15 Temmuz 1942 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

; 35 İSTANBULA Ankara oaddesi - Naj 808 'V v . TELGRAF: TAN İSTANBUL uz TELEFON : 24310, 24318, 24319 SEKİZİNCİ YIL — No, 2481 Di TAN EVİ Fd .r. GUÜNLÜK SIYASI HALK GAZETES Yeni Kabinenin Bdi iBaşvekil Hükümetin Beyannamesini 3 Ağustosta Okuyacak 1 — Yeni İcra Vekilleri Heyetinin evvelki gün Büyük Şefimiz İsmet İnönünün başkanlığı altında yapılan ilk toplantısı. 2 — Milli Şefimiz İsmet Programı — eeeeesAKAR: , Şocuğunuzu Mektebe Gönderirken Bir de l ÇOCUK ANSİKLOPEDİSİ Ahnız, Çünkü bu Ansiklopedi ana Mektep kitabı kadar ve belki! ondan daha ziyade lâzımdır. FİYATI YEDİ LİRADIR. 'YAN mücssesesinde ve M bulunur, ı Cenuptaki “İnönü, Kabine içtimaına başkanlık etmek üzere Başvekâlet Binasını Şereflendirirlerken YA ŞİMDİ, YA HİÇBİR ZAMAN! İngiliz ve Amerikalılar iki tehlike den birini tercih etmiye mecbur. durlar, Avrupaya şimdiden asker çıkarma teşebbüsü yüzde yüz mu- valfak olmıyabilir. Fakat bu hare- ket, şark cephesinden yarım mil- yon askerin garbe çekilmesini te min eder de, Sovyetler üzerindeki tazyiki azaltırsa, Almanları çok güç bir duruma düşürebilir ve Al. manyanm bu yıl harbi bitirmesine mâni olabilir. Kaldı ki, bu teşeb- büsün muvaffak olması ihtimali de ” göktur, M. Zekeriya SERTEL Sark cephesinde Alman or.- dularınım kazandığı mu. Vaffakıyet, ortaya yeniden ikin- ti cephe meselesini çıkardı. Mis. ter Churehill'in Londraya avde. tinden ve Mısırdaki İngiliz mağ- lübiyetindenberi unutulan ikinci cephenin açılması meselesi, bu vesile ile yeniden canlandı. İngi- 1_12 ve Amerikan gazeteleri iki le gündenberi tekrar ikinci cep. henin biran evvel açılması lüzu. Müunu ileri sürmiye başladılar. Nevyorkta çıkan Herald - Tribu. ne gazetesi diyor ki: “Artık Almanyaya doğrudan d“ğ'uya darbe vurmak zamauı Zeçmiş değilse gelmiş olmak lâ. zımdır. İkinci bir cephe açmanın he dereceye kadar mümkün ol. G_uğunu ancak askerler bilebilir. akat efkârıumumiye böyle bir tephenin açılması için icabeden fedakârlığa hazır bulunduğunu Söyliyebilir. Millet, ne pahasına #©lursa olsun, düşmana biran ev. Vel seri ve kat'i bir darbe vurul. Masını ister.” İngiliz gazeteleri de aşağı yu- karı bu mealde yazılar neşredi. yorlar. Sovyetlerin ikinci cephe hak- kındaki görüleri az çok bilinen bir şeydir. Fakat bir İngiliz ga- zetesine göre Sovyetlerin ikinci cephe hakkındaki tahminleri şu suretle hülâsa edilebilir: “Bizim ordumuz, Almanları Yoruyor, ve malzemesini kaybe- diyor. Önümüzdeki üç ay içinde Almanlar hayati bölgeleri ala- maz, ve bu suretle mühim ka- zançlar temin edemezlerse, kışa doğru bir kat daha zayıflamış olacaklardır. O vakit ya Alman ordusu Rusyadan çekilecek ve Yahut Napoleonun âkibetine uğ- tıyacaktır. — Almanların Sov - Yet cephesindeki muvaffakıyet ve ademi muvaffakıyeti, İngiliz Ve Amerikalıların şark cephesin- deki Alman kuvvetlerinin bir kısmını çekmek için yapacakları teşebbüse bağlıdır.” * A rk ıkinci cephe-meselesi etrafın- da o kadar çok“*yazı yazıldı ki, artık bu meselenin anlaşıl. mamış tarafı kalmamış gibidir. Molotöfun Londra ve. Vaşing. tof ziyayetleri esnasında bu cep- henin #b42 yılr içinde açılması kararlağmışt?. - Fakat bu teşeb. büsün zarnanı tayin edilmemiş- tir. İngiliz ve Amerikalılar her ka5 Devamı Sa: 2, Sü. T k ç ı Ankara, 14 (Tan) — Bü. yük Millet Meclisi ağustosun üçünde toplanacaktır. Bu to7- Tyi de Ziraat, İktısat ve Tica- ret Vekillerini ziyaret etmiş- lerdir. Ticaret Vekili Behçet kında geniş tir. izahat — verecek. Parti genel sekreteri Mem. duh Şevket. Esendal, bugün başvekilimizi ziyaret etmişltir. Genel sekreter daha sonra İk- trat, Ticaret ve Z'raal Vekil. leriyle görüşmüstür, Adliye ve Gümrük ve İnhisarlar Vekille. lantıda yeni: basvekil - Şükrü — Uz, İaşe müsteşarı Şükrü Sök. Saraçoğlu yeni kabinenin prog- üeri kabul ederek mem- ramını okuyacaktır. - Başvekil, leketin iaşe işleri üzerinde nutkunda iç ve dış siyaset'hâk. izahat almıştır. — Ticaret Ve- kilinin vardığı kararlar ve al- dığı neticeler pek yakında halka bildirilecektir. Başvekilimize gelen telgraflar Ankara, 14 (A.A.) — Şükrit Saraçoğlunun başvekilliği ve Hariciye Vekâleti Vekilliğini Mul'ı_?_reBe Almanlar Voronez'de Gedik Açtı Rjev Harbinde Ruslar 12.000, Almanlar 10 . Bin Kişi Kaybetti Moskovaı 14 .A.A.) — Gece yarısı neşredilen Sovyet tebliği: 13 temmuz gecesi kitalarımız Vo ronez çevresinde gedik açan Al. man ordu grubiyle savaşlar yap- mıştır. Boguçar şehri çevresinde, düş manın tank ve piyade kuvvetle. Kızıştı Taarruz Cephesi Bü)'_'ıj_yor Anudane Müdafa: Edilen Sovyet Mevzileri Yarıldı x üıe_rine almış olması münase. betiyle İngiltere Hariciye Na- zırı Mister Antony Eden, Mil- li Çin hükümeti İcra Komitesi reisi mareşal Şan - Kay - Şek Romanya hükümet reisi Ma- reşal Antonesco, Romanya bhaş- vekil muavini M. Mihailan. tonesco ve Irak başvekili Nuri paşa Elsait taraflarından gön- derilen tebrik telgraflarına, başfiiki) ve Hariciye Vekâleti vekik&Şükrü Saraçoğlu teşek- kürlerini telgrafla bildirmek suretiyle mukabele etmişler - dir. d AFRiİKA CEPHESİi Mısır'da Rommel'in Taarruzu Püskğor_i'üldü ' . El Alemeyn'de Harbin Tekrar Şiddetlendiği Göze Çarpıyor Londra 14 (AA.) — Reuter Ajansının askeri muhabiri bil. diriyor: Kahirede bugün . neşredilen tebliğde Tel Ei İsada — yapılan İngiüz ileri hareketirin Romme- li endişeye düşürdüğü ve mare- şalın vaziyeti düzel'mek içm bü. yük gayret sarfettiği kaydedil - mektedir. Rommel yalnız piya- de kıtalariyle başladığı taarruz. lara sonradan tankları da iştirak ettirmiştir. Çünkü tarafımızdan gösterilen mukavemet onun tah- mininden daha sağlam olmuş - tur. Rommel dün birkaç kerec ta- arruz etmişse de ilerliyememiş ve bütün hücumları geri püs. kürtülmüştür. Haya faaliyetinin artması da harekâtın umumi su. rette genişlediğine bir işaret sa- yılabilir. Aâ73” Devamı Sa. 2, Sü. 6 Son Libya muharebeleri esnasında Almanlar tarafından tahrip edilen ağır bir tank (14 Temmuzî Bayramı Dolayısile —— Mr. Eden Fransızlâra "Müttefiklerimiz,, Diye Hitap EHi er. Rocosevelt Fransanın Yakında Hürriyetine 'dan vermemek arzusu - belirtil. Kavuşacağını Bildirdi Nutuk söyliyen G. de Gaulle (Yazısı 2 nci sahifemizde) Hintlilerin Talîplerî Tam Siyasi İstiklâl İsteniyor Ka Kongre Komitesi Gandi'nin Teklifini Kabul EtHti samaği Fakat, Hindistanda İngiliz Harp Tedbirleri Baltalanmıyacak Varona, 14 (A.A.) — Kongre tetkikler komitesinin tekrar top- lanarak bundan böyle Hindis . tanda “İngiliz siyasi kuvvetinin” kalmamasını istemiye karar ver- diğini bildiriyor. Bu istek İngi. liz kuvvetlerinin ilindistandan ayrılması manasnıa değildir. fa. kat Dominyön müuamelesine da- hi tâbi tutulmiyacak olan Hin. distan için tam bir sıyasi istiklâl istenmektedir. Neşredilen - tebliğde, müttefik milletlerin harp gayretine engel olmıya mümkün mertebe mey- mekle beraber İngiliz otoritesi- nin Hindistândan çekilmesi tav. siye olunmaktadir. Nasil telif edilecek? Ankara 14 (Radyo Gazetesi)— Hint kongresi İcra Komitesinin verdiği karar hakktıda Londra- da hiçbir tefsir yürütülmemek. te ve İngiliz harp tedbirlerinin ba'talahmıyacağı haberi iyi bir intiba ile karşılanmaktadır. Yalk nız, bunun İngilizierin Hindis. tandan çekilip gitmelerini 1ste - mekle nasıl telif edilebileceği sorulmaktadır. "İkinci Cepheyi Süratle Açmak Lözımdır., - Nevyork, 14 (A:A.) — Sanayi teşekkülleri köngresi, Roosevel. te hitaben yarım milyon kart- 'Norveçte riyle şiddetli savaşlar yapılıyor. Lisışansk'ın doğusunda, kıtala- rTımız yeni müdalaa: mevzilerine çekiliyorlar, Cephenin başka kesimlerinde önemli hiçbir değişiklik olma. miştir, Almanlar 4 Deniz Üssü Kuıjı_yor İngilizler Rhur'u Gene Bombaladı, Bir Çok Yangınlar Çıkarıldı Londra, 14 (A:A.) — Londra. daki Norveç hükümetine gelen haberler, Almanların Atlantik ve kutup muharebeleri için üs olarak kullanmak üzere Bergen, Trondhjen, Narvik ve Tromsoö'de dört deniz kalesi inşa etmekte olduklar'nı bildirmektedir. Rhur bombalandı Londra, 14 (A.A.) — İngiltere hava nazırlığı tebliği: Pazarte - si - salı gecesi İngiliz hava kuv- vetlerine mensup bir bomba teş. kili Rhur havzasındaki sınai he- deflere taarruz etmiştir. Uçakla- rımızın hedeften ayrılışı sırala . rında birçok yangınlar devam et. mekteydi. Alman tebliğine göre Berlin, 14 (A.A.) — “Tebliğ” İngiliz bomba uçakları dün gece Ruhr ve Vestfalye çevresinde birçok yerlere hücum etmiştir. Siviller arasında kayıplar olmuş tur. Bilhassa Duisburg şehrinin ikametgâh semtlerinde binalar- da hasarlara sebebiyet verilmiş- tir.. Hücum eden uçaklardan üçü düşürülmüştür. İskenderiye'de Bulunan Fransız Harp Gemileri Bunların Diğer Bir Yere Nakli Teklifini Vichy Reddetti Vaşington, 14 (AA) — İs. kenderiyede emin bir limanda muattal duran Fransız harp ge. milerinin devri için M. Roose - velt tarafından yabılan iki tek. lifin Vichy hükümetince redde . dildiğini M, Welles haber ver - miştir. Roosevelt, bu tekiifler kabul edilmediği takdirde Büyük Bri. tanyanın gemilerin Süveys kana. lından çıkmasını etaretmek hak- h olacağını ve eğer bu emir ye. rine getirilmezse Büyük Britan. yanın 'bu gemileri tahribe keza t haglı olacağım Vichy hükümetine ihtar ettiği gene M. Welles tarafından bildirilmiştir. (TAN: Vaşingtonda büu meseleye dair daha önce alman bir telgrafta, * pestal dağıtmıya baş! ştır. 250 teşekkülün delâletiyie dağıtılan bu kartlarda hiç vakit geçirme. den bir ikinci cepheye ihliyaç deriyedeki —Fransız gemilerinin Amerikanin himayesi altmda bir ce- nup Afrikası limanına veyahut Mar- #nigue adastna naklinin mevzuu ba- Alinanlar Voronez şehrine öğle tebliği: kuvvetlerimiz, Voronez yakınla. rında ve Boguşar cenubunda düş manla şiddetli savaşlar yapmış- lardır. Cephenin başka kesimle. rinde önemli değişiklik olma - mıştır. şehre kadar bir gedik açmıya muvaffak olnruşlardır,. kadar gedik açtı Moskova, 14 (A.A.) — Sovyet i larr bi Üa temaa | gecti Aiman cenup orduları başk mandanı mareşal Von Boc Berlin, 14 (A.Â.) — Alman duları başkomutanlığının teh ği: Doğu cephesinin cenup k minde Alman taarruz cephesi nuba doğru büyütülmüstür. natla müdafa edilen düşn mevzileri yarilmıştır. Motü kıtalarımız düşmanı takip ed ASEF Devamı Sa. 2, Sü Voronez kesiminde Almanlar Az37 Devami Sa, 2, Sü. 3 bir fırtına çikmış ve gece şid- detini hayli arttırmıştır. Bu yüz. den biri. Karagümrükte, Yenikapıda Her iki çöküntü hâdisesi de saat DÜN GECEKİ FIRTIN. Biri Karagümrükte, Diğer? Yenikapıda İki Ev Çöktü, Üç Kişi Yaralandı 21 sularında olmuştur. Karagümrükte yıkılan ev. reddin Teke caddesinde 18 maralı ve Şükrüye ait iki k ahşap bir binadır. Burada < AZE” Devamı Sa. 2, Sü Dün akşam üzeri şehrimizde diğeri iki ev yıkılmıştır. olduğu söylenmektedir. his olduğu bildirilmiştir.) ; a Ğİ # K YÜ 4 / ı" ha y ee « &IM&P A%Çer LA BİR İSKELE, DÖRT VAPU! Eşine az rastlanır bir kalabalık, kargaşal R E F ı K düzensizlik ve “cevr.-ü-cefa” — manzar v te « | görmek isterseniz —(Dikkat) - sütunumuzda HALİDİ babsi geçtiği gibi— her gün, saat on yedi bu K'AR AY ğa doğru, köprü üzerindeki Adalar iskelesine | karıdan bir bakınız. Yazlığa gidemediklerinı dolayı üzülenlere ve şehir tramvaylarından : lanarilara, hallerinden memnun kalmak için bünu bir teselli y olarak tavsiye ederim. Bir değil, iki, üç değil, dört vapur y yana sıralanmıştır; bir: tanesi yolcu çıkaracağı» öteki de gi onun üstüne yanaşacağı cihetle dört vapurluk halk demir F maklıklar ardına yığılmıştır; geçitler tıkanmıştır, adım ataı yer kalmamıştır. Çocuklar ağlıyor, analar haykırıyor, baba söyleniyor. Bütün bunlar yetmiyormuş gibi Anadolu kıyısı gide olan vapur, aynı zamanda bir yük vapuru olduğundan ve Ad larım göç eşyaşını taşıdığından her 'taraî denkler, çuvallar, napeler, çocuk arabaları, buz dolapları, palmiye saksıları, petler, sandıklar, kutular, bavullarla sökülmez haldedir. kadar mı? Hayır! Yine o vapur yapı malzemesi de götürec tir: Keresteler, putreller; kazmalar, kürekler, boya tenekel çimento, torbaları ve ayrıca bahçeler için köklü " yapraklı eli %adl';: dört vapurun yolcusu bunlar arasından atlıyarak, rıyarak, düşüp kapanarak, kayıp süzülerek geçecek, kendi purunu seçip bulacaktır. Bravo!. İstanbul ahalisi ger_-çe-!ş_ten cerikli, tetik, çevik, kayakçı, kızakçı, paraşütçü, plânörcü, ke cu ve şüphesiz ki canbazdır! Adalar iskelesinde bu kabil 1 hareketler gösterilirken öte yanda Kadıköy - Haydarpaşa isk sinde birer vapur durmaktadır, meydan bomboştur; herkes, hatçacık, kolunu budunu sallıryarak ” yürüyebilmektedir. Bei bildiğimi! göre geçen yıl, Anadolu kıyısı vapuru. zaten saat ce evvel yanaşıp durduğu Haydarpaşa iskelesındeq k.alka Eşya alacak, malzeme taşıyacak bir. vapurun bo_ş bir iskeal çdk önceden yanaşması ve bu eşyayı muayyen bir saate ka alıp sonra yolu yalnız. yolculara açması icabetmez mi? “Ricalin himmeti dağları yerlerinden söküp atar” det (Deniz Yolları) ricali bizi iskeleden vapura birazıcık daha hat atlâtabilsin; yetişir. Ömürlreine dua bile ederiz.