24 Şubat 1929 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

aKt İstanbal, Telgraf adresi: İstonbul, Nilliyet Götete ve mo'basya eli huzuslar için müdüriyere mürocaat edilmelidir. KAEdAN yaçeerarhelor TÜ kurvsar. GCelen evrak geri verilmez. Nushası & Kuruştar ÖZ DlLl!yllZ San inkılâp, yalmız - harilerin biçimini değiştirmekle kalmıya- cak: Bize dil inkılâbimı da sağlı- yacaktır. Dil inkılâbından - anladığımız mana. Türk dilini Türk - çocuk- larna yabancı sözlerden kurtar- mak, önü saf ve temiz yüzü ile ortaya kaymaktır. Niçin bir” kaç yıl evel yazıl- möş şeyleri butür kü "Pürk çacuk ları okuyamıtyorlar, anhyamiyor lar? Bunların anlaşılması o kadar çetin ve derin midir? “Güçlük, ne onların çetin ve derin olma: andadır; ne de şimdiki Türk çocuk tarının daha az anlayışli bulun- malarındadır. > Dilimizi — yahancı dülerin hücutmma açık birakmı- şız. Ünlü İsmet Paşanın — dediği pibi “Türk dili, sının dört taraf- tan açık kalmış bir- yurda ben- ziyör.ş Gerçek; ana dilimiz bu - açık sınırdan giren yabancı - sözlerin arasında - kiskivrak - kulmiş, için- den çıkılmıyacak - bir. hale gel miştir. 'Türk milleti bilgi yolunda çok geri kaldı; çünkü ona komuşma diği bir. dil ile okutmağâ yazdır- mağa, çalışıldı. Atalarımmızın ü ını biz temizliyeceğiz: Eriş- bir millete yavaşır, etişkin Bu işte çok şudur 'Türkçede karşılığı ulan Arap ve sözlerini bir yana atmak doğru ise, Garp dille yeni söz almakta o Ka davranmak kin bir dil yaratacağız. uyanık olacağımız nokta li gerektir. ynüt da, elbette ı vardır. Öz dilimizde arımızı yadellerden ahi tan çekinmiyeceğiz. Bütün Tarken aldığımız . ölçüyü; ken kaybetmemektir. Geçen yıldan beri Başvekili: mizin nutuklarında göze çarpan bir ayrılık var. Siyasette olduğu gibi ye edebiyattı da derin Bilçisi otan İsmet Pş, Bir düziye sıf Türkçe söyler “küllanmağa dikkat ediyor. zon — günlerde, — sözkitabımızi bazırlamakta olan Dilderneğinde söylediği nutuk ise, daha büyük bir değerdedir. İsmet Pş. bu mut- kunda — Dilderneğinden — yalnız temiz, pürüssüz — bir sözkitabı istiyor; bu işin çabuk bitmesini de dile Başlangıçın bazı zorluklar giz Ancak bütün bu zorlukları da mutlak yeneceğiz. - Büyük inkılâplar, didinmeden, yorulmadan — başarıla - | bilir mi ? | Bundan başka, bü işi ayrı bir | yüzden de düşünmek gerektir. Dili- | mizi sadeleştirmek, büyük takılabı mızın da buyuruğudur. Çünkü. inkı- Mbumızın en büyük manası, halka doğ. TU gitmektir. Öumhuriyet İdaresinin temeli halkçılıktır. Bundan ötürüdür ki | her şeyden evel, ya: i halkın | a diline yaklıştırmak gerektir. | smet Paşayı, bir Baş vekil olurak dinlemeliyiz. Dilimizde tam bir düzenlik olmak için kaç yil geçecek * Bünü - hesap giyade, hayatın bizi bekle- mediğini, bir düziye yörüdüğünü hatırlamalıdır. Bir kaç denemelerden anlıyoruz ki, bu yoldaki çalışmalarımızın veri- mini almakta gecikmiyeceğiz . Bir fikri, bir işi benimsedikten — sonra, Ona varacak yollarda yörümek çok t şunu ( Yalnı bü- tarumun n bi M yT Rolay olur. Bizden / istenen şeyler , yapılabilecek olanlardır . Yaradılışı , fabiatı zorbyacak değiliz. Mahmut Sirt Meb'usu 2 inci sahitemizde : 1— Atlaa mektabur. İtalya - Yana- nistan misakı İmza. edildi. Çinde yesi bir harp başladı. Son haberler Tariki tetrikamız. Temirleak * 3 üncü sahifemizde: 1— Ankara adeta bahar hayatı ya- şayor. E 2— 150600 Yiralık dava ve Kadriye hanım tahkikatı 4üncü Sahifemizdet 1— Hava saporu * Fıkra 3- Döşündüklerimiz. 4— Felek 5-. Temaşa hayatı ö— Rulak mizaliri 7— Roman, Hikâye, Karikatdr. 6inci sahifemizde Halka mahsus yazılar S Pazar — 24 Şubar92o İdarehane: Ankara caddesi, M 100 Telefon numaraları: İstanbul, 8911 — 3932 — 3914 EKMEK V İki gün sonragelece- ğini, Fatin B.tahmin ediyöt Bü gün kar yoktur. Fakat hava kapalı olacak Üç gün evci büşlayan kar dül bah hahfledi ve kısu fa- sılalarla akçşüma kadar dövam ettikten sonra keslldi. Rasatha-| medin tahmin ettiği gibi hava tamamen sakin! Fatin B. in tahminleri Rasathane müdürü Fatin bey. son günlerdeki soğukların ve devamlı karın, merkezi Avrupa da bulunan — soğuk - dalgaların- dan ileri geldiğini, artık tesirini ka; N'%.İ';ı havanın . iyileş- mekte olduğunu söylemiştir. Sıcaki dalgası geliyor mu? Rardihane iki gün sonra Is- tanbula cenuptan gıcak dalga- Jarmın gelmesi mühtemel bu- hundüğunu , — bugün — havanın kapalı ve rüzgârım mütahavvil olacağını bildirmektedir. Emanet çalışıyor Ko a et, donan yerlerbe, bir çok halkın düştüğünü nazarı dikkata alarak dün ekseri cad- delerde karlâarı ve buzları 1 hir ettirmiştir. Büyükderedeki bentlerde so- ukların temadisinden çatlaklar hasıl olmuş ve bu . vaziyel bir hafta devam ederke Taksim suya kesileceği — anlaşılmıştır. Bazı telgraf hatlarında arzalar tamir edilmiş İstanbul ile mill- Un fiyatları tenezzile başlamıştır. Ekmek fiyatları da bunu takiben ucuzlayacaktır Un fiatları düşecek! UN RESMİNİN TENZİLİ ŞİM- DİLİK PİYASANIN TEREFFU UNA MANİ OLDU Cihan buğday istihsalâtı sarfiyattan pek fazla olduğundan fiatlar düş- meğe mahkümdur Un resminin tenzili ne tesir yaptı? Uundnn alınan gümrük resminin teazili, piyasada tesirini gösterdi. Evelce 13,5-14 liraya satılan bir çuval un 13 liraya düştü. Mamati alâkadarlar, şimdilik ekmek fiyatının ehemmiyetli surette değişmesini mucip olacak bir tenezzül vuku bulmadığını söylemektedir. Amerikaya un siparişleri başladı erikadan un celbi için siparişlere başlanmıştır. A E.ıkldn lari nlıııı:nnıır vıpıırnınuıı bu balta içinde vürudu beki ktodi Sal: u bie 6 un Fesininin (11,40) kuruş- uruşa 881 tan indirilmesi Üzerine husule gelen tahav- vüller hakkında dün bir muharririmize demiştir ki : SALAHİYETTAR BiR ZATIN BEYANATI Mevcut Hara nazaran , un resminin tenzili yalnız * ekmeğin çeşnisine tesir ödecek mahiyettedir, Çünkü bu mesele intaç edilmeden bir ay evel çıkan rivayetler, buğday tacirlerinin düşkün fiatlarla mal- satmalarına sebep ölmüş ve bu hal yük- | | selmeğe mütemeyil olan buğday piyasası geçen seneki gibi (21) | kuruşa çıkmamış, bilâkıs (İ7) kuruşta kalmıştır . ” RESMİN TENZİLİ EKMEĞİN YÜKSELMESİNE MANİ OLDU u suüretle, rivayetler, piyasada lâzımgelen tebeddülü yapmağa kâfl geldiği için ekmeğin on dokuz kuruşa | yükselmesine mani olmuştur. Un resminin tenzili dolayısile memlekete girecek unlarla daha iyi çeşni tutulacağı için - fiatlarda bir fark olması bile halka itibarile ehemmiyetli bir kazanç temin edilmiş olacaktır. B Yömi çeşni tutulurda ekmek flatı düşecek Patin Bey hakel unda — irtibat edilmiştir. Kardan kayarak düşcaler Beyoğlunda yüksek kaldırım dan inmekte olan Hasan cicndi namıunda bir zat kaldırımlar buz tuttuğundan düşerek ağır surette başından yaralanınıştır. Mecrah hastaneye kaldırılmıştır . Az kaldı donuyordu Sokak — kadınlarından — biri Taksimde —sarhoş — bir. halde karlar üzerinde donmak üzere iken bulunarak güçlükle kurta- rılmıstir. . Denizde — fırtına Açık denizlerde kar üpileri devam etmektedir. Beklenmek- te olan Şardumya, Praidans, Atina vapurları henuz imanımı- za gelmemişlerdir. Buz parçaları geliyor Liman idaresine Bulga: tesin manetin, ecnebi unlarını nazarı dikkata alarak 'yenlden çeşni tutması belki de ekmek fiyatlarını indirmeğe yarayacaktır. Zira unlardan daha fazla ekmek çıkarmak mümkündür. Resmin tenzili âni bir sükütu mucip olmamakla beraber, bu mevsimde buğday ve un piyasasında mutat olan büyük ve gayrı tabli kazançların önüne geçmiş ve Ihtikârı durdurmuştur. BUĞDAY PİYASASI DÜŞECEK Gi şEmeaisaime imdi buğday flatları durgundur. Mamafl mahsolü fazla olan Ş ecnebi yerlerin ihraç edebilecekleri buğday miktarı , itha- âtçıların istediğinden fazla olduğu için buhran olmıyacak ve yakında çok ucuzlayacaktır. Bütün dünyada Ihraca hazır 31 mil- 'yon ton bogday olduğu halde cihanın ithalât Ihilyacı (21) milyon Tondur. Geçen seneden.bakiye de (8) milyom olduğu İçin yeni mahsul zamanına kadar , sarfiyat ayrıldıktan sonra (18) milyon ton buğday stoku kalacaktır. Değirmenlerin ihtikârına set çekildi abal olunan un resmi, değirmencilerin ihtikârıma set çekmişse de mütedi! bir kazanca imkân bıraktığı için değirmenler kapanmamış yalnız gece işlerine nihayet verilerek istihsalât (10,000) çavaldan (6000) çuvala inmiştir ., BAZI BUĞDAY TACİRLERİNİN İDDİALARI B aa aL ü an aü ü are ee Talaar ada Nü ndan cenuba gelen Buz D'ter taraftan bazı buğday tacirleri ve değirmencller, resmin kitleleri mili edildiği ha- farkı yüzünden piyasada zararın (400,000) lirayı mütecaviz | ber verilmiştir. Dört gündür gidecek olan Roda :(mrıdudu çıkmiya bir türlü cesaret ede.1emektedir. İki tren kara saplandı Perşembe günü buradan ha- reket eden Ekspres Kabakçada Avrupadan gelen Ekspres de Çerkesköyde kara Saplanmış- lardır . Bu seler, kar açma ma- kinesi de Sinekli İstasyocunda kara saplanmış bulunduğundan bunların her üçünün de kurta- rılması İçin Evelkl gün dört makine gönderlimiştir . Trenlerin bugün kurtulmasi pek kuvvetle muhtemeldir . olduğunu , bu vaziyet dolayısile sipariş edilen unlar lüks mallar olduğu için ekmek flatına tesir etmiyeceğlal , ekseri fırında ekme- gin narl mucibince ve hatta on beş kuruşa satılması fazla rutu- betli ve fena un İşlenmesinden İleri geldiği , mevcut buğdayların yöüzde yirmi beşi yerli mal olduğunu , memleketin yeni mahlsul zamanında köylüleri ve değirmenleri himaye için un resminin tezyidi muvalık olduğunu iddia etmektedir. ZAHİRE BORSASI REİSİNİN BEYANATI icaret ve zahire borsası idare meclisi relsi Murai bey , uü T Tesminin tenzitf dolayisile henlz piyasada mühim " bir | değişiklik olmadığı, şitidi Amerikaya sipariş edilen buğdayların ancak iki ay sonra — geleceğini, kışın şiddetli — bulunması hasebile Avrupanın diğer yerlerinden buğday geüirilemiyeceğini , piyasada ehemmiyetli bir zarar olmadığını söylemiştir. Şehrimizde Z aylık İhtiyaca kâfi buğday ve un stoku vardır , UN FİATLARININ |Sıcak dalgası | (CASUS! Başmakharriri Sitrt meob'usa MATMMUT Bir casus tev- kif edildi * Ebölkâsım> işmini taşıyak” Bu| adam “üzerinde. mühim evrak , SKT" ||Casus birlimanımıza ait malâmat ve plan- ları ecnebilere - " satıyordü YLİSTEN, ALDIĞIMIZ MALÜMAT Polis Mildürü Şerif Bey Polis Müdürlüğü siyasi kısmı memurları Ebülkasım isminde bir casusu yakala- mışlardır. Bu bususta - yap- tığımız tahkikat şudur. Ebülkasım kimdir? Ebülkasım Babriye zabitliğin- den mütekaltrir. Bir aralık İzmitte Hur fikir. gazetesinde - çalışmış ise de, bu mecmuanın — sahibi Kılıçoğlu Hakkı bey, Ebülkasımı güzetesinden çıkarmıştır. Ebüikasim biesürike şehii. mizde de, (Genç Düşünceler) namiyle bir. mecmuz 'çıkarmıştır. Kbülkasım Bu mecmunda Pey gambere açık mektip yazmış” ve müddei — ümuümilik — Ebulkasım bakkında dini tahkir davası aç mişti. Ebülkasımın mecmuası da kanani müamelâti eksik - oldu- gundan kapatılmıştı Şüpheli hareketler Ebülkasımın hareketleri şüp- heli görüldügür den kendisin; polis siyasi kıs- mı takibe baş- lamıştır. Ebülka- İzmite gelmiş- Burada bazt ecnebiler ile şüpheli temas- larda bulunduğu Casus Ebülkasım tespit —olunmuştur. — Ebtilkasım bir limana ait bazı plânlar ile dühim “vesikaları satmağa teşel büs etmiştir. Polis bu casusu adım adım takip ediyordu. — Nihayet bu casus herif cürmü meşhut ha- linde yakalanmıştır. Ebülkasım Casusu inkâr yo- luna — sapmak- istemiş İsede üzerinde mühim plânlar ve ve- sikalar bulunmuş hiyaneti ta- mamile meydana çıkmıştır. Ebülkasımın İsticvabına de- vam olunuyor. Bu - casusun arkadı olması — ihtimaline mebni tahkikat tamik olunmak- tadır. selarethane var mı? Dünkü akşam güazetelerinden birl Ebülkasımın bir sefareta- nenin kapısından ” girerken ya- kalandığını . yazıyordu. Bu me- s'ele Polis müdürülüğünden sor- duk, şu cevabı aldık: Bbülkasımın bir kapısında * yakalandığı P değildir. Pangallıda yaka, Ve inde casasluğumu sefaretane tespit edden mühim vesaik bulunmuştur . Mes'ele mühim olduğucihetle Polis müdürü Şerif bey de tah- > yAbone va “İlan - Üücretlei Ti Gazetönlâde çikan yazıların hukuku mahfazdur Abote şartları Tahkıkat Tütün yolsuz- | Henüz işten el çek- tirilen yoktur -Hacı Adil beyin — | Tütün Adaresindekt tütün Mubâayaası dedikodusü hak- | kında idare erkânı bir' şey söylemiyorlar. Müdür Vekili ve Meclisi Idare relsi Hacı Adil bey, dün bir muharri< rimize henüz eli işten çek- tirilen memur — olmadığını söylemiştir. hacı Adil bey tahkikatın mahiyeti hakkın: da mâlumat vermemiştir. Cu- ma günü Ankarâya giden meselenin mahiyeti hakkın- da Maliye Vekâletine izahat verecektir.Meselenin tahkiki için Ankaradan bir maliye mütettişi geleceği Idare er- kânınca muhtemel — görül- miyor. Türkiye-Sirbistan SEFİR ANKARAYA GİTTİ Muallaktaki — mesele- lerin halli i Sırbistan — sefiri - Mösyö Tadiç ve baş kâtibi — dün Aakaraya git Slamak! tımıza göre Sırp sefiri, Ankarada Hü- kümeti mizle Sırp Hüküme H arasında muallakta ç oolan mese- M. Tadiç — leleri muza- kere edecektir . Bu me- yanda Sırbıstandaki Türk emlakinin ladesi meselesi de vardır. kikatla meşgul oluyor. Siyasi kısım müdür ve muavini , baş memuru beyler dün akşam geç | vakta kadar tahkikalla meşgul olmuşlardır. Bu mesele kakkımda Vil vasıtası ile - Dahiliye - Vekâle de mal rilmiştir. isluğun © rası Kbulkastm Casusluk ve mem: lekete hiyanet curmü ile” Ağliye” ye verilecektir. Ceza kanunumuz casusluk hakkımda şu maddeleri ihtiva etmektedir. Mudde 1ğn — Casiiluk Tanl düşmük maksallarım terviç için anmrla muhabere ve münasebesie ve ya Hilünür mmak teşebbüsünde bulanan, yakar bilerek kabul cdem ve saklayam ve İşli kolaylık gösteren ve yanlım eden kime idam cermena mahküm olur t kim Türkiye d kayyetlerine ve x. keri hareketlerle akeri sırları tişa ederse bir Ğar ağır bapis veyar © amücazat olumur ve dön ÜüçyEz “Hradlatı udere Dağır cezayı makdi T bir Cenebi devlete veya onun memurlarına ilşa oluamuş ise - Tajlin göre ceği ceza Deş seneden aşağı olmamak üzere ağıt hapis veya Bapik Ve döcüyüz eli Kradan aşağı olmamak Üüzere ağır <e zayi naklidir. lugu var mı? |* BİRM M. Briandın cebi İn- umumi müdür Behçet Bey Önn;*a sulhu artık yeni bir va- — ziyet mi arzediyor? - Sir. Çam- Fratsiz ! ariciye naz rı da Sir $a nberlain- tarihi menbalar bulunduğunu İlan tarifesi Harigisinin Biri birinin cebindi — “oldüğu “uzun bir nutka vesile — Teşkil 'eden M. Biand ve —— & Sir Çamberlain $ ESELE.. giliz haricive nazı- rını âlabilir mi? berlain *“harp bitti yeni bir safha açıldı.,, diyor. in cebindeymiş! AMERİKA - İNGİLTERE Londra, 23 (A.A.) — Geçen gece Torguayde bir nutuk Irad eden Sir Austen Cham- berlaln İngiltere ile Amerika arasında bir çok müşterek ğğ söylemiştir. Mumaileyh sözü- - ne devamla demiştir ki: x * Amerika * ile — tesviyesine girişimiş olduğumaz bir- mes'elenin hal aniş Olmasından Wıv' heyecana kapılmak doğru değildir. Yakında —Amerikaya — bir — takımı teklifatta - bulunucağımızı ve bu tekliflerin bizim - dösluğumuzu yalmız bizim menfaatımızın değil aynı zamanda bütün cihanın men- İaatının istilzam ettiği bir vaziyete gelireceğini ümüt etmekteyini., Bu sözlerden sora hükümetin icramt ve faaliyetinden batıseden Sir Austen Chamberlayin ciha- nn emhü selametine doğru bir. adım atılmış olduğunu ve mev- cut müşkilat We muallak mes'e- lerin daha eyi bir zihniyetle tet- kik edilmekte bulunduğumu kis mscenin inkâr — edemiyeceğini beyan etmiş ve demiştir Ix * — Büyük — muharebe fasir — kapanmış ve yeni bir sahite — açılmıştır . Gelecek — senelerim » — mesut bir fasıl açacağını ümit ederim. Fransanın - itimadım tekrar Ba- zandık ve - itilâf binasını vücude getirinek için mültefiklerimizin — müuhadenetine. talip olduk. Bana karşı şöüyle bir. muaheze. serdedi yorlar. M. - Briand a dekrar elttor. Mumaileyh M. Briand in ceplerinin bir İngiliz hariciye nazırını ata- bilecek kadar geniş olmadığını ihsa — etti.M.Brtand kendisinin de memle- ketinde aytı suretle ittikam — edils — mekte yani onunda benim şahsima — fabi olduğu — suretinde —muaheze edilmekte olduğunu söyledi. Fakat biz ilk hamlede harici siyasetimizi cemlyeti akvama İistinat olduğumuzu ilân ettik. Artık — rahatca uyunabileceğini ve heyecanların teskin edile- — bileceğini ümit ederiz, Zira cemiyeti akvam harbi müm künsüz bir hale getirmiştir.,, ettirmekte — Beşiktaşta yangın — Üç katlı bir ev yandı — Dün gece saat 21 de Beşilkr — taşta Camcı sokağında koyun » taciri Riza Ef.min hanesinden ateş çıkmış ve ev tamamen — yanmıştır. Ateşin etrafa sirayetine itfeiye — tarafından gayret edilmiştir.