19 Ekim 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

HAFTA SOHBET! Tamburacı Osman Pehlivan Macasız yetişen bir sanatkir — Bir yil süren dersten — Mir havaları öğyenmek uğrundü — Evgürum Yo. kendimiz ierlet'ik, sonra — “bu İşi #wwda — Rumeli boytarmda — Kahvede otururken — Arabacının söyledi. Mötürka Bölmeye yayan giden sanatkâr — Haydi mezada — Bir kiişkii pihi — Bekçinin eset — Bir türkü öğrenmek için Nüktedanlığı, teker, Temeleri — Yürt sesı — İzmire ait türküler — Ahmet Flazimis bir fılrası « — Yazan: Münir Süleyman Çapanoğlu hlivanan mwasikile : yoktur, O kendi kehdinm hocasi ve was . lar, 67 yillik ömrü içinde Ali adın la birinden dam almışğr, Al, (bağlama) çalan bir saz sairi idi Yehlivan bu sönmlsn anenkbir İç »ne kadar der almiş, Kendisi ndan baksederken: “Ustam ça » buk öldü, bu isi kendimiz ierlet - Hk!” derdi, On üç yaşında başlıyan saz çal, mak merakı, yillar geçtikte, daha siddeti; bir ibtlâ halin; aldı, Ar * tk sazını elinden burakmıyor, ib tiği bir köy türküsünü, duyduğu bir halk havası öğrenmek için xe. te gündüz ttr bir dikkatle çinisi, yordu, Bu merak, onu öyle bir şe - kilde şarmaştr ki, duydağu bir tür. küyü geçmek, öğrenmek için, k. tanbuldan kalkıyor, meselâ Kdir . |. neye, Bursaya, Eranruma kadar giti. Bunları kendisi bana şöyle an Matrmıştı: “e YEM havaları, köy türkü. lerini 3 toplamak merakı kalbleri sarmıstı, Yem de nasıl, bir alev gibi... Bunan için Remefinin, Ansdolumun birçok köylerini, $e « hirlerini, nsahalarını dolaştım. Senin anlıyacağın milli tüzkü av. ealığı yaptım, Nerede güzel bir halk havası işitihmse hemen öğren dim, Hoşuma giden bir havan, bir tlirklinin pesinden koştum. Yanfk bir milli hava beni, mecnun gibi, zavallı bir âşık gibi arkasın” dan koşturdu, O türkünün doğdu. ğa yere kadar gittim. Bundan Ül | tekerlemeler; de vardır. şenmeğim, bilâkis zevk ve haz duy dum.” lan öğrenip zeçmedim, Mesk falan ds etmedim, Kulaktan geçtim, Ku ağu plâk gibidir, türküyü he - Mmencecik zapteder, Bir bahcede, bağırda, odida, karsıki evin oda » smda biri bir türlü söylese, bir ha. va çelen derhal Kaparım, bir sani, ye somra, hes çalar, hem okurum, Falınt bunun bir şart; var: Türkü gider, zevkim; okşarsa,”, den küvvetliydi, Bir şarkıyı he men öğrendiği gibi, Tuna boyun . dan Fizana, Firzurumdan Edirne . ye kadar, maserin meçhul sanat * kürlarının yarattığı binlerce ve binlere, türkü ve beste hâfrzasm- da yeretmis, taht İetrmuşta, 0, bir tirkü öğrenmek için Edir. Meyg kadar nasıl gittiğini anlatır. (ken, gözleri hâlâ o çünkü Keyotan İa parıl paml pariwordu, Onun sözlerini olduğu #öhi yazıyorum: “.— Üşkülerdm çarsı boyunda bir kahvede oturuyordum. Cadde den, iki beygiri hir yük arabası geçti, Arabacı bir taraftan kamçı sr sallatıp beygirleri haylryor, bir taraftan da türkü söylüyordu. Mürtü pek güzeldi, hoşuma gitti, güfte incelenip içme gömülüyor » #Gu, Sarhos gibi oldun, Bir müğdet yle kaldm, Araba wzaklasınca, Arabacmın sesi uzaklan gelmiye 'baslayınca, kendime geldim, Ken, © kendime: “Osman n8 duruyor in? Keş pesinden arabam... Bu öğretmeli. “Bu şarkıları öyle nota ile fa - | kararımdan caymadım, o Edirmeye gitmek için hazırlıkları başladım. Param yoktu, Parasır, puls ne, okuyarak, Fakat maalesef notla , rim arasında tamamı yazıfı de » Bil, snenk şu iki beyit yazılı: Ne gezersin bu dağlarda, Bu dağlar bizim güzellerin der , |, ses ANBURACI Osman Pehliva. nım böyle birçok hiküyeleri olduğu zihi nükteleri, fıkraları, Onun sa, xı kadar, hikâyeleri de meşburda, Saza fasıla verdgii zaman, dostin. | rı, onu muhakkak konuşturmak is terlerdi, Ve e, coşkun bir neşe içim» de güzel fıkralar, hikâyeler anla. tır, tekerlemeler suvururdu, hasıl çok şen, neseli bir adamdı o: mustık, Osman Pehlivan o akşam, e e Rahmetli Ahmet Rasim, o xece Osman Pehlivanm okuduğu hava Vardan behsederken şunları yazı - yorüm “Kehaneti şajrane olur da ke. haneti bestekârane olmaz mı? Dün aksam vegine 'Tanburaek miz (Osman Pehliran)ın kema” İM süsisle çalıp söylediği: İzmirin içinde top dolu iken, Kör olsun dikeni buraya diken: Ayrık değilmi boynumu büken Ağlarım sizlarım vey benim balam, Vay benim paşam vay! Seni de a'ıp gitmeğe iktidarın var, Hem de şahım var, tirküşü vak'mi gatitane dola Mi... Hircm bir çocuğa döndüm, Şiir. Ttanmasam yolun ortasma çöm. Wp büngür hüngür ağlıyacaktım. Meyws, perişan, rahatı kaçmış bir hâlde, dönerken, aklıma bir fikir geldi: Arabacılar kahvesine git. mek... Orağa türkü söyliyen ara . Ömer Ağa, ,uran çubuğunu çeke - rek; “— Osenğa dünyayı zelmiş, çağırdılar, bu xksam memleketine #iğiyor, Kenlisi Bölrnelidir, Orta lr köyüne oturur? Adı Mestam &r.” dei, “Arahis Mestann okurlağu tür. küyü mehikkak öğremneğe karar vermistim, KAhyanın verliği ce » HABER— Yüksek tahsil müesseselerinde Bir kısmı ay başından evvel tedrisata başlıyor amkk Mühend s Mextehi füzrinde uçuş yapıldı Umumiyetle 'kinciteşrinin ikin & gününde tesrisata başlıyacak o teğrisata İlk olarak yüksek mühendis | mektebi bu sabahtan itibaren ted” Fiaata başlamıştır. Bu münasebet le bü sabah yüksek Mühendis mek tebinde rektörün riymeti alunda merasim yapılmıştır. Güzel Sanat'ar Akademisinin mimari şübesine bu sene İse me. #ünleri arasindün talip olan 170 genç #rasından 39 genç İmtihan la kabul edilmiştir. Yüksek iktinat ve ticaret mekte bi ile yüksek orman mektebi an» cenk ikinej tesrin başımda, #niversi | te faktitelerile beraber tedrisata başlıyacaklardır. Ereğli limanında 3 gemi çıkarıldı Diğer gemi leşleri de dinamitle parçalanıyor Münakatât Vekâleti tarafından Ereği manın temizlenmesi; İçin burada muhtelif zamanlarda tat miş olan teknelerin parçalanıp | ibracma memur edilmiş bulunan | Devlet Limanlar: İşletmesi Umum İ Müdürlüğü işe geç başlamış o | makla berber kış gekveden evvel | bu imana gemiler için böyük teh. like teşlel eden ve şimdiye kadar birçok kazalara sebebiyet veren Üz tekmeyi parçalıyarak çıkartmış Ur, Bu tekneler Bababurnu açığın da bulunan teknelerdir. Buylar yaln: çazmır içinde gömülü tavas iârı kaldığığından bunlar üzetine Konulmuş olan tehlike fenerleri de kaldırılmıştır. Bundan sonra Bababurmu civarı demir yeri ola” Miecektir. Devlet imanları İşletmesi B reğli Umanmdaki diğer batık ge miletin dinamitle atfimnamna ve Farcalarm çkarlmasnın devam et | mektedir, | — 0 — İ Bakırköyde yeni bir meydan Belediye Bakırköyünde balkeri ö . Biinün açılarak burasmın bir meydan | hanna getirflmesi ve caddeye refüfler yapılmasını karar vermiştir. yeile ihsanâ ne kadar hürün veriyor, Kendimi bildim bileli bu seve seve dinlediğim bu sa- Öz nağamat o akşam dilâizar bir mersiye parçamı gibi tesir etti. Güya terennümden saza inka edenher parçası, bir Türk ağıyla gönlünün bu cüz'ü vatana şiddeti irtibatmı hikâye ediyordu, Malim değil mi? Te rihin aksamı mürmelesi, ekse. Tiyetle türkülerden, destanları dân terennüm etmiştir.” (Gi. Tüp ağladıklarım, sayfa: 83). — Ücdüncü yazı yarm — İlanı evvekien haber vererek fikir. ların benliği hakkmda (söylediği - | siküyetk sözleri canı sfkılmuş bir tavrla dinliyor, Bu sabah onu sar Akşam Postasr alınma Tivatrodan vergi HADIŞELER malıdır Yazan FİZRET ADİL Şanar ve bu arada tiyairo sanatının halk üzerindeki bayırlı tesirini bilmiy#n kalmadı. Hani “Meırdaki sağır saltan” bi. le, Bu eski tabirin netelen geldi: Kini bilmiyorum, fakat burada onu bir tabirden ziyade başka bir mâ, nala alacağım, O da su, Misir iç, timal işler nezareti tiyatro ve sine” manın kallımması için 20.000 Mı. sir Miralık bir tahsisat kabul etmi; Rana mukabil biz ne yaptık? Ma elli artırdık, Doğrusunu söylemek İâzımge © lirse, bizde sinema sanayii diye bir şey olmaması, sinemaların da yal nız para kazanmak gayesile bale. ket etmeleri, bu sube hakkında bir İ himaye icap ettirmez, Lâkin te yatro öyle mi? Hayır, Tiyatro, biz. ve, basta otez senedenberi hemen hemen hasbi bir sekilde çalışan fedakâr unsurlar ve kısa bir müd. için hamleler yapmaktadır, Ba va. devletten görmesi yardım muhik iken iş tamemen aksine oluyor. Onu, vergilerle körletiye rar, Herhangi bir bakkal istediği kadar rakı satabiliyor, Doktorlar, ictimniyatçılar bu içkinin halkm maddi ve manevi mevcudiyeti İçin ? na Ve konservatuara me hacet yardır?, Onlar, simdiden kapat. mak, tiyatrodan vergi slmak rilr niyetine de uygun olmaz mı? Ta. bil olur, Böylece iktat temin & dür; trolardan ne kadar vergi a rir, Bakrmz: Şehir Tiyatrosu ge. <ön mevsim, dram, komedi kısım. tarımda çocuk (temsilleri ve tarihi lirasını vergi diye vermiş, Yani züzde otuz beşini, Halen bü vergi nisbeti de artmıştır Ve yine aynı hasılat miktarı Şehir Tiyatrosunda bu se, ne de elde edilebiirme, verilen i i uyurken gördüm, Tuhaf sey! görüşemiyeceğini ne kadar kolay allahammarladık diyebiliyor. İnsan banları düşüne cek olsa hemen mevristeniye tu. twilaeak; farlı heyecanla otomatik mukavemet bundan ileri geliyor. Son gece miydi, yoksa bir gere duha evvel mi? İyles bilmiyorum, İ bolmas, ve masası üzerinde yazılı » | Ropenhaş muhabiri ve kars; da sergiye yirmi, yirmi beş bin bira kadar bir zam lâve etmek icap & desektir, Yani, yuvarlak hesap 110,000 iralik hasılata 58.000 li. ralik vergi verilecektir, Tiyatrodan vergi meselesinin balli, zanneğildiğinden fazla mü. him ve müstaceldir, Eski Yunan Kültürünün ve sanatmın tiyatroya neler borçin olduğu malömdur, Ba bakımdan sanat ve binnetice ah - lâk endişesile hareket eden tiyat. ro kurtarılmazsa, halk başka ce reanlara kamlacaktır. Bunun en hafifi de, cazibe; ile esasen bu giinderi hükümran olan sinema ib- tilâsmn artması , O sine. ma ki, buğünkü haliyle, körpe di. mağlara yanlış, sahte hayali bir hayat, bir âlem telâkkisi aşılamak ta, ve bu zavallılar, hazmedilme miş görensklerle felâketlere sürük. İemektedir. FİKRET ADİL MiLLi ŞEF At koşularını şereilendirdiler Ankara, 19 (Hususi) — Reis” cümhurumuz Mili Şef İsmet İnönü dün, ipodromu şereflendirerek at koşularını seyretmişlerdir. Mit Şef, bir ara, localarından inerek sahaya gelmişler ve Koşacak atları yakmdan görmüşlerdir. Bir hitabet müsabakası bayramı için bir hitabet müsaba kası Müsabakaya müsteşarı Ankaraya" bas wodöndü Bir müddet evvel şehrimiz geler ticaret vekâleti müsteşarı Cahit Za. mangil, Ankaraya dönmüştür. Müs, topar buradaki tetkiklerinin netice . sini tlcsret veklilne bildirecektir. Kasapların deri şirketi ini arttırdı Bundan altı ay kadar evvel der - mayesini (500 bin iiradan 1,000.000 Türk Urasna çıkartmış olan vs his. sedarlarının en büyük kısmın İstan, bul kasapları teşkili eden gark deri Türk anonim şirketi İş bacımi sürat, le genişlediğinden şimdi sermayesini bir misli daha arttırarak (iki miyon “Türk lirasına çıkarlmağa © teşebbin etmiştir. Şirket heyeti o umumiyesi bunun için fevkalâde bir toplantı ya. pacaktır. Şimdiye kadar şark deri şirketinin beheri 20 irak hamiline muharrer »İ ei bin bjesesi mevcutta. (o Şimdi bu hisseler yüz bine çıkarılmaktadır. Küçük bir hırsız mahküm oldu Al Taycan adında küçük bir hirsiz : çecuk, Edirnekapı , Bahçekapı tram, vaylarından birinde doktor Hilmi Öz. demin arkacebindeki cüzdanını çal mış, yakalanmıştır. Çocuk, verildiği cürmümeşhut mahkemesi o İstanbul yedinci aaliyo cezada 20 gün (bapse mahküm olmuştur. en dazlak başlı bir sönm Tikayıt bi rtsvırin cevap verdi: — Artık iş işten geçtil, Daha sonra Bordoda Reji bana Sir Evelin Copa dair bir fıkra an alttı, Bu ihtiyar Tur oğvarında bir şatoda oturuyormuş, zAten resmi odamlır, her halde hava hrcamla” rma Karsı emniyette bulunmak &- çin şehirden oldukça uaklarda i yerleşmiylerdi. Reji Sir Kvelini si Yarete gimiği zaman oğasm boş bir mektup varmış, “Saym veli ve Aziz dostum: “İngiliz . Prins Kbiefiğ, dai © Tesim Turda kurmak zere size bildirmelde haz duyarım, Aynı #8 mahda... Evdin mektubunn bitirmeğe ve geldiğini valiye haber vermeden Turdan ipi kırmıs, Şindi o da öte. i Kiler gibi Bordo yolurdn.., Bizde Turdan ayrıldık, Sobah saat dört buçuk, Sokaklar, yollar da duran arabalar müstesna ol . mak yere bos zibi, Tamn eski bizimle beraber seyahnt ediyor; bahse değmiyen hir karı köcn, Er. 79 İLKTESRİN — 1942 PARE —: olmamalıdır | IR fabrikanın, yüz Jira ke dar maaş alan muhasibj an lata: — On dört yaşmdaki kızım sık sık bademeiklerinden hastalanır Aldırmıya karar verdik; annes bü işin meşhur ve sta bir dokt râ yaptırılmasını bir isim üzerinde durdu; ben de götürdüm. Muayeneden sonra smeliyata ka rar verildi; üeret hakkında konu gulmadan evvel doktor benim ne İş yaptığımı, kazaacımın miktar, nı, maaşımdan başka gelirim be lunup bulunmadığını wzün uzun sordu; bunları mânasız ve yersiz bulmakla bember cevapsiz birak» madım, Sonra birkaç dakika içim #ayılm ve ceza görsün de nicin birkaç dakikalık basit bir ba'lem. tik ameliyatma iki yüz Hira iste yen hekim fnuhtekir sayiimasm? Böyle bir hekime yalnts muhtekir değil dahs ağır bir sıfat takmak da haksızlık olmaz, Hastaların derdlerini urun wzun dinlemekten bıkmıyan, ilâer fakat sanırım ki pek arafmmlar dır. Hekimler bu kadar maddi ob mamaldlırlar ve “apartman” de nifince evvelâ onları hatırlamak modasına son verilmeldir. KADIRCAN KAFLI ri bir kamyon wi altına alınmışlardır. Tahkikata de. vam olunmaktadır.