2 Ağustos 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

dokun, bin ah dinle... —.— Bizde, yalnız boşanmak mı güçtür? Hayir. Ayni zamanda ev. nimek de güçtür, Eğer cmnınız sıkılmazsa, bu İşdeki bazı malüm şim: Belki bu vesile ile bir kaç meçhulün halline im Bir n gi ilâm e in bulunur. - “© © Kabul ettiğirsiz smedeni kanunla birden fazla kadın #lmak mü. sebetsizliğinden — una vahşetten de diyebiliriz — kurtulduk. tunun için serindik. Mamafih. medeni kanundaki evlenme usul, “> Jeri —— bele acemi kırtasiyeciler elinde — Pek ağır, zorluklarlardo ni, Değme babayiğilin bunların hakkından gelmesine imkân yok tar, Evlenme kanununa görr, yuva kuracak kimselerde şu vasıf. turan bulunması $ 1 Hakeki bir ekiliyeli halz olmalı, yâni maayyen bir yaşa varmış olmalı, 9 — Daha evvel bir başkesile ev $u veya ba şekillerle tamamen ortadan kulk voaş bulunsa. Çiftlerin durumları olmalı, evlenmelerine hiç bir mâni bulunmamalı. Bunlara diyeceğimiz ildir ki, ev Yerinde konunus, İssbelle bulunmuş in, tekfâr evlenmesi kadar kötü bir ihhi vaziyeti şâpheli, firengili veyahut bagka hastalık larla malği bir kadının veya erkeğin bayallarını birleştirmeleri, yalnız kendileri İçin değil, cemiyet içinde faydasız ve tehlikelidir. Bunlar. yalnız birbirlerine hastalık aşılamakla kalmazlar, değacak “ yavrulorı da sakat olar, Yahut, çocukları olmaz. Eskiden de, aşağı sukarı böyle değil miydi? Evlenmeye ekili. yel, izinmöme ile ismanılanındı, Şimdi de, evlenme memurunun tas diklle tamam oluyor, Konunun tayin ve tahdit ettiği usülde hiç bir fevkalâdelik, kötülük ve saketlik yok, Fakat tatbik sahasına konu Tanca iş bir çıkmaza giriyor; arap saçı gibi kerişpyor. Evlenecek lerin karşısına alaya kadar güçlükler çıkıyor, Çöp çatanlara baş vuranların, onlara herşevden Evvel göster. meğe metbür oldukları şudur: Nüfes cüzdanı, Evletme memurları bunlara bakarak, bunların kayillerine göre, tubkikala başlıyor. Ve işte asil zorluk burada kendini gösteriyor; memur bokıyor ki, kön- disine verilen nüfus cüzdanlarının, nülns kütüğünde kaydi yok?,. Nasıl olur bu? Tabii olmaz. Fakat bu “ik müşkül! İdâsik bir özlük almıştır; usülen telikikat yapımık İzmir, O zaman, İslen buldeki bir eslenrie memuru, sicili Kapsta olen bir erkek veya bir kadın hakkında inlikikat yaptıracak, oraya teğkere yazacaktır. Şimdi, bu teskerenin oraya gidişile, cevabın gelişi arasındüki za. manı düşünün, Bundan başke, cevap da menfi gelitie, gelir de bu İşin içinden çikım, Külük kaydi çıkmadan hiç bir yey yapılamıya. cağına göre, tahkikata başka bir cepheden haylamak, yahut yeni. den sormak lâzım. Haydi bir tezkere daha, bir sorğu daha,. Böyle. likle aylar ve aylar geçer, Ve eğer hu ayların sonunda nüfus kaydi sicilde bulunursa, siri tebrik etmek lzımdır, isliiniz varmış, Muamele bununla bitse, fakat ne gerer! Şimdi bir de askı işi var, Tam isimler asılırken, evlenme memuru, ince eleyip. sık dokumak kaygısile: “Soralım da öyle asılsın!,, diyor. Haydi, muhabere bagi ma, yine teskereler yanılıyor. Haftalarca vevap bekliyorsunuz, yok. Şairin dediği gib: ii Ağla gözlerim ağla, ne gelen var, ne .. Nihayet cevap geliyor. Fakat tamum değil, esasen doğru dürüst cevap olmak mümtkün değil, Haydi bir şeskere daha... Ve artık bek- leyin, altı ay sonra cevap gelir. Bunda, evlenme memurunun suçu, günâh var 1m? Yooor! O ve yapsın, elindeki kanun böyle. Formaliteyi tatbik etmek Jüzem, Y köylerdeki evlenmeler.. Burun haşka cepheleri Özerinde dur- mayacağım, fkat muayene reselesi çrik mühimdir, Köyler — Ev. lenmede esasra sihhal Taporu olduğuna göre — wmayenelerini nasıl yaplıracaklar?... Bir şehirlerde, kasabalarda doktor bulamazken, köylü ne yapacak? Bu da başka bir dert ve evlenme işlerindeki formülün -en güp tarafı... Görülüyor ki, evlenme işlerimizde pek çok zorluklar vardır. Bunun için, boşanmayı da, eelenmeyi de kolaytaştırmak Tâzımdır, Yazımı bitirirken, şu noktayı da İşsret edeyim: Kanun huzurunda evlenmek$izin beraber yaşamak ve “kütip adil mukaveleri,, ile birleşmek imkânları varken, etdenmelerin aza- Jacağı mubakkoktir, Nitekim. Türkiyede, nülusumuza göre, evler. meler pek azdır. Bir çok çifiler, nikâhsiz ve evlenmeden yaşsyar. lar, Bu, Düfuz bakımından din memleket için zârarlidır. Günlü, böy. leleri, çocuk yapmak, istemiyorlar. Bu işi yoluna koymak, için, mac“ buri evlenme işine önem vermelidir. Bir nok'a daha; Bu durumda, “piçi, diye cemiyelin yersiz hekareline vira. yan. zavallı ve kürshsız küçük mahlük neslinin de, gönden güne art mâsı tehlikesi de var. Eskiden, memleketimizde “piç, yürbinde bir görülürdü, Halbu ki, bugün bunların sayısı yüz kızartacak de recede arimıştır, N Evlenme ve bosanma devaları etrafında tetkikler yapılırken, bn mühim sevzu fizerinde de durmamız lâzımdır. Hatti her şey” den ve her ilen eveol, Cünkü Me nihayet bir ahlik ve fazilet mese» lesidir, Unutmayalım, slikez bir cemiyet, köksüz hir ot gibidir. Alâlet yalnız yapılamaz, bunu ancak birlikte, Karın erkek, iki vieden birleşerek yaparpk. hi Lârdrt. iirtasrnsasssnesssssssssssssssssssessesessse “in temiz, yülsek hislerini ben ye fistirmiş olaydım bununla övün- 1. Onun için Sabrinin mektupların da Ümide baktığ iiçin tesekklir e den ciimlelere: “hayır ,âostumı, di ys cevab verirdi, ben size teşekkü re borçluyum, bu çocuk neşesi ve ki Ye evime cöken matemi si di.” Sahrj içeriye girdiği vakit otur madan bir tablo ön! hayran hir kaç dakika geçirdi, Odasın eski ve selnk çsyasiyle bir tezad teşkil «den bu tablo, duvarda hemen can lapacak sihi duran Ümidin yağı boya bir resmi idi. Sabrimin bu diklatin gören Naime: — Ren o fikirde değilim, Kem - mn armlarna hürmet edelim, sonra biraz etraflıca düşünelim, Dansi tamamiyle masum bir eğ» lenee olarak kabul edebilir miyiz? Kizmez belki bütün mânnsile te - miz kalmak için muhitinden daçr yor, Ümüt yanımda kalmış olsaydı imân yok ben kendisine bü kadar Aa zavallı dostum Kenan Ferjdin yadigârmı bu kadar mükemmel Yetiştirdiziniz icin Size asıl te- yekkülr edeceğimi söyleyiniz. Bayan Naimç hafife; gülümsiye. rek başmı salları ve dalma yazdığı cümleyi tekrarladı: — Bana teseiikiir etmeyiniz. Bu mucizenin anahtarı iki tarafm sev, giindeğir, Biz biribirimiri sevdik, vüttn mesele bundan ibaret, Bu 8 benim, ne de Ümdin eseridir, Birbirimizi karşılıklı anladık, kar. Şılıklı sevdik, İlk terasta Kalhie- rimiz aynı hisle birleşti, Unatms. yınaz ki aym matemi, miüeterek ©'emlerile dolu kalblerimirde, aynı hastalığa yakalanmış iki insosu bi. ribirine yanastıran çekici kuvvet de vardı, Ümit sevilmeden yaşıya- HABER — Akşam Poatstr Tarininbüyük davaları Mareşal Ney ğe Müttefikler Parise girince Ney Fransadan ayrılmak istedi, Rahat ralınt yola çıktı, Kiyona kadar geldi, fakat Liyonüa fikrini değiş tirdi. 3 temmuzda Fransada Siys. «i suçlar İcin emmi bir af İn e dilmişti, Ha ownmi aftan İstifade edebileceğini düşündü ve Fransa- dn kaldı, 24 temmuzda maresal Ney hare ketlerinin hesabını vermek iizere nskeri mahkeme huzuruna davet olundu, Marçsal bu davete icabet etmeklense sallüanmayı tercih et. | li, Bir köyde akruhalarından biri. | sinin evinde veriesti, | MAREŞAL, İHTİYATSIZLIĞI 18 inet Loj hükümeti maresalı mahkemeye çağırmış fakat onu sı kı sıkıya araştırmak fikrinde de - gidi, Fetimnl ki mareşalın Fransa. dali büyük yökretinden ürküyor onu halkın hururundu mahkemeye don bir nokta var, Hükümet Ney'i arastırmıyor, O yerlestiği çiftlik. le adeta serbest denilecek bir hal- ür yaşiyor, Hayatı tehlikeye in rez değildir. Mareşal bu çiftlikte dahn rahat yaştyaenkiı, Fuknt bir ihtiymtaz » İ ik yaptı, Ney kendisine impara toren hediyesi olan Türk işi çi - maslarin müzeyven altın bir kil İ er da berber rütlirmüsdü, Bu kı. İ #ç saklandığı evin salonunda n . | çıken duruyordu, Gilip gelenler tn f rafmdan görülü, dedikoinlara s5 bebiyet verdi, nihayet iş çiftliğin mintakasında bulunduğu Kantal valisinin kulağını kadar gitti, Val; Kinzoşaj Neyin askeri mah. kemeye verilmiş olduğunu Hiliyor . du, Her menvar gibi âmirlerine hoş görünmek için bu fırsatı kaçırmak istemeli, Neyin vilâyet dahilinde İ hir çittiğkte saklı olduğunu hükü - meiş bildirdi ve tevkifi için emir b atdr, Vah Jandarmalarla beriber İ ciftiğe gitti, bahçede rezinen bir utlamla knrsrlaştı, ona, Mareşal İ Neyi tevkif için geldiğini söyledi, Bu söz Üzerine bu adam canlandı ve “aradığımız ranreşal Ney be » j vim, dedi, tevlüf edileteğime de » Maresai Pariste axkeri mnhke « ime huzuruna çıkmadan evvel 8 ay twçvkuf “eridi, Zira mareşal mu » | hakeme edecek bir askeri mahke. | me teşkil etek kolay olmadı, | Askeri mehkeme reisliğine çet i rüümek istenen Mareşal Mönsey “Mareşal Neyle yaayunn oturarak aiketi pilinlar üzerinde münaküs #alar yürütmiye başırım, fetat o. nu bir suçla s7bi karımın alıpda mnhakeme edemem” diyerek ba | sasifeyi kabul etmedi, Nihayet bu İ hareketlerinin hükümete karşı fta. i sisizlik teşkil gleteğinilen korkan | wütersllit ve cesaretsix generak İlez ve subaylardan mürekkep bir harp divanı kurulabilği, Ve Mare şal bu mahkeme hururuna çıkarı » Dankek, Maroşeli. Anva vekili Beriye ve Büpen müdafaa ediyordu, Bu iki avukat harp divanmda büyük bir gat yaptılar, Mahkemenin selâhj » vetsizliğini ileri sürdüler. Maraşal Ney Perler meelisi denilen en hü” yük mahkemş azasmidandı, Kanun hükümlerine göre Perler mee'isi, nin azaları anenk Perler mesiikin. İ de muhakeme edilebilirlerdi, Bine. #naleyh, harp divanınm Yonreşalr edemiyecek İhtiyardım, Bunlar da ayrı bir ve sile oldu. Rahlarımızı birleştirmek le esasen mevcut deruni ihtiyacı cevap vermiş olduk, Birbirimizi an, İryorez, beraber bulundulcn birbi. rimizden rahalsız olmuyoruz, İli #ücut da tek reh gibi kaymaştık. Çek defa ilimiz de aynı şeyi Aynı Bry Me istiyoruz, seviyoruz. Sonra ah belki buralermı anlıya- marsınız, ben orda iki gençlik bir. Gen sürüyorum, Biri benim vakit, tin sönen gençliğim, öteki yorisin. ken 40'up dökülen kırmm Ünseli öidir, Çok deia Ümitte yirmi bes #enelili bir maziye nit bir çehrenin Bö'gesisi görür, gözlerinde benden zeçm'ş bir tobesslilmün parıldismı vekmmelerim, Bn bir wehimdir ea. Ka, frkat ne ds olsn ben © vehme bağlıyım, Bcace bu vehim bile mu. Toplayan: Muzaifer Esen muhakeme etmeye salâiyeti yok- tu, davanm Perler meclisine gön. | derilasi icap ediyordu. | Avukatın büyük bir hatn yoptr. ğı meydandadır, Vakın harp diva. mı mereşali mahküm etmek üzere kurulmuştu, Fakat divanm bütün | azası âskerdi, Bizçokları mareşık In silâh arkadaslığı etenis, bâzıları | da mareşalın emri altmda çalış . | Marş, Bu slamlar belki maresah | mahküm çüerler fakat hiçhir za . pan ona İdam cezasi veremezlerdi. Dava vekilinin bu tarzdaki mü. dafaası herkesilen evvel divamıhar. | bi sevindirdi, Bu avukst harp di. sanını vicdanlarını ve tarih: kar. sı kendilerini hüşük düşürecek bir karardan kurtarıyordu, Binaena » | leyh avakatın taleb'nl verinde gör. düler, Harp divanı iHfakin bu da anayı görmiye Selühiyeti olmadığı. BA ve insanın Potler meclisi tara fmdan rüyet edilmesi icap ettiğine karar verdi, Perlor meclisi 196 azadan mü - Tekkep büydik bir mahkemedir, Ma. resal Niy, ba mahkeme huzuruna çıkarılırken avukatlarının heta et. tiğini anlamış ve bu ili avukattan ümidini kesmişti, Onun için kendi. Sini müdafan etmesini eski arkada şı Bolardan rica çiti, Belar © sira” dna Paris mahkemesi müddet » misi bulunuyordu, Resmi sıfağı bu davayı kabul etmesine mâni teşldi ediyarda. Yalnu arkadaşma bir yardım edebilmek için bir müda faa pilânı hazırladı, Ve bu pilân Neyin avukatlarına verdi, Avukatlar bu pilân debilinde iş görmediler, Kanunun İncel'klerine sığmarak garip müdalaalara sap - tılar, Mahkemenin Uk eelseinde Perler meolisinin mareşal Neyi mihnkeme edemiyeceğini İleri si düler, Zira Mareşal Sar Lui kö yünde doğmuştu, Gu köy 1215 de Fransa topraklarmdan o ayrilmış bulaauyordu. Binaana'eyh maresal Ney Fransız tabiiyetinde değildi. Pie ime işe ci sizi yabancıyı mahakeme edemezdi.. Mahkeme çekildi, düsündü ve kararını verdi: Suçla Fransaya ihamet, cürmlünü işlediği vakıt Uran da hareketinin hessbım vermesi lâzmzeliyordu, Bu karır karşında yine avı. atlar kanuni incetiklere setprılar, Ba sefer de Mareşai Neyin Mosko, deği, #eleye geçti, Mareşal Ney aerk bir ifade ile yaptıklarmı birer birer anlattı, Koral uğrunda irparatora ,masii hiyanet ettiyse, İmparator uğrunda da aym şekilde #ırsla i - banet ettiğini söyledi, Kendini bi. | rinci ihametinden dolayı kabahat. M görüyordu, fakat indi ihanetin den dolayı suçsuz olduğuna kani idi, (Devam vor) muti ve tatlı bir huzdır, Hazan bu koca bebek sevimli bir kedi yal - taklığilş gelir, Kucağıma rma - Bir, bin türlü mazi ve tath sözler. le müzlanır ve kuluğuna Usulca: “Anaşi Sesilmeğe, sevildiğim! his. sötmiya muhfiaerm" der, O vakıt kollarım omuzlarnda kiifenir, dudakalnm alımda yapışık kalır, #imiz de sevild'ğimizi duyarak de- rin bir sevinç içersinde kendimiz- den gezeriz, — Sizle gib; iyi bir kadından başka bir şey beklemezdim zaten bonu açıkça süvüyebilirim, Pshat is yalnız bunun'a da kalmıyor, ie İnce ve narin rujlu kız. hassas güf. sönüzde büyük hir emniyeti yetiş ti, Başka birisi onu yanlış anlaya. bi'irdi ve bu takdirde de insanlık bir hazine kaybetmiş olurda, AGUSTOS — 7042 Edebivat kütüphanemiz Emek verilmiş bir esar kazanıyor Avâh S'rri Levendin “Divan Edebiyatı eser nin baskısı ta Aydın mebimu ve parti mhlettişi Ağhiı Sır Lovenâ Edebiya? Alemimiein tanmnışe larmdan biri olan Aydın mebusu Agâh Sırrı lavend, 28 ve 30 &- fustosta, Eminönü Haltevinde ki kanferaps verdi, Değerli konleransçınm bu kos - ferantlarmın mevzuunu: “Divan edshiyatmin hiciv ve mizah”, “Divan edehiyaşmda kadın ve sek, Türk ve Anndolu” tezkil ediyordu, Konferans mevzularmı 15 se ne giti küçümeeremivccek bir za- manm raesjs'yls ortaya getirdiği "Divan Edehiyatı" aö't eserinden #eçmişti, B üczer gerçi daha tamâ. miyle bastirp, edebiyat revenlere sunulmuş değildir. On beş seneğe hazırlanan bir eserin, sa bir za- manda baz'lıp otaya Okonmnema da maddeten imkün yoktur. "Be ha- kımdan, eser, birçok * senedenberi nintbi sekle bürünmive çalıpyor. Öğrendiğimine zöbe (e artik de. IALO-ALO “Hayvan “memurlar Son senelere ,kadar, İngilizlerin memur sınıfından, şnliz iki hay. yanları vardı, Bunlardan biri, A! ta adalarında kullandığı bir kö pekti, Bini de, Cebelğilarıkta besle. diği bir ayı idi, Bunlerem vazifele ri muhafezlıktı, Şimdi ise, #n memur hayvanla. Ban seyi dörde cıkte. Hire ediler ler, #ki mavmrindar. Runlar da Me: hizmet ediyorlar we İn. senede. 7 şer İngiliz Hira iyarler, giltereye , s1 sarlettiri 'Moymta nebelat o svhasındadır. yerlilerin 4 “ai ek ve meyva Bunun İçin #wemurlerm vazifesi, İnsilizler. ra r Minds memur, bu İş İçin, #oayaunal lilade etmesini diişiindü. Zone gördürdüğü işleri, maymun'ara 5 retince, arlık, zencilere muhtaç ol maklan kurtuldu. Meymmnlam ağı ca çıkartıyor. yaprek. çiçek, mevri Fibi şeylerden me isterse. onları kö parlıyor, Maymunların iss yaradığını gö. ren hükümel, onları, resmen kabul etti, Bayan Naime, derin samimiyeti içinden tevazu bile ünutmnsta: — Evet, yanlış anlaşılahilır, ya. ni lâyık olduğu Htmamla sexilzsi- yebilirdi... Bu kal sidderli bir «sas gi arzüsiyle çarpan kalbini bütüm karsı kapayacak, ser bir menkenesi içine koyerak tı, Hassasiyeti bu ©lemini ayda vurmasma müni olacak. 'gizli bir hastalıkla inleyip durssaktı, Da ha İf vücut b körpe dimağdzki ira. de kuvvgti tarsrmınla ben de We çek defs'ar sayının, Kırımızı gö renler onu zayi! iradesiz bir nenh - lük sanırlar, Fakat o voşından vw. wwlnyacık kadar metindir. Naime bunları anlatırken Sabri güzlerini Üruilin balo elbisesi yağ" hibopa resminden ayıramıyordu, Bu elbisede fevkalâde denecek hiçbir şey voktu, Sale, hattâ Tü - rumundan daha sade bir ti) elbj » seydi, Fakat e kadar derin bir im- Gzaç ile vücudun hatlarma kayna. mustı li, ona büslbülün beska bir gekil ve kıymet verdiriyordu, Kö pik gibi dölülen “İantellerin üre mamianmak üzere ba uzun zamana ihtiyaç hismetli miyecek bir duruma Zelmiş, ancsl basrlmamış birkeç formdsı kalı! ur, i Divan edebiyatının kekmelerini; remizlerini, mazmun ve mefhum rm birer brer tahlil eden nu çesi; başlıca şu bahisleri ihlira ediyori “Tasıvvafun, şeri skidelerif imi kelâm ve hikmeti kadim az. tesirleri; İlmi kimya, simya v Yemil gibi batıl #limleriş' yapılai mâzmunlar. efsaneler, kısanlari, viveizeler, âyel ve hadisler, darbii” meseller, tabirler, Âdet ve ablök, hiciy ve mizah, bikmet ve felsefi vnd v: znhid, sanmt ve tasanna/İ. Bunda barka, divan edebiya tında güzel, iabiat, kadın ve Türk ve Anadolu, vatan ve millet, istaayul giti ihtiva ei mektedir, ? Ağih Sırn Levend, işte isini sü Halkevinde verdiği Ii konf, ransın mevzularınt, yekarda da söylediğimiz gili daha askım t mam'lanmıyan bu büyük eserim ona mevzularmdan seçmişti Konferansın dikledikten son; bite öyle veldi ki, Agâh Sim veni ve Türk edebiyat kesi voknda essserile öğlünçöi reklerdir. G4 4b 50789401 esin bir kes, © — İcan dilin” 156) bay, 7 Bir #eakğın önü evçmeklik — elbisenin 8 — Harnretli bir İmyeanın yava ik, EN 10. Leke, de 11 — Tahrip edici bi bir kadın İsmi, 0. Ek miş e m&yi, Y 1 — Eyyeya ibadet eğen Ş — A, rapca Oabancılar), bir hastalık, 0 — Lâzm gelen, faherte hir b” ver we duygusu İrular. herkes kesimde — -X, vahşi ön mke, 9 << BİR defn üğha Gi r #iereeniz MOSUZ bucükmz söylerse Mar, bir cesit “etifa purçası, 19 Deri'r ve ssirelen Yanılma rin H — Kanıma benzer eses “büyü biçak, Dünkü hülüieanızın hal 1. Mirasn konan, 2 — Alerin Voza, 3 — Cum. “eba, 4 — Eip Milan, 5 — Be, Ahm. ima A, serik, Me, 7 Savaş pr, v Erik, Kıta, A.O. Vız, Fes Dz, 10 — E Ebegümeci, 11 — Ne Aruz, Meç,, snesssesanss sese. Gzgisi gibi Ümidin beyaz osuları yilkesliyor, Bn #mizların nar'p ve beyaz kıvronlamı bizar yukarıya değen ipek saçlarm mktenirire öçi-. de kayboluyor, Bundan sonra çeh, ronla müstesna inceliği basıyor - du, Bu beysz, ih Yüzde meçhal ülem g'bi bir cift iri Mciveri Şir. €rin esrarlı dsh'izleri derinte gidiyor, Tabiat bu bükir yüzde a - km sonunu Sösteren b'r rüya mu. hili yaratmak İstemiş gibiydi, Brbri birdenbire Mliyar kadına baktı ver — Bana, deli, yu Mükerrem Verçiodlen birsz Bülseer misiniz, kendini hiç tarimıyorum, Bu şua! Naimeyi O korkutmadı, b'lâkis hoşma Yİ, Geçen Iş o. rimanm yeğeni İle bir baloda tans. mıştı, Thtiyar kadın bilgisi, kibar. uğ ve zekisile muhifinj doldayan #ençlerden çek yüksek 'dlan Mü rinde köpürmüş bir dalgamn son ©