ZINAZIRAN — 145 RARP KARŞISINDA İngiliz çocuklarının bakımı İngilterede, harbin başında, 750 bin Mz. daha baştan, harbin İyi Ve hemn çwlai anla in, zafer gayesi uğrunda her iğa Okallanmıya karar ver” ir. Bundan dolayı, daha başlar başlamaz, içtima! ha, Kin yürüyüş tarzında vukua bilecek her türlü sarsıntılara, Vü güçlüklere ve karışıklık. üs germiye hüzırlanmışlar. e bezırliklar arasında, en çok Pmiyet werdikleri meselelerden iy? Cocuklar oldu: Harbin sıkınlır Aç ,“9 darlıkları o karşısında, her | ii, Welle olursa olsun, çocukları Ye emek, onları her türlü İğ niyet ve ızlıraptan korumak İli ve terhiyele halel ver, n #, en esaslı bir gaye odddildi. e din İlk günlerinden itibaren, agg Made bulundurulan, bu haklı € süreme şüşurmadan yü ş bir him sefelet ve pe duyuru, acıları böylece, bu, tiril esi, doktorlara ve mili mü çalışan işçilerin bizant zin “1 ve nde nihayet ebe me idi, elin Yanıp ai ” gayreti “lu, İm yay Jain da, İslerek alâkadar, simdiye edilen daha e ümitler himrmet ve mayret semere ve pel iyelle vermekti esim” eukturın yaşayışında, yalkız evvelki şartlar devam etti, İinmarmrs, bakım ve ter ılı İ İ ha varlmiştir Tb Ceyiz inkişife Vi hirs Mihayetinide, bu e y Meren, #irisiten rübelerde * Semin edeceklerine 759400 ÇOĞuK . gisi hükümeti, harp (başlar Me harekete Seçmiş, harp a erin maruz bölünen yer, *ki çocukları, EMİN muntakalar lip vakletmiye başlamıştı. Hüküme “yl telâş ve isticali yerindeydi İkt bir günlük bir :Hrmal teltfişi iç lüsez zarar ve felâketlere mey- “verebilirdi. ikkat ve bayrelle karşılanacak Müvaffakıyetti ki, bir gün için. tayyare — hücumilarına o marar iban yerlerden, en aşağı 750.000 kaldirıtiinş ve hiç bir kara VE hâğiseyemeydan verilme #win mahnlire nakledilmişti adan başka, htkümet, : İon şehir çocuğumu, köylere dr” işti, Bir N dikkat altında köyle Ürülmeci, pek mmazzam bir işti iç Ssnlı ve yerinde fatliyet, bu â "Stbikindeki bilgili — intizam « Püyük bir ders, me ibret alın; bir muvaffakiyettir # | le, köylere makledilen çocuklar, “1 sonra, ne kadar şefkat ve ii Mbbetle musmele görmüşlerdi * lele, barınacakları yerler, dik. ,* Sseçibmişti, butalarda rahaiçe A iyarane vakit geçirebilirlerdi İşini yatacak, giyecek şeyleri yi Sağlık nezaretçileri, ilâçları ap ilhassa ders görmeleri temin mi , ay bir milyon çocuk, böylece, X, ihtiyaçları, kılı kırk yarare emniyet altına alındık 408, onların, yeni hayatlarından İamalarına, ana baba hasreti p kp emelerine ehemmiyet verildi, iç teler böyle gecerken, tefkikle" 5 İk, Sikkeilerin verdiği neticeler, € maniyet uyandırıyordu; çünkü Kir, mazhar oldukları şefkati hg sayesinde, yeni | muhitlerini Ii *Meamiyorlar, onlara, her gü daha ısınıyorlardı. Sonra, daha çabuk gelişip büyü. İ/lârdı. Kuvvet ve fikiree, dalma, « İhkişaf o gösleriyorlardı. Yeni | “dükleri ve karşılaştıkları haller ) sas bir yabancılık duymuyor, * veni hayatlarının o şartlarına, İve te kolayca, intibak edi Diğer tovafi köylü çocukl bu mini miniler muhac& telinden, istifadeleri çoklu, Bu şi hirli çocukların halleri ,hareketleri, köylü çocuklarında, zekâ hamleleri yaratıyordu. “KAMP , MEKTEP" LER İlk tecrübelerden elde edilen iyi neticeler üzerine, mubacir çocuk, lara mahsus “Kamp - meklep"ler tesis edildi. “Uzsuml manrif hizmeti” pariğe mento sekreteri, son günlerde, bu meselç hakkında, şu sözleri söyle, scuklar, dinçleşmişlerdir. Onla rın maddi, fikri inkişafları o kadar meydandadır ki, aldığımız İyi neti. celer bizi bu muv. mekteple" rin tezyidin PO An onları devam etirmiye sevket, mektedir.,, P ta TEDRİS ŞEKLİ Evet. BİL milyon çocuğun, böyle muazzambir kütlenin nakli, yerleş, tirilmesi, tedris meselesinde, mu. vakket olsa, bir şaşkınlık ve karışık» lik devresine sebebiyet vermişti Öyle ya. Çocukların nakli, emni, yet altına alınması, il geçirilme, ukön vermediği için, mektep meselesi, ilk zamanlarda, Miralay karısı İvanovanın yeğe-i Petr Petroviç Strijin, hani geçen ıl veni Jâstiklerini çeldirmıştı »le o Sirijin, gece saat tam ik vaflir merasiminden tü. Evdekileri uyandırmamak ii usulca soyunda, nefesini kısı ve ak wennx basarak kendi yatet odasına yollandı ve ışığı yakmadın lıykuya hazırlanmıya başladı. Strijin, ayık ve muntezem bir ha, yet sürmektedir, yüzünde halini bir ifade taşır, oküduğu kitaplar yalnız &int ve ahılâkidir, fakat vaftiz me İraslminde, Lüdinila O İvimoya nuvaffakıyelli VEZ'1 hamili. şer endi kendine dör kadeh vodka İve Terzeti, sirkeyle hintyağı arasın, İlabir seyi andıran bir bardak şe İp İçmek müsuadesini verdi. İçk denilen şeyse deniz suyuna öhrele benzer: İnsanın İoikce 1 eği gelir... Şimdi nurken Siri” lin de yenilmez bir icmek isleri Yayıyordu. “Galiba, © Daşenkanın sağ tarafında vodka — vardı, diye düşündü, Eğer bir kadehelk içer, sem 0 bunun farkına varmaz, Biraz tereğdili geçirdiklen s0 korkuyu yenen Sirijin, dolaba y loş. Usulen o kapısını syarak © damiyle sağ (taraftaki Şişe ve sedoht buldu, doldurdu, şişeyi “© koydu, sonra haç çkerd i, Pakal kadehi yuvarlar. yuv böriköya benzer bir şey Ol Bir Küvvet “Siriğini, tipki Ve bomba Gibi, Birdenbire | sandığı hulondağu tarafa fırlattı. Görleri * ie şimşekler çaktı, nefesi kesildi bütün vücudunu öyle bir ? yıldı ki sülüklerle dolu bataki ü sanki. Vodva yeri", İrürudunu, €9l, P0fün “ mahaileyi havaya uçuran bir dlüsmüt parçasi Vuttuğunu zannetti... Baş, kollar. ayakları hepsi o Kol ve haşr; tu, eehennemi boyladı... Üç dakika kader hareket elme- den, nefes almadan sandığın östün, ie yalı; sonra kalktı ve kenti kendine sordu: “Nereyi n Akh başına geldiği zaman ilk his keskin gaz kokusuydu İDeset içinde kalkarak: İh, vodka yerin: gaz İÇ e inledi, Aman, yarabbi "miş olduğunu düşününe: üşüdü, hen terledi, Odadaki idda ağanda duyduğ lerinde çakan © şimşek! kafasında çalınan çanlar ve mide döven o çekiçler de yehirin sinmiş olduğunu - İsbat ediyordu nünün yaklaştığını hissen iin, kendini boş ümillere kan lırmıyarak yakınlariyle. vedelaşmea va karar verdi vebü niyetle Da enkanım yalak odasını gitti, (ilin eve dönmüş hu? dotehin Çocuk emin yerlere nakledilmekle Veraber, bir milyon şehir çocuğuda köylere dağıtıldı , Mektep çağındaki çocuklar Pin, Urün zöman, başı boş bırakıl, ması da caiz değildi, Dala iyi bir program tatbik edi, linceye kadar, muvakkat tedi u. leri tatbik edildi, Köy muslim, alliüeleri, şehir o çocuklarından örekkep gruplar teşkil eimiye, bunları, iyi halde bulunan yer toplumıya, Onlara, günde, bi saatlik ders — vermiye fakat tayyare * hücumları devam etmek bulunmuştu. Köy mı teplerinde de tahribat Bu yüzden,. tedrisat, na kaç başladılar; arlıyordu sulh zamanı" mahsus bir program tnibikin den vazgeçildi ve bunda, harbiü meydana getirdiği şeralle uymak zarureti husule geldi. Bombalar patlar, mekteplerin bir kısmı yıkılırken, bütün bu müşi lüta rağmen, derslere devam edil, ya Tetkikat gösteriyor ki, ba zorluklar, şehirli çocukları, tedris ve lerbiyeden mahrum bırakmamı* tır. Mektep çağında ber bin çocuktan, ancak 6 sı, muhtelif sebeplerle, derslere iştirak edeme, miştir, bulunun GIDA MESELESİ Tedris ve terbiye meselesinden sonra, yine sür'atle halli icnbeden Giğer bir dava du, gıdaya taalluk ediyordu. Evet. Çocukları, geliş İ ip altı; Yeni harbin yeni tabyası Sokak muharebeleri Sokak harbi resmi tebliğlerde sı ksık geçen bir hâdise olmuştur. Bu savaşın nasıl ya pıldığını merak etmişseniz aşağıdaki satırları okuyunuz. Yeni bir şey öğrenmezseni, NGİLİZ — #omandoslarının Norvece yaptıkları bir hü- cumu bir Küzeleciler gurupuna anlatan subay: “manlesef, dedi, Alınanlar evvelden hazırladıkları mevzileriz mükavemet simek'e iktifa etmiyerek her evde ayrı ay- İ rı iücusan kursu koydular ve bu suretiş bizi sokük O muharebesini kabule zorladılar.,, Bu cümlede al tı gizilmiye İâyık olan kelime maa“ lesef kelimesidir. Aynı vakayı an. !intan Röycer mubabiri de şunları yazmıştır: “Almanya isini bilir bir İ düşman olduğunu ve bu asır harbinin en wühim ve en güç hu- susiyotlerimlem birisi c'an sokak güzel, yedirip içirmek kolaydı. İn, gilizler, neticesi şüpheli, bu kolay wlün tatbikini muvafık görmedi ler, Bünye, ihtiyaç şekillerini göz önüne ulmıya lüzum gördüler. Her balde, gula meselesi, sıhhi bir şe, kilde tatbik edilmek lâzımdı. İngikerenin, - muayyesi bir harp iaşesi vardır. Ahalinin ber nüfusu, , mÜsavi suretle ve fenni bir te > a yiyecek verir. Çocüklar, bu umumi prensibe tabi tutulmadı. Onlara, bu hususta da, birer rüc, han payı verildi, Mekteplerde, - aşhameler o vücuda getirildi, Çocukları, o buralarda, meccapl bir iaşe şekli tatbik olun, du, Çocuklar, süte varıncaya kadar, gıda İhtiyaçlarını bu suretle telâfi ediyorlardı, Harbin devamı çocuklara tsibik edilen bu İaşe usulünü sekteye uğ, Dikkatsizlik Yazan: A. ÇEHOV Rusçadan çeviren: duldu, iliyar bir kız olan baldızı Daşenka, evin idaresine bakıyor” du.) Petr Petroviç, Thtiyâr kızın Ya isk odasına (girerek ağlıyan | sesler — Daşetika! dedi, Sevgili Daşen, ka! Bir şey, karanlıkta kıpırdandı ve derin bir hefes aklı? — Doşenka! Bir kadın sesi aceleyle: — Ha? Ne? iye sordu, Siz mi siniz, Pi iç? Geldiniz de * mek? E xm ağını ne koy dular? Vaftiz anası kimdi? — Veltiz anası Notalya Andı” vevna Velikosvelskaya idi yaf”: babusı da Pavel İvanoviç Bezsonu sin., Ben.. Ben, Düşenka, gel ölüyorum. Kızm adını da Olimpi: da koydular Pen., Ben, Daşer gaz içtim, — Ama yaplınız! Orada gaz ik râm etmediler ya? — Doğrusunu söylemek lâzım” size sormadan ika içmek iste“ dim ve. Ve Tanrı beni cezalan dırdı. Karanlıkta kazarn gaz içtim. $imdi ne yapayım? Duşenka, kendi müsaadesi olm dan dolabın açılmış oldağunu du vurca canlandı... Aceleyle mumu yaktı, karyoladan Indi ve çilli xünü, kemikleri çıkmış vücudumu aydıninlan mum ışığı altında, saç ların; kıvırmak için taktığı kâğu - arak yalınayak dolola içini gözden geçirirke sert Dir sesle: — Kimin müsandesişle dolab karıştırınız? dedi, Bu vodka orü, ya sizin İÇİn mi kondu? Sirijin, almında toplanan soğuk terleri silerek: Be ben, Düşenka, gaz içlim.. diye rairıldandı. — Gaza niçin dökunüyorsunuz” Bu size ait bir iş Mİ? Onu siz içsin diye mi koydular? Yoksa, sizin dik rinizce, gazı bedava mü veriyor. lar? Ma? Şimdi gazın kaça olduğu Biliyor mu vodka nu biliyor musunuz? sunuz? Strijiı — Sevgili Duşenka! diye inledi. SERVET LUNEL Şirndi ortada hayat memat mesele- buki sir, paradan bahse diyorsunuz! Duşenka, dolabın dele kapıyarak: — Şuna da bakın, sarhoş, bir de burnunu dolaba sokuyor, diye ba. dırdı. Ah, haydutlar, ah, mel'unlar| Ne gece şae gündüz rehal yüzü gör miyen bir cefakeşim ben! Yezitler, hınzırlar, inşallah benim çeklikle" rimi sise de öbür dünyada çeklir. sinleri Hemen yarın buradan gidi yorum! Bes bir kızım, o karşımda iç çamaşırıyla durmanıza müsamle elölyorum! Ben giyinme” bana — bakmayı o hakkımız si var, ha kapısım hi mişken yoktur! Ve uçlı ağzını, yumdu gözünü. Cileden çıkan Daşenkayı we rlc De yemin, ne de top aleşiyle sus turmak kabil olmadığını bilen Siri” ij, kolunu silkti, giyindi ve dok tora gilmeğe karar overdi, Fakat doktoru, ancak ona Jüzam Olinad* ğı zaman bulmak Okolaydır. Arka orkaya üç mahalleyi dolaştıktan ve beş defa doktor Cepharyan'ın, ye di defa doktor Bultihin'in kapısını çaldıktan sonra, belki eczacı yar hım eder, düşüncesiyle eezahaneye koştu. Burada O epeyce o beklemek icübelti, omibayet kapı açıldı v karşısına, kısa boylu, siyah ve kır vircak saçlı, uykulu eczacı çıkii. Unun yüzün kadar ciddi ve #ekiydi ki Sirijin bir nevi korku duymak” tan kendisini alamadı Yalmız çok zeki ve ağırbaşlı Yas eczacıların konuşabilecekleri bir sesle: — Ne istiyorsunuz? diye sordu. boğulur gibi fısıldadı; Rica ederim? Sirijin, anı kazara gaz hica ederim asabileşme: soracağım ( sunllere cevap Asabileşmenizi bir hakikat olarak kabul etsek hile, bu biliniz » sizi âanlamuma engel içtiniz değil mi? Öyle wi? « gaz İetim! Kurtarımız, Firma? acı, soğukkanlılık ve ciddiyet ilde eden bir tavırla Yözı masası. na yaklaştı, kitabı açtı ve okumatı uyor bile canınız sıkılmıyacaktır. muharebesis! iyice öğrenmiş oldu. ğunu isbat etmi. ir. Sokak harbnin metodları nedir” 1914 - 1918 muharcbesinde sokak harbi ikinci derecede bir ehemmi. yeli haledi, Buzünkü harpte hs. yati bir ehemmiyet alramştır. Ge. cen harpte köyler ve der top ateşi İle tamamiyle o yıkılebilirdi. Ordular yavaş yavaş yer değişti. rirlerdi, Ve çarpışmalar açik ara- dde olurdu, Halbuki bu günün harbi hızlı hareketler harbidir, Or. dular, otomobiller ve traktörlerle hücum ediyorlar, Binaenaleyh yol çok ehemmiyetli bir rola oynuyor, Halbuki yollar köylerden ve $ehir ralmadı. Bugün, bu mekteplere de vam eden bir milyondan fazla ço, cuk, mubtaç olduğu yemeği yedik. ten başka, sölünü de mutazaman içmek, İngiliz maarif nezarelinin, bugi kü güyrel ve endişesi, çocukları iyi beslemek, bu suretle gidasızlığın ve gıda azlığının sebep olacağı basla” lık ve lereğdilerin önüne geçmek, tedir. Devem eden kanasle göre, gıda mahrumiyeti ve noksanı, ç cuklarda, bir daha önüne geçilemi yecek arızalara ve âfetlere sehehi” yet verebilir. Bu yazıyı okuyan okuyucularımız berhulde, derin derin döşünecekler ve hiç şüphesiz: — Ne medeni. Ne insani, ve ne kadar yirminci asra yakışan bir #örüş ve düşünüş! Diye içlerini çekeceklerdir. daldı, İki sayfa kadar okuyunca evveli bir omuzuna, sonra diğer omuzunu, silkti, oYüzünü istihfafln buruşturdu ve biraz düşünerek bi tişik odaya girdi. Saat dördü çal. dı. Dördü ow geçe de eczacı, başka bir khöpla döndü we yine okumağa daldı, Bu işe akıl erdiremiyormaş gibi “— Hım! dedi. Kendinizi fena hissettiğinizi bir hakikat olarak kabul etsek bile sizin, eczahaneye değil, döklora müracani oelmeniz Mzım gelir. — Fakat ben bir kaç gittim! Uyandıradun! — Hun... Demek ki biz eczacı rı adami yerine koym batth gecenin dördünde bile re. hatsız ediyorsunuz, halbuki her köpek, her kedi istirahata muhlaç* tır... Siz; hiç bir şey anlamak İster miyorsunuz ve kizin fikrinizöö biz insan değiliz ve sinirlerimiz de çamaşır ipi gibidir Sirijin, cezacımn sözlerini sonu. Bü kadar (dinledi, içini çekti ve eve yollandı “Demek ki ölmek 1, diye düşünüyordu; Ağzı yanıyor ve gaz kokuyordu; bidesi kaynıyor, kulukları gümlü * yordu, Her dakika geçtikçe ölümü. ün biraz daha yaklaştığını, kalbi” n artık çarpmadığını zannediyor du ve gelince bir köğida aceleylet Ölümümde hiç kinsnin suçu yoktur,, sözlerini yazdı, sonr Tanrıya dua eti, yattı ve yorganı başına çekti. Sabaha kadar uyuya, madı, ölümü bekledi, ve müle diyen — mezarında taze otlar biti ğini ve kuşların cıvıldaşuğım ta bayyni elti, Sahahleyinse karyol, yor ve Dasenkiya anlatıyordu: — Sevgili bemşireciğim, dürüsi ve müntazam bir hayat süren inse“ ni, hiçbir zehir öldüremez. İşle £ sal olarak beni ulalım, Mahvo üzereydim, ö or ve eziyet yordum, şimdiyse hic bir yi yok. Yalnız sğzum biraz kavrı bir de boğazım yanıyor, fokat bü tün vücudum, Tarrıy k sağlam... Sebep? Çünkü mun tazam hayat sürüyorum. Daşenka, o masrafları düşünerek gözünü bir nuktuyadikli ver — Mayır, bunun asl sebebi zın fena olması, diye İ çekti Demek ki, bakkal ols a herif bana iyi © de İliresi bir buçuk kö vermis Ben celelis?, yeşiller, meh ahı çekliklerimi öbür dünyada «ize de çeklirsinler! Hınzırlar, alesklar.. Ve açtı ağzını, yamdu gözünü. dektora mukodder m mda oturu” gülümsiyerek üm yerim ht bir kadınım lerden de geçerler, Olduğu yerdn durmıya kidir bir ordu düşman ordusunun ma lü vasıtalar kullanarak iler ânrdura! sok Tebesine hazırlanmış kalaba!“ şehirler mntakasındı hücum edomez, Ancak açık arazi de herbedebilir, Almanlara zafer kazandıran ku H âmliler tanklar ve pike yapan tayyarelerdir, Bir şehrin sokakla rmdu bu silâhların O fesiri azalır, Tank iyi müdafaa edilen sokağa karşı ücizdir. Hiçbir zırhlı araba bir sokağın iki enarmdaki bütün evleri temelinden yıkacak kadar ceplinne taşıyamaz, Bilâkis tank larin mücadele eden piyade her evde kendisine iyi bir siper bulur ve'düşmnann yakın mesafeden üteş açabilir, Tanklar için sokak tehli. keli yoldur, Eski harplerde değ arasındaki geçitler en İyi müdafan mevzileri sayılrlardı, Buzün «0 koklar geçitlerin yerini tutaış . tur. Müdafiler wnlü dairesinde çarpışlıkları takdirde sokak sa vaşında tank için muvaffakıyet W- midi pek azdır, Yakat soksk harbin yapan kıta. lar, yalnız açık arazide talim yap. mış askerlerden müteşekkil ise © vakit zafer tankm yüzüne güler, Fransa muharebesi sırasında Fran. sızlar Almanlara karşı sokak har. bini denemek İstefliler, Meselâ At man tanklarmm bücem ettiği Ren sahrinde şehri müdafa ettiği kuvvetli bir Fransız garnizonu var. dr, Fransız müdafaası tank savar toplara, ağır mitralyözlere ve sah ra topçusuna dayanıyor, Bu mu. hafızlar tanklara ve Alev saçan ma #imeler; karşı bir sey yapamadı. lar, Ba muvaffaluyetsizlikte ha bahat Fransız askerinin değil, kur maylarmdır. Zira müdafaa eden asker aldığı emirleri aynen tatbii etmek ve vaziyete göre yeni ka. rarlar vermemek için kat'i talima: almışlardır. “mülkiyet hakkına tecaviz etme mek için evle girilmemesi, &i ömretmişti, Bataryalarma bağ: Fransız top- şusuna karşı Almanlar ateş ve ha- roketle mukabele ettiler, Müdafi- lerin kuvvetli ateşi ile korunan büyük eaddelerden geçmediler,Şeb rin sokaklarma dağılmerdiler, Bu seretle Fransız müdafaasını çevi- rerek yan ateşine tâbi tuttular Tankların Raon zaferi bir is. tismadır, Normal olarak zırhlı ara. balarım sokak harbine hâkim ola cağı kabul edilemez, Varşova ha. rekât bunu isbat etmişti, Lahis - tan payitahtınm İyi talim görmüş ahalisi ve gönüllüleri, Napolyon devrinden kalma müstahkem mev- dlere yerlesenek şehrin Kenirmı kadar gelmis olan bir Alman zırlı. Lu tilmenini kati bir bozguna w£ rattakır. Bn muvaffakıyetin «ebe bi basittir. Varşova müdafileri - nin elinde kurmaylar tarafından yanılmış bir direktif yoktu, Merke“ aklmm erdiği usulde düşmana mu kavemet çiliyor. Vikm bazan her. kesin kendi düşüncesine göre »i- dığı tedbirler birbirinin aksine çı. kıyordu, Meselâ bir garaj sahibi besin pompasmı, alev «açan ma - kine gibi kullanara'e tankları dur- durmıya çalışıen, aynı sokakta Bnlunan başka müdafiler tank jein dekilerini boğmak maksadiyle ta. 'umbalaria wi sıkıyorlardı, Fakat bu karmakarışık müdafaa sisten düşmanı 24 saat durmağa ve son ra geri çekikneğe mecbur etti, Ve n sonra pek üstün düsman Kuy. vetleri tarafından güçlükle zap - bildi, Bir şehre hilerm etmeden evvel bu sehri kildetle bombardıman tmek harp kafdelerindendir. E sehir hava hücumlarına karsı İyi korunmamışsa bu bombardımanın tesiri gekn ur hat kat'i netleeyi temin edebilir, Fakat düş man şehre girmeğe ka'kısınca top çu ateşin; keser, Sokak mühare. beleri çi karışıktır, ateş »len bi- erini vurmak kor. iyle ateş açamaz, Bu andan itibaren sok Derbi makine savaşı olmaktan çıkar, pi- yade çarpısması olur, Fakat ee kak harbi denince sokakta olan (Lütlen sayfayı çeviriniz)