14 Haziran 1929 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Cuma 14 Haziran 929 İdarehane: Nor 100 Ankara caddesi, Telgraf adre i Telefon mumaraları Istanbul, Milliyet Astanbel, 3011 Gazete ve matbaaya gli hususlar için müdiriyek müracaat Müldde geçen assyak 4? maruşni izelen evrak geri veri Munis i Eiunrunştınr Ttanbul, ğ. İhgiliz siyasi haya- ın hususiyetleri İO mayısta feshedilmiş olan iliz Avam-kamarasında mü- rakârların 400, İşçi fırkası- 162 mebusu vardi. 30 mayıs-| Yapılan intihabatta Mühafa- lar 254, İşçiler 288 mebus-| kazanmışlardır. Beş sene Mühafazakârları iktidar 'n itigilizler, bil mi nispette İşdi Maş tevecetih etmişler ve" Mon fazla mebüsluk temin © hükümet yolunu açmışlar Avrupafim başka memle- | inde pek de emsali görül; Jen bu cezri tahevvül neden geliyor? Ananeciliği. bü- iz ieşhur olan İn- »z bir fasıla içinde hem fazakârlara, hem de İşçile- iv vermesi nasıl izah edil. Fransa Almanya gibi büyük ç milletlerinde fırkaların pek çoktur. Soldân sağa itü muhtelif kanaatla ve müh €tiket . altında müteaddit vardır, Ekseriyabunların programlarmda — födahul behet görülür; Bir fran- Gayri mübadli türklere ait iadeye tabi Selânihtehi emlâkten İspilandit oteli ve yeni Yunan Hariciye mazırı M. Argirepulos Cevap hazırladılar! Yünanlılar mübadil emlâkin ayrıca takdiri kiymetini istiyorlar r alman çok defa siyasi illerine akıl “erdiremediği bartilere; şahsi “ve mahalk zalar dolayısile: rey. ve- © Bilhassa fransızlar hep bir ir kaç fırkaya teveccüh fikir ve şahsiyet istiklâ- 4 Münafi görürler. Aradaki onlar için bir nevi müna- ve fikri musabaka zemi: il öder. Atinada kabul edilen itilâf esasatına göre firari Rumların Istanbulda, etabli Rumların mübadele mıntaka- larında, Yunan tebaasıni.“Tstanbul- daki bir kısım emlâkile Arradoluda bulunan bütün mülkleri bize kalıyor idaresi altında tekâ- 'etmiştir. İngilterede fıtka- İk” politikacılar, siyaseti he- bir zanat haline getirmedik çin siyasi cidaller ancak bi Prensipler etrafında temer- e nektedir. İngiliz için üç Yunanistan bize 450000İngiliz lirası tazminat verecek, bu paraile Yunanlıların Garbi Trakyada satın alacakları bir kısım Türk emlâkile Rumların bize kalan mülklerinin bedelleri ödenecektir.. Atinada verilen kararlar A'r: 13 ( Aneksartitos ) Dün M, Venizelo: riyasetinde aki em içtim. bitarafların tekliflerine Yunanlstanın vere- ceği cevap ve İtilaf esasları tespit edilmiştir. Müzakerede Türkiye ile muallâk meselelerin bir an evvel halli fikri hakimdi. Kararlar bu moktai nazardan verlimiştir. Hthaz edilen kararlar hakkında büyük bir ketumiyot muhafaza edilmekle beraber salâhiyyettar menbalardan bazı haberler treş- şuh etmiştir. Bu haberlere mazaren münazlunfih soktalar hakkın- da şu noktalarda itilaf edilmiştir. Mübadil emlâkin hiymeti ayrıca tkdir edilecek | — Tarafeynin bıraktığı mübadil emlâkin takdiri kıymeti bu günkü müzakereden tefrik olunuyor. Bu Yunanistanın teklifi idi, Mabadi) emlâkin kıymeti toptan bitaraflar tarafından takdir edi- lecek iki taraf da Bu tâkdiri kıymeti kabul edecektir. İlmesi centilmence bir ha s iğer emlâkin - akıbeti ne olacak? . Sayılır, Bunun içindir ki 2 — Diğer emlâke gelince her iki hükümet kendi hudutları da İşçi fırkasma rey ve. | dahilinde ve elyvum tahtı işgallerinde bulu ân bir çok İngiliz in yeni | Bu crlâk firar! rumların clâkidir fakat alle relsleri Istanbulda pta Muhafazakâr fır. | bulunan ve dönmek hakkını haiz olanların erlaki bunları işgal de teveccüh etmesi müm.) eden muhecirlere tapu verilmemiş ise kendilerine iade olunacaktır. T. Siyasi telakkilerde bu firari ve Yunan emlâki bize halıyor n ortadan kaldı ezalik her iki hükümel tarafı diğer tebasının kendi hudutları #ahiyette değildir. Kğühünnde bulunan emlâkini alıkoyacaklar meselâ Yunanlıla- lar yekdiğeri ile tema. | #n Amadoludaki ve etobli rumların mübadele mintakalarındaki ildiği vechile Muhafa- | emlâki Türkiyeye kahyor. irla İşçiler arasında da ba Türkiye muayyen bir kısmı müstesna Yunan tebasının Ve müşabehet noktaları | buldaki emlâkini inde edecek geri vermiyeceği emlâk! Niş İçi fırkasr ile Adam) alacaktır. Bentham nazariyelerinir | | Yepanistan garbı Trakya Türklerinin bazı eml Mi, Miyetle Mançester mek- orada bulunuyorlarsa satın alacaktır. i olan Liberal fır. Yunanistan bize (000 isterlin verecek büyük bir ihti 'ubanistanın Tü, vereceği tazminat 500,000 isterlin lira. Z Vardır. yyl e sından aşağı 'aktır. Bitaraflar bunun 450,000 isteri €vel antietatisttirler Hal | olmasını teklif ediyorlar. Bu meblâğ Yunanistanın garbi Trakya akafezaklirlar içtimai ve | de alacağı Türk emlâkini mübayaa için veriliyor. Türkiye bu İki Siyaset sahadında metot | medlağdan 160,000 isterlinini etabil rumların tahtı işgalde bulunan daha yakındır- İirkası mevcut içtimai emlâkini mübayaa için tahsis edecektir. ozmağa teşebbüs etme. ratma hakim olmuş bt- liberaller bugün sönme! ir. İngilizin arlanevi i <idali şimdiki halde Muha- tirlar fırkası ile Amele par- fasmda yapılmaktadır. ilğilterede intihabat esnasın. mücadeleye siyasi telakki: > İngilizlere mahsüs bir yıpranmış müddet için ihmal €- if fırkaya reyni veri: Ylece bu fırkaya kendi: şansını temin etmek bir nevi adalet hissini etmiş olur.İngiliz için fır in hükümet mevkzinde uğ: bir maçtır.Bunlara mü- iye ile boy ölçüşmek imkânı bir Istan- satın ini kendi” Venizelos neticeden nikbin görünlyor tina, 12 ( Fos ) — Bu gün M. Venizelosun ve hariciye nazın A M. Argiropulosun huzurunda akteğilen büyük içtimada bita- rafların teklifleri tetkik edilmiştir. Bu içtlmada ittihaz ödilen kararı M. Diy; cektir. M. Diyamandopulos cumartesi gü ediyor. Içtimam hitamında M. Venizelos gazetecilere ** Arlık bu defa neticeye doğru yürliyoruz ,, demiştir. Venizelosun harpcuyane beyanalının tehzibi #na 13(Aneksartitos) — Başvekâlet kalemi mahsusu neşretiği resmi bir tebliğde Radyo ajansının M, Venizelosa atfen neşrettiği beyanatı tekzip ediyor. Diğer Yunan mahafili bu beya- gatın uydurma olduğunu söyliyor Başmuaharriri Siirt smol'us gililliyet e ME A NEMAEYE Tayyareler. Bu sabah şehrimize geliyorlar Bu akşam Kölordu ““Yathulüpte “bir ziyafet veriyor - Karadenizde Hüküm süren fırtmalar yüzünden İtalyan tay- yareleri dün şehrimize geleme- mişlerdir. Tayyareler bu gün saat onda şehrimize gelecekler ve merasimle karşılanaca"lardır. Misafirlerimiz. şerefine bu akşam yat kulüpie o kolordu tarafından bir ziyafet verile- cektir. , İtalyan selaretanesinde de bu gün saat 17 de bir garden parti verilecektir. Tayyareler iki gün şehrimizde kalacak- lardır, emlâki alıkoğacakları | müracaat Güleemdl yaralandı! Lai Tiryestino kumpanyasının vapuriyle bir masademe | Dün sabah saai krem Lolt Tiryestino kumpanyasıi (Ştella di, İtali) vapuru hareket halinde iken Seyrise! Gül cemal vapnrunua İç e ve bu in kıç gü- Girbo 2'e alma abinin mühim surette hasdra uğrat- İML vi Kem derhal kumpanyayi protesto etmiştir. Glilcemal tamir için Halice girecek ve orada zarar ve ziyan tespit edilecektir. 1,000,000 lira Türk tüccarlarından talep ettiği para bu mikdardır Rusya İle ticaret yapan tüc- carlardan Rus hükümetinin kül- Myetli mikdârda vergi İstediği yazılmıştı. Aldığımız malümata görc, istenilen . vergi milyona baliğ olmakta ve bazı tüccar lar umunu sermayelerini tecavüz etmektedir. Bazı tüccarlarden istenilen meblâğlar şunlardır: Komisyoncu Galip beyden ; 139,000 lira, Halim Sabit beyden | 133,000 lira, Zeki beyden 140,000 Sırtı beyden 119,000 lira, Payaslı İsmaili beyden 44,000 liru, Arap- zadeden 15,000 lira, Dün Rusyadan geeu bir telgrafta bu tüccarların malla- rına hükümetin hacız koyduğu bildirilmekte idi, Telgrafta bun- dan böyle Rusyaya mal gönde- rilmemesi ilâve edilmekte idi. Tüccarların iktisat vekâletine ettikleri haber alınmıştır. Talaltsaray yangin Galatasaray şampiyonluğunda amil olan oyuncularından Mehmet Nazif Bey (Yazım 3 üncü sekifede) aaamanana Davet C. H. F. Mürettişliğinden: Cemiyeti umumiyci belediye azasının 15-60-9029 Cumartesi günü saat on altıda fırka merkezinde ükdolunucak içti- mada hazır belünmalârm rica olunur. YU Yunanlılar yeni ve son cevaplarını istanbuldaki emlâk ve Rumlar ne olacak 2... Tiyanaya yiier köz 2. Hz. in rehikalar müzesi Büyük. Millet meclisi relsi Küzm paşa hazretlerinin refi- kaları hanımefendi ile kerime- leri hanım, Riyaseticumhur ser- yaveri Rilsuhl beyin refikaları Viyana sefareti başkAtibi Tahsin beyin refikası Nebile hamm dünku ekispresle Viyanaya git- mişlerdir. Kazım paşa (hazretlerinin refikaları. kerimesini ameliyat ettirmek özere seyahaf etmek- tedir, sayahatları bir ay kadar devam edecektir. Kâzım paşa hazretlerile bazı mebuslar ve elle dostlarından müteşekkil kesif bir zümre teş- yi için ga toplanmışlar ve hayırlı seyahatlar temenni et- mişlerdir. Teşyide bulunan Şe- Kâzım Paşa ve refihaları istasiyonda teşyicileri arasında hremini Muhittin Beyin refikası ve diğer bazı hanımlar tarafın» dan Kâzım Paşa Hazretlerinin relikalarına o buketler takdim edilmiştir. Hariciye vekâleti şifre müdürü Sant Beyde aynı trenle Viyanaya gitmiştir. —— 62 yaşında yeni harfleri öğrendi! Kırka gaç- tan muallim Lütfi Beyin 62 yaşındaki validesi Sıdı- ka Hanım yeni harilerle yazı yazmayı özren miştir Bu gayretli Hanımı tebrik ederiz. —or.. ei Bir tekzip A.A.ajansı, M. Venizelosun | tekzihini haber veriyor Ankara, 13 (A.A) — Ati- nadan aldığımız malümata nazaran M.Venizelosun Po- Mika gazetesinde intişar etmiş olup. oradan naklen Istanbul gazetelerinde gö- rülen beyan: n edildiği anlaşılmıştır. BUGÜN Zinci sahifemizde : Tarihi telRkamuz Tepedelenli Ali Paşa ve Vasiliki 2 - Atloa mekrubu 3— Sun Baberler, 3 üncü sahifemizde: 4 İktisadi hareketler 2. Mahkeme in 4 üncü sahifemizdet ava dap Blektepiler prüsabakası ve lan Abone retleri Gazetemizde çikan yazıların hukuku mahfuzdar Abone, arı Eivrrştanr hazırladılar, İlân tarifesi Gazinin en büyük eseri nedir?. Ağa oğlu Ahmet Beyin cevabı “.., Eser bir küldür ve bü külde hayatla, . hayatın nihayetsiz inkişafını temin eden yen eserlerdir.. ,, «Gazinin enbüyük eseri nedir ve niçin?» Gazinin milli sahada yaptığı işle- rin hepsi o kadar büyük ve o kadar birbirine bağlıdır ki bunları ayırmak ve birisinin ötekilerinden daha bü- yük olduğunu iddia etmek pek müş- Bir millet için en büyük kıymetli şey yaşamak deyil midir? Gazi Türk milletine hayat vermi: tir. Fukat sadece hayat değil, aynı 74 manda asırlar: aylara sığdırarak bü hayatı baştan başa yeni esaslar Üze- rine kurmuş ve bu suretle nihayet- siz inkişaf imkfinımı temin eylemiş- tir. Bundan sonra o inkişafı takip etmek 'Türk milletine kalıyor. O hal de Gazinin bu muazzam © eserinde hangi kısmın daha büyük olduğunu tayin etmek bendenizee mümktin de ğildir. Eser bir küldür ve bu kül de hayatla, hayatın nihayetsiz inkişa- fını temin eden yeni csaslardır. Fakat âdem ki eserin bir kısmı- nan behemehal tercihi arzu ediliyor —bence Gazinin hayatında milletce en mühim nokte—mütarekenin fer- dasında Türk milleti bunca perişan, fakir, mahkur ve mahklim iken Ga- ve en zinin Padişahla bu millet arasında| tereddüt etmiyerek ve Padişah tara| » * SUAT DERVİŞ H Gazinin en büyük eseri o nedir? Suali karşısında, onun yaptığı bütün harıkaları göz önünden geçirdiğim zaman, benliğimde sonsuz bir hey- can duydum. Evet, eski zaman masallarında, €)-| lerine sihirli peri serayanın o bütün odalarının anahtaları verilen, ve aç- tığı her kapının arkasında bulduğu, gördüğü karukul'ade hazinelerin zen ginliği ile gözleri kamaşan ve bun- ların hiç birini diğerine tercih ede- meyerek şaşıran çoban kızımın ben- liğinde duyduğu bunaltı heycanı duydum. Bence büyük Gazinin asari birbi- rini takip, tekmil ve itmam eden ö- yle bir wilsiledir ki, onun her biri kendisinden evel yapılmış olanı ik- mal etmiş ve kendisinden sonra ya- Pılacak olanın temelini atmıştır. Gazinin asarından bi, diğerine tercih etmek, mükemmel bir teknik ve sağlam bir malzeme ile yapılmış büyük bir dıvarın bir taşını hiç bir sebep olmadân, bütün öteki taşları- na tercih etmek gibi bir o haksızlık olur. Gazinin asarı değil, mükemmel, muhteşem, Ulvi bir eseri vardır! Ve bu eser yeni Türkiyedir. Senelerdenberi Avrupanın aç göz Tü mirascılar gibi baş ucunda ölü Suat Derviş Hanım münü beklediği hasta adam ölmüştü, ve başına leş kargaları üşüşmüştü. Gazi insan zekasının kabul edeme yeceği bir mucize gösterdi! Büyük Gazi, İsanm gösterdiği mucizenin fevkiride bir mucize gösterdi. İsanın bir ölüyü diriltdiğini söy- ilerler, ididiklenmiş bir cesedin! hör bir parçasını, kalbini, ciğerleri ni; beynini, âsabını etlerini; çakal -| Ağa oğlu Ahmet Bey fından gösterilen izaz ve ikramlar: rağmen milleti ihtiyar etmeş olms sıdır. Zira bu karardır ki bütün di. ğer mucizelerin menşei olmuştur O karanlık ve felâketli zamanlard: milletin sinesinde saklanan kuvvet leri sezerek keşfeden bir deha bu kârarı vermekte tereddüt etme yen bir seciye elbette Ki bütün sei mucizeleri yapacaktı. Ağa Oğlu AHMET Kars meb'üsu » ANIMIN CEVABI İarın akbabaların, kargaların, diş İtirnak, gaga ve pençelerinden töğ- Jadı, bu Himelime, bu çürük parçalat dan yeni ve kuvvetli bir vücut bine etti, ve sonra ona yeni bir can, yeni bir kan, yeni bir beyin, ve yeni bir vicdan verdi. İsa diriltmişmiş, halbuki Mustaf; Kemal halk etti. Belki ilk bakışta Gazinin en « bü- yük eseri Türkiyaya yeniden istik- lâlini kazandırmasıdır demek ihtiye cını duyarız. Fakat bu hepsi değil dir. Onu harici düşmanların istile- sından kurtardıktan sonra, onu daha başka bir beliyeden daha başka boy- unduruktan kurtardı. Ona cumhuri- yeti verdi, Onun kendi irade ve hak larını kendi ellerine verdi. Gazinin yaptığı yalnız bu da de gildir, 0 bu memlekette asırlardan beri kilit altında saklanmış esirleri kurtardı. Türk milletinin yarısı maymun İ lar, vahşi ve tehlikeli hayvanlar gi- bi kafes altında tutulıyorlardı, Ge 2i onların halaskaridır, Evet Gazi bizleri azat etti, Gazi bizlerden başkada taassup esareti 31 tında inleyen vicdanları, batıl efkâ. fın,hurafelerin vehmile bunalmış be yinlerdeki inkişaf kudretini, cehale- tin elinde köle zekâları azat etti Bugün, ilim, fen, ictimaiyat, ede biyat ve san'at sahasında beynelmi lel ölçü ve vezinleri kabul etmemiz Gazinin cacridir. Avrupa medeniyetine © yetişehil. mek için her sahada görülen bu sir atli gidiş Onun eseridir. Bütün bur arın hepsi büyük, hepsi. muhteşer; bepsi wividir, ve hiç biri diğerim tercih edilemez. Çünkü bu © ösarsı her biri Gazinin asıl büyük eserinin birer cebhesidir, Ve işte bü en büyük eser; İstiklğ bini kazanmış bütün maddi ve manc. vi boyunduruklarnı kırmış, gözleri medeniyetin nuruna çevrilmiş, he defi terakki ve tekemmül olan genç Türkiye Cumhuriyetidir) — (SUAT DERVİŞ Tashih. — Evelki gün Raif Nee- det Beyin yazısında iki tertip hata- 5 olmuştur: on ikinci satırda «de. virleriniz kelimesi #devlerinir, ve on sekizinci satırda «Şark medeniyeti- ne3 terkibi «Şark o medeniyetinder Garp medeniyetine» şeklinde olacak» ve