21 Mart 1936 Tarihli Kurun Gazetesi Sayfa 7

Yoldan mısralar.. | Sana her candan geliş bir yükseliş, Ankara! İ eliş başka geliş, dolu geliş, Ankara.. i | | Bence birer gelincik gündelik a neşe kin.. İ “Şiir, de de bir yeni “Ankara,, kurmak için, Almıya bir “mekteb,, in temelini, Ankara, sana ben, ver elini Ankara! Sanat, sende çağıldar, durulur, “ben,, den geçer; | Sanattan halka giden yol ancak sei Geliyorum nden li . K ÇAĞLAR Topluluk Edebiyatı Cereyanı Bütün “Yeni, dediklerimiz Harp - Sonrası ile başlıyan yenilik lerdir. Yeni edebiyat da Harp - Sonrası ile başlıyan yeni bir ede reyanıdır. Yeni Mes bir edebiyatla anlatılmak is- terdi. İşte, bu istek yeni edebiya- yeni tr doğurdu. Bunun için, yeni ede- biyat bugünün bütün meselelerini kendinde toplıyan bir edebiyat, Türk edebiyatını okutalım Türkün kendi varlığından yarattığı sonsuz bir edebiyat kaynağı vardır Her ulus kendi edebiyatını, olabildiği kadar, uzak çağlar Ve. iğ ve medenilik duyguları n pek eskiden gelişti - Mai san'at ve fikir kay arından, başka uluslara bol bol ekte sunduğunu göster - miye çalışır. Tarihin el ilerilediği Müzelere sığmııy erin top- e altından hakim Ser oral, 7 suçtur ki - biz Böle a a vetimizi Osmanlı edebiyatma ve- rerek, Türk edebiyatınm filân ve- anlatmıya çalışır, o medreselerin kâle yekulüsünden yakamızı kur. ya bir türlü aklımıza getir - pi yüzünün en eski, en değerli ri bütün dünya edehiya- tma kaynak olan Türk eserlerini, hiç olmazsa Yalnız biz Türkler için en büyük bir olduğunu düşünmedik - en sonra gençlere “Türk kültürü,, verdiğimize nasıl inanacağız? Varlığından çıkmış en Kin bir edebiyatm örnekleridir. Tür Yalinin yarattığı bü urasalar yer yer dolaşarak dünyanın dört bu - “Les premiğres dan aldığım Şu ra Li okuyalım: “Bunun çıkışmda asıl mezopo- yi Ak Kerka kıyila- tında, a körfezinin doğu Şi - çağların etimolojileri, e-| benzemiyen “İstrazburg andı,, nı sakar ikliyde, 5 LE Elamda, Sus'un çev) debiy: Arin erine daha çok dur edebiyatltarnm ilk anıdı diye ö - akar Tesinde bul unmaktadır. Burada) mıyacağım. Bunların, noktası nok| vüne övüen ortaya atarlarkeni biz, Biz bugünün kahramanı, Yatan Neolitik ve Enolitik kültü -) tasmâ Türk malı lim büyük) neden en az yedi bin yıllık edebi- yarının in basımil sonra zengin bilgenlerin eserlerinde ve İli hakkında ( gençlerimize, münadisiyiz. ovalarını o ay -|: Bira; aşağıya ineceğim. İk ısa da olsa, bir bilgi vermiyelim. Bu durmadan akan, Suriyeye, Kafkasya - ranilerin Tevrat (İbranice Tora, Divan edehiyatma o kadar geniş yıkıp yapan , Karadenizin cenubuna Ye şi- J Tü Türe) inden hıristiyan ve! bir yer açık bırakacak e Sü - Mi Ke al line taşacaktır: Sayfa 74, “nüslüman din edehiyatlarına ge- A. Ulukurt - çizgilenmiş sesiyiz. “Hamorabi dey edebi İaa-l çen parçalardan bir iki örnek gös- i Sa. 12 Sü. 5) m - . — 5 p e e ie ei min A AŞ mi ütepiie liyeti, eski deştanların ve sanıka- larm Asüriler ve Sargon sülâleşi zamanında biraz retüş edilmiş o lanlarıdır. Bunların arasmda bir oğu daha o zaman dikkate değer bir san'at fikrinin varlığına şahit- tir, Sayfa 108,, “Plazgılar Asyadan gelmiş, Yu nanistana ilk ve parlak bir mede- niyetin unsurlarını getirmişlerdir. Bay Böbürakist bir ie vardı. ” z Sn Sağıfa “G Er Erine EİN ve unsur olarak Kalde ve Etiler - den naturalist dini, tanrı ve şey tan fikirlerini, çobanlık ri - ni, pikiri yazıyı... almışlar - dik, Sa; bi 6, ii tanrı ran e likte Girit ve Yunanist Türk kültürü, bir Balm Gy ii - rükslerin eliyle italyaya girmiş o- layor. Romanın bu ilk kültürden sonra aldığı Yunan edebiyatı da bu ie are Bir de, “ vilisation chino. se,, İn Şu al görelim: “An dersona göre Çin medeni- mıyan, şüphesiz Türk soyundan olan bri ulusun asıl tekniğidir. Sayfa 12), Bütün bu eski ulusların urasa: Tarını, ağa ilâhilerini göz den geçirecek olursak hepsinde en temiz ki boya ile Türk imi nı görürüz. Yunanlıların baş in. di ismi Zevs, Yakıtların Süösö den başka, bir şey de- gildir. Yunan kadın tanrısı Eira Etilerin büyük kadın tanrısı Arı - na (Arı Ana) dır. Bakkus, Türk- lerin Baksısıdır. Bunlar yakistırrl. mış sözler değil, belgelere daya- nan Me tereceğim “Büyük kadın tanrı İştarm aş- pıldığını gören, tozlardan kalm - laşmış bir hava içinde yaşamıya mahküm olan Gılkamış, ölüm dün yasma gitmeye mahküm oluyor,, Es la civilisations kitabı- nm sayfasından kisaca sem a bu e gene o kita- ri pim “Asyadan sem mi- tik bir anane < çıkmıştır. İştar, Havva, Sihel adlarile anılan bü - yük tanriçe Asyada evrensel anne rolünü görmüştür, Bö öyle olunca “Hayat ağacını, masmı, toprak ımdığı için toprağa dönmesini, ölüme ma küm olmasını — anlatan Adem ve Havva sanıkası Sümer Türkleri - nin büyük Gılkamış destanından alınmıştır. ti veriyor. Bildiğimiz tufan sanıkası bunun biraz beke ad başka bir şey deiğidir. Sümer Türklerinin kartal sır. müslümanlıkta İdris şeklinde gö” . rüyoruz. “Eyüp,, sanıkasi Orta Asyanm “İztirap çeken 'adam,, BAM başka bir şey değil » urasını kısaca geçerek en sori| Mei gelelim. “Tasavvuf edebi. yatı, diye uzun uzun anla mız edebiyatın nereden geldiğini anlamak hane hiç olmazsa Fuat o Köprü “Türk - Moğol günki; müs lüman tasavvufuna tesiri,, kitabını gözden geçirelim. B eser; bize bu yolda en değerli belgeleri verecektir. Fransızlar, hiç de Fransızcaya Yaza bi r cemiyet edebiyatı, ii Beli luk hayatı edebiyatı, roman - ai olarak tanman iyii Hux- ley, John | in arr Sa nest He- mingway, Körm endi ve Döblin'in İle bulanlar bu cereyan bugün Garp e ında en e genç nesli — si sür lak. li başlıca iki esas ir. Mevzu ve şekil de olân bu iki esas onu eski edebi- vattan büsbütün ayıran vasıfları - dır. Bir eski edebiyat eserinde mev» zu İertlerin hayatıdır. verecek bir hayat parçası teşkil e- Eski eserde bir veya bir kaç muayyen kahraman vardır; bize onların içi ei hayatları, ruhları, duyguları anlatılır. Eser bu kah “| ramanların yasaların. hareket: lerini, düşüncelerini göstermek i- çin bir gok unsur ae ve bütün vak'alar bu kahramanların etra - fında döner. Bir topluluk edebiya: tı eserinde bir veya bir kaç muay- yen kahraman yoktur. Hattâ baş ime Me biten bir mevzu Esas. olan. bir ferdin! 1 “ hayi a değil, topluluk - hayatının bir meselesi, bir sahnesi, fikir ve. ren bir parçasıdır. Onun için, e - serde bu meseleyi anlatacak, or - taya koyup die bir çok fert ler vardır. Bunlar ve ği ayrı insan I, top» Tuluk içindeki işleri, barel bir cemiyet parçası olarak alınm tır. Bazan bu kahramanlar Mi islerini görünceve kadar dururlar. »s Vahdet Güttekın ir eski ta »serinde fi irle, l şahsındır, bunlar cı yalnız gözükeni alır. mancıyı ruh araştır malarma sd. 5 katasii ne oluyor: e eYni ede bi çirerek daha iyi göreceğiz. o duvarınız, vız gelir bize vızl, Bizim kuvvetimizdeki hız, ne bir din O yalı tari, Bize karşı koyanlar, karşı koymuş demektir; Maddede hareketin, yürüyen cemiyetin Sükün yok, hareket var yi ve bu durmadan akar Nâzım Hikmet'in en beğendiği şiiri Nâzım Hi anketimizde görüldüğü isimli şiirini en çok beğenmektedir. tercih ettiği parçayı okuyucularımıza veriyoru Cevap adamının dumanlı vadinden, ne de bir hülyanın gönlü yakışındandır.. hin o durdurulmaz alışılan ii ezeli kanunlarına. üze “Duvar, Bu şiirin ierisinde bilhassa