18 Eylül 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

Osmanlı tarıhın n yazele süluklarına aksıtmem'ş sayfaları Osmanlı padişah ve vezirlerinde Türkçü Turancı var mıydı? Osmaz'ı Türiderinin bazı vezir» İcimde Türkçülük imanının bülün duğuna şahit olmaktayız, Türk he, kanlarının en utularından “olu üzere (o gösterilmesi (zaruri lan (Topel Timur) un, bu yüksek Türkşünün, Tür ittihadını vöcu, getirmek hususundaki vasiyeti: ni, oğlu Mirza Şahrah Sultanın 4 sutmadığını görürüz, O zaman halâ samanlığı, yani ptu perestiği muhafaza eden Türk Hi uly Hâkanlığına, kendisile beraber, bir çok Hânlarma elçi göndertine- si, ve bu elçilerin dini ve milli bir gaye ile göndermeleri, Türkçülü- gün ve Turaneılığm en bariz br bürhaneder, Bu pütperest Türk Hükanına el. çi gönderin . Timur zâde Mirza Şahrah Sultanm oğlu Basinkır Mir zanm elçisi (Hoca Gıyasettin Nökkas), yazdığı (Hitay sefaret- Buresi) ile, bunun dini hiç bir ma, hiye haiz olmadığını ve sırf sahili o #epheden yapıldığını açıktan açığı taassubun tesiri altında kalmaya, rak ortaya döker, Bunların öyle muzram, öyle wuhtessim şehirleri vardır Ki; uzunlukları fersahları baliğ oldukları halde, genis, dü. eaddelerinin bir nçundan bakildı- ğı saman öbür ucunu görmek müm kündür, Hele mabedlerimizle mabadları temsil eden öyle şöheser büyük keykeller , öyle tezhip ve tersim e dilmiş duvarlar ve sütanlar bular nar ki, Hoca Gıyasettin, dini (2, avubun tesiri nlümda kalmıyarak bunlar Betlandıra ballandıra sn tatmzstar, İslâmiyetten sonra, resmin Ve ona mümasil! şeylerin yasak edik weleri hassbile . islâm Türklerin unuttokları, müze ve mizeeiliği de Lu açik fikirli Höcn petperest ürkler diyarında görmüş ve bize en inçe beforrüntma kadar tasvir etmistir. Bu müze on bes kat üzerine kus Tuksuş em'azzam bir binadır, Mi marl'gin yüksek derceesine balı Mz ki, bu muszzam bina, çuk kuv ti br üşmir ditun üstünde dö- ner,, Hor “kahr bir devreye, bir su mfa ayrılmıştır, Evvelce gecen bir Pâllanım muazzam bir sureti gö- rülür, Ona wi esyalar mohfur. dur, Ve İh, ilh.. Halbuki, ba 20 manda Avrupa mürenin ne olduğu na bitmiyorda, Mon medeniyeti, ve medeni" Hn beslen miyar olan zevk ve ite cikstlerini ds 'unutmamış, mehhubelerinden — vesniresinden, büyük bir isiikn ve alâka ile bahse Cen sahifelse doldurmüştur, İşte İslâm olmayaa bu patpe- resi Türklerin, bitarat ratslüman; bir Türk tarafından yazılmıs bal ie: VM0 tarihirle, en mes Ücni br vir ölan Damad Nevse., hirit #brebim pasa, esbak seyhütis” Mm Kücük Çelebi zadg”delületlle. üzbekçedlem,” Grimiştir. Hiç süphesiz ki, o zamanlar, gilruh” tarafmidan tan uğrayan bu eser, bir kös Hrea metrük bırakılmış ve muğtu.. Nüslinlar da teksir edilme temin mişti, Ali Emiri Efendi Merkum, birkan eserde (Mi sefaretname sinden) bahsedildiğini görünce, bünu terceme ettirtmek için “çok aramış fakat bulamasııştı, Nihayet şeyhülislâm Küçük Çe'ebizade İs. mail Asım efesilin'n bu tereimesi biricik gl yazması kitap eline g mis, ve'hemen tabettirmişti, Onun bu pek büyük hizmetini söken ile” Gaydetmek bir borçtur, Eserin te, Wifi tari vi BEK dir, Iste biz burda mevmumuza te- mas etmek isteriz. Cshalet ve ta, assabun şiddetle hüklemrin olduğu” bir zaman dnmad İbrahim pa, Sayı bu milim eseri leresmeye teş vik ve tahrik eden sebep nç idi? Nasıl olup da İstanbuldan ayrıl. mans olam esbek seyhülislâm KU m Östetizle Pamaft di, i üeye”tereiime et. “bir dl Yazın: R. Ç. n renmek için zamanının modasmn ittiba ila Arabi ve Furisiyi neden ihmal etmisti? Bütün bunların cevalı, tek bir İ oktada toplanız: O zamanlarda da küv İİ bir Türkçülük ve Turancı. We cereyan'arınm bulunmasında dır, Bu ögroyan kudretini göstere memekte mazurdu, Hijâfetcik, ve enün mevhum ve sakat düşünrele. ri, Kendisi için bir zit ve bir ru- ti, Bühassn putperest Türkle- Tin Türklük camsı arasma girme, lerine bir türlü müsande edemer Onlar islâmiyeti benlmseme , miş Türklüğün hududu harncin, atılmışlardı? Elimize geçen şu kilçük vesika lar, Türklük ve TTuramelik aki delerinin birçok eski bilgili İnsan- tarda da bu'unduğuna, sateâ hay retle görülen eserler meydana xe tirildiğine yegâne şahittirler, CA, sıkpasa) nın Türk dilini himaye maksadile gösterdiği asabiyet ve feveranın onun şahsında doğmuş Ve büyümüş bir hassa"olmadığına, manlesef az olan şa misâller deli'- dirler, Şimdi serbestçe diyebiliriz ki: Bagünkü fürkçülüğün fik tohum. larını, asırların unutturduğu, gizle wgi Türkçüler ve Turancılar ara, sında aramak lâzımdır, Bundan iki yür, dört yüz, bin sene evvel ve hatti tarihin kayde baslanmadığı yamanlarda Türkçülük ve Turan - calik vardı, (Firdevsi) nin O (Şehnamesi) bunu isbatta en müsbet bir vesika- dır, Bin sene sürdürülen (Turan, İran) davaları, nihayet Cenriz ve gayeleri, Aksak Timur ve siyaseti, büyük. Tuklu Türk imparmorler Zunan temel ve esasları ve niha. yel Osman'ı devrindeki hareketler Tursnerlik ükhlesinin Türler ara sında yılajmaz bir kuvvet halinde kaldığını gösterir, Şükran ile görüyoruz ki, din davasi altında, birçok milletlerin hnlitası halinde bulunan Osmanlı saltanatı devrinde de Türkçülük, Turancılık vardı, Zayıf olmasına rağmen akide ve gayesine iman ile mücehhez bir kuvvet ile sarılmıştı; bunu, gözönüne koyduğumuz müs, bet dekTler ve vesenlar söylemek tedirler, > Şimdi bütün tarihçilerimize ve bilhassa karih kuranumuza teret- tüp eden bir vazife kalıyor! Mezar tasları tetkiki arasında, eslej Türk gülük ve Turancılık cereyanlarınm da tetkiki ve bunların balandurı, larak gözönilne konmalarına def, let etmeleridir, Çünkü be büyük ve mülim İsin meydana çıkatıla. HADER — Akşsi Pusta» MER Erzincan Abidesi Milli Şefin, felâkeizede ka. dımı göksüne basan iotoğraf. larına uygun olarak” yapılacak Erzincasın 100,00 sartile ya. pulucak büyük bir Abidentu Türk hey, Keltraşlari arasında müsabakaya ko, Bulhüsniz takarrlür ettiğini yazmış tek, Bu burusta aldığımız malümata güre, büyük, bir Zelzele felâket! ge, girmiş olan Erzincanın büfün bir ia ih boyunca cümburiyeje minnetini «»ediaştirscek olan bü abidenin izi evlâdını enkaz altındu kuban vermiş olan Türk anasının tesenisini Büyük Milli Şefin göksünde arâmasını tesbit eden şaribi fotoğraftan iin almarax Yapılmam muvafik görülmüştür. Mü Şef İsönünün Erzincan: tem 4 en kadını göğsü üzerinde şefkat, Te sıktığını gösteren ve Törk birini pek güzel temsil eden bu sahnenin ay | ven yaşatlmasmda en çor muvaffak olan Türk heykoltraşmu #bidenin in. şasi ihale olunacaktır. Ekmek fiyatı arttırılıyor İktısat müdürü fırıncıları haklı buldu Belediye İktwat Müdürlüğü, fr rmetlsrin, odun ve tuz fiyatlarile igçi gündeliklerinin arttığını ileri #lrerek ekmek fiyatlarına 40 para züm yapcması yolundaki teklifle * rini nakir bulmuştur. Karar, bu defa da belediye daimi eneümenin we tetkik eğilerek bu hususta bir karar verilecektir, Belediye Fen Müdürlüğü taşınıyor Belediye Fen müdürlüğü önümüz deki hafta içinde Beyoğlunda Tepe vazında Standart Gin belumannu b. Daya taşmacak ve belediye İktisat müdürlüğü 'de belediye fen heyeti bi- nasmna nakledecektir. İstandart oltin de dördüncü Vakıf handa evvelor bu kumpanyaya mit 4. ken bilâhare iktism; müdürlüğüne in. tikal eden yere taşınacaktır, Belediyeler buğday alabilecerler Dün akasm Ankara radyosunun ! kildirdiğine göre, hububat müstalr #illerini alikadar eden bir wifi Korunma kararı, buzünkü Resmi Gazetede intigar edecektir, Bu ka” rarla 15 temmuz 1942 tarihli ki» ramsmeye yeni bir hüküm ilâvş «dilmektedir. O kararla 1942 mah Bili buğdayın bir kuma e! ko | ekti, geri kalan #atyi serbest Dilmesi için himaye sart ve esas, | Lrakılmakta, el konan mahsulün tr. N nakli, başkasına temlik ve hibçsj Bumu bolmak, mezar taslırmı | yasuk edilmekteydi. meydana çıkarmaktan büyük bir sevap olaraktır, Zahmetli bir voleuluktan sonra An ve Misters Wazdenald Orlean- dun döndüler, aninitıklarına göre, Orlgan mubacirler!e dopdolu 'mis, odalar em pahalı #mis, hem de bulanayormus, İlkisi de Paris iş gâlinden sonm burada kalmayı djişünüyorlar, şayet ben de Paris- te kalacak olursam beni de evle rine pansiyoner olarak alacaklar. mış, Bu fikir hiç: hosuma gitmedi. Dostlarım için Almanlardan endi- Tan gavetssinde Romadan se leh enteresan br telgraf var, Ko- : ininin İtalyanın harho şirişini bildirecek olan ; nutkunu baika dinletmek için hiitiir sokak lera öparlörler konuyormus italyan gareteleri Almanların Yenilmez hir kuvvet olduğanr Ve vak'nda Pa FİN Üzerine yürğreceğini yazıyor - inws, Bs suretir Fransızların İtal, yava yanaşma”; hakkımdaki dü şiineeleri boşa çıtayor, İtalyanlar Kâvâlin esrarengiz riyaretlerine al dırmadılar demek. Marbiye nazır'ığında Dürok Al manlarm tuttukları köprü bas'arın dan üç tanesinin, Amiyen, Beron, i İşte veni karar bu hükme biri İisna koymuştur, Buna göre, hes Yaran: Aleksander Vert ve Ham köprü, başları, çok endişe verici olduğunu söyledi, Peron dı- laylarında ehemmiyetli miktarda Alman piyadesi toplanıyormus, Dü rok Alman'arın Parisi Fransadan ayırmak İçin Ruen üzerine yürüye ceklerini söylüyor, Çok Kötü hir ha ber, Dürok her pün Veyzandı gö- rüyormuş, Başkomutan hâlâ üm i<, “Size herşeyi o söyleyemem, fakat birseyler hazmiıyoruz, mu , haklıak Almanlara kötü bir oyum oynayacağız.,, Almanlara mükava- met edeceğiz, deseydi, belki ina nabifirdim, fakat Alrınnlara kötü bir öyün oytamak düsüncesi ben; birkat daha endiselendiriyor, Han feransdan sonra Albay Tomayı Ai, munların tuttakları köprü başları hakkında xorguya çektim, Albay General Veyzandin niçin bu köptü baslarmünki Almanlara taarruz et mediğini sahsan anlamadığını söy m un şamaadantari hazırlanmâkta olan Mi Şef İnönü! saklarmış; hepisinin üstüne ds m tün büstü böyük bir kalabalığın iştirikile ve merasimle açılmıştır. Resrlmiz açılma töreninde bulunan davetleri 76 nahiye müdürü (orada) Tevfik Güç. Müyl gösteriyor. üç seri sahte 'karns y akalandı Son yakalanan sahi e karneler ası'ların- .dan güç ayırt edilecek mükemmeliyatte Belediye Iktisat Müdürlüğünde bunları teikik için bir hoşei kuruldu Belediye fktıs2* o müdürlüğü ek mek sayım bürosu son © günlerde kö'liyelli miktarda sahte o ekok karnesi yakalamağı başlamıştır, Ba ekmek karneleri şimdi İcullam, ve eylül ve birinci teşrin aylı raslısus olen gri renkli ekmek kar nesine nazaran daha koyu “renk, yeşile yaklaşır açıkmayi renktedir, Bu karnelerin benz tesbit eği yen eller tarafından sürütmekt duğu anlaşılmakladır, O Föket bu karnelerin barı mıntakalardaki rınlarda zuhur edişi ba ellerin © #mntakalarda © çalışlığı Kanaat, vermektedir Sahte karneler meharetle — taklit edilmiştir, Diğer o karnelerden gw rılması için yanyana gelirilmesi ve dikkatle bakılması lâzımdır. En md- him farkı renkledir. Bu © İtiberle firincıların dahi bunları farködere den aldıkları zebabı hasıl olmakta” dir. Maamafih fırıncıların da bu meselede müşlerek hareket elmele rirden süphe edilmektedir. Bu sahle karnelerden başka şim- diye kadar daha az meharclli tak'it edilmiş iki nevi karne elde edit miştir ki banlardan sisbelen az Zü- hur etmiştir, Belediye. iktmat mödürlüğünde teşkil edilen üç kişilik heyel sahte olduğu kamasti hasıl olan karneler üzerinde — telkikler | yapmaktadır. Bir taraflan tahkikallu devam et mektedir, Bir muhtek'r sürgü ne mahküm o'du —— Kumaşçı Brod' da tevkif edildi İpiik ibtikârı yapmaktan İstanbu: birimei milf korunma mebiemesinde muhakeme edüen Tüzded* Piyer Leri esüdesinde Tücir Mermer, Mitamem #iç Sine, sekiz ay Kemana sürüldesin: ve bin Ura ağır peru cezam döğme, sine karar verilmiştir. Bundan başka Sultan hamamda kumaş tüccarı Simon Grod've tez gühterı David Ruso üç in ira di Berinde kumaşt satışı gyarmamak , dan suçlu olarak vertidiğ, birinci ko runma mühakemesince tev<if edilmi; lerdir . Lüz bercunn ödememiş mıntıka orda #kmeklik ihtiynci için bi yatişr üzerinden ve icabında o « palın plabi'eceklerdir, icen Muzaffer Esen leyerek ilâve etti: “Herhalde bas Wmutanm. birlen gizli bir fikri var, , dilber 78000 İngiliz askerinin Münkerkten boşaltıldığını söyledi, İyi havadis, Acnba kaç Pralsiz as- keri boşaltıldı” Şimdi a#ker olan ve Marbiye razırlığında epeyce bir mevkii bu İsnan Rober Lanj, Madam Şray- derin ili oğlunun İngâtera tari, kiyle baztin Mavra geldiklerin; ha ber veri, Kadımcağır günlerim beri oğullarından hiçhir haber a- lamadığı için deli divane oluyordu. Madam Sravder saçları bembeyaz fakpt yüzü çok genç bir kadındı. Radikn! parüsinin en yani gelen- lerinden sayılır. Partinin bütün Konsrelorinda onu Daladiye i'e Onmi Smit arasında oturmuş gö , rürsünüz, Fakat simdi o hararetle Kongre zamanlarından asırlarca mrakdayır, Albay Toma Dünkerk. ten de lüzumu kadar buğany| Ticaret vekili izmirde Bugün Üzüm ve İncir piyasası açılıyor İzmirden bildirildiğine püre Ticv ret Vezilj Doktor Behçet Uz, Denizi, tironlne bağı hususi vazona dün ge, 8 yarım İzmire gitmiştr. Vekil, bi in, İzmiir İacir, Özüm O Borsularını aşacaktır. ANTALYADA içaret Vekik Bebçet Uz, İzmire hareket etmedön önce Açalya Halk evinde şerefine verilen ziyufette be yanatta buluüsrak Antaiyuda gördük / erimdeni memnun) yeni bildermiş, An, talym bolhkmdu mevcut şerefi, çalış. Kanlık ve kadlışinaslık — gislerini öv. müştür, İktisat Vekili gitti Bir meüddettenber, şehrimizde İyi Hansa İktisat Yekili Sirr Day, düz ukşamki eksprasle Ankaraya dözml; tür, rin dai» hiçtir rakam vereni cek'ni tekrarlayın duruyo: h Aksam yemeğini Rujsda yedim. Hujo 1927 denberi Paristeki Ame- rikalılarım toplu bulunduğu Tolan tailır. Sahibi zecen seng öldü, Şim d lokantayı damadı işletiyor, Le kantanın açıldığı günden beri hu radan ayrılmayan ihtiyar carsan bana yeni havadiler verdi, Sa. vatsondan çelen birisiyle konmuş » muş, Francırlar ve İngilizler çok wi döğösüyorlarmış, Sen günlerde bitüm Fransızların ordülarına kar şı İtimatları arttı, Fekat hükümet adamlarına olan itimatları günen güne azalıyor, Garson bana bir de güzel saka yaptı, İtalyadan bahsediyozduk, Zeki garson: — İtn'yanm dedi, Çelik pakta sadık kalması milli ânenelerine hi Janet olar, Oradan Flor kahvesine sittik, Sen Jermen kilisesinin üstünde 40 Tok, yeşil, giizel bir gök yilzii var, Merşey gniin va tatlr. Solaflar boş ve karan'ık, Parislilerin bircağu Paristen ayrılmış olnenk, Kahvede Kalvaya, bir askeri baylara Ve yıl lardanberi tanıdığım venzin Fran, siz avukatı Kutara fesndif ettim, Kutar simdi asker, Subay değil er, (Devamı Burj kadınm hiçbir hastalığı olmadığı enlagılmış ve dün bitirilen muhe kemesi sonunda tahrik edilmiş ok ması da gözönünde tutularak 10 sene milddet'e ağır hapse mahküm edilmiştir, 1 SS LKLUL — 195 HADİŞELE TARA Birbirinden mavz ve yazı ça anlari, Hırsizliğin çeşidi var; unz. Zan Jar zaröreşten doğar; bazdarı İse | #a oldukları için, haçta fetemedik halde, bunu yaparlar; buna ruh be leri Kirptonmal diyorlar vakrile 4 yada bir Piremsesin yumurta çald si bir yerde okumuştum; sem de | Gığı yomurtuları o şaftonuş küle den, ne znman ve nemi çaldığım İ zarmış: vakjt vaki diyaret eder, b ras hayran seyrine dalarmmz, Ha berken kulede üücevberlerden bir zine bulunduğunu sanırsy; öldük #önra varisleri tarafmdan heyecu kule açtırıımış, yüzlerce belki, bin © kolümuş yumurta bialmuştar; am © zaman ravalı Prensesn bandı unlaşılmez, Mevsu ve yazı bizde Yümmurta Sahn wee bir şeydir; böy oldi Halde çalınımığa değer mi? Mele b rek ve şuurla yapılırıa?, Şu sırada ortalıkta mwemun kğ var; kabul etmelidir Ki, gazeteler « mualarin yerim; tatmremzlar; btsela rolleri ve muabiyetler başkadır, Bi güzeteler artık mahdut wahitelerie Kıyorlar; ajuns habereri, şehir ba disleri, bir iki fikra ve mara'e ie | lr bb mahdud sabifeleri dolduru riyor, Sabep küğudm pen pahalı © sudur; bükümelin gaseteere yapi kalaytığı mecmualara da yapızyası Bi derecede Hazumludur “Yarın 57, mecranın son yısını aenbi gördünüz mir Kağı Yeş altı isli bahalandığı be zam ön büyük kıtada, renkli ve bel kü U bir meemun Basçırmmnc güçlüğü İste bu meenmanm sahipleri katlar biliyortar, Bu sayıda, yar yazanl pek yakmda ilgilendiren bir de mal ie var, “Haber, okuymemarı için » ha mersklidir; zira Bir mifiddet ev Lâcdri, kenş mabarir Oğur Özdeş tahmmaş Füze Mahmet Yesari aif bir hilküyey; hemen hemen çald nı idin ediyordu, Oğur Özdeşi hiç olrumadsın; mü. fan maksadlle yazdığı makalede d kate Biyik bazı noktadır war, Bir muna İştirâk ederim; gerrrkten fikirler ayn; zamanda iki veya dal Gok kineenin zekânmdan iyşiıra! Zetey, birter öne #ieteleri Gerirmen) şintir. o fikirlerin tohumlarının bulunduğuna, henüz söylememiş ol #umuza, yahuç, söylemeğe kudreti, yetmediğine delile eder; bunun severiz. Bazı mevruların Gn muh muharrirler o tarafıncam knlland. #ağrudur, Mese; “Çifte (He ismindeki piyesin mevcun #et bin ne evvel bir Yunam makarrir; ta fımtan yazılmıştır; Garp birçok harrirler — çaraftından da yorıldıkı. sura bize gelmiştir. Faket »öyleyiş tarar enli birbiricin ao mez; kelimeler ve cümlem bir si ca çalmış olmasından şüpbe otm hnlesrzlık değidir. Kaldı xi Oğur deş henüz pek gençtir: bu yaşta menin tam müânâsile “roman, Y mak bence inllimazdır. «eu bir sim okuynevinr hard bara alraduk. rı halde olgun kimselerin seğremey ; erinin sebebi nedir? Mu dm sevi meselesidir. Her mal onu <kupel sormalı, Kadircan KAFLI Ma'ıdat gel'rii vatandaşlara ucuz orzak Kazınçlarmı muayyen Manş © ücretle temin eden ve geliri sabil olan vatandaşlara maliyet fiyat na yakım fiyatlar üzerinden devlet teşkilâtı tarafından zar gıda maddelerinin başlıcaları! tevzi etrafında tetkik yapılmak tadır, Böylelikle, bu gibi vatan drşlarm pabaldiktan fazla müte essir olmamaları temin edileceği umulmaktadır. Kirac:sin öldüren Kadın 10 sene yalacak Ankaradan bildirildiğine göre, Tabarin barda çalişin kiracısı Nizarı tabanca ile öldüren terzi Me iâhetin ağır ceza mahkemesinde| görülen duruşması bitirilmiztir. Melâhat pazârtesi ginkü duruş") maşırda birtıkım geyritabii hare ketler yöpmış ve bu yüzden de mir şahede &'tna alınmasına karar ve» rilaisti, Fakat muayene ettirilen