21 Haziran 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Bayanlar: ŞEN SAPKA Mağazası şıklığınız için her fedakârlığı yapmıya âmadedir. SULTANHAMAM 46 J 19 Jfll umhuriyet 6410 T.lgraf ve mektub adresi: Cumhurivet İstanbul Posta kutusu: İstanbul No. 246 Telefon: Basnuıharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve Matbaa kısmı 24299 24290 M. SAMİ K AB A T E L PEHLİYANLAR 1 Kel Aliço im 30 K. 2 • Koca YusıİftZi1 30 » 3 Kazıkçı Kf^ İekir 30 » 30 » 4ÇoIak MofcJC1 AHMED H A Ü 0 0 İİTABETİ 1 21 1942 Hariciye Vekili de hazır bulundu Sıvastopolda mücadele Çankayadaki kabul resminde bitmek tizere Ankara 20 (a.a.) Reisicumhur Ismet İnönü bugün saat 16,30 da Çankayadaki köşklerinde İngiltere büyük elçisi Sir Hughe Knatchbull Hugessen'i kabul buyurmuşlardır. Mülâkatta Hariciye Vekili Şükrü Saracoğlu da hazır bulunmuştur. Millî Şef ingiliz Elçisini kabul etti Severneya körfezin deki tamir havuzları işgal edildi Kalenin cenub kesiminde de birçok miistahkem tepeler zaptolundu Berlin 20 (a.a.) Alman ordulafı baskumandanlığının tebliği: Sıvastopol önunde düşmanın henüz Severnaya korfezi şimalinde bulunan bakıye kuvvetlerinin yok edilmesine devam olunmaktadır. Bir ropçu mevzii ile bir tamır havuzunun her iki tarafındaki saha zaptedılmiştir. Kalenin henüz mukavemet eden şimal kısmındaki son sahil istıhkâmının ele geçırılmesi ıçin el'an savaşlara devam edılıyor. Çember içine alınan cephenin cenub kesiminde Alman ve Rumen kıt'aları. düşman karşı taarruzlannı püskürttıik(Arkası sahife 3 sütnn 3 te) Şark cephesinden resimler: Kırunda cepheye yetişen bindirilmiş Alraan müfreseleri Başvekilimizin tetkikleri Ankara 20 (Radyo Gazetesi) Basvekilimiz Dr. Refik Saydam bugün Ticaret ve İktısad Vekâletlerile Matbuat Umum Müdürlüğüne giderek Vekilliklere ve umum müdürlUğe aid işlerle meşgul olmuştur. Şiddetli sicaklar Maltadan Sıvastopola mesajî Sıvastopoldaki halk günlerdenberi yeraltmda yaşıyor Dün şehrimizde hararet derecesi güneşte 44 e kadar yükseldi, Izmir? Adana ve Izmitte bunaltıcı sicaklar hükiim sürüyor Şehrimiz dün de çok sıcak bir gün geçirmiştir. Hararet derecesi gölgede, otuz üçe, güneşte kırk dörde kadar yükselmiştlr. Günes battıktan sonra hafif bir rüzgâr esmeğe başlamış, gündüzüa sıcağını kısmen azaltmıştır. Bu aylarda görülen bu şiddetli sicaklar biraz da gayritabii telâkki edilmektedir. Milii Şefimiz İnönünüıı, bir at koşusunda, İngiliz Büyük Elçisi Sir Hughe KnatchbullHugessenle görüşürken alınmıs bir fotograflan T ıirk Alman dostluk paktının yıldonümü vesilesile iki memleket radyo ve gazetelerinde bir kaç gün süren hararetfi neşriyat >apıldı. Turkiyeji Almanjaya ve Almanyayı Türkijeye jaklaştıran karşıHklı bağlann sağlamlığına inananlar için bu dostluk gösterilerine şahid olmak, sevindirici olduğu nisbetie tabiî ve zarurî bir hâdise de sayılabilir. O kadar ki, üç giın evvel kutlanan 18 haziran gününü bir (dostluğun ilânı jıldonümü) nden ziyade (eski bir dostluğun teyidi yıldrinumü) olarak anmakla hakikatin daha iyi bir şekilde ifade edüeceğini Ueri sürenlerin her iki memlekette de Vaçington 20 (a.a.) Çörçil şimdi büyük bir çokluk meydana getirdiğini burada bulunmaktadır. İngüız Başvekisoylersek, ortaya her halde janhş bir llnin Vaşıngtona geldığini bildiren tebiddia almış olmayız. hğden ayni, bu hafta içinde, başka bir Türkiye ile Almanja, birbirlerile her tebliğ neşredilmesi beklenemez. Bir sir zaman dost geçinmiş iki millettir. Bu perdesi meseleyi örtmektedir. Burada tarihî hakikat, varlığını bir takım te bıle, şimdi, Reıs Ruzvelt ile Çorçilin sadüflere değil fakat Avrupa bünyesin nerede bulundukları bilinmemektedir. de iki milletin ayrı ayn içinde yaşaÇorçilin intıfaalan çok iyi dıkları coğrafî, iktısadî ve içtimaî şartLondra 20 (a.a.) Rusyaya yardım lann karşılıklı icablanna ve o icablarhaftasının açılış toplantısında Attlee, dan doğan ahenge borcludur. Milletletoplantıdan az evvel, Çörçil ile Atlantik rin dost yaşaması lüzumunu beynelmiaşırı bir telefon mükâlemesi yaptığını lel bir prensip olarak kabul edersek, ve Çorçilin çok iyi bir intıba taşır gıbi bunun bazan başarılması pek güc bir görunduğunü söylemiştir. takım ga>retlere bağlı olduğunu düşüAttlee, Rusyaya yardım meselesine nürüz. Çunku oyle milletler vardır ki temas ederek bu yarduna devam luzucografî, iktısadî ve içtimaî bünyeleri lcabı menfaatlerini uyuşturmaktan ek munu belirtmiş ve demiştir ki: « TesHm edilen malzeme Rusyaya seriya âcizdirler. Bu aciz yüzünden tarih boyunca bir çok defa karşılıkh varmıştır. Ve Rusyaya yardıma devam doviişmüşler, bir çok defa da barış edeceğiz. Ruslar, Alman sılâhının kesnuşlardır. Her dövüş, zıd menfaatleri u kin ağzmı körletmişler, fakat bu silâhı yuşturmak uğrunda japılan zoraki bir henüz tahrib etmemişlerdır. Gosterdıkgayret ve her banş, zorla temin edi eri mükemmel mukavemet, matlub oan zamanda taarruza geçecek ve düşlen bu uygunluğun geçici bir ifade manı bozguna uğratacaktır. Fakat bu sidir. arada Rusyanın kendısine gönderebileFakat gene öyle milletler vardır ki, ceğimiz bütün yardıma ihtiyacı olacakcografî ve iktısadî yapıları birbirlerile tır. Molotofun ziyareti iki millet aradost geçinmeyi icab ettirir. Bunlann, sında daha sıkı bir anlayış ve daha sıkı karşılıklı olarak bir ahenk nizamı içinbir işbirliği teminine çok yardım etmişde yaşamaları değil, bilâkis' anlaşamaktir.» sızm aralannda bulanık bir hava teVaşington müzakerelerinde Orta neffüs etmeleri anormal bir vaziyet şark durumu da inceleniyor sayıltr. Hâdiselerin zarurî gidişi içinde Vaşington 20 (a.a.) Vaşingtonun iyi bu gibi milletler, dost geçinmek uğrunda hususî bir gayret sarfına mecbur malumat alan mahfillerinde Çörçil . (Arkasi sahife 3 sütun 3 te) kalmazlar. Yaradıhştan dostturlar ve öyle yaşarlar. Türk Alman dostluguna dair Vaşıngtonda Sir perdesi M. Çörçil'le M. Ruzvelt'in nerede oldnkları ve ne görüştükleri bilinmiyor M. Atlee telefonla konuştuğu Başvekilin iyi intıbalar taşıdığım şöyledi tzmirde İzmir 20 (Telefonla) Şehrimizde 911 senesindenberi görülmediği söylenen şiddetli bir sıcak dalgası hüküm sür« mektedir. Hararet derecesi öğleyin gölgede kırkı, güneşte 56 yı l»ulmuştur. Sokaklarda sıcağın şiddetinden baygınUklar geçirenler olmuş ve halk kafila kafile şehrin yeşillık yerlerine, denize gitmistir. Fakat şehrin feslim edilmesi kabul edilmiyor Moskova 20 (a.a.) Sovyet geceyarısı tebliği: 19 haziran günü Sıvastopol cephesin3e şiddetli çarpışmalar olmuşfur. Başka esimlerde bildirilmeğe değer önemli bir değişiklik olmamıştır. Harb gemilerimiz Barentz denUinde 5.000 tonilâtoluk bir düşman harb gemisini batırmışlardır. M. Çörçille M. Ruzvelt Atlantik müJâkatında (Arkan sahife 3 sütun 2 de) Adanada Çekyanın eski Başvekili Geperal Elias RUMEN BASINI Son olaylar karşısında •• Muğlada bir senedir Eski Çek Başvekili 2 Generalle bedevam eden zelzeleler Elias, kursuna dizildi raber iki yer sarsıntısı olmuştur. Hasar yoktur. (CUMHUBtYET Hafızalanm yoklıyan karilerimiz, yukarıdaki haberin 1941 yazı iptidasındanberi, kısa veya uzun fasılalarla mütemadiyen gazetelerde çıktığını hatırlıyacaklardır. Filhakika geçen mayıs iptidasında Muğla vilâyet merke2ile civar bir kaç nahiyede ve köylerde ağırca hasarlar yaparak başlıyan zelzeleler hâlâ devam etmektedir. Şehirde pek çok evlerle on parçaya yakın köyün mühim kısmı kâmilen harab olmuştur. Avrupada kaynaşma Adana 20 (Hususl) Adanada sıcak» lar birdenbire arttı. Bugün hararet derecesi gölgede 38, güneşte 60 tı. Pamufc ılraati yapan çiftçi, hararet derecesinin yükselişinden memnundur. Izmitte Izmit 20 (Hususuî muhabirimizden) * İzmit, bugün çok bunaltıcı sıcak bir gün geçirmiştir. Sıcaktan bayılanlar olmuştur. Hararet gölgede 34 tür. Türk siyasetinin açıklık ve tarafsızlığını belirtiyor Bükreş 20 (a a.) Rumen gazeteleri Turkıyemn tarafsızlık politikasına dair bir çok mütalea ve tefsırlerde bulunu yorlar. Bu cumleden olarak Üniversal gazetesi, Ankaranm polr.ikasındaki açıkhga işaret etmekte ve şöyle yazmaktadır: «Doğu Akdenizin emniyetini korumak için İngiltere ve Fransa ile imzalanan 1939 muahedesi Turkiyenin Mihverle münasebeti bahsinde hiç bir zorluk teşkil etmemiştir. Fransanın hezimetinden ve Balkan harbinden sonra da Türkiye harbin genışlemesini bertaraf etmiş olan hareket hattını değiştırmemiştir. Şimdi bütün devletlerle iyi münasebet(Arkası sahife 3 sütun 4 te) Halk endişe içindedir? bir fen heyetinin Almanlar Norveçe mahallinde esaslı tetkikler yapmasma kuvvet yığıyorlarmutlak bir lüzum vardır Şarkî Ingilterede bir Muğla 19 (a.a.) Dün gece burada bölğe boşaltılıyor biri saat 23 te, dığeri 24 te olmak üzere Londra 20 (a.a.) Bohemya ve Moravya kukla hımaye idaresi eski Başvekili Elias'm idamı Berlin halk mahkemesinin kendini ölüme mahkum eV mesinden tam 10 ay sonra yapılmıştı* Prag radyosu Eliasın cuma günü idam edildiğini bildirmiştir. Tobrugun müdafaası şüpheli! Londra; donanmanın eski rolünü oynıyamıyacağı kanaatindedir İşte Türkiye ile Almanya arasındaki İyi münasebetler de, kaynağını tabiatin laruretlerinden aldığı için normal ve devamlıdır. Ve böyle olduğu içindir ki geçen seneye kadar iki memleket matbuatının bazı unsurlannda görülen anlaşamamazlık havası bir kısun Türk dostu Almanlan ve Alman dostu Türkleri hayrete düşürmüş, bir kısmını ise bu anlaşamamazlığın esaslı bir köke da \ andığına inandıramamıştı. Geçici anlaşamamazlık havası sıralannda Alman matbuatında bilhassa Demokrasilerle imzaladığınuz ittifak muahedesi tenkid ediliyordu. Halbuki tamamile tedafüî olan bu ittifakın hiç bir millete karşı bir taarruz emeli beslemediğini hem bizim devlet adamlarımız ve gazetelerimiz hem de o muahedeyi bizimle beraber imzalıyan Müttefikler ilân etmişlerdi. Bütün ihtiraslann galeyana geldiği, her kafadan bir ses çıktığı ve dünyanın karmakarmk olnuya yüz tuttuğu bir sırada smırlarımm korumak kaygusile herkesten şüphelenmek ve ona göre müdafaa tedbirlerini almak istikffiline âşık bir millet için bir hak olduğu kadar mukaddes bir vazife idi de. (Arkasi sahife 3 sütun 4 te) Hukuk Fakültesi Dekanlığına Prof. Sıddık Sami, Dahiliye Ord. profesörlüğüne Dr. Tevfik Sağlam, Asabiye Ord. profesörlüğüne Dr. Fahreddin Kerim tayin edildiler Universitede tayinler "Berlinekadaı gideceğiz!,, diyor «Hitler bu anın çok uzak olmadığını hissediyor» Elias düşmana yardım ve yurd ihaneti hazırlıklannda bulunmak suçu ile Almanlar tarafından mahkum edilmlşti. Eliasla birlikte ölüm cezasına carptırılan iki Çek. generali de Elias'ın idamından bir gün sonra kurşuna dizilmişDevamlı zelzeleler binalardan ziyade lerdir. halkın maneviyatını sarsmıştır. Geçen Şarkî Ingilterede bir saha yaz o bölgeye giden bir arkadaşımız. boşaltılıyor (Arkasi sahife 3. sütun 5 te) Lizbon 20 (a.a.) Londradan öğrenildiğine gore, İngiltere Harbiye Nazırhğı, İngiltere doğusunda 100 kilometre murabbaı içindeki bir bölgede oturanlann hepsinin 20 temmuza kadar bu İngiliz kabinesi Mührühas Lordn ve Abölgeyi terketmek mecburiyetinde buvam Kamarası lideri Sir Stafford Cripps Çungking 20 (a.a.) Cuma akşamı lunduklanna dair bir kararname neşneşredilen Çin tebliği bir çok Çin mu retmiştir. Kararname, Harbiye Nazırlığmı bu vaffaklyetlerinden bahsetmektedır. Kiyangsi eyaletinde Nanşang doğusu isti tedbiri almağa sevkeden sebebler hakkametinde ilerliyen başka Japon kuv kında her türlü umumî munakaşa yapvetlerile birleşmek İstiyen Japon kol makta'n menetmektedir. lan demiryollan boyunca batıya doğru (Arkasi sahife 3 sütun 7 de) İleri harekete teşebbüs etmişlerse de Şangyaoya doğru atılmışlardır. Öte taraftan Çinliler şiddetli bir karşılık taarruzda Kinki'yi geri almışlar ve Fuçeu'nun dış mahallelerine kadar varmışlardlr. Japon gerilerine taarruz eden Çinliler bir çok stratejik noktaları İşgal etmişlerdir. Çinliler ayni zamanda Hangşov koyunda bir adayı da ele geçirmişlerdir. Çinlilerln taarruz hareketleri yaptıkları Kanton şimalinde demiryolu bojoında şiddetli çarpışmalar cereyan etmektedir. Alman zırhlı kuvvetleri Bardiadan Tobruk istikametine yol değişiirdi Kahire 20 (a.a.) Ortaşark İngilia kuvvetlerinin tebliği: Seyyar kuvvetlerimiz, 18 haziran günü iki ana kolla doğuya doğru ilerliyea düşmanı dün çarpışmağa zorlamışlardır. Düşman ileri hareketine devam etmemiş ve Bardyaya 40 kilometre kahncıya kadar yaklaştıktan sonra, her iki kol batı istikametine yol değiştirmişlerdir. Berlin 20 (a.a.) Resmî tebliğ: Şimali Afrikaya Alman İtalyr.n kıt'aları hücuma kalkmlşlar ve takica geçmişlerdir. Önemli malzeme depo(Arkası sahife 3 sütun 7 Je) Uzakşarkta Çin muzafferiyetleri Sir Stafford Cripps Alman tebliği Ordinaryüs Profesör Dr. Fahreddin Kerim Gökay, Ordinaryüs Profesör Sıddık Sami Onar, Ordinaryüs Profesör Dr. General Tevfik Sağlam (Yazısı 3 ü?ıcü sahifededir) Londra 20 (a.a.) İngiliz Sovyet it. tifakının yıldonümü münasebetlle yapıIan tezahürde M. Cripps, Sovyet Rusya. Amerika ve İngiliz kaynaklarımn kudretile Muitefiklerin doğuda Hi*Iere karşl büyük ve muvaffakiyetll bir taarruz yapabilmek kabiliyetinde olicakları bir zamanm geleceğini söylemiş ve mu/affakiyetin esası Rusyaya yardımda olduğunu söyledikten sonra şöyle devam etmiştir: (Arkası sahife 3, sütun 5 te) Rabaul limanı siddetle bombalandı Melbourne 20 (a.a.) Avustralya müttefik umumî karargâhınm tebliği şöyle demektedir: Rabaul'de büyük miktarda Avustralya hava kuvvetleri düşman hava alaniarına ve gemilerine karşı başarılı bir taarruz yapmıştlr. Limanda 10 bin tonilâtoluk bir taşıt gemisine üç tam isabet olmuştur. Hava alanında yerdeki düşman bomba uçaklarının hepsi tahrib edilmijtİTj Llbya harekâtında mühim roller oynıyan Alnjan Stukalan bir uçus. esnasınd^