30 Mayıs 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 1

| 30 DA N î MAYIS CUMARTESİ ırüsâmmuıı:ıı.îıuı 1942 tŞETİRAEK KUPONU Süğadüma ea Bu kuüpon 1 Hralik bir bilet 5NCİ HAFTA AKŞAM POSTASI Her akşam Mühim bir Tehlike Hüseyin Cahid YALÇIN ARBİN insan kalplerinde en kötü sevkitabilleri tahrik etmesi, kin, nefret ve intikam his, leri doğurması zaruridir, Harple- tin çoğu biterken ilerki harplerin tohumlarını saçarlâar, Bunun esef tdecek misallerinden biri gözümü« zün önünde cereyan etmişti. Böy- le olduğu halde İnsanlar kâfi bir ders almamışa benziyor, Tehlikeyi gören âlicenap kalpler önümürde. ki sulh müzakereleri esnasında se« lim düşüncelerin ve iyi hislerin hüküm sürmesini temin maksadile şimdiden beyanatta bulunuyorlar Va milletlere ccza vermenin aley. hinde bir cereyan yaratmaya çalı- $iyorlar, Fakat büyük bir esefle itiraf edilmek lâzımdır ki asıl alâkadar« İar bo türlü mülâhazalara tama- Mehn yabancı görünerek milletler &rasındaki ayrılıkları ve düşman. lıkları bütün bütün — zehirli, kinli Ve ateşli bir hale sokmak ister gi- bi davranıyorlar, Yavaş yavaş baş. hyan bu hareket artık bütün Av- Tupayı kaplamıştır, İşgal orduları hangi Avrupa memleketine — gir. Mişse orada yerlilerle müstevliler &rasında bir daha unutulması im-« kânsız düşmanlık hisleri her gün | dolmuş derin uçurumlar zecri muamelelere Ve Tras, Rel. rehinelere verilmeye başla- tan cezalar hakkmda gelen ha- Yan i belki de — istisna teskil edebilir Ve affolunabilirdi. Fakat Avrananım tâ şimalinde Norveçte başlıyarak — Akdenizde Y Fransadan — başlıya- Yak Lehistana varmcaya kadar bü. fün kıtalarımızda bir İdare ve hâ, kimiyet sistemi — şeklinde tamim iği için bundan çıkabilecek deticeler şimdiden İçimize azap ve- r. Görülüyor ki müstevliler her Seyi yalmız galip gelmek ümidi ine bina etmişlerdir. Fakat bunun bir de ters tarafı bulunaca, &mı da düşünmemek çok tehlikeli bir gaflet teşkil ceder. Harp bit- tin, şa dökülen kanlara bir niha- Yet verilsin — diye temenni edip Yuyoruz, Fakat bu şekilde de- eden harp sonunda öyle bir Sulh başlıyacaktır ki İlk işi her ta- Taf'ta darağaçları kurmak ve harp İmde harbin hukuk ve kanunlar! haricinde katledilenlerin cezaları. İT vermek olacaktır. diye korku- A Bugünün maddi ve manevi bin Ürlü mstırabımna katlanarak evlât- k?lııuı, babalarınm, yakm akraba : dostlarmım - intikamımı — almak rile halâs gününü bekliyenlerin zamanı gelince neler yap- ::k istiyecekleri tahmin olunabi. Kimde bu fırtmanm önüne geç- Tek küvveti bulunacaktır? Öyle a bir istikba) hazırlanıyor ki hi:lııılde beşeriyet için muhakkak tehlikedir, Eğer tatbik edilen Tukabele bilmisil hareketleri a- *? bir fayda temin edebilseydi hu yapanlar hiç olmazsa mak. Sitlarma erdiklerini söyliyebilir - ü di. Fakat İşte görülüyor ki şid. tt hiçbir fayda vermiyor, Kimse. ğıi’:ola getirmiyor, bilâkis İsyan & ini arttırıyor, Cereyanı kam » liyor, hit ve nefreti önüne ge âımez bir tufan gibi kabartıyor. bi"âünlıii müstevliler yarınm gali- Olsalır bile bir isbirliğinden ar. nasti bahsedebileceklerdir. Meksikanım harp ilânı kararı Meksiko, 30 (ALA.) — Mebu- 'in meelisi harp ilânı kararmı tek 1 Profesör Emin Erişilgil Münhal m ADRES: ANKARA CADDESİ VAKIT YURDU — İSTANBUL Suphi Artel ebuslukla- ra yeni namzetler mebusluğa seçtiği Ankara, 29 (ALA,) — Açık — olan Ankara mebusluğuna emekli general Nihat Anılmış, Bursa — mebusluğuna C.H.P. genel — sekreterlik başkâtibi Dr. Talât Simer, İzmir mebusluğuna İzmir C.HEP. vilâyet idare — heyeti reis vekili Dr. Hüseyin Hulki Cura, Kars mebusluğuna Maarif — vekâleti teftiş heyeti reisi Cevat Dursunoğlu, Kastamonu mebusluğuna — profesör Hayrullah Diker, Kocaeli mebusluğu. na İstanbul vilâyeti daimi encümeni azasından Suphi Artel, Kütahya me- Cümhuriyet Halk Partisi 9 münhal pamnzetleri ilân etti buslu, emekli general ÂAşir Atlr, Seyhan Mmebusluğuna Maarif vekâle. ti talim terbiye heyeti azasından Âh. met Kutsi Tecer, ve Zonguldak me - busluğuna da siyasal bilgiler okulu müdürü prof. Mehmet Emin Erişligil parti namzedi olarak gseçilmişlerdir. Sayın ikinci müntehiplere bildirir ve ilân ederim, C.H.P. genel başkan vekili Amerikada 60000 uçak yapılıyor Programın tatbikine geçildi Son bir aylık imalât 939 yılı iİmalâtını geçti Vaşington, 30 (A,A,) — Pek yakında neşredilecek olan resmi F;"' Tapor Amerika harp istihsa ilnin bütün — rekorları kırdığını gösterecektir. 60.000 uçak yapıl. îna,a_ı için reis Rusvelt tarafından tîbiıt edilen programın şimdi ar- kalitıt'i Sağasma gireceği muhak- içinde 'Yapılllanmuçakyalmz birz y H miktarı bü tün 1939 yılr inşaatından fazla olmuştur, Pearl Hari Ğ zundanberi yapılan Uçan Kaleler teslimatı iki mislinden f idaya çıkmış olduğu gibi halen imal e- dilen tank Sayısı da bütünm 1941 yılı imalatı_nı gecmiş bulunmak- tadır, Deniz muharebe birlikle- riyle ticaret geınılerııı_ın denize indirilmeleri progğramı için tesbit edilen muayyen müddetten evyel cok fazla sayıda gemi tezgâha konmuş ve toplu halde hafif sa, vaş gemileri yanîLmSSI için ta- kibedilen usul mükemmel netice vermişstir;, Fransız kabinesi Uzun bir toplantı yaptı Vişi, 80 Ç(ALA.) — Mareşal Peten ve Başvekil Lâvâl uzun bir görüş - meden gonra toplantının — yapıldığı Sevigne paviyonuna gitmişlerdir. Başvekil Lâvji bu güne kadar be- zah yapmıştır. İaşe nazırı ekmek dağıtım duru - munun olduğu gibi muhafazası için gereken tedbirlerin almdığını bildir. miştir, Con Barrimor öldü Hokvut, $0 (A A,) — Maruf UhaHf ryey olmakerem tasvipn et- ?;înve bu kararı hnihal rey için k' meclisine tevdi eylemiştir, sinema yıldızı Con Barymar,un liren meseleler hakkında geniş bir l'. Parti grupunda Hariciye Vekili Memleketimizi ilğilendiren siyasi hâdiseler haxkında izahat verdi Ankara, 29 (ALA) — C. H, P, mec lis gurüupu umumi heyeti bugün “29, 5.942,, saat 11 de reis vekili Trabzon mebusu Hasan Saka'nın reisliğinde toplandı: Celsenin açılmasını ve geçen top. lantıya ait zabıt hülâsasının okunma sint mütecakib kürsüye gelen hariciye vekili Şükrü Saraçoğlu, son izahatın- danberi geçen günlerin içinde memle- ketimizi ilgilendiren siyasi hâdiseler hakkmda beyanatta bulunmuş ve bu mevzulara temas eden suallere cevap verdikten sonra izahatı umumi heyet çe tasvib olunarak saat 12,10 da top- lantıya son verilmiştir. Profesör Hayrullah Diker LİBYADA MUHAREBE - Tobruğun 53kilometre cenubunda oluyor Birhakemdeki muharebeye 250 tank girdi Libyadan gelen en son haberlere göre başlıca muharebe Tobru- ğün 55 kilametre cenubu garbi i sinde çöl yollarınm kavuşak böl, gesinde cereyan etmektedir, Resmi raporlara göre umumi vaziyet, memnuniyet verici telâk- 'ki ve mihver taarruz | plânının gerçekleşmediği zanne- dilmektedir, Düşmanm vardığı en ileri bölge EKdduba ile Sidi Razak'tır. Bura: da tardedilen düşman tankları esas kola iltihak etmek için geri dönmüşlerdir. Düşmanın esa& hedefi, Tobruk. tur, Tobruk düşmanın cenahın- da bir dikendir. Bir Alman zabi- ti: “27 mayısta Tobruk'ta olaca” ğız,, demişti. Fakat düşmanin Tobruğa — varması için İngiliz zırhlı. kuvvetlerini imha etmesi lâzımdır. Tobruk fevkalâde tah, kim edilmiştir. Bugün Tobruğun garnizonu cenubi Afrika kuvvet- (Devamı 3 üncüde) Büyük Millet Meclisinde Beden Terbiyesi Teşkilâtı şiddetle tenkit edildi Dün kabul edilen bir kanunla Maarif Vekâletine bağlanan bu teşkilât Baştan başa Ankara, 80 — Büyük Millet Meclisi ıün SAat 16 te toplanarak Beden rbiyesi umum müdürlüğü, — P.T.T. uümüm müdürlüğü, inhisarlar ve dev. îbğeıî:’“h" ümüm. — müdürlüğü Dün — lâyihalarını — görüşe. rek kabul etmiş ve mülhak bütçele - rin müzakerelerini bitirmiştir. Beden terbiyesi umum Mmüdürlüğü — bütçesi müzakere edileceği sirada Tirütla Diblan bu umum mudurluğün l - rif vekâletine devrine dair bir Tüyünn mevcut — bulunduğundan bu kanunlaşmadan bütçenin milıa.kenı î nin doğru olmıyacağını söyledi. Büt. çe Encümeni mazbata muharriri bu mütaleaya iştirak etti. Bu lâyihanm müstaceliyetle müzakeresi kabul edile rek umum müdürlük Maarif vekâle- tine bağlandı. ŞİDBETLE TENBİD EDİLDİ Bundan sonra bütçenin tetkikine ve esaslı bir şekilde ıslah editecek meddin Sahir, Abidin Daver, İbra . him Diblan, Fazıl Ahmet Aykaç, Zi. ya Gevher Etili söz alarak umum mü- dürlügün bazı işlerini tenkid ettiler. Abidin Daver ezcümle dedi ki: “— Sön günlerde — İstanbulda iki spor bayramında bulundum. Yüzümü. zü ağartan yalnız mekteplilerdi. Bir. çok beden terbiyesi kulüplerini ye . nerek Ankaraya kadar gelen Trabzon lise takımının muvaffakiyeti — bunu gösterir. Mükellefler, gösterişten iba- ret hareketleri bile bütün seyircileri güldürecek kadar muvaffakiyetsizlik. le yaptılar, Teşekküllerindenberi ge. çen zamana ve sarfedilen — paralara nazaran umum müdürlüğün — verimi çok az olmuştur. Spor hevesle yapı. lan bir iştir, Umum müdürlük kendi çalışma vasıtaları ve unsurları oldu- ğu halde spor kulüplerile sevgiye ve anlaşmaya müsait bir işbirliği yağa. mamıştır. Çekişmeler sürüp — gitmsiş, bundan yalnız spor zarar görmüştür. (Devamı 4 üncüde) ——— LELEFON: YAZI İŞLERİ: 2388172 İDARE: 241370 * SENE: 12 Amerîl-;a kıır;ay Baş <anı Amerikan kıtalarının Yakında Fransaya söyledi Londra, 80 (A,A,) — Amerika kurmay şefi Marşal, Amerika kıtalarının İngiltereye vardığın. dan ve yakında Fransaya ayak basacağından bğ_ı.hsetımiştir, General dö Gol ilk olarak Paris'n 'şyal edileceğini söyledi Londra, Fransızlar reisi dö Gol söylediği bir nutukta, Almanların memle ketten dışarı atılması için mille, tin birlik kurmasından ve Saini Nazaire yakasından bahsederek ilk atılacak adımın Parisin isgali lüzüumu olduğunu belirtmistir. Dö Gol, Paris ele gectiklen silâha sarilacağın; ilâve etmiştir. ayak basacaklarını sonra bütün Frassız nmilletinin ':Şaı'lı ı:ııııılııeslıııleN Muharebe İzyum mıntakasına geçti Harkoftaki Rus taarruzu durdu.- | Briyanskla çok-şiddetli muharebeler oluyor Vişi, S0 (A, A.) — Doğu cepe 380 Ç(A,A,) — Hür | kesinden gelen en son haberlere 'Igöı'o, Von Bock orduları Timda. çenko küvvetlerini sıkısştırmakta âevam etmektedirler. Sarilmış 0« lan Rus kuvvetleri Doneç nehri Ü« zerinde kurtuluş noktası olarak | bir köprü başı kalmıştır, Fakat bu | köprü başı da s$mdilik Alman kuv vellerinin tazyiki altımdadır. Harkofun doğusunda Ruslar ar” (Devamı 8 üncüde) İSTANBULDAKİ BÜTÜN DEPO ve AMBARLAR TESBiT EDiLiYOR Mıntaka ticaret müdürlüğü İstan bulda şehiı'.dahul we civarında mev. cut olup depo, ambar, ardiye ve em- sali işlerde kullanılan yerlerin mikta. rını ve bunların bilhassa hangi cins mallar için ve kimler tarafından kul. lanıldığını, istlap hacimlerini tesbite başlamıştır. Bu suretle hazırlanacak Hste ayrıca İstanbul haritası üzerin. de işaret olunacaktır,. Diğer taraftan gene şehir — daahili Böylece gizli istokların bulunduğu yerler de meydana çıkacak ve civarında depo olmağa müsatft bu- lunan binalar bulunup —bulunmadığ: da araştırılacak ve bunlatm yerleri tesbit olunarak tetkik olutacaktır. Bu tetkikler bilhassa gizli stokla. rın bulunduğu yerlerin meydana çı « karıilması ve bundan sonra mal sâak. lanmasının önüne geçilmesi itibarile çok faydal rolacak ve depolar daima köntrol edilmesi mümkün bir — hale getirilecektir. OTOMOBiL LASTIiK- LERi ÇÜRÜDÜ MüU? Bir müddet evvel Bağdat ve Sü - veyşe gelen otomobil lâstikleri şeh- rimize getirilmiş bulunmaktadır. Öğ. rendiğimize göre muhtelif. cinslerde olan bu lâstiklerin miktarı 7 bin ka. dardır. Diğer — acentelerde bulunan lâstikleri de binden aşağı farzetmoz, sek bugün İstanbulda 8 bin otomobil tâstiği var demektir. Diğer taraftan alâkadarların bil - dirdiğine göre rutübet bulunmamak., Menşeinden çıktıiındanherl Üç sene geçen mevcut lâstiklerin çürümüş olacakları iddia ediliyor askıda asılmış olmak vesaire gibi ko. runma şartlarına riayet edilerek bek. letilen bir otomobil lâstiği en fazla üç sene dayanmaktadır. Üç sene son. ra bu lâstikler kendiliğinden bozulur, Öylesine — bozulur ki, parmağınızla dokunduğunuz vakit parmağmız hiç bir mukavemete rastlamadan ta de- rine kadar gidebilir. İcap eden evBa. fı bir araya toplamadan — bekletilen (Devamı 3 üncüde) fulcuhr Sirkeci In.ayonnıı Admira takımı bu sabah geldi Tlk maç yarın Fenerbahçe ile yapılacak (Yazısı 8$ üncüdej