15 Temmuz 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 5

TI ire adanın baş kâhini VD « e n iz kurnaz Avrupalı Bu alam da, meşhur Jül Sezar'ın sözünü tekrar ederek “Romada ikinci olmaktansa, bir köyde birinci olmayı tercih ettim,, diyor #l bir yerdi neti sayılabilir. Aduda, kolin ilk Havva devri nız bir 4 müyle fasılasız müca zamtnlarımı, A r, Halkın, 3 yen âfetler, fı Yerler çöker, yerli ortasınd Gva P adusının derdi: Fasılasız zelzeleler, yağmurlar, fırtınalardır, Adayı riyaret elen bi rseyya? gördüklerini şöyle anlatıyor: ADA ÖYLE SARSILIYORDU Kİ rin birinde, & maya başladı. S diyordu, dıkça arttırıyordu, Öyleyken | e Geliş eden uykudan uyanan olmadı, Yalnıza irken, öyle şiddetli hir ss'e da ki, bu, adamları bile, lerinden kaçırmaya sebep oldu, Ada, öyle sarsıhyor, çalırdıyor, yer mitından taşan boğuk İçinde, öyle” uğ ordu ki, soda kabarıp parçalanacak zanmını veriyordu, İnsanlar yuvarlanıyor, kulubeler ordu. Yerlerde eşya enkatı, İnsan, hayvan cesetleri kımıldanr yordu. Deniz, sınlılar devam e Je, şiddetini arttır xolzeley'e al) sesler bir birden ire, çekildi. Dal galar, uzaklara kler Sahil kurudu, Birkaç «saniye önce, dört metre derinlikteki suların içinde duran kayalar, mercan leri meydanda kaldı, Üç dakika, denite den eser"görünmedi, Sonra birden. bire, sular geriledi, Dalgalar, Kaya ların üstünden atladı ve küçücük ndayı, baştan başa ıslattı. Sular, bir çok falar, iledi ve geriledi, Öyle alçalıp yükseliyor du ki, arada, on metrelik derinlik farkı oluyordu. Bu ork, yayaş Yö. vaş araldı, Deniz seviyesi, ancak, uzun bir saman sonra, eski b gelebitdi Halk, zelzelenin Bubu zannederken, tekrar, evvelki” Terden daha şiddetli bir zelzele büy » sarsıntının biribirine yre yarım Kadar sürdü, Ondan sonra do, zelzele yârımsar sant aralıklarla ,bir baf, Hafta sonunda, oku sür nihayet buldu. saat de dvr geti ada yı, zelzele evvelkilere sarstı, Bi fasılalırla devam e gok korkunçtu; çünkü gibi wfkt delil sakal uyandırıyocdu. Bu eelzelede, 14 köyün namı, nis göni. kalmadı ve 23 kişide ö's müşsü BÜYÜK BİR CİNAYET Ze'tele dindi, hüyat tabii seyrin! aldı, Bir gön, adada, bir fevksldelik dı, Yerliler koşuşuyorlar, top. lepıyorlar, münskaşa ediyorlardı Her zamanki sükünet fevkindeki bu hel, merakımı celbetti, Sordum, e röcselenin esasını öğrene Bir hırsızlık vakusı imiş, Bir çacnğdun boynundan, uyurken, dört dizi kırmız sadef çalınmış. Adanın eti kiymizlli sermi ia Yerliler arasında, para ye, rine geçer, Sonra, hırsızlık, bur da, en büyük bir cinayettir, Yerliler, hırsızı arıyorlardı. $i he, bir kadının &rerinde toplandı; çünkü sadeflerin kaybolduğu gün, kadın, orada bulumuyormuş Kadın, inkâr ediyordu, Kulube. sinde araştırmalar yapıldı; bir sey çıkarılamadı. Kadın, thamlardan cok sinirlendi. Diğer bir kadını çe #rdı, kulübesinin her tarafımı, bes raberce, o aramalarını (ekif etii Başka biri, düş rada bir yere saklam Bu araştırma neticesi şeden, Tk Mirt ss iki dizi sadeli bulr dı, Galeyan çot artı. Kağının ailesi, İşi kısa kesmek için, oraya atıldı ve adalet istedi, kilden, bü gibi meseleler, kanlı hâdiselere sebebiyet © ve: s Simdi, zihniyet değişmiş, kt? rin müdahalesiyle iş halle. adaş. ç kısa , bu sarsıntı evveli hareketler anhıkla, Op . olabilirar, de, bir kö- çıktr, diğer kabil olma, İlimin sul, | ADALET mazmun Aadın, zinet, artiyle Sü» köy meydanına gel — Bükaniz, Deli Z mala tebezzül ede Dedi, nim bu kadar ziy- var, ddeinin akrabasını e bir adamla karısı çıka ge di. Banlar, şüpheli kadındun « süslüydüler, İhtiyar, üslü kal ettiğini anl kadından, siynet eş- , nereden aldığını isbat istedi. Kadın; bir şey söylemedi, Halk, fısılmlara Başladı. Kadın, unları da mt çalmışlı? Yoksa, dee sularla oynaşuz, müakübilinde mi almıştı? Genç kadın, renkten renge girdi, Nihayet, »0h in, kendi #f. aenat ekmiş, hangisinden Sonr yalarıi etmesin. Hıçlıra tuçkara ağladı, bi toraf, kâhinin adaletinden pbeliydi, Onu, kadına, göceleyi eehirli bap yerine, zehirsiz b bap yültermakin Giham iylece, iki tarafın arası, çıldı. BAŞKAHİN MÜDAHALE ETTİ O zaman, herkesin bürmet ve ilast ettiği başkâhin Küper müdre bale etti. Küper, senelerce evvel Gen Raha, ya gelen ve yerleşen macerüprest bir Almandı, Orada, herkesin iti, madını Kazsamış, bülün kabile re- islerinin ittifakişle başköhin inli, hap edilmişti. Küper ,adaleti tatbik edecek olan kühine, işe hile karıştırdığı tah de, ölüm tehlikesi allinda'bwlen. duğunu, kahinden sora, *s0n Hik mü kendisimin vereceğini söyledi. Hüküm günü geldi, Bütün hsik toplandı, Kâbin, ortaşında durdu. Bir ın üzerine de, sedef di, Gür bir sesle, davayı b farla w köy meydanında seyirciler! küçük ağa zilerini astı. anlattı. Herkes susuyordu, — İkaamıyorum, “de Emis nim, fakat bir türlü inenacağım gelmiyor... Hakiki delil yok, söyle. diklerinizin hepsi felsefeden İba- rel, Ta p, bilmem » — Size muhakkak halta, kanlı çarşafları mi göstermeli? ar da hukukçu olacaklar! Sabe bat ederini! Mese. işki tarafına böyle lâkayt n vüzgeçersiniz! Sizin Mar, sa İranovnn Sibiryayı boylamarsa ben de adam değilim! İsbat edece Him! Felsefe size vetmiyorsa elimde daha meddi bir şey var., Bn benim felsefemin doğruhiğunu gürlereceli tir! Yalnız mösnade edin, gideyim. Teden Kahsediyorsunuz kibritinden.,. Unultana rtnadım? Bean make in yaktığım öğ. aranırken kibrit Nikoleşka yahut Pse kov hu kibriti yakmamıştır, bunu yakan üçüncü bir şahıs, yani Marya İsanovna, İşte ben de bunu .. Kazayı şöyle bir dulaşın geleyim de o zaman,» imdi oturun da sors suya başhıyabım, Dilkorskiy, masanın yanına otur dü ve uzun burnunu küğuları doğ. ve edi, Müstantik bağırdı: Nikoley Tetekov'u getirsinler! kolaşkayı getirdiler. Nikoler, wun yüzü solmüs ve kendisi bi- gibi zayıflamıştı. Titriyordu Çubikor: — Tetehov! diye sorguya ba: 79 yılı siz, nci mınlaln Yiğinee hrszik sucundan mis edilmiş- hirsiz? hktan elle edilmis ve ha vishaneye girmiytiniz... Rize hepsi maldim.. Nikolaşkanın kunuyordü. mu? Bense iwlün od renece) bulanmı, —E, pek yüzünde hayrel a. Müstanilfin her şeyi bilmesi onu şaşkına çevirmişti Faal ba heyret his o çahukcak büyük bir kedere İnbavvd! ei, O, ettiler. | nün nihayetinde, ruhlara ıldandı, Mazmun kadın, ortaya çıktı, Ren. sinin inaşum « ğradığını iddia emi, ini kapayarak, kâhinin wee ttığı hapı aldı, yuttu, Ailesine mensup Iki kişi, lehinde det şi) Bunlur da, eski Cesşoen hukukun « n oldüğı gibi, zehirli hapları tiular, Mi ia. şahitleri de, aynı sui ettiler, O enman Küper, söze başladı ve bülkmünü verdi: zi Muznun, müddet de de, verecek şekerleri ğer enler, zehirli hapların te. dualar şehitler olan bu şekerleri yiyerek, o gün, üleceklere di, Kendisi, başkâhin de, aynı kerden Yiyecek ve Allahın ödületi- ni bekliyecekti, inin kroloti ri, bir sr raya dizdi, Sonra, herkesin birer birer şeker ölmasını emretti. Şahitler şekerleri yediler. Sıra maznuna gelince, Küper, önün müne, müshil şekerini sür. kül kadının kebahatli. olduğunu an las, söylelmek iç arm da, sancı husule getirmek İstemi Herires, müznun kadıpı bap'an nasıl kurulabileceğini me. rak ediyordu. Ben de, çok şiddetli olan mmüshilin, kadında Husule ge tireceği sancıları, oztirapları düşte nüyordum:; fakat kadin, zehirlenme #hale, sanciya da te. ın Bs tesiri olmadı; ne oldu, anla m, Küper, hiç bozmadı, herkesin günahsız bulun- an güre Küper'e, böyle bellı bir adade bu İptidat halk arasında nas Şayabildiğini sordum. O ciddiyetiyle; — Beni, hu isd) hâdiselerind. dah rbat felâkeiler, boraya et Al çen n sonra öyle Ne çektim ki, Görüyor nuz, burada hürmet görüyo Çok kolay ve rahat da yaşıyorum. Dedi ve sinsi bir tebessümle ilâve etli: — Romanda ikinci (olmaktansa Kel birlaci olmak daha yerinde, dir, bütün NENZNİN Japon ve Amerika: donanmaları Bu günlerde, Sivastopol, Har ; kol esphesi, bilhassa Dirarda cc. | reynu eden muharebeler, herkesin dikkatini üzerlerinde toplarıiş bu. uladuğu bir zamanda, Tokyo ile Sanfransisko arasındaki 5185 mil fik deniz sahasmdla Ce Oklanı Düc Harbar'la Yeni Zelânda örs sındaki 6,370 millik sularda deh selli bir saklambaç oyunu oynan - | dığı unutulmuş gibidir. Bu sakiambaç oyununu, Japon ve Amercı donanmaları oynuyor. ir, Bunu biliyoruz; fabat ne kn. dar kuvvetle (o oyaadıklarını, bâik iyice kestiremiyoruz, Bu yazıda, mütehasssların ted» kiklerine baş vurarak, İki tarafın, bu günkü kavvetini anlamak im kânlarnı araştıracağız: Japon donmaması, bilhassa, 1994 senesinde bahri konferanslara İş. tirâktan çekildiği andan beri, bir moçhuliyet perdesine bürünmüş gibidir, Japon harp gemilerinin, ba son alda senede, tonajça, sür - atçe Ve teçhizatça ne halde bulun duklarını kestirip atmak, güç bir mesele bululuyor, Tirleşik Devletler Amerikası, donanmasma o çelince: Onan vüzi- yeti, Japouya İle harbe girdiği za- mana kadar Heşredilen resmi Fa. kamlara balularak, kati olarak de ğlse bile, iyice tesbit edilebilir, ... *Janes, Brassays, Naval Anrüal, Ünitet Serree, Uni ted Stata« ral İnstitut, Pizh. ting Sbips, sibi İngiliz ve Amari. ka miesseselerinin neşrettifileri İstatistiklere dayanarak, iki tara. fin deniz kuvvetleri arasında bir mukayese yapmaya ve İ Nisan 1941 deki vaziyetlerini tesbit ete miye çalışmaktartırlar. Bumütalasinra göre, gide edi. len netice söyledir: 1 Nisan 1941 de; Birleşik Dev. letler Amerikasmm 1. Japon - yanım 10 harp saflı gemisi,ç Wme, rikanın 8 tayyare gemisine, Si kruvazörüne, 160 destroyerine “İn giizlere verdiği 58 destroyer ha. riç, 105 tahtalbahirine mukabil Ja. poriyanm 6 tayyare getmisi, 48 &ro vezörü, 175 — destreyeri ve tâhtelbahiri vardı, Yine ayal tarihte, Amerikan 17 harp safi; gemisi, 17 tayyare Le Mütehssıslar, “isveç kibriti No. 5 Zabıta hikâyesi Yazan: A, ÇEHOV Rusçadan çeviren: SERVET LUNEL ağludı ve £ldip O yüsünü yıkamak ve kenlisine gelmek zere müsaade isledi, Onu götürdüler, Müstantik: —Psekov'u getirsinler, diye em retti, Psekov 'Betirildi. Genç sdâm son günler içinde fena hilde değişmise U. Zayıflamış, sararmış ve çök- müştü. Gözlerinde her şeye karşı p bir Wikaydi okunuyordu, Çubikov: — Oturun, Psekov, dedi, Ümit ederim ki buğün aklınızı başinıze r ve #€cen defalar olduğu #le yalan o söylemezsiniz. Geçen günler zarfında, aleyhinizde birçok delil gösterilmesine rağmen Kiyr madığını saprnıştınız. ket değildir. Saü itiraf etmek cw zayı hafifelir, Bugün sizinle sen defa konuşuyorum. Fer bügün ber şeyi İtiraf etmezseniz yarın artık geç Olur, Haydi, anlakınız... Psekov — Ben hiebir şey bilmiyorum... Sizin gösterdiğiniz delilleri de red. dediyorum, diye fısıldadı, »— Beyhude! $u halde müsaade & derseniz hüüiseyi ben size anlalös yım, Cumarlesi akşamı siz, Kiyan- #ovun yalak odasında oturuyor ve onunla birlikte vodka ve bira İçi. (Dükovskiy o gözlerini Psekoy'un yüzüne batırdı ve ve monoloğur devam ettiği müddetça oradan ayırmadı) o Nikolaşka da size hizmet ediyordu, Sant bire doğ, ra Mark Ivanoyıç, uykusu geldiğini söyledi, O, dalma saat bire d yatardı, Çizmelerini rırken ve bu arada size ertesi gün yapılacak işlere dair - bazı emirler verirken siz Nikolaşka, verilen İşaret üzeri nexarhöş olan efendinizi yakaladı nız ve. Yülağa Sirt üslü yatırdanız. Biriniz ayaklarına öteki de başıma oturdu, Bu sırada sizcemalüm si yahlı kadın odaya girdi. Cinayetin teferruatını bereberee | hazırladığı. nız ve ber hususta mutabık kaldığı. m& bu kadın, yaslığı yakaladı ve maktulü boğmaya başladı, Mücadele esnasında mum söndü. Kadın, ce binden Çıkardığı İsveç kibritiyle mwmu yaktı, Vaka böyle geçti. den ün nüzden at ie a Onu boğduktan ve artık nefes al. adığına emin oldukten sonra siz ve Nikolaşka cesedi pencereden dı. #arı çıkardınız ve kızıl yaprak fk danının alına koydunuz, Canlar maşından korkarak keskin bir şeyle kafasına vurdunuz, Bundan sonra cesedi kaldırdınız ve bir müddet için Teyllik ağacının altında birak» yordunuz. tnız, Dialenip düşündünüz ve orü- misi,, 34 krovazör, 204 destroyer, 80 tahtelbahir nşa etmekte bulun nıasına mukabil, Japonyanm jr. şa eylemekte bulunduğu harp ge- wileri, 8 harp saffı gemisi, 2 tay yare gemisi, 10 krovazör, LH des iroyer ile 7 tahtelbabir idi, İki devletin mevcüt ve hazırlan. makta olan deniz kuvvetleri ara. sındald nisbet, bu tebliğe göra, çok büyük, Buna inanılır m1? Mü. tahes: hayır diyorlar ve bu fazla farkı “Japonların donanma kuvvetlerini fazla gizli tetmaları. na hanilediyorlar, ... Ayni kaynakların verdikleri Te» kamlara göre, gemilerin sürat Ve teçhizatları dn merak uyandıra « cak derecede, birbirinden farklı « dır. Japan harp gemileri, vasati, 23 mil süratlerile Amerikanmlilerin 20 millik süratterine bir tefevvul» ları kaydedilmekle beraber Ame rika harp saffı gemileri techizat ve muhafaza cihetinden Japonya. nınkilere üstün görünüyorlar, Bu kaynaklara göre, Japon harp saflı gemilerinde, 16 pusluk 16 top mevcut butunmasına mu'tabi), . A» meriks harp saflı gemilerinde 14 pusluk 124 Ve 12 pusluk 18 top buulnuyor. Amerika harp saffe gemilerinin zırhları, 18,3 pus kalınlığında iken Japonkarınli, 10,8 , 124 ve İd,t küsur kabal ediliyor. Japon tayyare gemilerinin, 240 tayyare taşıyabildikleri kabul edi- liken, Amerikanmkilerin 465 tay yars nakledebildikleri tahmin edi. liyar, Yine mütohassıslarm, syni kay. | nuklardan elde ettikleri neticelere göre, Japon kruvazörlerinin suta. tı 88 , Amerika kruvozörlerinin 42,5 mildir, Japon kruvezörlerin. de 8 puskuk 104 , 6 pusluk 84 ve 5,5 puslak 96 topa mukabil Ame. rika kruvanörlerinde 8 pasluk 164 ve & puslük 245 top bulunduğu | tahmin ediliyor, Destroyorlere gelince: #apon destroyerlerinin 53 ü 1925 den evvel, diğerleri ondan sonra İn sa edilmişlerdi, Amerikan destro. yerlerinin ise 72 si, 1925 den cv vel inşa edilmişlerdi, dan kuldırıp götürdünüz... Citler «k yola çıklınız v Bunun — arkasından su bendi gelir Su bendinin da bir müjik sizl korkuttu, ns oluyorsunuz? Benil köğrt gibi sölen ayağa kalktı ve sallandı Kendimi fena hissediyorum! Öyle olsun... istiyorum, 7» Psekor Ancak Rica e derim Pueko Çuhik Vu götürdüler ov, tatlı tatile gerirerek: — Nihayet ve nihayet itiraf etti! dedi, Kendini ele verdi! Ama ben de işi ustalıkla becerdim! Doluya tatulmuşa döndü... Dülovskiy: — Siyahlı kadını da İnkâr etmi. yor! diye gildi. Fakat İsveç kibriti mİ fena halde rahâlsız ediyor, mi kurcalıyor! Duba fezin ts. hammül edemiyeceğim! Allaha 1. marladık! Ben gidiyorum, Dükovskiy şapkasını başına geçir di ve arabâya binerek giMi, Çubi, kov da Akulkayı sorguya çekti, A- kulka, biç bir şey bilmediğini, bil. mek de islemediğini söyledi,. — Yalnız sizinle yaşadım, sizden başka hiç kimseyi tanımıyorum! dedi, Aksam saat altıya doğru Dükovs- kiy geri döndü, Onun hiçbir vakit bu kadar belecanlı olduğu görülmes mişti, Elleri o derece titriyordu k pallosımun — düğmelerini bir i çöremiyordu. o Yanakları eleş gibi yanıyordu, Yeni bir havadis getir. diği halinden belliydi. Çubikovun odasına bir gibi girerken: — Namusum #rerine yemi nedes rim ki kendi dehama kendim. de inanmaya o baş'lıyorum! © diverek kanepeye yığıldı. Dinleyiniz, AP'ah bizi kahretsin? Dinleyiniz ve hayret ediniz, azizim! Gülünecek ve adli. nacak bir hal! Elimizde üç kişi ver değil mi Ben dürdüncü suçluyu buludum, Evet, bem de kadın! (Devamı var bomba | © Birlesik Devletler AÂmerilinsi. nın salâhiyetii kaynalduşma göre, Amerika, bu sen Mayıs ni hayetimle, 1942 senesinç alt da « miz programının yarısını tamamige mıştır, Böyle iken, iktmi edilmiş olan gemlierin mikdarı İle kudret. İeri bilinmemektedir. Sene var » fımda verilen munzam tahsisat sa. yesinde 104 proğranımın, bu se heh'n ikinci teşrinince — tamumlar nacağı ildia edilmektedir. Amerika, simi cimde, pek sürat'e ve çok miktu du tahtelbahir inşa © etmektedi Deniz tayyarelerinin miktarı se, bu gün İngiliz ve Japonya deniz tayyarelerinin yekkünuna da £ miş bulunmakla boreber, her £ bu mikdarı ran bir kuvvet meydana getiri bebi ise, tersanelerin, Koray Midvay deniz muharebelerinde katlanan ge tâmiri ile, w raşmasıdır, Bu idi bir cihgt. ten doğru görüle! Japonlar büyük harp gemisinden ziyade tah teibuhir gem'si. inşasına fazla çe temmiyet vet Japanşuda, A man mütehassısları da çalışıyor « lar, Bunlar, harp gemilerine rsin. kat eden tayyaralere , daha kuw vetli motörler yapıyorlai Japonlar, işgal etikleri yerler. * de, iptidai madde cihetinden sengindirler, Bu zenginlik, on « ların, ele geçlrvikleri yerlerde tu. tumabilmeleri we tahrip edila kay, nakları tâmir edebilmeleri saye « sinde semeresini verecektir ... İki dvletin deniz kuvvetleri halikındıaki bu mükayese, Anglo. sakson kaynaklarına göre yapıldı. ğı için, mütehassıslar, Japonların neler yaptıklarını pek gizli tut - | maları karşısmda, hüküm vermek İ te terediti, edi; rika denizelliği önünde, bu dere. te serbestçe pirende atmalarını hiçe sayamıyorlar, Kapiten Püleston isminde A. merikalı bir Jdenizelik mütehessısı, 1941 senesi nihayetinde neşrelti; “Pasifiktşki donanmalarm &üvvet leri,, ismindeki eserinde, Japon buhriye sabitlerinin, Amerika do. nanma xâbillerinden daha genç bulunmaları yücürdçn, ilk muvaf. fakiyetleri, Japonlarm kazanabile, ceklerini bildizmişti, Birde, Ja » yonlar, donanmaları, mühendis. lerle doldurmuş, bulundukları işin Amerikanın da böyle hareliet ei mesi icap ettiğini söylüyordu. Bu mütehnssss: “Japon bahriye zâbitleri çok ça. lışıyorlar ve eğlencelerin» çok. 57 Yer veriyorlar, Öyle iken, şahsi te şebbüsleri mahduttur, İki donan. wanm da zâbitleri, iyi tâlm ve terbiya görmlüş'erdir, Anma mes. leki teşekkül, Amerika donanıma. sında dahı yösek görünüyor... Dedikten sonra, Japon ordu ve donanmasında earj olan bir kaide. Yi, “varile o dağdan bilç ağırdı fakat ölüm bir tüyden hafiftir. telükkisini hatırlararık, Tapoa 234 bitlerinin , Amiral Togo'nun Çu - şima deniz harbinden evvel “Müsbet bir tsarrar, kemmel müdafaa usulüğlr.,, Dediğini, dalmı hatırlarnda tuttuklarma işaret ediyor. ... Mütehassıslar, Japon donanması hakiomda, hâlâ, pek te müsbet ve vâzih bir sey o söylüyemiyorlar, Söylemeyince de, fapon denir hü- reketlerini bir takım faraziyelere istinad ettiriyorlar ve neticeyi, A miral Togonun tabiyesine hağlaya- rak: 7 dik Künnn 1941 denberi, Ja » pon donanması, bu kaldeyi, çok güzel bir sekilde tatbik ediyor. Diyor ve işin içinden çıkmağı ça. vom MR, O. “Fenni Snretçi Nuri Eşsiz Küçük cerrahi: Aşı enjeksiyon» lar, pensman ve hacamat yapar, Adres: Aksaray Poli merkezi İ karşında No, 12 Tel: 20937 den isteyiniz, yl