15 Aralık 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2
Son Libya harbi bir silâh müzesi mahiyetinde idi Son Libya harbinde. müttefikle de, mihver devletleri de harbin basındanberi yaptıkları cesitli silâhlarını, hattâ son icatlarını ates hatlarında teşhir ettiler Libyada, El Alemecyn mmtaka, #inda cereyan &tmiş olan harp, şidlet ve dehsetpe, şimdiye kadar Afriknda vukua gelmiş olan harp. lerin en yumanıydı, Akdenizle E| Kattara srasında sikışmış olan 60 kilometre genişi» Binde ve birktç kilometre derinli, Aindeki dar sahada, 1939 senesin. denberi harp sanayd fabrikaları, nım çıkardıkları bütün silâhlar, birbiri arkasından, ortaya gürül, dü. Bu yüzden, bu cephe, ikinci bsi cihan harbının bir silâh miresi, bütün silâhların tecrübz € Alldıği poligon oldu, FI Alemeyan meydan harbinde, İki taraf da, üç senelik tank ma, hârebelerinin verdiği teeriitelere göre yaptikları tankları ortaya sürdüler. Almanlarm, kara hedeflerine Karsı kullanmak İçin 1941 de jend ettikleri “tank kıran top” lar CI) ba defn tankları delebilen huso »#n-.liz'erm won len ettikleri Ve bütün askeri o mitehassıslarm tecrübesini merakla o bekleikleri BS milimetre çapındaki tank kıran toplar, bu mahsrebelerde ilk defa varife görü, Almanlar, topların rirhlarmır Melemsrlıği eğrr tanklara karsı, el bombalı hususi mahiyette bir tes. kilât kallandı, Bn bamhaer asker, | ler, ağır tankları gizlendikleri ver lerde bekliyorlar ve yaklaştıkları rnman da, Üzerlerine el bombalar Ynı savuruyorlardı. İtalyanlar ise, alev makineleri kullanıyorlardı, ALEV MARİNELERİ İtalyada çıkan Popolo garetesi, nin harp mahabiri, bü alev mall. nelerinin ne suretle kullanıldıkla. rını, Bas erphesinde gördüğü şey Iş unlatıyar “Askerlerin elinde, bağlar, itâç lamak İçin kullanılan makinelere benziyen öletler vardı. Hazır ba, lumaları için emir verildiği zaman ber asker, amyunttan yapılmış ge: D.3 birer dalğıç elbisesi giydiler, “Ren, bu garip kıyafetleriyle birer müstakbel 3.000 senesine sit bavatı tamir eden romanlardiaki resimlere benriyen bu adanılara merakla bakıyordum ve kendi ken dlme vitaminli haplarla yaşamla, tak, birim baztin bisildetle gezdir Himiz gibi, temalarda tayyare ile dolaşılscnk ve arrdan kamere bir Fisek içinde gidilerek amanın. ar, tik yaklaşıp olduğunu düstinmi. ye dalmıstım, ... Ortalık kararmıya basladığı va, man taburlar, müstahkem siper. lerin önünde ise, makineleri İs'ce miye has bulunan alev makina, leri darayorlarâr *Ortalık iyice kararmca, diş. man hücuma başlıdı. Ruslar, ba, Bıra çağıra ilerliyordu. Ales “ma hinesi müfroresi, Rusların güllete: rini *eçmiye, seslerinden epeyrr yaklaştıklarını hissetmiye başla dığı amdla, ateş açtı, Birkaç sani, ye, yer hizas'ndan, kırmızı Ve kes kin bir nlev kayaadı. Konra nik sinan alevler beyazla karşun! ka, msığı birer renk aldı ve bir catırdı da başladı. “Karşıdaki gölgelerin de parla. Bığı, ileri geri kaynaştığı, sıçradı. Bi ve vere yuvarlanıdığı görülüyer, Ün Mu «lev sehröyini arasnda, biran. bofak bir homarta gürlerli ve #wsto, Yanan Ruslar, yerlerin dc kalmışlardı. Yanmıyanlar dn karmakarışık bir halde kaçıyorlar. HARP METİKELERİ UÇAY 'TOVLAR Misrr cephesindeki muharebele. İn en meraklı yeri, tayyarelerin ara barplerine iştirikidir . Tayyare hilcumları, yine Al, maânlarım harbin baslangemıin Yaptıkları gibidir; fakat o zaman. İnr, bu kadar çek tayyare bir an. dia larekete geçmiyordu. Hattâ Btalinzrad cephesinde bile, Tibya barbindeki kadar, semanıy tayyn- re İle karardığı görülmeli, İng“ İzler, pike bambardımanlırını ka. Belde, urun raman tereddüt gös. termişlerdi; fakat bu muharebe . lerde, Situka'nra benziyen ve dal, Ex tayyare kullanılar. —— (1) Bü tAbiri, “tank daf! top” gerine kullanıyorum, Mütehassıslar şimdi, bu usulü muvafık buluyorlar ve bir noktada gılmeşk bir netice elde etmek ve bu süretic harb kazanmak için kütle halimle tayyare kuvveti kul lanmanın faydalarından bahsedi. yorlar, 13 Mihver matbuniz, denizaltıları, nm yakında oynyasağı yenirok lerden bahsediyorlar, Popolo gazetesi: “Düşman, 1943 senesinde, batı, rma bile golmiyen bir sürprizle karşılaşacnktır, Yüzlerce ve yüz- lerce denizel gittikçe tekemmül edecek fenni bir teşkilâtla, bütün denizyolları üzerinde, bütün bü, yük denizlerde pusu kuracaklar ve çok dahn biyiik bir sür'atle ha. İ reket ederek İngiliz * Amerika mü, #nfaa vessitini sıfıra indirecektir, Diyor, Korryere della Sera da: “Afrika kıtasına karşı yapılmak ta olan odenizali kücumlarnm siddet ve kesafeti, şilphesiziir ki, devam edecek ve daha da arttrı- İacaktır ve bunun neticesinde, Anglo , Saksonların inkviye &uv. i yeti, ersak ve cephancce uğrıya. | cakları müşkülât meseleyi hallede tektir. Zaten Afrika harbi, hazün, büylik bir ehemmiyet almıştır, Mut İ lakin sevküilreyş ve tâbiye icaplar İ rma uyduralncaktır," Dive, Antlo , Saksonlara yum. | vee eöstertyor. MR OÖ, Elâzığ mebusu Fut Z ya vifateti Biziğ mebusu Fuat OZ.ya Çiğilte. pemin vefat ettiğin; resssürla haber aldık Merhum, 1870 de Bofyada doğ muş, Harbiyeden ve erkânıharbiye . den birincilikle mezun olmuşcur, Dir sene İstanbul erkârınarbiyet umumi Ye ve akademi harp mualimliğı yap. mıştır Mütarekede Gas Mustafa Ke, al kumandasında Halep ve Adana yadırım orduları (grupu şimendifer inşaat ve İşletme işlerinde çalışmış, MojlM mücadelede Adapazarı İzmi . ! Bilecik şimendiler müdürlüğünde ve bakarya köprülerinin tamir ve işlet me işlerinde bulunmuş. sgortacıık etmiş 20 ilkteşrin 1868 de mebus ©. larak memleket hizmetine devam et, iştir, Merhum firka kumandanı Çi, Biltepe kahramanı albay Reşat Çiğ lepesin ağabeyler olan Pust Ziyays Allahtan rabmet diler, kederi; allegi be ve mecijsimize taziyetlerimizi su. Bark Tel muhtekiri mahküm oldu Bir müdde; evvel fazin fiyatla tel smaltığı için ml korunma mahkeme, sine verflen Niko Dâskolen adındaki tacirin muhakemesi dün bitirmiş ve 8 sene büpsş 10.000 ira da para ce. yasina imabküm edilmiştir. —* Bu kadar bir bir metleket. te boşunuza giien şarkıları söyle Deni saadde edilmemesini bir tdriğ aulryamıyorur, Rize baka mza Diz gramufonumuzda beynel müsli marşı pekâlâ çaluhılıyoruz; Kümes bir şey deliyor!" Bu adarım hakkı var, Verecek #vap bulamıyarum, Gece sakin geçti 7 May 1940, Se hahleyin, mirkemmet bir tara let sapmak icin İnsilirlerin mü, meyyiz vasıfırmdan biri olan kenfor ve teşkilht kabiliyetlerin - den istifnde edliyorar. Tahtadan kollara merbut benzin tenekeleri, İs mükemmel Isvabolar İcad et, misleri, Sant 11, Vevrin'e hareket edis yoruz, Bir drfa yitrtinmiş bir yolu tekrar katetmek hona ider bir sey değil Ne ise, yerimize geldik, fmdlat postaları teşkil ediliyor; her köy methaline tank defi tep ları yerleştiriliyor, Pir ses icsek, hir nrkalnsla birfikte, Fki yolan hirlestiği bir yer da bulünan kövün #azinomnda o. turuyoruz, Yarı karınlıkta evvelâ bir şey görülmilyor. Pencerelerin tahta kanatları hemen ardıma ka. Anr nç#i. Sonra... O ne? Mitra'yöz. Ter?,. Sağ ve sol pencerelere iki mitralvöz konulmuş. bımmt, Güya istirahatteyiz. Aram, doğru yas, cek giyim eşyası İstanbul Vilâyetinden Tebliğ edilmiştir: 1 — Umumi, mülhak ve hususi bütçelerle belediye bütşelerindek ve 1659 sayılı kanunn tâbi um'es, *esc ve teşekkü'lerden aylık wan lara 4308 sayılı katun hukümeri. ne göre hlıkümetçe verilecek &i. yim eşyasının telin Ve teva 8 retine dair talimatnamenin mat, ba nüshaları ile hor mezsur tara, fmdan doldurulması Mzım gelen beyanname ve cetveller hazırlan. mıştır. 2 — Vilâyet merkez ve kazı. larimda umumi muvazeneye (ahji dnireler bu talimatname Ve cet. velieri almak üzere memur ve müs tahdemleri adedini gösterir bir | teskere İle vilâyet Mektubi Kale. talimatnâmeye göre Belediye ve Hususi İdarelerle 2659 saydı kanunun şümulüne girer müessese ve teşekki'ler beyannâ, me ile estvelleri kendileri temin edeceklerinden yalnız birer nümu m almak üzere kesa bir terksre ile Aynı kaleme müracatları lüzu, mu tebkiğ olunur. Fırınların tahdidi Kâpünüsani ve şubat aylarma ait ahmek kartları yanı şeküde (o Damga matbasamda (o bastlmaktadır. Bu İş bu ayın iT sine kadar ikmal edile. cektir Kartların halka dağıtılmasına Ayn 21 inden sonra (o başlanacaktır. Bu hurusta bir dağıtma tallmatna . mesj vücüde getirilmektedir. İstap bulda 800 birlik ve 100 firin vardır. Fırınlar, ekmek tovslatı İçin şubş & çabileceklerdir. Berlin büyük elçimiz geli iyor Ankaradan bildirdiğine göre Ber Uz böyük elçimiz Saffet Arıkan me, tunen Ankaraya gelmektedir. Büyük tlg'nın bugün şehrimizde olması muh ismrdekş balk dağıtıma birlikleri da . Hıtmaktadır, 900 bin küsur kupon ba, sılmaştar. Altın düşüyor Alim fiyatları düşmekte devam et mektedir. Dün bir Reşadiye © altını 29,20, külçe altınm gramı 405 kuruş. ta, Müsamere tehiri Türkiye Kızılay cemiyeti Küçükpa, sar vahiyesinden: Nahiyemiz tarafindan 15.120472 s2 6 akşamı Çemberlitaş (sinemasında perlip edilen fevkalâde müssmerenin saat 17 de başlamak Üzere 2912043 sal gününe taljk edildiği bildirilir ve davetiye Alan sayın Üyel erimizin ve yurtdaşlarımızın © gün ve ekatte mü. #mereye teşriflerini rica ederim. ; Jİ Memurlara ver le Ki im İlme Gy tılık etmiş ?.. Sinemada, karanl kta cereyan eden garip bir hâdisenin muhakemesi Çok uzun boylu, fskat güzel bir kadındı, Sonbâharlık ma vi bır pardesli giymiş, uzun sarı süçlarını dalga dalga oneririm» bırakmıştı, Yanında kendisi gibi uzun beşlu, fakat çak daha genç bir kazla koridorda dolaşıyor, her mahkemenin kapısmaaki kalabals ğm üzerinden hiç güçlük cekme, | den salonu seyrediyor, eğer du, | im baylar, herhalde arzu | raşıca az meraklı o'ursa birkaç da kika dinliyor Ve tekrar arkadaşı | diğer bir mahkemenin kapısına gidiyordu, Bir vakım evrakı Kivirıp Kevinip belinüeki kemere Rer.ren âit bek. İçi, çek raha geriden kendilerini takitem «heste aheste yürüyor, iki kadını gözden kaçırmıyordu. Ni hayat koridor bu şekilde birkaç defa dolanıldıktan sonra iki kas oldakça ? i'e birlikte ahenktar yârüyüyü ile | esüzlerini o ka'lar ilerlettiler ki, du saçlı genç benim Saçları» mı, diğeri de arkadaşımın omuzlu. rin oksamağa başladılır, Filmi haranı ettikleri bertaraf, artık bu yüzsüzlükleri bardağı tw srasstı, Ben de arkadasım da çiğ, lığı bastık, Elektrikler yandı, si, nmanm adamları kosin, derken simi İz için olacak beni ve arkadaşımı sinema salonunda döğ meğe giriştiler, Nihayet seyirciler i bisi ellerinden güçlükle kurtardı. j lar, Dayak yerliğimiz Adliye dok toruna raporivle de sabittir. Ken dilerinin cezalandırılmasını ve bi 76 iki yüzer lira tazminat verme, lerini istiyoruz.” Arkalası Melâhat da aynı ia, ey. tekrarlıyara't ozan Ve tazmi- nat falebinde bulunduktan sonra, dınla bekçi Adliye doktorunun ka. | hâkim, Müsemçitin admdeli sar pr önünde birleştiler, Çok uza boylu güzel kadın si sirlj bir tavırla bekçiye hitaben: — Adliye dok'oru acaha ne VA, kit gelerek ders'niz? D'ye sarılu, — Bir vak's varmış 'İn.. bitaz geç geleceğini söylediler, Şimdi ge lecelimiş. — Yüsümdeki sıyrık ile çürük geçmeden, (iyileşmeden (gelse bari, #endi boyenr'n fakat dıha büçüs yaştaki arbadaşın'n teluha gire rek başladılar. Bu sr rada da Adliye doktoru gelmişti, Bekçi arkalarınılan yetişerek ha, ber verdi, Tler ikimini birden dok. torun odasına soklü, yoğlunda bir sihemaya gittik, Tam arkamızda bu iki bay oturuyordu. Maltim ya, fılm biras sess.a seyre | fazlasma dilir, Halbuki bu iki bay, sözüm o- Fransa harbi Umumi Seferberlikten Dünkerk bozsununa kadar YAZANI RÖNE BALBO Innıyorum ve dirseğimi arkamda bulunân bir masaya dayıyarum Koluma sert bir şey çarptı, yuvar lak bir şey. el bombaları! Hayır. Bu manzar» hoş ma gitmedi; bu rada duramıyacağım!, Komutan, her dnkika bir hücu, ma maruz kalabileceğim'zi söylü. yor. Eğer hücum tanklarin yapı. İsak oluru, bunun hangi İstika, nsiten geleceğini kestirmek müm Yün değitmiş! Herhalde Almanlar Mere ve Bethine'deym!ş» Füslerimizi tahlile artik Mazum bile görmüyoruz, Şimdi dövüşmek zamanı geldi, Dövüseceğiz. Cezayir avcı bölüğü teğmenle. rinden birişle tanıştım, Onun, va. tiyet hakkında benflen daha faz. İn mslümstı olduğunu zannediyr Tum, Alman ileri kolları Boolozne zerine yürüvorlarmış! Boulozne ÇEVİREN! 27 A.MITHAT KANIK e iğ, gel, Gree kadar vaziyet sa. yarsma Kin geçti, Mütemadiyen sigara i, giyorum, Sı sırada insanm, bil, zerine mi* Genersi Sovchon ve İâzm, Frere'in orduları, şimaj ve Flanâr i mez için sinirlenmişlerd saçlı gence söz verdi, Tler iki er kek ve kaimlarm ifadeleri müd detince yerlerimle sakin Ve 565. siz oturmuşlardı. Pelikanlı bük bir sür'atle ve katiyyen sesırma. dan ma kapılmadan sunları — Hfadeleri tawmes salandır. Ban ve arkadaşım sinen nda ota. rurken, bu "ki kaldın Hirçek bos yer Halunduğu hslde #elip önümüzde ki koltükları »ardular, Her mize karşı da muhtelif konusma “raniları yoratmağa o basladılar Bir tanesi kâh sapieasını bizim ta, rafa güya kazaen düşürüyor, di. Heri de kasden olduğu besbelli ar, &»Jsşrmin seyrine mami olmak js tin basını İki tara doğru oynatıp duruyorda, Tilm sırasında da bize mütema diyen Hf atıyorlardı, Delki İnam Mazsınız, amma, hakikat böyledir. Anlaşılıyor ki bu İki kalın kendi. , lerine arkağlaş Aramak icin sine, maya gelmişlerdi. Biz her ikimiz da evliyiz, Bir aralık evli olduğu. mavzu hissettirecek sekilde yüksek * sesle konuştuk, Fakat aldırmadı. lar Bünün ürerine arkılasım sert sert söylendi. Kalkıp ©ltmemizi teklif etti, Bayanlar a'lırmadığı » Roze her halde bir is aşmak İcin olacak ki, isi birden ziyade ve bire karşı ağıza alınmaz küfürler; hasladı Tar, Ben de arkadasını da ha ahami) edemdik ve bu münasebetsizleri © söstürmak kasdiyle afırlarmı kapatmağn ça. j hstık, Yoksa dövme'lik Eğer vik. * catlarmila veya vizlerinde sıyrık çürik varsa muhakkak ki, ha mü. €ndele sırasmda kazara olmuş tur,” Erkekler kadımlarm ifadesini ve kadar sakin dintemislerse ka (Arkası sayfa 3, sütun 6 da) 26 Mayrs 1940 Gece yarısı,. acaba hilcum saati mi* Birdenbire korkane top ses" leri gürlemeğe başlıyor, İngilizler ve Fransızlar ateş ediyorlar, 7,5 lak oblslerin, ağır top mermileri, nin boğuk sesi. iy yerle. rinden sıçrıyor ve endişeli gözler. le be'dğryorlar: Sivillere gelince, bunlar bol. rumlara gizleniyorlar. Hakikaten, bundan dnha iyisini yapamazlar! Mantara dehşetli, Bütün ufak Ateş içinde, Beyaz, kırmızı yeşil füzelerin zarif münhamileri gökyü rinü silslüyor. Parasütlere bağlı tenvir bombaları, solan rşıklarmı etrafa saçıyor, top sevlerini takip €den Sarı kırmızı slevler, rüklerde görünmez tevyareleri &tYân ısı daklarım birbirine karışan nnsim. trak diyaları., Bnat ikiye doğru ufıkta yan. amlar görünüyor, Asenba Alman. Tar ilerliyorlar mı? Künsenin w. yumağa niyeti yok! Bu Cehsnhemi stes bütün gece devam etti. Gün doğüyor, Bir ars kalas, möbetim; değistirmek icin geldi; fokat, yatmak istemiyorum, Rir seyler olacağımı hirrediyorum, (Devamı var) '15 İLKKANUN — 1942 1 HADİŞELER ———— e — YARIMH TURKİYEDE ISLAHAT DAVASI ÜRKİYE le Almanya ara, &indaki münasçbetler bu dünya harbinde iyi gitti Ve gidi. yor, Bu her şeyden evvel Oümlu- riyet hükümetinin harp dışında kalmak için verdği kat'i kararın, | Almanyanır. eski silâh arkadaşlı, ğma hirmetten doğan iyi Diyet lerin eseridir, Siyasetimiz gu ge. kilde hulâsa edilmişti İngiltere ie müttefik, Almanya ile Get, Rusyaya karşt tarafsiz, Fakat bu sözler mevcut muâhede Ye müna. sebetlere uydurulmuş geklidir; en kısa ifadesi şudur; Harp dışmda kalmak! - Geçen büyük harbin beğinda böyle değildik, Türk milleti Bal. kan muharebesinden, yarnlı, mağ. lüâp ve zayıf olarak çikmişti; böy, le bir vaziyet ise dışarıdan gelen tesirler pek müsajt olur, Bununla beraber Avrupada kurulan “Uçler İttifakı” ile “Üçler İtlAfr” Dın her biri Osmanir hükümetini kazan. mak istiyordu, Fakat Çarlık Rus. yası Türkiyenin aleyhine ağır bes tböliçin karsı tarafa meyledili. yordu, 1913 senesi sonlarında bir Vi, yana gazetesinde çıkan ve Yaziyes ti izah eden makalede gu satırları bülüyoruz* “Eski Osmanlı kabineleri Ber. lin kongresi mecibineş, wlahat hemen tatbik etmekte belki hiraz kabahatliydi. Fakat az çok iyi ni, yeti olan Avrupalılar bu »slahas- un tatbik edilmemesinde Avru. panm kabahati olduğunda tere düt etmezler, Zira ıslahat para ile olur, Halbuki büytik devletler Os. anlı hükümetinin gürerük Vergi. lerirle diğer vergilerin çoğaltü - masina Pazr olma'ılar Türkiyeye bir istikraz verildiği, gümrük re. simlerinin çoğaltılmasına muvafar kat olunduğunu ve kapitülâsyon. har hafifleidiği takdirde ıslahat isin rm gelen para tedarik e. dilebilir, Ancak en ziyade müşkti. lâ şimdiki halde Rusyadan geli. Yor ki, bundan Türkiyenin wlahat yaparak terifkki etmesinin bu deve İet tarafından arzu eğlilmediği an, laşılıyor. Osmanlılar biliyordu ki nlahat yapılmasa Fas Ve İranm geçtikleri yoldan (geçeceklerdir. Kuslar slahatın Türkler tarafm. dan yapılamıyacağını ileri sürü yorlar; Avrupanm mürakabesini istiyorlar, Halhukj Osman hükü., | Meti bu iş için İsviçre, Danimar ka, Felemank gibi küçük «devletler den mütclassıslar yetirtmeyi za. len arzu ediyor, Rusya buna ran olmuyor, Türkler diyorlar ki; — Rusya, Balkan ittifakmı vü, , sude Zetiretek Osmanlı devletinin. inlarazına çalıştı; bu sebeple ona itimad edilemez.” 5 “Türkiye Üçler İttifakma gir. mek fikrindeydi; fakat yayıt bir Türkiyenin bu ittifakta bir rol oy. nıyamıyacağı düşünüldü. Elahat Yapılır ve bir Alman askeri heye» t Türk ordusunu yeniden kurar, *a kuvvet bulacaktır, günün birin. de bir milyon asker çıkarabilesek, tir” Türkiyeye bir Alman askeri he, yetinin gitmesine Rusya mani & İuyormuş, Bununla beraber aynı ladığı bu yazıdan da anlaşılıyor, KADİRCAN KAFLE Gülümsemek gülümseyememek $TE yine Haberin Alo . Alto slitunundan: “Birleşik Dev- Bu İozeağır Üç yaşında olmayıp dn daha büyük dünya ahvalini gö. Kip anlıyan bir darumda bulun:
