24 Ağustos 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

Istanbulun imarı karzısında Tarihte Istanbul, halde İstanbul STANBUL imara muhtaçtır, Elden geldiği kadar da çalı, #liyor. Bunu İnkâr etmemekle be” raber, imar icin sarfedilen pata - Bin tem yerinde harceğildiğini de söyliyebilmek ancak, Avrupadan gelnelerin gözlerine Yedikuleden Sirkeciyo kadar tam bir mezbele- ik göstermemekle mümkündür. mölem Şekle giren bir gok mahsllelerin sokaklarında hâ. MB otlar biterken Taksim meydani ile, asfalt yolların bir kıymeti var mıdır? Fuknt zamanım propaganda &j - yasetinde sehir güzellikleri büyük yeri, Taksim, Fiminönü, turizm ile küçük bir alâkası ve münnesbeti olmıyan “Ortaköy”den evvel en ha” sit bir insanm da kabul ve tasdik edeceği, Avrupa treninin iie Yedikule ile Sirkeci arasıdır, Fğer Prostun plânında bu yer, son Mer kaleye birakiimış ise, bu, Klod Farer gibi hâlâ bir sark sehri gör mek, mümin mertebe bu şarkılı. ğr İstanbu'un sırtına yüklem-k ar yasundan ileri geliyor, denebilir ve ihmal; hiçbir zamanda makul kanburluğu biz Türklerin eseri mr dir? İstanbul bizim elimize geçtile ten sonra mı düzgitmekle hitireme diğimiz harabe haline girdi? Tarihçilere bakacak olursak bu kabahmt doğrudan doğruya bize yükletilir, Ve hiçbir ncı hissedil - meden İstanbulu bu çirkin hüle sokan Türklerdir denir ! her seyde olduğu gibi Türk sırma yüklemekiş eski Yu” nan ve hristiyan tarihelleri ken ” dilerine pek büyük bir şeref hisse &i ayırabilirler, Bunların tariflerine Röre, Bizsaslılar zamatında İstaw” bal genis sokaklariyle, meydanla » siyle, bahçeleriyle, aymiyle buzün- Li raip wehirlerinin Bir nütünesi halindeymiş!.. Gönül avlayıcı za- rif binalarla, âbidelerle doluymus" İmiş? imaig! imiş! Bundan yüz elli sene evvel yaşa. mış olan hir Franz müdekiğki A. da, Jnsberenu kulağımı doldır ran bu rivayetlerin sahi olup el - Yazan: . €. madıklarına merak eder. Derin bir tetkike girişir. İnce elemelerden sonra şu hakiknte vasıl olur, Hu Jüsatan veriyor”z: “Yunan tarihçilerinin İstanbula Türklerin raptından evvel pek gür vel göstermek istemelerine Fağ » men Şurası muhakkaktır ki sukut. tan evvel bu şehir, ne bugünkü halinden daha mükemmel bina e « dilmişti, ne de bugünkünden daha güzeldi! Türkler nasl “İstanbul yerlilerinin elbiselerini aynen ka bul ettilerse, şehri de bu haliyle alarak, mimaride de Bizans sitilis, ni kabul ettiler, Hususi evlerin bina şekilleri tamamiyle eski Bi ” zans tarımm Kendisidir. Alime asırdan sonra kalan übideleri de birkaç kiliseye inhi » tar eder, Ahşap evler, dar sokalr lar Türklerin Bizmetan aldıkları bir miraster,” Demek ki, İmar faaliyetine bü, yük bir engel olan köhnelik birim değil, fakat bizden evvel İstanlın la sahip olanlarm bir kabaharidir, Mamdolsün tetkik €dile edile bir çok düzeltmeler gösteren tarih, bi. çare Türklüğe yükletilen bu kaba hınti de yavas yavaş yeketmeğe başlamıştır. Biz Bizamsı buçünkü haliyle, bugünkü köhneliğiyle al * dik. Bizim yalnız kabahntimiz, bel ki İstanbulda mevcut olan hayati, zevki öldürmek olmuştur, Bu da «ki taassabun meş'um bir hediye. sidir, fakat hayatı, zevki öldür * mek t* gariptir ki hâlâ eski zihni, yati bir türlü terketmek istemiyo- ruz, Beyoğlunda bol bol eğlence yer lerine müsaade ettiğimiz hakla, İs- tanbulu, güya ondan bir parça de gilmiş gibi her türlü zevkten mah” ram bırakıyoruz. Meselâ Beyoğlu » bün bütün bahçeleri geceleri acık tır, Halbmii İstanbul parkları ak, şam saat sekiz oldu mu kapıları. »n asma kilit asarlar! Orada eğ » lence yerleri iliye kadar, burada m bire kadar ncıktıri Seben ne? Bu muammayı Heteircek nirna büyük bir bravo... Unutmamalı ki, tahdid edilmi « yen zevklere sahip olan memleket lerde dedikodu yoktur ve olamaz, Bu hakikati Napolyon pek iy! an lamış ve zevki medeniyete bir mik, yas olarak kullanmıştar, Oduncular fiyatı düşürüyor Böylelikle mahrukat ofisini darbelemeğe çalışıyorlar Yeni kurulan mahrukat ofisinin uzun müddeti e ii pu » acağına İnanan ve fiyatları indir. Memekte ghdleşip tarar eğen İs - tanbal odun ve kömür toptancı * ları nihayet odun fiyatlarınm yük» #elme mevsiminde fiyatları indir meğs beğlomışlardır. Bütün yez w dvnun çekisini 10,5 11 veil5 Kiraya satan oduncular şimdi bu f> yalı 10 liraya kadar kormişlardır. Halbuki, yukarıda da yağlığınız gibi normal zamanlarda yazın ucu? olan odun fiyatları ağustos sonları ve eyiüi başlarında yükselmiye başlardı. Oğuncular, tam ofisin satıslara taşlıyacağı sırada fiyatları ba $e kille kırmakla ofisi darbelemek Bstemektedirler, Ba şekilde balk cöunmu artık birkaç kuruş farka bakmıyarak her zaman alışmış ole duğu depodan tederik edecektir, Ofisin sıtma basinasile bera « ker fiyat'arm (biraz daha kırılaca” $ da söylenmektedir, İnönli gezisinin csas inşaatı ik mal edilmiş ve tarhlar çiçeklen » Öirilmeğe başlamıştır. 30 Ağüstos ta ağılacak olan gezginin e havızı inşa edilemediğinden up | nun yeri şimdilik yeşil saha haline konulmuştur. Fakat cümburiyet bayramına kadar buraya bir havus konulacaktır. Evwvelse Taksim meydanı tara » fmdaki meriivenler üstünde bay * ramlardn otrivünlerin kurulduğu yete riksedilmesi münasip görülen İnöçüü heyielinin daha geri alin ” mas tükarrür etmistir, Çürkü bu takdirde 12 metre yükseklikte olan übideye agağılan bulerkirir. takdire İ de'bir sey'görtümceektir. ANCAK âbidle geri almarak'bütün Beyetile görülmesi imkân dahiline konul » muştur, Gezsinin ortasına açılan turas * lar taş parmaklikları iki güne kadar ilmal edilmiş olucaktır, Halkm gezgide oturması Yüzlerce ara yaptırılmaktadır. işin Karadenizli Ali al “Ama herkesin hakkını vermek lâzım Kafirin başı bizim kürekten sağlammış, pencerenin çıkımtısma otar. Ktrafmdakiler kahkahadan kır Hyorlardı. Birim Karmlenizli de ko, muş, bir ayağını yun taraftaki ka” uuştuğu adamdan çok bunlara ke loriferiri üzerine dayıyarak ayak | sıyordu, ya. Likin bir sey yapamr parmaklarımın ucuna geçirdiği ağı | yordu, Nihayet kuşağını iki örüyordu, İplik makarasını küçü- tavırla ve hızlı sokup çkarıyordu, ki nasıl ördüğünü fark ve gözle ta. kip etmeğe imkân yoktu, İnce w zon İırmuna ve daima müstehsi müstehzi güldüğündan yanıpıriles. miş ağzıma bakmes kendisinin mut aka Karadeniz kıyısı evlâtlarm ” Gün olduğunu anlardımız, İşine öy. lesine dalmıştı, ki yavas yavaş bü #rea toplanan kalabalığı furketmi yordu bile, Bir aralık kendi kıl. ğmda olan bemşerilerinden birisi kalabalığı yararak ilerledi ve nce aöele bir solukta boşandı: — Ali, Al ne yapayirınn da, kenditi okayikanede mi sandm, Burasının adliye olduğunu unuttun Etrafmdakiler gülüşerek takıl - dılar: . İç)| — Ne yapsın, hem ziyaret, hem İNÖNÜ gezgisi| uma tamamlanıyor” epi e erin m Süziyonle, rek gayr biyer ORİDORUN © nihayetindeki | duk deliklere o kadar alışkm bir korkmuş, geri geri giderek acı acı wnlan yürü büzülmüştü. AN ağını cebine yerleştirdikten | yemenisinin burnunu yere vu » me anne ül — Haaa bak buna diyere''m yok, Ama velâkin kardeşim sana ben diyeyim, ki bir dalın be Vüf: ta- Mersinlilerin 2700 Sirkecideki yangın iyle | tartaklıyarak beline yerleştirdik » tön sonra, yins o müstahzi yam - yayuk gülüşiyle yavaş yavaş uzak. Mastı, Sorgu kâlimliğinin önünde toplanan (o arkadaşlarınm yana gitti, Bu kayıkçı ve balıkçıların adir yeye toplanması ben! bir hayli me. ralılandırmıştı, Ben de arkasından yavaş yavas yanlarma yaklaştım, Fakat hemen parlayıverir tabiatte olan bu Karadeniz; uşuklaria çok ihtiyatlı konuşmak Tâzrmxeliyordu. Orm içir Alinin sinirlerinin şatış” masını bekledikten serra: — Merhaba Ali, delim. Nasıl bu sene balık çok mu? Bana urun uzan bakıp tanmağa Fakat tanıyamadı, tanıya, madı ama, herhanri bir yerde gör müş olabileceğini *ansrak fazla düşünmedi ve: — Balik çok beyim, dedi, çok ama, vakit yok, dedi, — Niye be Ali? — Niye ölnenk, ki beyim, bale tana sabahtanberi burada bekiç , ZA AGUSTOS — 1648 am HADİSELER PAR AEE Harp mesnileri ceza yörürler mi ?.. IR tarafta tayyareler bomba yağdınriar; toplar ortalığı allak bullak ederler; tanklar ho. murdanırlar ve makinelitüfekler tzhlikeli ve kurkunç geveteliklerini bitiremezler, Ötede diplomatların çeneleri bunlamdan yeri kalmas; ittifakları kenetlemek için karşı - lıklı komplimanlar, yeni müttefik” ler elde etmeli vaya tarafsız bir devleti öteki tarafa kaptırmamak için tedbirler; barpten sonraki va. ziyet hakkında, görüşmeler, hatti harp mesullerine verilecek ceralar üzerinde fikirler,.. Birisi hes on kuruş çalar; a; ea hapsedilir; yaralama hi i de bazan pok ağır ceza ile hiter; iasarlıyarak öldürenler öldürülür. Marpte ise yüz binleree, milyonlar ea insun cephelerde cani verir; se bebi harptir; harbi kim çıkardı? Herkes mesnliyeti karşı tarafa atr yor, Harplerin mesulleri cera görür. ler mi? Aslâ, demiyorum; gören - ler vardır, fakat yok denecek har dar azdır; bü itiharla harp mesnl. lerinin cezasız kaldıklarını söyle » mek yanlış olmaz. 1914 * 1918 harbi patlıyacağı sr rada bunun önüne geçmek isteyem ler vardı; zira onlar daha İnsani ve genis minada düşünüyorlar: f4, cinnm dehsetini ve büyüklüğünü takdir edeb'liyorlardı, Harbi iste- miyenlerden Fransada meğhür 808 yalist mebus ve blyük hatip Jores basta gelir; susturmak için öldür. yiruz, — Neden? — Hiç.. hani küreğimizi parala- dık da, hem de yepyeniydi müba- rek, Ben diyeyim bir, sen de iki de fa suya girmişti, iyi, kilreğinin parçalan » ması ile buraya gelmen rosmda ne milnasebet var, Kürekçi dikki” uma gitseydin ya, — A be yine cahil konusayir sun? Kürek suda psrçnlanmadı, ki, — Ya? — Halkı parenladı, Hakkı, — Zoru neymiş senin güreğinle? #isinden” — Yok be canım karileşim neye davacı olacakmışın onlan, O da » vacıdar benden, — Yine anlıyamadım. — Allah allah, Sen de hiç mak, tep meĞreso zörmedin mi yahu? küreği Hakkının kafası parçalaiı, mek Hizm, Küfirin bası bişim kü - Tekten xağlammış, Berez'lyanın harp ilanını lirası ne oldu? şa dağıttığı kuponları şimdi Wemruniyetle hükümeliz sayıyor? karşıladılar Mersinden bildirildiğine göre Mer. Londra, 24 (A.A) — Bütün | si yerli mallar puzurlurı idaresi iki müttefk - milletler Müttelikler DÜYÜK | Yerli mallar pazarı 10 kuru. harp ilânmi memnuniyetle aşil moşlardır. Pravda #atetesi şöyle demekte Ör: mak üzere beher 10 kuruş mukabili. Dün saat 17 de Sirkeci 'ttas » yonunda <Devlet Demiryollarını &it rampada duran tel bobin ve si? tulumbası atndiklarmm âmiba * iâiğ kosmı, manevra yapan bir İc motifin bacasından sıçmyan kret. ömlarlâ tutuşmuşsa Ön yanın, wiaiye tarafmdan süratle söndü » ir, Brezilyanın | A7 kadar evvelce halka kolaylık ol - İBarbarosun türbesinin yolları Behsliye, etrafı yeni şekilde tan de resmi damgalı kuponlar dağıtmış. | zim edilmekte ola Beşiktaşta büs tır, Bunlardan ellerinde bulunduran . yük Türk amirali Barbârowm tür- unmaduğun bir şahsa söylemiyesin, — Canrm dundan ne çikar, ki? — Ne mi çikar? Alimal'ah Yu, mus 'baluğu bile çıkar, Yeşilköyde dünkü uçuşlar Yesilköyde Nuri Demirağ tay > yare okulunun kurulus yldönümt münâsebetile dün Nuri Demirağ tayyare sahasmda uçak ve pili rör miliabekaları yapsimestır, terilere 14,40 da başlarmış hal — Mana, şimdi anladım, demek #en Hakkı ile havza etin, kadm, küreği başma indirdir. sarılın öyis mi? — Hah hah, tamam, em de 11 Niralık kürekli vallahi, Daha kuvganın nasl Kafasını mdiğini soracaktm, ama mübaşir bırakmadı, Aliyi çağırdı, Ali yine husağmı tartalladık - tan yemenisinin burnunu yere va. çıktığını, İ tenistiyenler tayyare le uçuru * | saral ayağına verlestirdik muştur, Nuri Demirağ tayyarele Mv va ras İ ea sarşnn hüütmiiğine giris, ark rinden bir filonun eyilif içinde bir | ge ge ze | Kafası... Ama horkesin hakkını ver lar yerli mallar pazarlarına gitükle-| benii civarıdaki bütün yolları yeni | yut turnesine çikacağt haber Ve Almanya Bresiiyayı korkutarak | ri vakit sözde Der istediklerini gin , mihver aleyhtarlığından vasgeçiye | bileceklerdi. Şimdi hangi o vatandağ mek istedi fakat takmdığı tavır | bu kâğıtla mağaza giderse, (hükmü tamamiyle aksi tesir yaptı, Cephe | yoktur!) cevabile karşılaşmaktadır. böytelikie, siyasi mağlübiye'e uğradı, Efgan istiklâlinin yıl dönümü belen Yedi gün sürecek şenliklere dün başlandı Poyavor, 2 (AA) — Röyter: Marine dün Kâbilde başlanmıştır. Mizu krali Zakir Şah millete hita. ben radyo ile yapılan o bir şöyle demiştir: Botün tanhbütlerine sadık kalmak ve mutlak bir tarafsızlık siyaseti ta. kip etmek süretile o memleketimizin büyüdü, Hitler yeni bir | Mademki bu kâğıtların bülksati yoletu, nigin dağıtıldı? Mezsinin nüfusu yu. varlak, hesapla 27 vin olduğuna güre halktan bu iş için 2700 lira toplan #miş oiiyor, Mersinliler, bu paralar ne oldu demekte ve inde eöilmesini şete- mektedirler, ,Ticaret vekili Ankaraya döndü Ticaret Vekili Doktor Behçet Uz, dün eleşâmki ekspresle Ankı- raya dönmliştür. Vekil istasyonda vali, tearel vekâletine bağir mü » esseseler müdürleri, ticâret ve sie vayi odası araları VE dostları ta - yafından uğurlanmıştır, ii. —— Bir pastane kapatıldı harp dışmda kalmasmdan çok sevinç | (o Harbiyedeki Haylayf pastaneti, ve bahtiyarlık duyuyorum... ” Tahranda Askeri mektep müdürü bir talebe tarafından öldürüldü 15 kuruşa satılması İâzmmgeler dondurmayı 20 kuruşa sattığı için ş mahkeme kayariyie ve bir hafta wüddetle kapatılmıştır. Toplantıya davet Visl, Dü (ALA) — Tahrandap al, Diş tabibleri cemiyetinden: nan bir habere göre, #skeri mektebin Mutat alti aytık toplantı Cağaloğ. müdürü Şahap eski bir talebe tara - Wi Kübta odammda 284,942 cuma gü. imdan iin Katil yakalan, | mü vent İZ de yapılacağından cemi , ra yet szasınn teğriflerj rica olunur, den parke olarak yaptıracaktır, Taymisin birosunda,, İnziliz. ha“ va kuvvetleri il beraber bulunan Züzeteri Renslen dönmüş, Rens istasyonu bu sabah Alman ucnkla. rı tarafından mitralyöz atesine tu tulmus, Yollar da bol bol ateş al » tına alınmış, Müttefik av uçakları nın cephede gölgesi bile görünmü. yormuş, Gazeteci dün Bazili gör * müş,Bazilin yoensüp olduğu tayya- re filosu bol bol parayütcü indire, bileceğine kani, Boşaltılan havs meydanları bombardıman edilme - miş, Almanlar bu meydanları Ken dileri kullanabilmek için iyi bir halde bırakmak istiyorlarmış, Fran sızlar boşaltılan hava meydanla rna mitralyözler koymuslar, Bun- lar dn yere inen Alman paraslitei. lerini öldürüyorlarmış, Muhbir her eyi karmakarışık ve çok bozuk ven wöylemekten çekinmi » "Kikar hâlâ buna inanmuyor, Fn. kar yine ilâve ediyor! — Doğra olsa bile, bu yalnız e ne'kurmaym müdafaa sisteminde kocaman bir bata işlediğinizöste - pir, Jilber hareket harbi tabirini ha” dalı buluyor, Buğümkü harbin mi, nası Majino sisteminin tamsmiyle iflâsıdır, Hulâsa Alman istilim yi. riyor, Malbnki Fransa 20) sentilen j beri istilikümlarma güvenerek bu İöstilidan hiç ürkmüyordu. İleriye rilmektedir. Yazunt rey Vert bir mütalâs sürecek oldum — Fakat Fransızlar Almanla - rm cepbede açtıkları cepleri ne * den kapamıyorlar? z dilber cevap verdi; — Hanzi vepten bahsediyorsun azizim? Almanların cephede açtr Zr çelikler cebe değil, Kocaman bir pantolona bensiyor, Rönoyu dinlemek üzere Mebusan meclisine gitmedim, Başvekil; din. teyip de ne yapacağım! Yoksa ben de varifem; asmıya Mr basladım? Miebir Şeye aldırış etmemek çok fens bir şey, Ya MWuso'inj ne yapr yor? Alman muvaifakıyetinin bü yüktüğünden ürkmeye başladı mr acaba? Otobüsler meydandan kayboldı, Rensden ve baska yerlerden mu - hacir taşıyor ve orda vakliyatma yardım ediyorlarmıs, Bu halk üze rinde “erin bir tew- Trrakktı ve #arn mabarebesinin karanlık güle — Fue... dedi, hani... böyle bir vardır da, | dan da kapı kapandı, NUTAT ŞAZI 13 Çeviren: Muzaffer Esen pir lerini hatrlattı, Belki de aynı se bep Yüzünden taksilerin birçoğu da yokoknuş, Halka mahe vasi. taları kullanmak Bayırlı bir alâ - met olmasa gerektir, Marbiye nazırlığmdaki konferan sa gitüm, Albay Tomas hâlâ emin görtinmiye çabalryor. Almanların gok ileriye gidemediklerin; teyit etil, Sedanda esaslı bir değişiklik cimamıs, Yani Almanlar ebenmi yetli surette ilerİİyememişler. AL kay Almanların" Kaona, Bense, Kopiyenye, Boya girdiklerine dajr olan rivayetleri net arı yalanIndı. Ben bü dedikoduları işitmemiştim. bile, Fakat metürlü Alman kav. vetleri Şalona yetismiş gibi görü nliyorlar, Şalan Marn nehri tire - rindedir, Gazeteciler toplantıs da Pöü Pariziyenden Şarl Moris çikanlan dedikoduları panik w » yandurmal için besinci kol tarafım dan atılmış havadisler olarak tav düler, Geçen Büyük Harbin ilk kur, hanı o harbin çılmınsına çalışan 2» dam olmuştur; kimbilir onun arka” sından, harp istemiyen ne kadar çok insan daha vardı; daha doğru- su harp istemiyenler öldüler, iste. yenler yaşadılar, Rusya imparato- ra Nikolayı harbin patlamaması uğrunda elinden geleni yapanlar arasinda saymalıdır; zayıf iradeli bir adamdı; ogenerellerin şöhret hırslarma karsı koyamadı; sürül lendi, İhtilâj sırasmda saraydan çok uzakta bir boğremdn dört kızı, karsı, oğlu, hismetçilerile birlikte #uryunla öldürüldü; ölüleri bir tas örağma atıldı, sonra yalıldı, Ma » car nazırlarından Kont “Bizsda harbin aleyhinde olanlardan biri dir; bu uğurla çırmmdı; didindi; harp sonunda kaşsaydı kurtulurdu. Kaçmak imkânı da vardı; kaçmadı ve ölü bulundu, Harbi körükliyenlerden yalar Kont Stürg öldürüldü, Diğerleri, Gran Dik Nikola. İzvalâki; Rertold, Botman Holveç, Kayzer Vilhelm, Yanıskeviç ve dha birçokları harp bittiği ve dokur milvon genç ölüye malolduğu zaman dipdiriydiler; birer #onarin İstirahate çekilmis » lendi, Hipodromda kanlı bir oyun oynatarak yorulmuş adamlar ei * Hiydi'er, Doğru istirahate hale ları vardı, bu harp sonunda baska türlü mü olacak? Kadircan KAFLI Festival bır akşam Bebekte Yafmurin baya dolavmsile tehir olunan İ Oyunlar festivati bu #kşem Bebek bahreeinde stat 21 de yapılacaktır. Dünle jein vapar ve tramvay termin eğilmutii rf etti, Albay södlerini Söyle bi tirdi; — Dün haberler kötü idi, buna zağmen herkes İyimser zörünlüyor du, Bugün haberler dahn emin. Fakat herltes bozsundan based: » yer, Albaym sözlerine rağmen ben bugünkü haberleri dünklinden da ha iyi görüyorum, Nevs Kronikl gazetesinden Bur- den bugün mebusan meelisinde çok bunaltıcı bir havanın hâkim oldu. ğunu anlattı, Heryo ağlıyormus, Bu sözler bana Heryonum Biyeriç Kongresinde söylediği bir cümleyi hatırlattı: “Fransa asırlardanberi medeni" yet mabedini ber hücuma Karsı mubafaza ediyor”, Doğru sözler. #nkat bu sefer hür cum çok şiddetliye benziyor, Röno nutkunda Gamlenin değiş. trileceğini ihsas etmiş, Hilber Bo- halinde görmek istiyor, Ru akşam söylenen sözler daha ümit veriei, Merlis koridorlarmda söylenen sözler, göre iki general vaziyetin iyilesmekte olduğunu Rö moya söylemis'er, Üçüncü bir ge meral —belk; Jiro— bir hafta içer sinde anbit bir cephe drabilees ğini iddia etmiş, (Devamı var) im