20 Ocak 1932 Tarihli Hakimiyet-i Milliye Gazetesi Sayfa 4

İki Avrupa. Yazan: Francis Delcisi Türkçeye çeviren: F, G gı Bu memleketlerde daimi surette yerleşmiş avrupalı adedi a azdır. Tropikal Afrika'da > milyonluk nüfustan ancak 200.000 kişi past olarak 1000 de Asya mi lie ape nn Tropiklerin cenubunda bulunan aksa- mında 77.00: eye nüfustan ancak 400.000 kişi (1000 de 5) ika'da vip adedi iş daha fazladır: 86 mil yon een belki 15 milyonu (yani 6 da 1). vrupalı bu üde ne kollariyle çalışabildiği, ne de çocul larını büyütebildiğ, çin, oralarda küçük bir ekalliyet o b HAKİMİYETİ MİLLİYE AMERİKA STATÜSÜNDE RA YOR? — AME SOSYALİ Rİ. — lk LAR VE İÇT —M RİN MÜTALE TI NE DÜŞÜNÜYOR? — AME- YA BUHRANI. Bi iktisat buhranı şiddetli ze alman ve ingiliz ni İşti arapakılar, va tanlarından ay ma pahasma teminine ” çalıştıkları 8 eerveti in mahali$ ama Vi e, med iğinden, ünün temin ettiği netiyce m emi mim ve ihsalin de elde edilmesi i için, m e > ticaret, aöenteliğine, mahdut şahsi Mi yakar tatmin öle tardan. fazla kauçuk gü LE e ekli nimel e ik, TER desi temin bl e an e lar iyi olan bu ni Jar, ne ki öne ine Tefal mii çö Diğer se Sur ii ile; “Ayrupa usullerine devlikan, icar ilti ta rsindan era ve tatbiykatı da yine beyazlar tarafın dan mürakabe edile ei hakiykatte yerliyi istismara münelik oluyorlar Avrupanın gerek kanunu medeni- sinden, gerek idi mali istılahla; lan nülhem hukuki düs- turların Tiberalliğine rağmen, bunlar akibet esarete müncer oluyor & bir rejimin İri için, iktisadi istismarı siyasi Söhne küme istinat ettirmek lâzımdır. Avrupalıların bep az bulundukları el (nüfusun. 72 a 5 iiabetindey: A vrupa Devletleri vergiyi biz. di memurlariyle eri il ie lar; ka nunları Si kak imleri talariyle takviye 5 rail “do ğrudan doğruya idare,, usulünü tatbiyk ipe çe Bu suretle idare edilen yerlere “müstemleke .namı verilir., wn Avrupa medeniyetine mensup insanların daha de ei ile 16) olduseları yerlerde mevcut Devletlere muhtaı Zaim kz verili iyor. Fakat kanunların, mahkem mel bri e s ii vve 1 olan $idan ncılar ia Grinin sınıfınm elinde bulunmasına bihasa iytina ediliy: 'esadüfen k i arzet si im asi Devlerlerin lela kendi. ticaretlerine en mü- i idamı halde Si ün in tro, pika medeni ve si; 3 düstü zların zahiri. e rağmen, m evveline ei ediyor. Hakiykati a sulün Avrupaya yalnız istifadeler temin etti- Şi iddia olun: iki Müst remiekelerin fethi — masraflarını metropol bütçelerinin yüklendiği — insa n ve < le a fedai e ei eden müteaddit sefer! iştir. e e e her azman MR muazzam r; bu uzak memleketlerde meslek ya e ermi e in inç leiterinin idam mal oluy kk Peri Mami ediyo, atam ait ri müstem- Pu ekserisi sefalete düş- müş sy mali e bil iliyetleri bp Bunun için, masri iy ül bir kısmı me hemen her zaman metropol Me terettüp Ziy Şüp) n bu deere yülimeine al Orta Amerika'da vaziyet | biraz farklıdır; orada, muhtariyeti haiz bulunan devletler, e ediyorlar. Fakat bu cümhuriyetlerden in bütçe! ei arzei eder, Memleketlerini idare eden amlari ika ek e da ikrazlar yapılmak lüzumu is asıl Bu dev! e atikiğda e biri yoktur ki, dahili karılar ve fena idare yü ei geçen m zarfında hiç olmazsa bir defa iflas etmemiş olsu lâsa, bı taha li raflarını, vergi ükel- e e tasarruf erbabı tediye etmiştir. ie — hiç şüphesiz iz ASAŞ ırkların saadetine — milk yeğibr a lâzım olan maddeleri naatiyle, bu zarari lari teessüre kapılmı adan ta- Li erime 1 işgal al kıta! al leke mahsulleri ere telafisi imkânsız iz Em kas lacakları muhakkaktır. iğer taraftan yerlilerin Avrupa mamulatına ihtiyaçları ne kadar eye olur: > yel ursa olsun, nüfus e. ei fazlalığı iytibariyle r, Eski Dünya'da iymalat smaatları için e e: ii ur, Bundan peki emleke hükümetlerinin vergi hasılatiyle — Ky istifadesi için deği e Re öle par: ei — satın arı şimendifek rüler, kamyonlar, ip em ilah.. ci- m için e siparişler teşkil ediyor. 'ya, ae eş ye ee pa'nm ür RR e EN ber nın gözleri de Am usya müstesna la an Frans e e hafa- t tme . Hattâ tal dair kati bir kanaat elde edile- k, bi şe a ile akin lal e iktısat buhranı ve bu) di muh: serler husule ge- tihi henüz tahakkuksetm bakkgk edebileceğine| rm Buhran... Amerika'da Bir Gazetecinin Topladığı Fikirler, DİKALLER REİSİ NE - STLERİ LİDERİNİN FİKİRLİ A NE HAVADAF ALARI, — AMELE "YEŞKİLA RİKANIN VAZİYETİ VE DÜN. rınm iddia ettikleri gibi işin re eni çıkmak i için paranın düşme: ne müsaade etmek yoluna girme vi tehlikelidir. Hem de bu ta bulm: içi bir Sirel tan işsizlik sigortasını tesi- m ana e made Pa İ yatan Tara vir nis ie gö ö yi n ve iş sâati- ettim, arla beraber işsiz lere iş ei mi büyük işler yap ie Bu e etin esaslı 'niş bir na evakkaf eder. Mesela her ka . Bir fayda ya; 20 İKİNCİ KANUN e buhranın halli içini İ amaZı Biz genç nesli yeni fikirler üzerir lm inkılabı hazırla mak isi msaDeLaR VE İÇTİMAİ AŞ NE ime 27 Gazeteci iktisat ii b aşan o birçok ralenörleri aat ederek buhran etrafında ii kirlerini sormuştur. Bunlar bil- hassa i dirler i kokta Göre ısrar eta mekte erika it etme- e Arupaya ve bassa Alman ökülen sermi ia rulmağa karar ves rirse müşkülatı kolaylıkla izale edebilir ir, ei merikada çok intişar etmiş pi e deresi e cereyanları rr bus güçle; edir... Ayi m1 al Amerika eğ çil Amerikanm muhit -akalarında vaziyetin bir rl ia, cenupta, merkezde, şarkta, garpte vaziyetlerin başka başka olmasına gör T tarafm ayrı ted Dile al ş olu ğunu da ileri- sürmektedi: irle a a rupa a kadar e gi dee Senatosunda Radikaller de isi M. Bob de La Follette e Yollar ihtiyaca göre az- dır, yeni yollar ri Say- fiye yerlerinin el o Ti ta- mamlanmalıdır. yi ortaya birçok i iş skar iler e Bulur “Hüküm vaziyfeleri İ ir. t)fa e için "ameri ka'da Fra sa De mi elleri bağlı, ile, & Wa shin; mii medet beklerken ulak hi raz daha eda bünyesini mi di edi: Dünyanın ümitlerini bağladığ; büy i dü üküm e matbuatın en ziyade merak ettiği şey bu Aş rikann en ileri gelen bü- yük ticaret v e sanayi müessesele- rinden J0ğ! rektörleri yu iğer ti taraftan bir gazeteci A- ik nat teşkil latmı ziyaret ederek fi eğ Fi ei le amıştır. Bunlardan neleri de aşağıya derce- ii ” Senatör. Bob de La Follette ne emi üyor? merika'da esas olarak Senato” de 2 ve Kongre: iki büyük fırka rdır: Cümhuriyetçiler ve De- mokratlar... Son senelerde tür Elk Adetleri biribirine çok ya- kın an anın ihti ai düş- fır- öyük bi ob! maş de La Follete işte bu fırkanın Te- idir. - Bu zat buhran hakkında düşün- düklerini şöyle hulâsa e: > li BUHRAN KARŞIS m VAZİFELERİ, altında e ikâmet E e a edilen M. Nor- aktar hü dö- viz dteketlerini murakabe âltmâ almak mecburiyetindedir, . Bazılaz' bir ri rize rinin elemmiyek lat n biraz düşmesi lâzımdır A ika S ji Sali ardan biri açıkça demiştir m api anlaş Fen sonu- ella inan: oğru de ili. Hattâ bilakis emi buh an o rejimin doğruluğunu göster- mektedir. Bu kadar güçlüklere rağ şudu! ında vetsiz ölecek; Buhran. ia iza İŞ, ği embal: arı in sem bir memi Norman Tin vaş yavaş Amerika di fikre alışmaktadır. NORMAN THOMAS'IN FİKİRLERİ. si a Sosyalist lideri o- “İ lan, 1 ümhur Reisliğini hamzetliğini koymuş bulunan, b seneki intihapta da. esinde olmalarıdır. ivaş ken ih. ka; a ek e birer aleti halini al 7 bunlarla r YE akit bulamıyor. M.S i jeyi amele takımı ii için en Şi li bir şey addediyoruz. Teşi rü yarn Bl İ semi n yarınını dahi fena rl Me dökülen 'rmayeyi de yiyin , ken- ve kuvvetlendirmek işini göremi- cekse, bu kangren olmuş u müne bri ktır. Öyle yap- madığımız ii van buhran her tarafa sirayet ediyor. AMELE TEŞKİLATININ e Rİ NEDİR? Müt a işçil e e nie reisi & Wi m Green » İşçiler cemiyetinin murahhast an emi nda Şu çareleri ileri- yi nievelin (o iptidalarında 1. — yirmi düçi e 2 EM milli bir konfer: yap- nan kongrenin