15 Haziran 1929 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

| RKİYEDE Asmş tmleket dahilinde devamlı bir Ve istikrar mevcuttur. Halk Rüçile meşguldür. Buna şüphe . Hele şark vilâyetlerimizde- iş vaziyeti, geçen senelere kı- 'ülııııymı kadar eyidir. Buna t Türkiye için asayişsizliği, Çösuzlığı asıl olarak telâkki e- t betbahlarımızın — iftiraları ancılıkları da yürümekten ha- or. Bunların nazarında a- Türkiyenin ihtilâl içinde, Ve nifak içinde yaşamasıdır. ti yeni rejim, halka adalet ka- açtı. Mesai ve gefah imkânı- Vödi. Bu suretle isyan ve ihtilâ- leri kaldırılmış oldu. günlerde bazı cenebi gazete- rı mevsuk (1) baberlere ' şark vilâyetlerimizde isy- Uğunu yazmışlardır. Hatta A- gazetelerinin — mümessilleri levalisinde böyle bir isyan ©- hadığını matbuat idaresinden fa mecbur olmuşlardır. Yukar anlattığımız gibi Türkiyenin Asayiş vaziyeti, hiç bir arıza Stühnuş değildir. Şark vilâyet- İsde isyan değil, adi vukuatm Atkası kesilmiştir. ÂAsarı atika n arıyan muhtelif milletlere bir çok ecnebiler, buralarda emniyet içinde dolaşmakta- " Esasen şark vilâyetleri halkı İllci, isyancı, bilhassa rejime fayri memnun farzetmek on- t açık bir — iftiradır. Eğer ilâyetlerimiz mazide bazı acık- lere sahne oldu ise, bunun tİ oranın saf ve temiz hal- İ ci Gdeğildir; belki dahili ve Politikanın tesirleri — altında ü yapanlarındır. Fakat, vazi- nız zahiri manzarası ile değil, iki salâh jtibarile de tama- Üeğişmiştir. Halk, müspet ile , dost ile düşmanı birbirin edecek kadar uyanmıştır. ikât öralarda ancak nefret- lanmağa mabkümdur. ları bir de siyasi cephesin- talaa etmek — mümkündür. "ilâyetlerimizde isyan şayıala- taranların daha hususi mak- Yardır. Bethahlarımız, akıl Ü, * 14 günlerde Madritte topla- Akalliyetler meselesini konuş- '*lan Cemiyeti Akvam mecli- h bir tesir yapmak sevda- | Bundan başka sön gün: | B ealeraj Büdeziee yuzea e malüm esaslar daire- Htilâf yaptık. Bu — itilâfin hüdudündaki asayiş vaziyeti de müspet bir tesiri olaca- dir. Uydurulan — rivayetler, imiz hakkında hariçte bha- & müspet fikirleri, müspet te- İzale etmeğe matuftur. “yalan” ve yalam haberlere ji *den şayıaların ömrü ne ola- nlarımız istedikleri ya- Yöylesinler, diledikleri tahri BN Ptmlar. Memleket noktai na- bugün yürüyen — hakikat yet Türkiyesi iktisadi ve Mahalarda mevcut fırsat ve İp dan istifade ederek - çalışı- “ gün yeni yeni eser ve mu- *ler gösteriyor. Onu yalan- ÜN Bayıalar değil, hiç bir kuv. ?mandan. vazgeçiremez. MAHMUT Sürt Meb'usu İİşL —— * ea er — — ada sıcaklar A, 14 ÇALA.) — Romada n merkez ve cenup hde gölgede 35 dere- Ş, kadar Çıkan bir. sıcak m sürmektedir. —BUGÜN İ ,::d-.mı:ııııaı H_ Melrikamız, Tepedelenii An Ve Vasiliki İ ;_h Üncü sahilemizde: ı ! Cuma günleti nasıl eğle- '_ sahifemizde: oru Haftanın yazırı Cumastesi | SHazıran999 İdarchane! Istanbul — Ankara caddesi, No 100 Telgral adre: Telefon #umaralare Istanbul, Milliyet Gazele ve mafbaaya Gif hususlar için müdiriyele müracaat edilmelidir. Müddeti geçen nushalar 10 kuraştar. Gelen evrak geri verilmez. Nushmcsı & EKuruştur Istanbul, 3011—3912—3913 ÂN hey'et siviller hakkındaki tetkıkatını bitirdi Allliyet Miaşmacalamrrüri Silrt meb'auasla NU RINEU'E Abone ve Tlan Ücretleri Gazetemizde çikan yazmların bukuku ıınmıam Abone şartları (121) kişi ref kararı aldı Tekaüt maaşla - rına dair heyet reisinin beyanatı İngiliz muhipler Türkiye- Yunanistan -| Ekmek neuzlayabilir Müzakere yakın- | da neticelenecek Atina sefiri vazifesi baqıııa gidiyor 'unanlılarla A arada cere- yan edel zakerata İşti- cemly e""e ait elde rak etmiş olan Muhtelit müba- musaddak bir defter Karlu Puj dele - komisyonundaki — murah- mevcuttur haslarımızdan Nebil Bey dün Ankara, 13 (Milliyet) — Âli karar heyeti mesaisini epey ilerletmiş bulunmahtadır. Kanunen müddeti bir buçuk sene olan heyetin faaliyeti daha altı ay devam edecektir, Buna rağmen heyet, muntazam bir proğram ve sistem dahilinde çalışması sayesinde elinde mevcut işleri hafifletmiştir. Sivillerin dosyaları elden geçmiştir | All Heyetin relsi Emin Paşanın gazetemize verdiği ma- | lümata nazaran sivillerin bütün dosyaları elden geçmiştir. Haziran nihayetine kadar da askerlere ait doğyaların tet- kikatı ikmal edilecektir. Heyet reisinin beyanatı Emlu Pş;bu hususta demiştir ki; “Dosyalar üzerinde tet- kikatı Iİkmal etmek demek, hepsi hakkında karar ver- mek demek değildir. Bu tetkikat neticesinde tamikine lüzum gördüğümüz nokat hakkında tetkikatımızı yürütü- yoruz. Dosyalarda aleyhte, lehte mevcut eşaslar etrafında Jâzımgelenleri istlevap ve lâzimgelen yerlerden de malü- mat talep ederek hakikate vasıl olmağa gâyret ediyoruz., Karara raptedilenler B şka bugüne kadar karara raptedilen müracaatlar hakkında hey'et relsi şu izahatı vermiştir: Elimizde mevcut İstatistik 291 müracaat üzerinde muamele yapıldığını gösteriyor. Bunlardan (131) i. hey'etimize taalluku olmadığından salâhiyetimiz hariçinde, muamçle yapılımış, (160) 1 hakkında, ise karar verilmiştir. Bunlardan (120 | rei kararı, (39) u da Jpkadır. Ipkalâr arasında tadilM görenler de vardır. Üzerlerinde tadilât yaptığımız dosyalardan eski kararla ipka edi- hak- mik edilirken, temize çıkması lâzım- gelen bir çok kimseler hakkındaki Heyeti Mahsusa karermin bir an evcl refi temin edilmektedir. Tekaüt maaşlarını alamayanlar E-. bu izahatı müte: ehemmiyetli bir noktaya * ılo:'k ilâve etmiştir : B ; LA 5 * Nispeti askeriyeleri - katedilip te şimdiye kadar tekaüt maaşı alamayan zabitanın tekaüdiyelerini alabilmeleri de mec- listen bu son günlerde çıkan bir kanunla tahtı temine alın- miştir. , Kuvai inzıbatiyeye mensup olanlar Diğer taraftan öğrendiğime | Bu defter de - istinat olunan göre kuvayi İnzibatiye mensubu | vesülkden maduttur. şehrimize gelmiştir. Salâhiyettar zevatın İzaha, baa göre müzakerat tabli bir safhada olup yakında netice lenccektir. Aldığımız son malümat, kö- misyonun bi taraf relsi M. Rivas Viküna tarafından - ya- pılan teklifat ve Izahatın çok yerinde ve mu- nik olduğunu te- yit etmöktedir. Ankara mü- zakeratı ” bite- rek itilâlname imz alânıdıktan sonra müba- dele KömiRyo- Dün ankaradân gelen Nebil Bey sunun tasfiyesine başlanacaktır. Tali komisyonlar , sadece başlanmış İşleri intaca çalış- maktadır. Nebil - Bey iki gün sonra Ankaraya avdet edecekilr. Yeni Atina seflrimiz Ensis Bey de bir kaç güne kadar buraya gelecek ve Atinaya hareket edecektir. Dün gelen telgraflara göre, M, Diyamandopulostn Atinada . daha liç dört-gün xadör kala- cağı aalaşılmıştır. ——— ..—— DEVLET BANKRSİ llli M: Müller tetkikatını ikmal etti Devlet bankası İçin tetkikat yapan M. Müller tetkikatını bitirmiştir. M. Müller Almanya- ya uvdet edecektir. M. Müller bu hususta Alman devlet bankası müdürü M. Şaht He görüştükten sonra raporunu hazırlayıp gönderecektir. Devlet bankası için Icap eden sermaye hazırlanmıştır. Bankada daimi bir ecnebi mütehassıs bulunacaktır. ve ingiliz muhipler — cemiyeti azaları gibi zümre meseleleri hakkında kararlarını peyderpey vermeğe başlıyan ÂN karar hey'e- ti bu İşlerdeki - tetkikatım çok ehemmiyetli bir tahkikata tabi tutmaktadır. — İngiliz muhipler cem'iyetinin resmi aza kayt detteri elde edilememiştir. An- cak elde kâtibi adil taralından musaddak bir defter mevcuttur, Keldl"lııln haberi olmadan aza İlstesine her hangi bir kimso tarafından şöylece — Iehal edilen, veyahut da haklarında cemiyet tarafından usulü vec- hile tahkikat ikmal edilmeyip henüz aza kaydedilmiyen ve hakkındaki muamele hentiz mü- racaat — safbasında bulunan kimseler — hâakkındaki — Heyeti mahsusa kararı ise — refoluna- cüktır. İıırı:lsri din vılelı; Şehrimize gelerek Bulgaris- tan, Romanya ve Rusyı rete giden İtalyan *t dün sabah saat dokuzü kirk dakika geçe Köstenceden şeh- rimize gelmişlerdir. Fllo yirmi dakika — zarfında — Büyükdere koyuna inmiştir. Tayyarelerin geçen sefer ol- duğu gibi bir kısmı omur yerine, diğer üç kısmı ise Büyükdere koyuna İnmişlerdir. Tayyareler inmeden — evel Hman üzerinde ve Boğazda bir tur yapmışlar ve bu esnada Hmandaki vaporlar düdüklerile İstikbal etmişlerdir. Bir tâyyare filomuz da mi- safirleri Boğaz haricinde istik- bal etmiştir. Htalyan - tabâası ve İtalyan mek- tep talebeleri taraflından İstike bal edilmiştir. Havu kuvvetleri zabitlerimiz de orada hazır bulunmuşlardır. Tayyareciler öğle yemeğini Tarabyada -Tokattiyan otelinde yemişler ve akşama kadar ötel- |» de istirahat etmişle: Akşam saat 16 da şirketin TI numaralı vapuru misafirleri- mizi “arybya, aya çık- muşlar ve adada bir müddet gezmişlerdir. Kolordunun ziyafeti Dün akşam yat külüpte ko- dordu. kumandanı Şükrü Nalli paşa tarafından şereflerine yü- Filo erkânı Tarabyada za- İzelli kişilik bir ziyafet verilmiştir. bitan ve memurin, şehrimizdeki , Bu akşam da Beyoğlu To- Rus sefiri M. Suriç mezunen Moskovnya gidiyor Rllu'lrll 5 llc dün sa- bah —Ankara- dan Şşehrimize gelmiştir. M. Suriç — bugün #Çiçerin,, va- purile Mosko, vuya hareket edeceklir. Rus seliri seyaha- tınm — hususl mahiyette ol- duğunu ve al- dığı mezuniyet üzerine Mosko- vaya gitmekte olduğunu söyle- miştir. Rus sefirinin Moskovt- da nekadar kalacağı kat'l su- rette belli değildir. M. Surlç (Türk-Rus) ticarl münasebatı hakkında hüküme- tile temas edecek ve yeni tali- mat alacaktır. iyan ötelinde tayyareli seyahat eden İtalyalı gazeteciler şerefine Matbuat cem'iyeti ta- rafından bir ziyafet verilecektir. Gene Dü akşam saat 17 de Halyan seferetanesi bahçesinde bir garden partl verilecektir. İtalyan tayyarecilerifburadan Atina tarikile Taranta ve ora- dan da Orbatella İlmanına gi- deceklerdir. Bu suretle bütün seyahat 4667 kilometrede Ikmal edilmiş olacaktır. Narhta buğday flatı esas o!maı Istanbul meb'usu Hnydar B.in fikri ret udıeı'nn tatlstikle- rine nazaran paballık, ge- çen soneye nispetle biraz ha fiflemliştir. (1922) Künunusani- sinde yüzde (1693) olan pahü- klık geçenay yüzde - (1481)e ür. Fakat şimdiki fiatler de güyri tabil addedilmektedir. Bu hu- sustâ tetkikatta bulunan Istan- bul meb'usu ve eski Şehremini Haydar — bey, hayat pahalı- lığını tahfif ve ihtikârla müca, dele için Ema- netin teşkilât küfi - olmadığı kanaatındadır. Haydar bey, bir muharriri- p mize demiştir ki Havayici za- ruriye meselesi yalnız Emanet vesaltile halle- Kanaafını söyleyen Gilecek işlere — Haydar B. den değildir. İktisat yekâletinin bu işlere bir milyon lira kadar sermaye tahsis etmesi ve Emanet Iktisat teşkilâtinin. tevsi olunması Vâ- zımdır. Emanet, kall mikdarda İstok bulurdurmak suretile fiatların fazla tereflüline mani olarak müyazenede amil olabilir. Wilâyetle Emanet tevhlt edi- lerek şehir İşlerinin Ddir elden İdaresi muvafık olduğu kanaa- tindeyim.» Haydar bey, ekmek münuka- şasına karışmak — istemiyerek sadece: Ekmek uarhına buğday Hati esas tutulmalıdır. demiştir. Ça eeei Kadriye H. meselesi Hikmet veNazım beâjer gittiler bstintak kakimi Hikmet ve Nazım Beyler Kadriye H. rüfekasının — tahkikatını İdare etmek üzre dün İzmire gitmiş- derdir. Balkan talebe hongresi Temmuzda şehrimizde top- lanacak olan Balkan tnalebe birliği kongresine Leh, Macar, Çekoslovak ve İtalyan talebe birlikleri de iştirak edecektir. Beynelmilel talebe littihadı. hey- eti idaresi kongrede hazır bü- lanacaktır. WTemmuz Perşembe akşa- mı, murahhaslar şereline bir vapur tenezzllhü tertip edile- cçektir. Mektepliler Mlısabalmsı 7 inci h.ıft.ı başladı 7 inci hafta Yedinci haftanın en mühim habert nedir? müsabakası hazirandan başlamıştır. Gelecek cevapları haziran Pazartesi- günü ak- şamma kadar kabul edece- giz. Yedinci haftanın en mühim haberi için alınacak haziran Salı gü- nü ilân edilecektir. Cevaplarınızı milliyet mü- sabaka memurluğuna gön- deriniz. Müsabakamıza huftanın NOt a akkim habetlalı olduğunu bildirmek ve niçin o Baberin tercih edildiğini Izahk tmekle iştirak edilmelidir. netice itibaren Gazinin en büyük eseri nedir?. Güzideler diyorlar ki!. Ahmet Refik Beyin cevabı ——— .—— Bütün müesseseleri garplılaşmış yeni ve asri bir devlet : Türkiye Cumhuriyeti Cihan tarihinin ruhunu büyük adamların menakıbı teşkil eder. Bu büyük adamlar içinde deha- sını fende, san'atta, dinde göste, renler bulunduğu gibi, ordular sevketmekte, inkılâplar vücude getirmekte gösterenler de var- dır: Çezar, İskender, Napoleon. Yirminci asır, bu dahiler silsile- sine bir dahi daha ilâve etti: Ga- zi Mustafa Kemal,,. Fakat onların hissiyatile Ga- zi'nin hissiyati arasında ne bü- yük farklar var: Çezar, cumhu- riyeti yıktı, diktatörlüğe ve hat- tâ hükümdarlığa kadar yüksel- di. İskender, zaferler -kazandı, kendisine ilâhi bir mahiyet bah- gettirmeye cüret gösterdi. Napo leon, müselsel zaferlerini impa-, ratorluk tacile tetviç etti. Ne Sezar'ın, ne İskender'm, he de Napoleon'un zaferlerinden, mil- letleri refah ve hurriyet namma hiçbir semere elde edemediler. Gazi'nin dehası, şark - âlemi- nin cehalet ve teassupla kararan ufkunda gözlet kamaştıran bir halâs ve istiklâl güneşi gibi yük- runa kavuşturdu. Ona zafer ve bir milleti, düşmah esâareti altın- da ve bütün müdafaa - vasıtala- rından mahrum kaldığı feci bir devirde, hurriyet ve istiklâl nu- Tuna kanuşturdu. Ona zafer ve istiklâl yolunda serdarlık, irfan ve medeniyet yolunda rehberlik etti. Başından saltanat beliyesi- ni ııurd.ı, dünyanm en hür ve en asri idaresini kabul ettirdi, hiçbir dahinin yıkamadığı batıl. itikatları kökünden yıktı. Şar- kom füsunkâr güzelliklerini ör- Ahmel Refik Bey ten muzlim sisler, onun gözler alıcı dehasımım nurile sıyrıldı: Kadm hür oldu, vicdanlar hür oldu, ve nihayet islâm âleminin gölgesinden bile korktuğu şap- ka, Türkün simasını birdenbire değiştirdi. Fakat Gazi, buna da kanaat etmedi: dimağları da murlandırmak istedi. Bu nura asırlardan beri hail olan bir ma- Ki vardı: Arap harfleri. .. Tür- kün bilgisini daraltan bu harfle- Ti kaldırmak, en büyük âlimler için bile muhâl hükmünde idi. Gazi, bu muhalide imkân sahe- sine soktu: Lâtin harflerini ka- bul ettirdi. İşte o zaman Ga- zi'nin en büyük eseri vücude gel di: İçtimai, siyasi, adli, mali, bü- tün müesseseleri garplılaşmış yeni ve asri bir Devlet: Türkiye Cumhuriyeti. .. AHHET REFİK ... İ. Ş. HANIMIN CEVABI “Gazinin en büyük eseri nedir ve niçin? diye soruyorsunuz. Size — ce- vap vermeden evel küçük bir hikâye nakletmeme müsaade ediniz: mu- allimin biri zeki bir talebesine sor- muş: — Bana Allahın nerede olduğunu söyle, sana bir elma vereceğim. Ço- cuk şu cevabır vermiş: — Müallim efendi, siz bana Alla- hin nerede olmadığını — söyleyiniz, ben size iki elma vereceğim. Bu hikâyeden sonra, Beyefendi, ben de size söruyorum: — Gazinin en büyük olmayan ese- ri hangisidir? Ben öyle düşünüyorum ki.Gazinin Snayak olduğu hiç bir hareket yok rakacak değilim. Cevabımr — yalnız bir kadın gözile, bir kadın hissile i- fade edilmiş basit bir kanaat gibi almayınız: Bence Gazinin en büyük eseri Türk kadınlığıdır, vazifesine ve hürriyetine kavüşan Türk kadını- dır,hayat sahasında Türk kadınınaaç tığı mesai ve refah imkânıdır. Er- kek bile olsaydır, şöyle düşünür- düm: “Kadmları peçelerin, kafesle- rin arkasında saklı olan, medeni, ic- timai, hatta iptidat haklarından mah rum kalan, aile hayatında hukuk ve mevkice esir vaziyetinde kalan bir muhitta, Gazinin idenli olan inkılâp ve cumhuriyetin prensipleri yaşaya- mazdı". ki ona üyük eser vasfi verileme- Kadın okuyucularınızdan Bin, bununlaberaber sizi cevapsız uı— 15 AĞA ()ĞLU%UR I—.YYA HANIMIN CEVABI Ağa oğlu süreyya Ham Sorulan suale - cevap vermek çok güç! Gazinin her yaptığı iş çok yüksek. . . Fakat ben bir ka- dın olmak — itibariyle Gazinin yaptığı işler içinde en yüksek iş olarak zaferi yapan ve Cumlhu- rtiyeti kurtaranların analarına her sahada açtığı kurtarıcı yolu görüyorum. Çünki büyük Gazi daha düne kadar esir olan Türk kadınının mahrum olduğu hak- ları tanıdı ve bu suretle cemiye tin temeli olan ana esir olursş memleketin de esir kalacağınt bütün şark âlemine ilân etti. Türk kadınına ciddiyet, vekar ve temkinle kabili telif olatı her sahada faaliyet yolları gösterdi ve kadının kendi varlığına sahip olması esasını temin etmekle hürriyet ve müsavat temelleri üzerinde kurulmuş bir aile ha- vası içinde şeref ve haygiyetini müdrik Türk nesillerinin yetiş. melerine gekiş bir yol açtı. Şim- di bu nim&tten - istifade etmek sa'adet ve vazifesi Türk kadın- larma düşüyor. Avukat AĞA OĞLU SÜREYYA et