu Berlin, 13 A.A,— Gazeteler Doedritzte milli müdafaa nazırı hazır bulunduğu halde büyük mikyasta askeri talimler yapıl- miş olduğunu yazmaktadır. ALMANYANIN DAHİLİ VAZİYETİ Berlin, 13. A.A.— Almanya- yı teşkil eden hükümetler dahi- liye nazırları arasında yapılan bir içtimada dahili siyasete mü- teallik meseleler tetkik edilmiş- tir. ALMANYA - BELÇİKA ARASINDA Paris, 14. A.A.— Gazeteler| ile Almanya arasında | zamana ait meselelerin tasfiyesine doğru| büyük bir adım teşkil edecek| bir itilaf aktini tavsiye ve ilt zam etmektedir. M. SPRESEMAN'ın BEYANATI Alman Hariciye ahiren Matin g: him ba azırt M. Stresemann Bi önümüzde lar vardır. Mütebaasıstarın plânınen ie-| yası yalaşı bizim elimizde değüdir. Bey-| nelmilel teştiki mesai sayesirde Almanya at artabilecek midir? .. Young plünr ileriye doğru Dir adımdır. — Bizce konferancın gayesi tamirat gn ilir, mezelesinin olup hât bir safhaya girmiş olu vardır. Bütün dönya bilir ki biz bu suret. | le Ren ve Saz me, mesait | di topraklarını tahliye ettirmek ve kendi bukuku hakimiyetimi tamı nek viyle düde et- r. Defantia söyl dim Ki ba gaye diğer n len tamamiyle ayrıdır. Eğer toplanacak könferans hakikatan| harbin tasfiyesi maksadiyle toplanacaksa Sar meselesini ihmal edemez. Sar bava Hvi bugünkü vaziyette Fransa — Alman- ya arasında bir ittisal battı değil, bir ih- tilâf sabası teşkil ediyoz. Sar bavafisi Verüy muabedesi muci- bince Fransaya hurp — evnasıhda kömür madenlerinin tahrip edilmesine mukabil verllmişti. Bu takdirde Sar hayoli: oluyor demektir. lman Hariciye nazırı bundan & klı hüsnli niyet sayesinde bu me- n alâkadar devletler arsamda hal € etmiştir tar rat için re dedilebileceğini ilâ Ronanyada Gizli tertibat yapanlar| yâdafi Avrupâa gazetelerine | gizli bir tertibat şe-| sa çıkar | nazarar ları gl kat bu gizli bir çok - zabit- eneral Prostkan: göre bunlar bütür at depölarını elde — etmek için çalışıyorlardı. Bu hateketin ga-| yesi prens Karolu tahta çıkarmak ol duğu söyleniyor. Eski harbiye nazı- ceneral Ancelcsko bu tebeddülde de eski vazifesinc getirilecekti. Bu tertibatta liberal firkasının alâkası olmadığı anlaşılmıştır. Haber alındığına göre bu tertiba- |t yapanlar “Ağustosun ilk günü ha- rekete geçeceklerdi. Başvekil M. Maniu bundan bahse-| derken demiştir ki: — Bu memleketin liderlerine kar- ŞT taarruza kalkanlar hükümetin de- mür gibi sert olan elini hissedecek- irEEE CT GA TİCARET ODALARI KONGRESİ Amsterdam, 13, A.A.— Se- kiz temmuzda Amsterdamda a- çılmış olan beynelmilel ticaret odaları beşinci köngresi mesai- sine bu gün nihayet vermiştir. Riyasete M. Pirelli nin yerine M. Theuniss intihap edilmiştir. Kongre başlıca Çine ait işler- le ve Avrupa hükümetleri mü- messillerinin. müttefikan pro- testo ettikleri Amerikan tarife- lerinin tezyidi meselelerile meş- ğul olmuştu. BELÇİKÂ KRALININ SAATI Paris, 13, A.A.— Tan tesinin Brükselden aldığı bir habere nazaran Belçika kralı refakatinde bir zabit bulunduğu halde Ostand vicarında Marya- kerke plajında banyo ettiği &- rada bir kaç kişi kralın soyun- duğu locaya girerek kırala ait bir kronometro ile bir madalyo- nu ve zabitin para çantasını a- şırmışdır. * |suretle cereyan etmiştir. Yi &T PAYARTESİ 15 TFMMİ RREF TT NDNT TELEEE BU ÇY MERADEUR. İlimatname takdimi Enis Bey ilmatnamesini Relsicumlura verdi Atina, 12 (Milliyet) — Yeni Ati- na gefiri Enin Bey dün itimatname- i Yunan — relsicumhuru — Amiral Kondiriyotise tâktin etmiştir. Bu esnada mutat merasimle hariciye na- zırı M. Mihalakopulos da hazır bu- lunmuş ve bu münasebetle Enis bey nutkunu irat etmiştir. Enis bey nutkunda iki memleket arasındaki muallak mesaile işaret e- derek bu mesailin kat'i surette halli temennisimi izbar ile enecip Yunan milleti> hakkırda saadet temennisin de bulunmuştur. | Amiral Kondiriyotis cevabında iki memleket'arasındaki muallak mesai- | lin hallitemerhisini izhar ile necip Türk milletir hakkında — saadet te-| menni etmiştir. İtimatname taktimi merasimi bu 'UNAN BAHRİYESİ 1 için &- rak eden| açmıştır. İkd- torp inşası meselesi Bunuh için şi evzu bahsölüyor. diye — kadar tam yirmi Üç tezgâha müracaat edilmiş- tir. Fakat onikisi cevap vermiştir Diğerleri verileu mühletin kısalığını ileri sürmüşler kimisi de şeraiti mu vafık bulmamışlardır. Bu baptaki karar gelecek hafta Salâmin kuruvazörüne gelince; bu gemide yapılması lâzrmgelen tadilât ında Yunan hükümetinin teklif i Volkan tezgâhı tarafından kabul ldi. Gemi bu suretle saatta 27 l katedecektir. Mâmafi Bahriye nazırı henüz bal y len cihetler bulunduğunu Rus notası Sovyetler mevkufların | tahliyesini istiyorlar Moskoya, 14 A.A.— Sovyet- ler hükümeti” Çin hükümetine | gönderdiği bif notada şarkt Çin demiryolu hakkında Çin ile müzakereye girişmeğe, Rus so syalist sovyetler birliğine men- sup vatandaşların derhal ser- best bırakılması ve kanuna mu- gayir hareketlerin geri kalması >JCLI ile Reinhardt lUZ, 1929 < 10 günhavada| Amerikalılar rekoru| kuırdılar Cülver City, - 13. A.A.— A-| merikan tayyarecilerinden Men üçüş esna- sında benzin almak suretile ci-| han tayyare mukavemet reko- runu kırmışlardır. Tayyareciler 10 gün, 6 saat, 44 dakika ha- vada kaldıktan sonra bu gün yere inmişlerdir. LEH TAYYARECİLERİ YOLDA Paris, 13 A.A.— İtague va- purundan gelen bir telsizde at- lantigi geçmege teşebbüs eden Leh tayyarecilerini hamil tay- yarenin Atlantik okyanosunu tam ortasında 250 — metre irti- fada bütün süratile garba do- ğru giderken görüldüğü bildi rilmektedir. Ka glliterede Hindistan işleri Nazır suallere c vermiyor | Gaçen gün ingüterede Avam kamara- radan bazıları Hindistandaâi ko- yapıldığından bah- | | edildiğini sormuştur. Hindistan Nazırı M. Wedgwod Been *öz alarak demiştir ki: — Bu sual hükümete değil doğrudan doğrüya bana sorulmalıdır. — Hindistan Nazırı edatiyle ben böyle suale cevap veremem. Bu cevap karşısında meclisin azası gi meğe başlamışardır. Lâkin Amele hitkt- metinin Hindistan — nazırı vaktiyle bir Fransız kralının söylemiş olduğu şu m hur. cümleyi Pr olarak jlf miştir — Devlet demek, ben demektir! . Fakat Rindistendaki vi . al sör u6 u görünce M. Wedgwood Been ge ne Franszca olarak | korkmam. kimse de| Bunun Üzerine muhalif meb'uslar Hin- distan N: — Mumolini, kırmışlardır. SİNGAPOR ÜSSÜ BAHRİSİ Singapor'da yapılacak Mussolinit!, diye bay-| lan Üssü bahi hakkında Avam kamarasında sorulan cevaben Başvekil hükümetin inşan tar olduğunu 3i Lioyd Ceorge bu üsmübahrinin inşamı Kelloç misakına maçayir olacağı hakkın- | da bir takrir vermişti şartile, hazır buluduğunu beyan etmiştir. Sovtyetler hükümeti ihtilâf ve'nizâa bais olan mese- leleri halletmek için bir kon ferans toplanmasını, indi ve keyfi her türlü hareketlerin hü- mmasını — ve tev- n bütün Rusların serbest brrakılmasını -teklif et- mektedir, | Sosyalist - hükümeti bu notasıma üç: güne kadar ce- vap beklediğini a takdirde meşru haklarının müdafaası i- çin başka vasıtalara müracaat . böşka - IRAK İLE MÜNASEBAT *“Nir İst, gazetesi müstakbel İran-Irak münasebeti -hakkında bazı tabminatta bulunmaktadır. Bu gazetenin aldığı —malümata nazaran, İran hükümeti artık Tahran - Kasrışirin hava hattını Bağdada kadar uzatmağa muva- fakat etmiştir. Gazetenin iddia- sına göre bu iki memleketin arasını iyileştirmek için Akvam Cemiyetinde daha geçen senenin ikinci teşrininde İngiltere mümes- sili bir çok teklifatta bulunmuş- tür. Şurası tuhaf değilmidir ki Bağdadla Tahran arasında hâlâ doğru telgaf hattı yoktur ve tel- graflar Buşir tarikile geçmektedir. Şimdi İran hükümeti iki merkez şehirin telgraf hattı ile bağlanma- sını talep etse gerektir. Tahran hükümeti hudut boyunda kâin Kasrışirin bir»müşterek gümrük merkezi Ihdas- etmekten imtina inda artık israr etmez. Bağdat- Hankin demiyolu hattı da bun- dan böyle- 10 mil, yani İran hududuna kadar - temdit edilse gerektir. İranlrak — münasebacı tanzim edilirken, İrakın arkasın- da İngiliz diplomasisinin faali- yette bulunmasında şüphe etme- melidir. Macaristanda Yakalanan casus Budapeşte, 13. A.A.— carajansi bildiriyor: yaparken cürmü meşhut halin- |de yakalanan çok şimendiferci hakkında Macar hariciye nazı Çekoslovakya hariciye nazare- tinin notasına b gün cevap ve Şimendifercinin te üzerine Çekler ayın il | den itibaren Hidasnemeti hu-| dut istasyonunda tren münaka- Vâtınr kesmişlerdir. tasr evelemirde Çek memuru nün aldığı gizli askeri mâluma- ti okurken yakalandığını tespit etmekte ve casus Çek memuru- nun yakalandıktan sonra uzun aydan beri huduttaki Çek ajan- sının resmi memuru olmak sıfa tından teberri etmiş bulunmadı- ği için hudut istasyonu için mevcut — itil mevzu bahis etmeğe de imkân yöktür. Bundan maada yine mezkür iti- lâfnameye nazaran Hidasname- ti istasyonu Macar toprağı ü- zerinde ve her itibarla Macar kavanin ve nizamatına tabi bu- lunmaktadır. Garda - servis ha- linde bulunacak ecnebi memur- lar da ayni şeraite tabidir. Bi- naen aleyh casusluk ederken cürmü meşhut halinde yakala- dıkları şimendiferciyi — tevkif etmek Macar mekamâtının ga- yri kabili ret hakkı idi. Buna binaen Macar hükümeti tevkif edilen memurun tahliyesini ve Sürmene felâhketzedelerine yardım Ankara, 14 (Telefon) — — Hilâli| ahmer cemiyeti Sürmenedeki felfiket zedelere yardım için bir müfettiş ve ilk tertip olarak en muhtaç olanla- rın jaşesini temin için telgrafla 2000 liralık havale gönderitdi e ittihar | İbaşının östüne çıkaracağı 'Casuslak | 5; Macar no-| g; Sİ5 Son Haberler ae Gazi fiz. ve Ankal Gazi Hz. Ankaranın imâ rile alâkadar oluyorlar Ankara, 14, (Telsfou)— Relsi | Cumhur Gazi Hz. bu gün Yeni- şehirde kâin imar müdiriyetini teşrif ettiler. Profesör Jansen orada Reisicumhur hazretlerine Anzkaranın Imarına — ait plan ve haritalar — üzerinde izahat vermiştir. Gazi Hz. Profesörün umumt fikirlerini ve mutalaa- larımı sormuşlar ve — aldıkları cevaplardan memnun — kalmış- lardır, Üzerlerinde yeniden ya- pılmiş bazı inşaat münasebetile M. murahhasları | Istanbulda Ankara, 14 (Telefon) — Müba dele komisyonu bitaraf reisi M. Hol- ştat ile Türk ve Yunan beyeti reisle- er azala: kâtipler yarın akşam Istanbula dönüyorlar. Atinadan henüz cevap gelmemiştir. MAk mektev muallimleri Ankara, 14 (Telefonla) — Kanun nce hakkı tayinleri maarife a- mektep müuallimlerinin su- | arı bakkında Vekâlet bir e-| | niye girmiş olan! ıyan güzel san'at | Tar Akademisi n lik yapabilmeleri içi nıma tabi tutulmaları takarrür etmiş-| ir. Tahsile gidecek gençler Ankara, 14 (Telefonla) — Muarif Vekâleti tarafından bu sene Avrupa- ya tahsil için gönderilecek talebenin imtihanları için sualler bugün karar- laştırıldı. Bu sene Vekâlit 20 kadar alebe gönderecektir Nafıa veklli hatları tefilş ediyor Ankara, 14 (Pelefon)— Nafia Ve- i bey Anadolu battını tef- *t etmiş ve hattaki köprüleri ve en geçirerek ne ticeden memnun kalmıştır | tadilat yi yollarda bazı lazım gela: eli mnında söylenmiştir. Bu etrafında etüt — yapılı İstasıyon caddesi köprl, doğru alınmak süretile dirsegin genişliği tadil caktır. Çankaya caddesi olunacağı gibi evek dahilinde bir göl yi su meselesinin temini ile olacağından bu mevzu fında da etüt yapılmak! Ahımesut köyünde Ankara, 14 (Telefon) — sat köyünün her suretle le konulması münasebetiyle hasat ve harman işlerinin ile yapılması için köye muhi kineler celbine karar verdi. İzi 14(AA) — i hsalatın — miktarı Manisada üzüm 50 bin 56 bin pamuk 504 binş 4 miyon, —buğday 6 bokla 132 bin, kilodur. üzüm 3 Mmilyon, arpa 700 buğday 6 milyon paları DA bin tütün 300 bin kilodur. ekine nisbetle *420 fazdadır. geçen tütün (İzmir istihsalatıfl Df ŞÜKRÜ KAYA BEY Beyazıt, 13, AA— Di vekili Şükrü Kaya Be; refakatlerinde — Beyazit Etem bey ile Subhi ve paşalar bulunduğu halde B saat 14 te Beyazıda ler, hâlk ve kıtaâğt tat karşılanmışlardır. — Vekil” bir müddet istirahatten mani-' DİT T : n - refakatlerindeki zevat ile te saat 16 da Karaköseye ket etmişlerdir. Milliyetin büyük anketi — Birinci sahifeden mabat — — Ey türk, göysünde yetişdirip rın kanında ve vicdanındaki cevhe- ri asliyi tahlil etmek dikkatinden | bir an farig olma! Düsturunu, işte| yaradılışın kendi dilinden — işitiyor| gibiyim; Türk hükümeti ar ©-| lan (köylü efendimiz den tutunuz, türk tal: Hişler kalerli yeni alfabeye kadar ükuklarından dimağınm şahikasına gıklarla göz kamaşıyor. kendini, kudretten nihayet zak - düşdüğünü hi derecede köngreesini iyetine temel atmak sayıl- n en büyük cseri nedir? ine cevap İstiyörsunuz; bu ese- büyüklüğünü ölçecek Gölçü bir milletin ve birbirlerini sayan millet- lerin mecmuu manasma - gelen bir, kelimeyle beşeriyetin şerefle yaşa- masına ottiği hizmet olabilir, fakat hiç bir vakıt bir eseri mücerret ta- i|rihe girmiş bir başka adam ve bir başka eserle ölçemezsiniz. Gazi millliyet fikrini insaniyet türkü için yeni bir din haline getir- di; fakat ne milliyet fikri yenk dir; ne de peygramberi bir tanedir. Cümhuriyet her yerde bir mille- tin hakiki kabiliyet ve temayülleri- ne göre idaresini ifade eden bir gie- temdir; lâkin yer yüzü ilk cümhu- riyeti Türkiyede tanımış olmuyor, Bununla beraber hı:gnîl—hud— yet vardır ki (bir tek sultan- İtk veren bir milletin bu hakimiye- ti de hakimiyet-i milliye olur) hök- münden doğmuş ve bizeat bir hüküm dar kendi elile kendi hükümdarlı- Benr kayıt altına almış olsun? Bununla, Cümhuriyet Gazinin en büyük eseridir, demek istemiyorum, bence bütün büu eserler Gazinin mensup olmakla övundüğü mille- tin ergöç varıp kâavuşmasını zarurf gördüğüm konaklardır ve fastl Ga- zinin bütün eserleri birbirlerini ta- mamlıyarak, birbirlerine bağlanarak | bir Gazi devri vücuda getiriyorsa bu eserlerde şereflerinden evvelki devirlere ve kuruluşlarında — çalışan ufsurlara az çok bir hisse ayırmak mmöcburiyetindedirler, (Eğer en büyük Bir eserin kaşif adamla- | bir -|perdeyi kaldırmak den evvele ve kendinden b ir şey borçlu olmıyan ve j Türklükden başka/ bir. gey V yan bi ki Barf İniifibe Cümhuri eserleri unutduracak, fakat şuhut alemine çıkmamış, - kil daha ne büyük eserler yüzlei için emrii HAKKI T AVNİ BEYİN | CEVABI ü irer bi l!:jı edeceğinde iyük şaşırır. erini 'et gibi tesiri cihanâi için bunları büsbütünbaşka bliğ heden tetkik fikrindeyim: erlerini, muvaffâl 1 yaratanı ( etmek İsterim. Gazinin en büyük eseri bizzat dir. O, kondi kendisinin Baliki fitretindeki fevkalade cevi vetli irade ve idaresile işleye tekemmül ettirmiştir. ve böj ölmez ve eşi bulunmas bir dana gelmiştir. Bu eserin ııı:ıı;ı; Cıu;nln ü atıldığı ilk -günleri samimi ve fetagatlı görünmet Eğer Gazi; kudret ve deh e Te e ea ErFn eti mağrur tahakküm ve istibdada kalkı eserleri gündelik ve temeli du. O, talebeliğinden beri kanaatlarının. .. Samsuna ayâ tığı günden beri kuşandığı iradenin hiç bir zerresini en gıktıktan sonra, da gaip ve t memiştir. Gazi böyle kalmasaydı, tan eserlerini yaratamazdı. bugün de ilk defa gördüğül çelik külçesi, O, granit yığl nur kaynağıdır. İ riyete karşı örnek olarak öyle yüksek bir eserdir. ki başımız üstünde yaşamakta © rağmen onu efsanelikten el sürüklemektedir. Gazinin rını niçin başkaları yap Çünkü: bunları başara - bil baş Türkiyede henüz doğa Onun için: en evel yazatıcı mi yaratmak lâzımdı, Müstâf mal Gaziyi... Gazi de birici mizi Ondan sonra O $ di tı... İşte Gazinin şah esefi ! de olduğu şte bu. bÜLÜM tan inkılâplar bir sel Ki tr geçmişlere hiç bir şey borçlan-| siyettir. Bundan üstün hiç Ü ı—iııyıhnı en az bir şey borçlan- dığr kadar geceklere her şey veren birleser olmakla Gazinin en büyük | eseti, Gazinin kendi. yetişdiğliği, kendisinin yokdan van ettiği. .. ne kendisidir! Bütün büyük eserleri toplıyan| Gazi evrine biz. onutla - yetişdik! ir hi şte,bir eser ki her büyük esere) olamaz. Sani böyle olunca rattıklarının hepsi de Cekr mı? Bundan kuvvet alaı ediyorum ki (Gazinin en bi dünyaye asrımızın en bir İnsan tipini yaratmış Samsun meb'i ve C.HEF. 2 inci mıntaka