12 Ocak 1920 Tarihli İrade-i Milliye (Sivas) Gazetesi Sayfa 4
kabil-i te'lif olamayan yabancılığınız bizim size olan hürmetimizi ihlal itmedi. Medeniyet vahşeti izale içindir. Yoksa zat-ı alileri gibi necib ve refik ecanib mensubu bu gayr-i mülayim ahval ile hissiyatımızı rencide iderek hürmetimizi haleldar itmeye çalışmalarına akıl erdiremiyoruz. Tazyikin son raddesi izhar-ı hak için vesait-i mevcudeye müraca'atı intac ider. Ümitvarız ki anın vicdanlarına kandan derya olan memleketimizin son felaketinin mes'uliyetini kabul etmek zilletinde bulunmazlar. Bundan sonra olsun biz Osmanlıları ifna ve imha ile zevkyab olmak isteyenlere muhalefet lutfunda bulununuz. İnsaniyet de bunu icab ider. Mütareke tarafeyn akidinin olduğu yerde tevakkufu için bir yemin demekdir. Bunun akdinden sonra bir kısım mülkümüzün işgali nasıl tecviz buyruldu. Ve hangi hak ve salahiyet buna müsa'id oldu. Wilson Cenabları ekseriyetin hukuku ekalliyetin efradına feda idilemez diyorlar. İngilizler ile Fransızlar ve İtalyanlar da ilhaksız, tazminatsız sulh akd ideceklerini kainata ilan idiyorlardı. Söz insaniyetlerin hakk-ı tabi'isi izzet-i nefsidir. Daha doğrusu namusudur. Namus ise ayaklar altına alınmaz. Mevki-i ihtiramda tutulur. Biz Erzurum muhiti Düvel-i Mütelifenin namuslarına müdahalesini men' ideceklerine kani'iz. Bu cihetin medeniyet ve adaletin, şefkat ve insaniyetin timsali olan İtilaf Devletlerinin nazar-ı dikkatlerine arz ile mevcudiyet ve istiklalimizi muhafazaya kafi ve insanlığa layık devamlı bir sükunetin te'mini esbabını ihzar buyurmalarını insaniyet namına rica ideriz. ---------------------- Kürdistan ve İngiltere Times gazetesi Kürdistan hakkında mütala'at-ı atiyede bulunuyor: “Irak'ın şimalinde kain vasi' sahaları işgale memur asakir ile hakim-i siyasilerimizin vazaifi yalnız muhafaza-i asayiş olmayıb Musul Devan Gölü arasındaki araziye nüfuz vazifesiyle de mükellefdirler. Kürdistan'ın şimal havalisinde İngiliz zabitanına mevdu' vazaif Musul vilayetinin şimal ve şark hududların muhafazadan ibarettir. Irak hududlarını buralardan tayin idersek buralarda Garb-ı Şimali Hindistan muharebatına müşabih harblerin zuhuru muhtemeldir. Bu hudud meseleleri mu'ammasının halli bitarafane tedkikat neticesinde tahakkuk ve te'ayyün iyler. Bu gibi tedkikatın hitamına kadar Irak'ın atisi hakkında beyan-ı mütala'a itmemiz doğru olamaz. Vaz'iyeti mahallinde tedkik etmekde olan fevkal'ade mahir zabitanımızın bile netice-i mukarreratı kafi add olunamaz. Çünkü yeneden vucud bulan Genç Türk fa'aliyetleri bize mu'arızdır Kendileriyle bir mu'ahede-i sulhiye akd etmiş olduğumuz Afganlılar ise te'minatlarını yerine getirmek şöyle dursun asker sevk eyleyerek (Merv)i işgal etmişlerdir. Elyevm Tahran'da bulunan şark muhabirimiz Afgan hududuna yeni Bolşevik heyetinin vurudunu haber veriyor.” ------------------------ Kürdler İngiliz Memurlarını Katlediyorlar Times gazetesinden: Hindistan'da mülki memuriyetlerde bulunmuş olan Mösyö “Ç. Herr. Yil” (?) elyevm siyasi memurumuz iken “Buşir”de sakin bulunduğu esnada mu'avini Yüzbaşı “K. Sikut” (?) ile birlikte 3 Teşrin-i Sani tarihinde “Ga'ra'nın” (?) şimal-i şarkisinde kain “Darab” vadisinde Kürdler tarafından katl edilmişlerdir. Mumaileyhim mütarekename mucibince temdid idilen hudud haricinde Kürd jandarmasını teftişden avdet etmekde imişler. “Zayiler” kabilesine mensub olmaları ihtimali kavi olan işbu kisan “Akra”ya hücum ile jandarmanın ric'atına sebebiyet vermişler. Ve keşfiyat icra eden tayyarelere ateş açmışlardır. -----------❖------------- Adana Haberleri Fransızların Suriye'den getirerek Adana'ya müfettiş-i umumi tayin ettikleri Ferid Paşa ve Tarsus müfettişi ile Osmaniye Belediye Reisi Hacı Osman Efendi hazır olduğu halde İslahiye' deki Müslümanlara Fransızlar “Siz asil ve namuslu Müslümanlarsınız, namussuz (?!) Maraş Müslümanlarına uymayınız onlar yakında ceza-yı sezalarını bulacaklardır” tarzında bir propaganda yapmışlardır. Adana valisi ahali-i mahalliyece fevkal'ade merasimle istikbal idilerek Cuma günü mutantan bir suretde tezyin edilmiş ve lebaleb dolmuş olan Cami-i Kebir'de müşarünileyh tarafından ahaliye selam-ı şahane tebliğ edilmiş ve müte'akiben kurbanlar kesilmiştir. Adana şimdiye kadar böyle bir heyecanlı ve galeyanlı bir istikbal görmemiştir. Yalnız şayan-ı esef ve teessür bir noksan vardır ki o da şanlı Osmanlı bayrağından mahrumiyettir. Bundan dolayı bütün ahalinin kalbleri ağlamakdadır. Bunun yerine halılar, kilimler ve yeşil ağaç dalları enzarı süslemekdedir. Bütün Müslümanlar gözyaşları dökerek Adana'nın hak-i pak-i vatandan ayrılmamasını Cenab-ı Hak'dan tazzarru' etmişlerdir. Adana'ya vurud eden General Gouraud'nun şerefine yapılan ihtifale iştirak itmeyen ahaleden ikişer yüz lira ceza-yı nakdi alındığı, Katma taraflarında birtakım Fransız mecruhlarının Mersin'e sevk olunmakda olduğu, geçenlerde Adana'da hükumet konağı civarındaki kadınlar hamamına birkaç Ermeni Fransız neferi an-kasdin girerek ve kadınların feryadı üzerine çıkub savuştukları ve hamamdan çıkub hanesine getmekde olan bir İslam ailesinin rakib olduğu arabaya cebren iki Fransız askeri binmişlerse de mezkur ailenin feryadı üzerine savuştukları bildirilmiştir. Adana'da Boşnak Salih Efendi'nin mahdumu Asım Efendi ahiren Adana'da inşa idilen dans salonunda geceleyin birkaç saat vakit geçirdikden sonra hanesine getmek üzere merdivenden inmekde iken Ermeniler tarafından dövülerek ayağı kırıldığı, Adana'nın Yeni İstasyon civarında başı parçalanmış bir İslam cesedi bulunduğu, İslamlara karşı Adana'da irtikab idilen zulmün ne derece olduğu Adana'dan vurud eden haberlerden anlaşılmakdadır. Vatanperver Maraşlılar Maraş ahalisinin fevkal'ade galeyanda oldukları ve haklarını silahla müdafa'aa ideceklerini ilan ettikleri haber alınmıştır. Matbu'at-ı Ecnebiye ve Mısır İhtilali Times gazetesi Mısır'daki iğtişaş ve ihtilallerin mehalikinden bahisle diyor ki: Gönderilen heyetler sulhen bir çare-i hal bulmak cihetine hiçbir vechle yardım idemeyecekdir. Mısırlıların isyanı yalnız İngiliz tahakkümüne karşı değildir. Genç nesil her türlü revabıtdan azade olarak siyasi murakabeye karşı ref'-i liva-yi isyan etmişlerdir. ———— İskenderiye'de intişar eden “ Vadiü'nNil” gazetesinden: Bütün aktar-ı Mısriye'de vasi mikyasta kanlı ihtilalat devam etmekdedir. Mısır Mısırlılarındır. Wilson Prensipleri'nden başka bir şey tanımayız. Mısır'daki bu tezahürata İslam, Hristiyan, esnaf ve talebe-i ulum, asker, memur, amele hatta etfal ve nisvan da iştirak etmekdedir. İskenderiye'de pek çok zevatın iştirakiyle icra kılınan sakin ve edebi bir mitingin hin-i icrasında İngilizler zırhlı otomobillerle ahalinin üzerine mitralyöz ateşleri icra iderek birçok ma'sum ve bigünah kimseler hak-i helake serilmişler ve İskenderiye çarşıları ateşler içerisinde kalmışlardır. İngilizlerin bu şiddeti sefk-i dima' politikasına karşı her taraftan protestolar yağmakda bizzat Fransız ve İtalyanlar bile Mısırlılara acımakda ve bila-taksir ma'ruz kaldıkları bu mu'amele-i hunharaneyi bir lisan-ı teessürle i'tiraftan çekinmemekdedirler. Ma'ahaza ne o şiddetler ne de o mitralyözler Mısırlıların azm-i kati-i merdanelerine mani olamamakdadır. Irak'da İngilizler Times Gazetesinden: Fırat ve Dicle havalisi ile Kürdistan'ın elimizde bulunmasının ve bizim oradaki ahali için ne derecelere kadar şayan-ı istifade olacağımızı tahmin etmek güçdür. Hindistan ile Irak'daki şerait-i hayatiye arsında bir hayli farklar vardır. Irak'da ekseriyet-i kahireyi Müslümanlar teşkil etmekdedir. Müslümanlık ise bir dindir. Arabların ekseri her ne kadar ümmi iseler de Hintlilere nisbetle daha dini ve asri medeniyete daha yakındırlar Öyle bir kütle-i halk arasında Müslüman olmayan bir devlet güçlükle iş görür. Her ne kadar Şi'i vesair Müslüman mezahib salikleri arasında kavga ve niza' yok değilse de İngiltere Irak'da Hindistan'da olduğu gibi bir (ittihat ve ıttıratsızlık)dan müstefid olamaz. ∼∼∼∼∼∼∼∼ Telgraf Haberleri Denikin'e mensub 10000 kişilik bir Kazak kuvveti Bolşeviklere iltihak etmişlerdir. Bolşevikler Kazak, İslam Hükumetinin mu'avenetine karşı istiklallerini tasdik ve iktisadi terakkiyatlarının te'mini için 50000 ruble i'ta eylemişlerdir. Bolşevikler Odessa'yı işgal etmişlerdir. Kolçak ve Denikin ordularına her taraftan galebe çalmakdadırlar. Bolşevik Ordusunda Almanlar dahi bulunmakdadır. ∼∼∼∼∼∼∼∼ Hindistan'da İngilizler aleyhine isyan zuhur etmiş ve kanlı müsademeler olmuş birçok bankalar yağma edilmiştir. İngilizlerin telefatı pek çokdur. Ahaleden altı yüz maktul bin beş yüz mecruh vardır. ∼∼∼∼∼∼∼∼ Sulh konferansı Londra'da ictima ve Türkiye meselesini halledecekdir. Clemenceau (Georges Clemenceau) ve Yertelo (?) Türkiye'nin tamamiyet-i mülkiyesini müdafa'a ideceklerdir. Hükumetimiz Düvel-i Müttefika mümessilleri vasıtasıyla Paris Sulh Konferansına meali bervech-i ati takriri vermiştir. Bab-ı 'Ali usul-i idaresini mukteziyat-ı asriyeye muvafık bir suretde tanzim için adliye, maliye, zabıtaya aid ıslahata şamil ve ekalliyetlerin hukukunu kafil yeni bir teşkilat vücuda getirmeye kemal-i azimle karar vermiştir. Bu ıslahatın te'min ve tatbiki için istiklalini haleldar ve izzet-i nefs-i millisini cerihadar eylemeyecek bir şekilde düvel-i mu'azzamadan birinin mu'avenetini kabule amadedir. ∼∼∼∼∼∼∼∼ Zat-ı Hazret-i Padişahi Ermeni eytamına nam-ı hümayunlarına aid Kağıthane sırtlarında tahminen 140 bin lira kıymetindeki arsayı terk ve teberru eylemiştir. ∼∼∼∼∼∼∼∼ Ahmed Rıza Bey Nikbindir Paris'de bulunan Ahmed Rıza Bey Fransız Başvekili Clemenceau tarafından iki def'a kabul edilmiştir. Clemenceau Ahmed Rıza Bey'e son derecede dostluk ve nezaket göstermiştir. Memleketimiz hakkında etraflı malumat istemiştir. Clemenceau'nun gösterdiği hüsn-ü kabul üzerine Fransa rical-i siyasiye ve askeriyesinden pek çok zevat Ahmed Rıza Bey'i ziyaret itmeye müsara'at eylemişlerdir. Ahmed Rıza Bey Paris'de mevcud vaziyet hakkında büyük nikbinlik göstermekdedir. ∼∼∼∼∼∼∼∼ Bir Ermeni Ziyafetinde General Harbourd Ne Diyor? Ermeni Çağadamard gazetesinden: General Harbourd bir Ermeni ziyafetinde verdiği nutkunda demiştir ki: Madem ki vilayet-i şarkiyede Ermeni yokdur Ermeni Hükumeti teşkil idilemez: Her ne olsa Türkiye'de bir Ermenistan Hükumeti teşkili abes bir fikirdir ∼∼∼∼∼∼∼∼ Tekzib Olunuyor... Londra'da münteşir Pall Mall namındaki üçüncü derecede akşam gazetesinden naklen İstanbul matbuatında intişar eden Osmanlı İmparatorluğu payitahtının Anadolu'ya nakli meselesi hakkındaki müheyyiç haberler Londra gazeteleri tarafından tekzib olunmakdadır. [Sivas: Vilayet Matbaası ]
