24 Ağustos 1942 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 1

BAŞMURARRIRI Ahmet Emin YALMAN — Vatan Evi — Cağaloğlu, Molla Fenart sokağı: 30 . 82 Telef. 24136 - Telg. VATAN İst. Pazartesi 24 AĞUSTO 1942 | Yıl: 3 —Sayı: 677 «DOĞRUYA DOĞRU - EĞRİYE EĞRİS Fiyatı MENFAATİNİZ... VATAN'In Küçük ilânlarını Salı günleri 4 cü sayfamızda okumaktır. 5 Kuruş Yedek Subay Okuluna sancak Merasimden intıbalar Yeni teşkil olunan Yedek Subay okulu alayına sancak verme töreninden iki intiba & det kaldıktan sonra Orduevinde akşam ziyafetinde bulundular Turhal, 23 (A.A.) seyahati yapmak Üzere 20/8/942 hur İsmet İnönü 21/8/1942 cuma Samsun 23 (Hususi muhabirimizden) — Bu sabah Ladik köy ensetitüsünde tetkiklerde cümhur Iİsmet İnönü beraberlerindeki zevatla birlik- te atomobilie seyahat ederek saat 17/30 da şehrimi- zi şereflendirmişlerdir. Milli Şef, sokakları dolduran binlerce halkın tezahürleri arasında doğruca Vilâyet konağına geldiler. Bir müddet istirahatten sonra plâ- ja, oradan da şehir klübüne gittiler., Burada bir müd- şereflerine Şehir bayraklarla donanmış ve her yer ışıklandırılmıştır. — Orta Anadoluda bir tetkik saat 22.30 da Ankara'dan hareket buyuran Reisicüm- 9 da Kayseriye gelmişlerdir. Orada yarım saat kadar halk ile Halkevinde görüştükten sonra yollarına de- — M Milli Şef — Orta Anadoluda tetkik seyahat- lerine devamla Samsuna vardılar vamla Sarımsaklı bulunan Reisi- mişlerdir. Bu köy duktan ve enstitl saklıya avdet ve | verilen baştan başa perşembe akşamı günü sabah saat etomobille Bünyan kasabasıma ve oradan Pınarbaşına bağlı Pazarören nahiyesindeki köy enstitüsüne gel. man yerlerini gezdikten sonra aynı tarikle Sarım- muvasalat buyurmuşlardır. Reisicümhurumuz 22/8/1942 cumartesi sabahından öğleye kadar Sivas'da Vilâyet dairesini, I şereflendirmişler ve bir çok ilgili zevatla görüşmüş. | lerdir. Saat 11.30 da | Sivas civarındaki çimento fabrikasına giderek fabri- kanın inşaat ve tesis işleri üzerinde alâkadarlardan izahat almışlardır. istasyonunda trenlerinden inerek enstitüsünü tetkik ve teftiş buyur- talebesinin ziraat işlerini ve har- oradan trenle saat 22.30 da Sivas'a Halkevini Reisicümhurumuz — otomobille (Devamı: Sa, 3, Bü. 6; da) £ emleket kimsenin çiftliği y” —Â.ve Brezilyanın harp ilânı değildir Yozan: Ahmet Emin YALMAN E &ki günlerde bir memur- dan bahsedilirken — «filânın adamıdir», «filânın oğludur», «fi. lânın akrabasıdır» demek — âdetti. Bugün çok şükür böyle lâflar a- zaldı, fakat ortadan bütün bütün kalkmadı. Bir tarafta kendi kabi- liyetile yerini hiç — doldurmayan bir memura tesadüf ettiğiniz za. man halktan hâlâ şöyle sözler işi- tirsiniz: — Dişli adamdır, kimse yerin—w den oynatamaz, çünkü filânın ık.W rabası, filânın shbabı, filânın sınıf arkadaşıdır. İktidarlı, fakat işi hakkında a- lâkasız bir memur — görürsünüz, sebebimi sorarsınız. Boynunu bü- kerek: — Arkası olan yolunu önünüze geçtikten sonra,.. Diye cevap verir. Hiç bir şeyi ciddi tutmayıp gü- nü gün etmeğe çalışan bir gençle konuşursunuz: — Kulak asma, piston bulmağa bakmalı... der, geçer. Bir kalem âmiri, dan bahsederken: — Devam etmiyorlar, çalışmı- yorlar, fakat ekmeklerinden ola. caklar, acryorum, haber vermeğe bulup memurların- içim koymuyor. gibi sözler — söy- ler. Bunların —hepsi, — memleketin; şunuh bunun tasarruf edebileceği bir çiftlilik diye telâkki edildiğine delâlet eden alâmetlerdir. Böyle şeyler bize mahsus mu? Hayır, her yerde var. Derebeylik devrinin berbat kalıntılarıdır. De- rebeylik, hizmete karşılık himaye esast üzerine dayanmıştı. Bir a. dam derebeyinin mensubu — olur, ona hizmet eder, derebeyi de onu himaye ederdi. Meziyet ve hizmet esası üzerine ilerlemenin yolunu tıkayan bu gi- diş, her memleketin en ağir has- talığıdır. Osmanlı devletinin su- kuta uğramasının başlıca — sebebi budur. Fransanın ölümüne sebep olan âmillerin de başında gelir. (Memlekete âit haklara, usullere, menfaatlere maskeli bir derebey- lik ve zorbalık şeklinde — tasarruf edilmesine karşı her yerde müca- deleler vardır. Bizim de çök esâs. li bir mücadeleye İhtiyacımız aşi- kârdır. Bunu yapmazsak, bu geri kalmış toprakları lâyık olduğu se- ükseltmek — imkânlarını vı”ye(noî::ı.: Sa. 3; Bü. 2 de) «o> Eeva_dğgı[aü Kalinin tarafından kabul edilerek itimatnamesini verdi Moskova, 23 (A.A.) — Yüksek Sovyetler meclisi reisi B. Kalinin, 22 ağustosta yeni Türkiye büyük elçisi B. Cevad Açıkalın'ı kabul etmiştir. Büyük elçi B. Kalinin'e itimat. namesini vermiştir. üü Ticaret Vekili Ankaraya gitti Bir haftadanberi şehrimizde tet-|lediye Reisi Dr. Lütfi Kırdar, Be- kiklerde bulunan Ticaret — Vekili | lediye İktisat müdürü Saffet Se- Dr. Behçet Uz dün akşamki eks- | zen, Teftiş heyeti reisi Necati Çil- presle Ankaraya gitmiştir. ler, Mıntaka Ticaret müdürü Ba- Vekil Haydarpaşa garında başta |ha Enger, Ticaret Vekâleti me- Mearif Vekili Hasan ÂN Yücel ol- | murları, dostlart ve gazeteciler ta- duğu halde, İstanbul Vali ve Be- rafından uğurlanmıştır. Gedik usulünün devam ettiği yer Burası, pahalılığı da önleyemiyen Ticaret ve Zahire Borsasıdır İstanbul Ticaret ve Zahire Bor- sasmın tüccar lehine ve halk a- leyhine oynadığı rolü, dünkü sa- yımızda etraflıca izaha çalışmış ve demiştik ki: «Bugün piyasada kara borsayı doğuran yalnız Ticaret ve Zahire Borsasıdır. Borsa kendisine ait o- lan binde 2 aidatı toplamaktan başka hiç bir şey yapmıyor. Sun'i ( Nuri Demirağ Gök Okulu Dünkü tören ve uçuşları on binlerce kimse takip etti Hırvatistanda vahim İsyanlar Mihailoviç kuvvetleri İtalyanlardan bir şehir daha zaptettiler fiyat yükselişleri, muvazaalı satış. lar, spekülâsyonlar, borsada günü gününe kayiıt yapılmamasından leri gelmektedir. Borsadaki kara- tahta süsten başka birşey — değil- dir.» Bugün duracağımız mesele bor- saniın esas bünyesine aittir. Yedi azası, tüccarlar tarafından Devamı Sa. 8, Sit. 4 e) (— General Mihailoviç Berne, 23 (A.A.) — Doğu Hiırva. tistanda vahim isyanlar ve köylerde (Devamı: Sa. 8; Bü, 4. de) e yerana yapılan dünkü törenden intıbalar Nat Brezilya notasının dokuz maddesi Rio de Janeiro, 23 (A.A.) — Brezilyanın Almanya ve Italyaya bildirdiği nota aşağıdaki şu dokuz maddeyi ihtiva etmektedir: Coğrafi durum ve zengin kaynaklar bakı- ' $ — mından müttefiklere büyük yardımdır GAS 2 — Pan - A BAF Ç ilân edilen tesanüd beyannamelerine ve Birleşik Amerikanın uğradı. ının (Bevamı: Sa. 8; Sü. 1 de) // Harp ilân etmek üzere Montevideo, 23 (A.A.) — Uru- guay Hariciye Nazırır M. Guani cumertesi akşamı Reuter muha. birine, Uruguay hükümetinin Bre zilya ile tam tesanüt halinde ha- reket edeceğini söylemiştir. Mon. tevideo'da sanıldığına göre, Uru- guay hükümeti pek yakında mih- ver devletlerine harp ilân edecek. tir. Berlinin haberi yok Berlin, 23 (A.A.) — Yariresmi kâynaktan bildiriliyor: Brezilya ve Uruguay hükümet- lerinin Almanya ve İtalyaya harp ilây ettikleri hakkında resmi hiç bir malümat gelmediğinden, her- hangi bir vaziyet şlınmaktan ka- çınılmaktadır. Uruguay | ç Cordeli Hull Brezilyanın pervasız kararını ve cessur takdirle anan bir mesaj gönderdi Londra, 23 (A.A.) — Almanya ve Italyaya harp ilânı hakkında Bre- (Devamı: Sa, 3, Sü. 2; de) .?. Brezilya filosu denize açıldı Brezilya ve Şilide birçok Alman tevkif edildi Londra, 23 (Radyo) — Resmi bir tebliğ neşredildikten sonra se- ferberlik iİlân edileceği bekleniyor. Brezilya filosu şimdiden denize a- İAlman-Rus harbli Moskova, 23 (A.A.) — Sovyet geceyarısı ek tebliği: Kletskaya çevresinin birçok ke- simlerinde Rus birlikleri karşılık taarruzlar yapmışlar ve Almanları muhtelif meskün mahellerden Sü- rüp çıkarmışlardır. Sovyet kıtaları Don nehrini geçen Alman kuvvet- lerine ağir kayıplar verdirmişler- dir. Kotelnikovo şimal — doğusunda Almanlar taarruza geçmişler — ve Rus mevzilerinin bir köşesini del- mişlerdir. Krasnodar cenubunda Rus kuv- vetleri, Alman taarruzunu düşma- na ağır kayıplar verdirerek püs- (Xazısı 4 üncü sayfada) kürtmüşlerdir. Bu çevrenin başka Kafkasya Kotelnikovo ve Kras- nodar'da karşılıklı taarruzlar bir kesiminde Rus kuvvetleri, şid- detli çarpışmalardan sonra — yeni (Devamı: Sa. $; Sü. 6 da) — çılmış bulunuyor. Landra, 23 (A.A.) — Şimdiye kadar batırılan Brezilya gemieri- nin adedi 16 dır. Bunlardan altısı son hafta zarfında batırılmiştir. Santiago du Chili, 23 (A.A.) — Büyük kısm! Almanlardan mürek- kep olm#k üzere gizlice Chili'ye giren 50 den fazla yabancı cumar- tesi günü Santiago'da tevkif edil- mişlerdir. Almanlar Arjantin, Pe- rou ve Bolivyadan gelmişlerdir. Ria de Janeiro, 238 (A.A.y — Harp ilânı bildirildiği strada so- kaklarda sevinç içinde büyük halk kütleleri toplanmıştır. Beyanna- menin neşri esnasında Brezilya po- lisi, ellerinde verici radyo cihaz. ları bulunan birçok Almanı tev- kif etmiştir. Kaptansız vapur Bunu, yeni icat bir gemi sanmayınız, Ada vapurunun kısa bir macerasıdır Dün akşam saat 17,15 de Köp- rüden adalara kalkan vapurda çok enteresan bir hâdise olmuş, bir kıstm yolcular telâşlanarak, kor- ku geçirmişlerdir. Öğrendiğimize göre, 17,15 de Köprüden kalkan vapur Saraybur nuna kadar muntazaman gelmiş ve oradan tekrar geri dönmüştür. ( : Sa, $, Sü. 7; de) ©, — Ti dd SÜa A