22 Nisan 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

Pe ae 5 KONUŞMALAR Li MEALNTN ME Yüzümüzün Lüyatinden Bir Kelime: AĞIZ Yazan: Ahmed Bülend KOÇU Göçü gül aynaya bakarken, gözlerim kendi aksine daliverdi. Yaştmm kırka merdiven dayadığ- hi pek acı bir hakikat olarak gür- düm: saçlarım adetâ ek pak ole müş... Almda, çektiğim mihnet & YabaAinin bir tekerlek izi,,, Ve ni hayet gözler, hazin: bana rengi uçmuş, gilâsı kaybolmuş gibi ge di. Meğer gözlüğün parlıyan cam ye kara çerçevesi göz elâm le kirpik yerini tutuyormuş da ha . berim yok,. Elveda gençlik". * Ayna dedim, yüz dedim de, hatırıma geldi: kaş, gör, saç, kir. pik, kulak, buvun, ağız, diş, du - dak, dil, yanak çene, alın, ger - dan... Yüzümüzü ifade eden kelk Melerin mânâ yeşisiiklerini, yilzüs müzün lügat (o zenginliğini hemen hiç düşünmemişiziir sanırım... Sis zinle söyle bir tecrübe edelim, meselâ, şü on dört köllhmeden gö. zü alalım... Vücudumuzun bu ç lanta usvu, dil denilen Kuyumcu dükkünmde kac kam ve sekle gir rer! * Gözün yerle boşluğa göz evi, göz çukuru; üstünü örten de Tiden perdeciklere göz kapakları gör kapaklarının burun tarafn, vcunun gltmda kalan boşluğu gi pınarı, dışarı tarafında ucuna göz kuyruğu denllir. Gözün akt, ks - rast ve ortasında bebeği vardir. * Göz rengine ' göre isim alir: göz, gök göz, lâcivert göz, Göz bakışma göre inim alar: akü gösü olur, pahu gözü olur, baygın olur, mestane olur, #üzme olur, sehlâ olur, Göz rongine ve biçimine göre reyva isimleriyle lâkaplanır: bes dem göz, erik göz gibi, Göz çir. kinliklerine göre isimler alır; pat, nk-göz, yumuk göz, çipil göz, km- pik gön, lokma göz, frlak gör, kayaç göz. * Suyun kaynağı yere, pini, mağaranın deliğine, dikiş iğnesi - nin deliğine, süngerle peynirdeki boşhıkları, kafesin o aralıklarma göz denilir * Baş göz dükkân, iç görka - yıkhane, on göz han deriz, Çek mecenin, konsolun sürgülerine Köz deriz, köprülerin kemetleri 8” tmdaki boşluğa zöz deriz. * Göze gelmek, bir felâkete uğ” ramak, hastalığa tutulmak mâna. amadır, Tokgöz, kanantli; aç göz, hezin demektir. A gözüm, iki gö. züm, Betim göz bebeğim, Sevgi 8 şefkat ifade eden teriiplerdir. * Karagöz bir Türk sanatkâr m ağından kalmış Türk hayal - gölge oyununun adıdır, Kuzuları da karagöz denilir Mercan cinsin den bir balığın adı da karagözdür * Gözde sevgili, makbuh, mu - #ahip, nedim demektir. * Zeki, işini, çıkarını bilene a « i) 28 Nisan 942 Pazar Akşamı Sant #i de Sehir Tiyatronu Komedi Kısmimda Türk Matbuat Teknisyenleri Birliği Menfaatine BÜYÜK MÜSAMERE Bu Mmüsamerenip proğramı; kiymetli 408 sa'atiirimız BAYAN SAFIYE Ve arkadaşları tarafından verilsedk küser (e ŞEMİR TİYATROSU SAN'ATKARLARINDAN HAZIM ve VASFİ RIZA'nın İştirakile temsil edilecek bir KOMEDİ teskil etmektedir. bir şeyi fevkalâde süratle yap * imaktır | | * Göz açmak, yerine görede « ğum minisma, darlik ve afkmtı . | dan bollük ve mha'a kavuşmak mânâsına gelir, Gözünü açmak, a danmamak, tehlikeye düşmemek çin dikkatli bulunmak, gögünü ört açmak, fevkalâde dikkatli bu lunmak, Gözlerini açık, şaşılacak yâhut korkunç bir şey karşında | kalmak, gözü açık gitmek, arzi! «dilen bir şeye, yahut bir sevgili- ye kavuşamamak. * Gözütmak, bir şeye fazla dikkat etmeden, çabukça bakıver. mek, Bir adamı söyle bir sizi. vermek, Göz etmek, işret ver *| mek, » Gör kesilmek, kor an olabile» cek Bir şeyi fevkalâde dikkatle beklemek, göz külak olmak, bir| şeyi sorup sorusturmak, uyanık dikkatli bulunmak * Göte kestirmek, bir seyi yapa bileceğini anlamak, Göze almak bütün tehlikeli ve zararir tarafla, rmı da düğlünerek bir işe başla - mak, bir sey varabilecek cesar&ti. etireti kendinde görmek * Bir seve özendik imrendik mi | "gözüm kaldı, deriz. Bir İnsana kizıp Ön üzerine saldırd'ğımiz ve elimizden hoş görülmiyecek bir iş çete mr kendimizi “gözüm dön - | dü!,, diye müdafaa ederi? Bir seyden yılışmltk gelince “gözüm korktu!,.,, deriz. | * Irza namusa, mala cana güz konur, © Açlıklar, | korkudan göz kararm. Kaybolan gençiik, kaybolan saadet, kaybo » isa sevgili gözde tüter, Güzellik le, sadakatle, tatlı dile, hizmet ve gayretle göze girlir, İhanetle fitne ve fesatla,. tembeilik'e gör“ | den dilşülür, İnsan bazan akran ve emsali olmıyanlerin viz göz olur. | Gaflet içind yayanın gözü bağ» | Iidir. * Zabıta ve ask iügatinde göz bapsi vardır. Tababatte göz heki mi bir unvandır. Güzel ve bakımlı | çocukların omuzuna pöz boncuğu | dikilir, Koyun gözü, papatva gibi | bir çiçektir. Manda gözü, Türkiy Cumhariyetinin eski büyük şkej yirmi beş kuruşluklarının lâkabı ©» | di, İlk göz ağrar, ilk koca, ilk ev !âAt, ik yavukludur. * Bir gözü ağlayıp bir gözü gü! | mek, kan kusup da kış'lerk yedim demek gibi ahlâk sağlamlığınm bir delilidir. Göze disc durmak, nankörlüğün cezasıdır. * Şarkı mi istediniz? Buyrun, İsmet ağanm büselik sarkısı Sana canım oldu meftun Gözüm ağlar gönül memnan, Aşkın çöken olar merinun, Bu âşıklık basen bir dert! Buyrun, İsak sarkısı: Bir hakışla ahü gözlüm gönlümü ettin şikâr,.. Semai mi arzuladmız, hasır: İğ vilâyette kabul ağanm İsfahan içindir? Beğenmedinizse tışsaktan olsun: | Ey gözleri ahâ, Obalrsm ayni | Tetafet!... * Bu kÂğTİ dartığında gazetemi. zin bana ayırdığı sütunlar ölçülü || ol göre, söz bahtını da: Ei terazi, göz mizan!,, Deyip bitirmek gerek Beyircilerinin alkış ve takdirlerini Üzerinde toplayay # ÇALIKUŞU'nunmilli kostümlerile yeni oyunları Biletler Şekir iyatromi Komedi Kısmında satılmaktadır. Mor tarafa vesait nakliye temin edilmlstir, İf müdürlüğünün nazarı Şikâyetler Hasköy Nahiyesi Ekmek kartlarını neden eviere dağıtmıyor Bir okuyucumuz yazıyor: Kkmek kartları İstanbulun her nahiyesinde ay basmdan birkaç gün evvel evlere dağıtılıyor, fa, hiyedeki iaşe memurlarına mira, caatin kartlarını almalarını usul iltihaz etmiş bulunuyor, Böyle © tanen da iki üç gün içinde bütün bir nahiye halkıma kart tevzji pek tabii olarak müşkül şartlar içinde cereyan “diyor, Kadm, erkek, genç ihtiyar, hasta sağlam bütün halk günlerce nahiye önüne Yığı. larak ekmek kartı almak için bek, lesiyor; işinden © gücünden olu- yor, Mümilç karım nisan ekmek kartımızı alabilmek için tam Üç gün mahiyeye gidip saatlerce beklemek o mecburiyetinde kal, mıştır. Simdi maym basmda da aym hal tekerrür edecektir. Hasköy nahiyesi neden bütün » tatbik edilen usule uymuyor, Her şeyden evvel halka hizmet, ve kolaylık göster mek esas vazifesi olmak lâzımge. len nahiye müdürü (le alâkadar. İnrm nazarı dikkatlerini çekme. Eğer doğru İse nahiye müdürü, nün derhal bu vaziyeti islah et- mesi ve kartları evlere dağıttır. mast lâzımdır, Viliyet ve iaşe dikkatini Gekeriz, Parti gurupunda 23 Nisan Gacnk alam l Bu akşam iMaarif vekilinin İ birnutkullie açılıyor 2i inci çocuk bayramı bu ak- sam saat 19,45 geçe Maarif Veki- linin vereceği ve Ankara radyo siyle hegredilecek olan bir hutuk- la açılacaktır. Ankarada tören, 23 nisan sabah; saat 9/30 da go cuk esirg, kurumu mümessille riyle Ankarsdaki çocukların mü- messilleri tarafından Ebedi Şefi. miz Atatürk'ün muvakkat kabri İne yapılacak Saygi ziyaretiyle | başlıyacaktır, Saat 10,30 da An karadaki lise orta ve meslek okul ları talebe mümessilleriyle Anka radaki Hae ilk okulların on smıf talebesi Ulus meydanında topla» hacak ve İstiklâl marşı ile çocuk marşı söyliyeceletir. Bundan son- ra Maarif Vekilliği ama ve ço cik mümessilleri tarafından söy | levler verilecek ve ard içilecektir, Bunu Türk çocuklarmın yapacağı bir geçit resmi takip edecektir, Aynı gtin öğleden sonra Ankara- nin en çalışkan çocukları arasın dan seçilmiş 250 kişilik bir grup büyüklerimizi ziyaret edecek ve saygılarımızı sunacaktır, Haftanm devaminca tanınmış söz ve keleş sahipleri radyoda konuşmalar yapacaklardır. Iztısat Vekili geniş izahat verdi samuklu, deri, selliloz, demir ve şeke müesseselerinin vaziyetlerini anlattı Askara 21 A.A.) — CHP, grupu umumi heyeti bügün 214.042 naat 15 te reis vekili Seyhan mebasu Hümi Uranın relsliğinde toplandı. Osisa açıldıktan ve geçen teplianirya ait zabrt billa okunduktan son. mm kürsüye gelen iktisat vekili Sırrı Day, grup umumi heyetini kendi ve- #ületine taallük eden tekmil işler üzerinde tenvir için yünlü, pamuklu, deri »eilüloz, demir, şeker, müssseselerinin bugünkü durumları ve verimleri hak. İl kındn beyanatta bulunmuş ve Zonguldak Isimür havzası buşta olmak Üzere mütenddit maden işletmelerimize dalr de çuniş izahat vermiştir. Bu mevzular üzerinde #ÖZ alan ve suni sörân bası hatiplere tekrar ik tisat vekili ile başvekii Dr, Rofik Saydam tarafından tatmin edici cevaplar verilmiş ve tuznamede başka müdde olmadığından saat 18,50 da şoplantıya — verilmiştir Kısa hizmetliler çağırılıyor İstanbul Askeriik Dairesinden; 555 doğumlu ve bu doğumlularia muameleye tabi rar verilmiş olan yedek subay vetişsoek kısa hizmetliler ellerindeki | diple. walarına göre i mayış 1948 tarihinde hazırlık kıtasına sevkedileceklerdir. Bu Kına hizmetlilerin vakit geçirmiyerek vaziyetlerini tesbit ettirmek | üzere k nisan ÖİS akşamın kadar cilerindeki dipleri ile mensup oldukları | sakerlik sübelerine müracaat eâmeleri ve vaktinde mlirnenat etmeyip de vaziyetini tesbit etiirmemiş olanlar hakkında kanuni takibat yapılacağı Gin olunur, Biribirinizi Kaybetmemek İçin Lâtfen Elele Tutununuz! Çünkü: Kapmından tramvayların, bu hafta da güçlükle geçeceği Istanbulun on büyük en visi ©n çok sevilen ÇENBERLİT AŞ sinemasına | Bugün Matinelerden İtibaren Bütün istanbul sinema severleri, biribirleril müsabaka edercesine ve akın halinde yer bulmuk için toplanacaklardır. Vatan, İstiklâl ve Mefkâre Aşkının Kudretine Misal olarak vücede gelen emsalsiz bir şaheser ALKAZAR MUHASARASI | TÜRKÇE SÖZLÜ Makerliklerine ka. bütüm otobüslerin ve otemobillerin .. Sön senelerde güzeran eden #n kuvvetli heyecanlar: en kanlı vakalar, onği! müthiş harpler, tefrikaya düşen bir milletin Sez aiibeti, görülmeceiş, İğ! Mahrmımanlık, fedakârlık, yiğitlik ve vutanseverilk sahneleri; Anl | mücadeleler, müthiş boğuşmalar... Bili müdalıa enetimen! Bu Maczzam ve Emsalsiz Şaheser MÜNHASİREN Ye YALNIZ SİNFMAMIZDA GÖSTERİLKCEKTİR Yer Mulmak icin Hötfen tam sama santleride tesrif ediniz. Yapağı fiyatları yükseltiliyor Yeni fiyatlar yakın- da ilân edilecek Hilkümet yeni sene mahsulü ya. pağı fiyatları yükseltmeğ; karar vermiğtir, Geçen sene bu tarihler, de İkteat Vekiletince tesbit edi, len fiyatların o zemandanberi de » ğişen durum kartında yükselti - mesi Zafureti hâsl olmuştur. Bu. dun için . fiyatlarm o yükseltimesi hükümetçe muvafık mesele Ticaret, İkt Vokâletlerince incelenmiştir. lemâler henüz söws ermediği iin yükselişni ne kadar olacağı belli değildir. Fakat yeni fiyatlar her halde mustahsili tatmin edecektir. Müstahailin bu fiyatları öğrenme , |" den mal satınsması icap &der, iyi R HADİŞELE Sömürge bharblıs.. Afrikada İtalya Habeşistan, zengin ve büyük bir sömüryeyi henüz bu uğurda döktüğü kan kurumadan, verdiği kurbanlar gü rümeden kâybetti, Hollandanıf sömürge Kayıpları da büyükt ya kaça mâl öldü, dâha da kaşif taal olacak? Bir gün hesabını yi pacaklar ve bizde öğrentce Muhakkak bir şey varsa hiç ucu? değildir, İstilâcı Avrupa millet dört asırdanberi sömürge rapıyorlar; bu elhetten İs palyarın fedakârirklarını unut Manalı; kayıpları da fedakârlık” L nisbetindedir; bir zamanlat Amerikanın yarıdan fazlası onun da; Antil adalarında kıt'a büyük- üğünde topraklara sahipti; bü Japöonyaya kaptırılan Filipin rında kırk beş sene evvel İspanya bayrağı dalgalanıyordu. Fransızlar da çetin sömürge harpleri yaptılar, Bunların en ko Dün geceki yangın Divanyolundaki garajda Iki otomobil yandı Dün gece saat 12 ye on kala Divan yolunda Erkek tereilik okulunun sl. tmdaki Büleymana alt Metin garajm- daki otomobillerden birisiaden hentiz anlaşılamayan bir sebeplen yangın gikmiş ba diğer bir otomobile sirâyet etmiş, fakat Ilstik kokularmdan yan. gm çabuk haber alınmış, derhal itfa. iyeye haber verlimiş, bu arada demir bir şöför kaptları kırarak içeri gir - miş, iki otobüsle on otamobü! dışarı” ya çikarmeştır. Bu sırada itfaiye ge. | lerek yangını söndürmüştür. 2 otomo. bil tamamen yanmıştır. Zabıta yangı. na sebebini! tahkik etmektedir. Bulgaristandan makine ve âletler alınacak Ankaradan bildirildiğine göre, Iktisat Vekâleti memurlarından hir heyet, Piliba fuarında tetkikler yapmaktadır. Mürbet nelioe almır. &a mevcut anlaşma hükümlerinden istifade edilerek Ziraat ve saba , yide kullanilacak bazı makine ve ! iletler mübaysası mümkün olacak tr, m KÜŞÜK » Gerek devlet ingadtıma, gerek hu. #ust elirrdeki yapılara malzeme temi- 5! için kurulması düşünülen Anşaat 6. fisi projesi nafin vekiietinden buşve kilete gönderilmiştir. Vekiller heyeti. hin tasvibindeh sonra ofis | faaliyete geçecektir. * Mevcut ticaret anlaşması hüküm, lerine dayanarak sellloz mübayanat için yakında bir heyet (o Romanyaya gidncektir, *. Ankara belediyesi için elâyet etmrine verilen Kars balk ihtiyacı & kuruş at koymuştur. # Yani ticaret arlaşmas Mükümle. ri dairesinde Almanyadan münakalât vezületi için 45 milyon iralık ovapur İnşaiye malzemesi getirilecektir. Bu malzerneğen bunust oşhaar ait vâpur. lar da istifade estirilecektir , » * Şehir meetlsine yapılan bir teklif. te bütün fırınlarda otomatik eleklerin kullanılması için belediye zabıtasi ta, Hmatnamesine bir madde Hüvesi isten miştir, * Mesir çarşısı duvarları içinde bu. lunan kasaların sahiplerine İadesi ka, rarlaşttıştır, * Bulgaristan şoluyla mühim mik, tarda çivi, tel, böya ve makina aköğmr gelmiştir. * Ortamektep ve İiselerde ders ke, simi ve imtihan günleri birkaç , güne | kadar İlân edilecektir. e Mayısm sen haftasında derserin kesilmesi ve hd. #iratim Wir Baftammda © imihanların başlaması muhtemeldir. # Büyek Millet Mecilai bütçe enes meni müzakerelerine devam etmekte, dir. #ncümen dün harieiye © vekületi bütçesini vekilin huzürte müzakere ve kâbi etmiştir. Bu münasebetle vekil harici siyâsetimiz etrafımda enemen uzasın? tehvir etmiş ve ismi tarda Ümeliştir la * Subay ve askeri mesirlarm da sivil iemürler gibi talebe olamamala. tr baklındakı kanun Iâyikası mocüs tarafından kabul edilmiştir. , i * Yeni mahsulün Adanada mayısın | kuncu Napolyon Bonapart dev rinde oldu, Bu harplrede o zaman» lar düşmandan ziyade iklim gart lariy'e uğraşmak lâzım geliyordu! istilâ ordularma en büyük zarar” lerı veren unsurlar topraktan, ha“ vadan ve güneşten doğuyordu, Sen Dominik adası bir aralık zencilerin İsyanı üzerine bir zen «i reisinin hükmü altıma düşmüş tü bu adam Fransızların hims yesini kabul ödiyordu, fakat Ne polyon razı olmadı; general Lök* lerk kumandasında 33,000 kişilik muntazam ve mükemmel bir ordu aya ihraç yaptırdı ikinci kânunun sonla” rında vukubulan bu asker! hare ketten üç ay sonra zenciler mağ” lüp edilmişlerdi, Fakat orduyu sarı humma eritiyordn. Kuman dan Fransaden on bin asker iste di, İklime alışkın olan zenelef dinç kalmışlardı; şefleri "Tussct nun intikamını almakta gecikme di; kısa bir zamanda başlıca 28“ bitler hattâ generallör” arasında kayıplar görüldü; otuz üç bin 24 kerden yirmi bini öldü; yedi bir asker tahanelerde yatıyordu, Löklerk'in ölümünden #onrü kumandayı Roşambo aldı; zenci ler onu €sir etmek ; fa at Roşambo orada İkerini gemilere bindird açıldı: yolda İngilizler onları ya” | kaladılar; çünkü o Napolyonis harp hali: | dnda ka) rin ise hepsi öldü. Bazan ne kadar güçlük! elde edilen kıymetler ne kadar ko or! ADİRCAN KAFİ ze (Dumlupınar vapuru | Yunan mebuslarına hediyeler de götürecek Yunanistana erzak götürecek 0 lan Dumluprnar vepuru, bazı for » melitelerin bitirilmemesinden do « iayı dün Pireye hareket odeme » mietir. Vapur, bu seferinde Yun nistane 1000 ton incir, 400 ton f8- sulya, 850 ton zeytin, 150 ton vw” murta, 50 ton kestane, 19 ton d* müz eti, ayrma Büyük Millet Meö lisi Bamma, Yunan Ayan ve mebte san &zasma gönderilen 120 koliyi götüredektir. Kalay ihtikârı Galatada Karaköy caddesini? Demirağ hanmtlu 17 nırnarslı v8 mhanede tüccar o Abdurrahman May İtikirr si e gundan yakalanmışlardır, rabita memuru kendisin taşradan Zelmiz bir tone süsü | vererek Abdurrahman Demirağ 58 rdeki 17 nümaralı yazıhaney? #miş, yarım ton kalay sipariş VE" receğini #öylemistir. Abdurrahman yaran ton kalay” 6040 lira istemiş, kendisine tic” car alsfi yenen mötrur da bu fiyati #naz olarak ertesi ahah adamisri parası gövdermek Üzere sazıb * neğen ayrılmıştır. Dün sabah Kıyafet değişirö” memur ellârinde 6040 Hira par$ u helde yezhaneye gitmişle” »Ânrrahmariln Nazmiye (isaret * Ve birnz sonra © alazrışlardır. ilk haftasında idrkk edileceği umt! niktadır , u ar mili korunma mahke ” mesine verilmişler,