20 Mart 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

ür mmm rn bi vakalar, içtimai Bir Yara ' Beyoğu Tarafında Göze Batan Çirk nlikler Yazan: FİKRET ADİL SKİ devirlerde, İstanbul, Anadolu (için bir “ara mevud" İdi, İstanbul haklanda bin Mir hikâye söylenir ve İunlar ef. #ane haline getirlirdi. istanbu. Tan kaldırımları © altın derişrdi, Meddâahlar, #nadoludan bu- zada başına gçarip maceralar elen saf köyülerin hikâyelerini anla» tırlardı, Ayni devirlerde, İstanbullular için, Beyoğlü bir nevi “Parir” sa- yılırdı, Eğlenmek için oraya gidi. ir, “frenk” © âdetleri görülür, frenk içkileri içilirdi. İnkılâp olduktan sonra İstanbul efsanesini, (OBeyoğlu freniliğini kaybetti, Bugün Türk unsurunun şehirde en müteküsif olarak bu- Junduğu yer, nüfus sayımı ne: sinde de anlaşıldığı gibi, Beyoğin «ihetindedir. Fakat Heyoğlu caddesinde, he- vüz Türk vaarma, iffeline lâyık olmıyan manzara silinmiş değildir. Aksam olunca bu caddede garip — seyier 'görülür, İşlerinden dönen- dere karışan birtakmı kimseler bu #aati piyasa ve eğlence İsmini ve- yemiyeceğimiz çirkin bir valât ge. <irme vesilesi yapmaktadırlar, De ğil yalnız kadınlarm, erkeklerin de kulaklarını tahris eden galiz söz atmalar eksik olmaz, Zaman #sman, kadın çığlıkları, İtirazları yü , lâkin bunları bazan müz. tehcen kahkahalar . boğar ve bu bale ilirmra cesaret etmiş Olan wn, etrafın müstehzj bakışları ursumda yaptığına pisman olar, bir dahn sesin; çrlarmamaya ye. min eder, Ve gece bütün ayıpları örter. Yanlarmda erkekleri olan ka- dınlar bie bu gibi tecavüzlerden masin sayılamaz, Bu gibi vakalar. “a asıl tehlikede olen da erkek- tir: kadınını müdafanya halka, karşında müteeaviz olduğu için küstah kimseler bulmaktadır. Ka. #uns delmler, polise müracaat en selim yoldur. Lâkin bunun fatb;- kot ciheti pek pratik değildir. İşin içinde kadınla beraber karakola gitmek, orada zabrtlarım yapılma- sını beklemek ve meşhut cürümler mahkemesine yollanmak vardır. Kn mühimi ise sahit tedarikidir. Pa ise imkânâna yakm bir haldir, Kulaktan kulağa söylenmiş bir sö- se, yakut Smlabalıktan istifade edilerek atılmış bir çimdiğe şahit olmak için evvelden hazırlıklı ba- İunmsk gerektir. Hem şahitde, şikâyetçi ile ayni muameleye tâbi Kiuğundun hak âşıklısı Veya tanı. | Wi olmazsa, ekseriya bir şeyden | bahri olmadığmı söyliyerek ya- kasını kurlarmak ister, Böyle kaç vâle biliriz, O halde, Beyoğlu caddesine çi Asinanmalı rmdır? Barası, günün şmwayyen (saatlerinde namusla, saysiyetti Kimseler için e Bu sunlin cevabına intizaren gu- va da söylemek isterim ki, bu gi. Beyoğlu caddesinden “Talim meydanma, Ayaspaşaya kadar taşmıştır, Geceleri, orslar- da oturanlar evlerde dahi rahat «leğil, içlimai terbiye ve baskılar. IM önüne geçilir, Aksi takdirde, ber on beş adıma bir zabıta me- wuru koymak ve bir düzüye &e - ” len geğenlerle meşkul olmak icap eder ki, bu muhali mümkün kl. mağn teşebbüsten gayri bir şey ğildir. İstenen yapılabilsç bile bu değildir, Bu bir beeşri hasta. bik ki nasıl izbç yerlerde maşvime- ma bulabiğirse, tam alesi kalabald. arm karanlıkları da buna baş © Kaldırmak imfdmı hazırlar, Simdi son zamanlarda, yukarda yorlar, ve şüphesiz ahlüksızlığın <a âdi sekli olm — bilmem bu - vu villsek Şekli ver ndir? — söz afmalaria güya Don dusnlık etliklerine zahip oluyorlar, Ha- hatsrlık sedece onlarm yaptığı i Imuyor, Firkete veya an satmak behanesile ve sarkıctılık yapan hir takım “hatme” ferde vardır, Hunların müvasebotsizliği, öteki - terden hiç de aşığı kalmıyor, Ba wözlermi sizlere bir de başımdan 2eoen vaka ile teyit edeyim: ge. comlerüe pek yakın tamdıklarım - dan ve heniz evlenmiş bir bayana tosadilf ettim. Ayni istikamete gittiğimiz için birkaç adım bera vor yürldük, Başmaze, bu müstl. veh dilencilerden biri takıldı ve Mk sözleri: sm! Oldn, Hem ben, hem de gene kadm bundan üzüldük, #'ddetli birkaç sözle dileneiyi uzaklaştır. mak istedim, Uzaklaştı; fakat bu defa da hilfürler yağdırmağı bar. uyarak... Yapılmenk sey gülünç ol mak pahasna kosup ve omi polise vermekti, Yapama « dl, Susup yürüdük, Bu gibi münasebetsizliklerin ö - nüne geçebilmek için, cemiyet âzü- < birer fert sıfatiyle hepimiz, şa- hit olduğumuz vakalara alâkadar olarak taarruza uğryana yazdım Başmakaleler Vakıt (Duman olup giden yüz binlerce lira) başlığı altında yazdığı bağ- makalede Asım Us, cenebi band» talı vapurları bacalarımden pek az düman çdtığı İmlde bizin ve purlarımızın o bacalarından kesif duman bulutları çıktığını, bunun, Türk vapırlarmm ocaklarında Xö- imürün fenni sekilde yakılmama- sudan ileri geldiğini yazarık 629 etme diyor ki: “Fakat kömürün fenni surette yakılarak bacalardan duman çık- masınm önüne geçilmesi sadece bavanm sâfiyetini muhafaza et. mek meselesi değildir. Gazlarm yanmaksısm (o bacalarmdan çıkıp gitmesi ila kaybolan şey kömürde. ki bâraret kuvvetinin yüzde yir- misi, yirmi besidir. Şu halde bir seferinde yüz ton kömür yakan bir Vapur bu sayede sarfiyatınm yet- miş, seksen tonunu tasarmf ede. bilir, Bir seferde 80 ton kömür tasar. Tuf 6den bir vapur sönede 20 se- fer yapıyorsa 1000 ton, yani en uşağı 25 - 30 bin lira pars tasar. raf ediyer demektir, - Bir tek va- purun sarfiyatmdan elde edilecek | bu memfasi bütün vapurlar, #renlerin, fabrikaların kömür ta- #arrufu ile he mühim bir yekün tu- e MİR lap edile- karsı derin bir saygı dayduğum bir Fransz generslinden, harbin Lakul, haklı ve adaletli bitmesi İ- çin Amerikanın elzem bir unsur olduğu fikrini dinliyordum. Hatlâ general, bu hükmü ii süphesiz, o Almanlar O İngiütereyi mağlüb elmek istiyorlarsa evveli Amerikayı mağlüb etmeye mes - hurdurlar demek isşemişli, Ben generale açikça bunu söyledim. Gerçekten bu kanantte olup olmas dığı sordüni, Geferal, acaip demir bir kurgun kalemini parmakdar ilc masanin Ustünde bir burgu gibi süratle çe. lere münhaser olarak kay- | virsrek: söz almalar ye miünast- batsilikler gündüzleri de yapıl - mağı başlanmıştır. Birbirlerine don eosaret almalı Ve icabında bi- ribirlerine şehadet etmek üzere iki, iş kisilik grup halinde dele. am, kılık . foyafetlerinden hiç de ba sibi haller beklenilmiyen in- sanlar, alam bir kalın çördüler mi, derini 'rahatsız etmeğe koğür — Maslesef evet! dedi. Alman anın kurşcmda İngiltere ve A « icerikapın kaynagamsndan. yelkpa re bir Anglo » Sakton rlünyası te kekkül etmesi eaeesizdir”,, Dügün vünüz ki, Fransonm o yıldırımla vurulmuş gibi verlere yuvarlan * dığı milthiş anda İngikerenin ilk teki Fransa ve İngütere impa ratorluğumun birleşmesi olmuştu! HABER — Akşam | Refel ü'genle yeğeni beraet etti Mevcut deliller vicdani kanaati temine kâfi görülmedi Ankara, 19 (A.A) arif Cemiyeti mer iz cemiyete bağlı Yenişehir kollejin de meydana yeldiği iddia olunan bazı yoksuzluklardan (dolâyı bir müddettenberi Ankara ağır ceza mahkemesinde duruşmaları Ya. pıimakta olan Urfa mebusu Ra- fet Ülgen ve muhasebeci Zeki Ülgen'in muhakemeleri bugün sona ermiş ve muhakeme, hak. kında mevcut deliller vicdani ka- naati temine kâfi görülmediğin . den mebus Rafet Ülgen'in ve kol- leş muhasebecisi bulunduğu sıra. da muamelâtına dair eblivukuf tarafından yapılan tetkikst ne tcesinde bir açığı bulunulmadığı anlaşıldığından Zeki Ügen'in be. raetlerine karar vermisti ihtikâr mahke- imelerikuruldu — Allah biribirinize bağışlar Mahkemeler bugünden itibaren faaliyete geçti Yalnız MUH Korunma dsvüları- bakmak üzere İstanbulda teş- li kararlaştırılan $ hususi mah- keme bugünden itibaren fasliyete tanbul adliye binasmda, ikinci a4 liye ceza mahkemesi salonunda, İkincisi giülmrük binasında, ilçün - cüsü de Usküdardadır, İstanbuldaki bir numaralı AGWi Korunma mahkemesi hikimiiğine örinej asliye ceza mahkemesi Te- iri Kemal Agkm, Üsküdar mahke- mesine Üsküdar asliye ceza hâkp wi Nuri tayin olunmuş, gümrük binasındaki mahtemenin kadrosu henüz hazırlanmamıştır. Adliyede ki mahkemenin müddelumumiliği- ne Fethi Sezai Türkmenle Tahsin Ergür, Üsküdar mahkemesine dö Ahmet Lütfi tayin olunmuşardır. Konservatuar her hafta honser verecek Konservatuvar müdürlüğünden belediye reisliğine verilen bir ra- rorda konservatuvar İcra heyeti tarafımdan aydn bir verilmekte © kın konserlere her halta devam alunması, iena heyetine yeni staj» Yerler almması ve ücretlere zam istenmektedir, üllmis olduğundan 943 bütcesi bu- ra göre hazırlanacaktır, Ücretlere yüzde 50 zam yapılacaktır. Toplantı Eminönü Halkevinden: 17531942 Sah günü toplanan spor şubemiz kongresinde çkseri» yet hâsıl olmadığından Halkevleri İdare ve Teşkilât talimatnamesi. nin 15 nci maddesi mucibince mez kür köngre 26141942 perşombe günü saat (17,30) 2s barakılmış. ter. Şubeye kayıtir âzâların kongre ginü Evimize bülenmeleri rica ohünur, Nakil vasıtalarna yapılacak zamlar Şehir meclisi nisan toplan. tısında kararlaştırılacak Yeni belediye büt- çesi hazırlandı Belediye riyaseti Şehir Meclis/- nİn nisan devresi içlimalarına ai hazırlıklara o başlamıştır. 1 Nizan Çarşamba günü yapılacak içtime- M razmamesi hazırlanmıştır, Ba devrenin en Orühim meselesini bütçe müzakereleri teşkil etmek- tedir, Bir tarsitan belediye me * murlarına yapılan hayat pahahlığı zammı, bir taraftan bütçenin bax karmda görülen nok » , diğer taraftan yeni ge» akları ihdası ile bütçeye yapılan ilâyeler bu seneki bütçeyi diğer senelerden tamamen farki: bir şeklde ortaya o otkartmıztır. Dalmi encümeni mütemadi bir ye- kilde bütçe Üzerinde meşgul ol » maktadır. Diğer taraftan göhir meclisi bu Üevrenin ik içlimalarında beledi - ye için nakil vasrtalamna yapıla- cak fevkalâd kik ve müzakere edecektir, Buw- dan sonra kat'iyet kespedecek o- | Jan zam projesi Ankaraya gönde. rilecektir, Nakil (o vasıtalarına yapılacak zammın Haziran başmdan itibaren İstbikı daha »iyade muhtemelüir. Temizlik ve aydmlatma resimle rinin birleşik seki de bu bütçe ile tatbik olunadaktır, P KÜGÜK mİ * Ankaradan bildirildiğine göre İr vicre ticaret heyetiyle yapılmakta olar irüzakereler sona ermiştir. İsviçre heyeti, mushedenin imzası için memleketinden talimat beklemek. tedir, * Hindistan yoliyle memleketimize bin ton Jüt çuval çetmiştir, Çuvalların. bir kısmı İstanbuln getirilmiştir. * Ticaret Vekâleti jthalât İşle» ri umym müdürü Necmeddin, bir müddet evvel Mımra gitmişti, Nec meğdin Mrurdan memleketimize dönmüş, alâkadar makamlara ize“ ket verdiklen sonra tekrar Misi- ra gitmiştir. * Bütün orta tedrisat müesse. seleri bugünden #sbaren altı gün müddetle tatildir, Dersler aym 25 sında başlıyı - caktır. * Dün bir Reşadiye altımmın fiatı 32 lira, külee alimın bir gran fistı ise 450 ur, * Yurdun muhtelif o yerlerinde açdacsk ticaret Hselerinin kadr” ları hazirimmaktadır. Diğer ta - yükseliyor Nark idare etmediğ: için Dün koyun kesilmedi Muhtelif sebeplerle rar konul muş olan bazı mâddelerden yeni mabayl senesi başmdan itibaren faza wktarda geldikçe bir tecrü. be mahiyetinde olmek üzere narh- lar yayaş yavaş kaldırılacaktır. İlk olarak Ege havzasmdan for in miktarla koyun gelmeğe baş » ladığı zaman et, sorra mangal kö- mürü, odun, yeni mahsülden pey» irin narhı kaldırılacaktır, Diğr taraftan et fialları son iki gür içinde yeniden artmıştır, Mev cut narh üzerinden koyun satmak imkânı © görülemediği Tddiasile mezbahadı diln de hiç koyun ke- silmemiş, narh haricinde olan #r gır mezbahada toptan 150, kuzu ös 170 kuruma kadar cikmıştar, İ Beynelmilel usullere göre sicil yapılıyor Devlet » Denizyolları idaresi, | yümdiye kadar memleketimizde ya piamamış olan çok mühim diri gin fiile çirmasını temin etmiştir, Höliçteki fabrika ve havuzlarm fen eamı iIk defa olarak deniz t*- tsret filomuzun beynelmilel usul. re uygun olarak sicilini yap - mağ. başlamıştır, Deniz ticaret filomuzun sicili | her gemi tenire Ve havuzlanmağa geldürçe 0 gemi için yapıinrık yün rililmektedir. Sicilde geminin ya gı, geçirdiği esasi tamirler, tek « İ venin muhtekf noleislarda muka « verreti, sirat, makine kabiliyeti, İ kazan vaziyeti, temir edilen mok- #alarm vaziyeti ve seir hususlar | mm ufak teferrilatına kadar tesbit | grafikler ve plânları Hürmanmakta ve ie“sieli iki nie. ha olarak tertip edilerek “biri vi“ Fura verilmekte diğeri havuzlarda İfzedilmektedir. Yâpılın sicilerin en büyük kiys her vapurun velua gelecek ! asın süratle ve ne ssbepie | Gduğunun meydana çtikarmesın - İ &a ve temirlerin kolaylaşmasnda ciacaktır, © Ankarada kayak bayramı raftan bu Eseler için Maarif Ve * &hleti bina tedarik etmektedir, ——— << —— Eminönü halkevinden 23.3.9042 pazarteni günü sant 17,30 da şehir tiyatrosu sanaikâr- isrmden İ. Galip Arcan tarafin. dan (Tiyatro) mevzuunda bir koz- fcrans verilecektir. DGİMZ ideler) istilası nas! hazırlandı RİPA ZİK YAZAN: CLIFFORTDHOOK Almanya İngiltereye hilcuma kalktığı gün, Amerikanın topları gürüyeceklir!.. Ve İbgiltere, İlk ciddi tehlike saatinde Amerika i le resmen tek bir imparatorluğa inklâp edeceklir!.. Almanya bugün üç beg denizs'. te gemisile böyle dünya denizleri. nin fel devini boğmaya kalkamaz! Öyle değil mi?.. — Ben de öyle sanırım, zene* ral?,, Geveral birdenbire ateşlenmiş- ti. Sanki bataryaları ateş emri veredekmiz gibi heybelli bir ta - vırin oturduğu yerden ayağa kalk tw — Bu harbin bitiritebilmesi » çin, insan dimağının tasavvur ede- Milcceği ancak İki yol vardır! de di, Biri sulh yolu, Diğeri harp yo- su, Seli yok inkinazea, derin ai 3e İzeli etiİğİM, tek başına Almnnte yam veya tek başını İngillere - wn de barp yoluyla birbirlerini No:150 ozip barbi bitirmesine maddi im» kân yolu da yoktur!,. Su halde ne olacak? Bu sua), bugün, #üphesiz dünyanm beynini yiyen bir sualdir!,, O halde ne © lacak ?.. Bu harp, hiçbir şekilde hallolunamaz bir dâvâ olarak mi kalacaktır?,. Bibette ki hayırla Generalin şimdi tutunmuş giyi parlıyan ve bir Çin generalinin #özleri gi eğrimai bakmaya baş- lamıs olan o garip, parlak madeni gözlerine *ayretle bakıyordum. Genera) adeti yıldırmlar çikan hişamlı bir sesle; — Evet, elbette ki hayır. d- ve tokrarladr, Bu harp Gibetta Kı hallolunabilir ve behemebst de hat otunacaletır. tün Meseleyi gerdan alalım: raf sulh yolile harbi bitirmiyorlar. Evet, bü mümkündür! Tel başları wn harp voğle bitiremiyorlar! Bu dn doğru!, O halde geriye tek ir vol Xalir, tek haşlarına olmamak gartile iki | kalkev E hasım birbirlerini yenemezler mi? İşte, nziz dostum, harbin mukad. doratı buradadır! İki taraf mademki, tek başları. ta bibirerini ezemiyedeklerdir, o balda bu neticeyi ancak etrafları. na toplıyacakları kuvvetlerin ye » künu tayin edebilecekir!, Yani İngi'terenin Almabyayı tek başma yalnız kenği kuvvetile mağ lüp etmesine imkân ve ihtima) ol. mıyabilir, Fajat İngiltere Alman. yayı vücude getireceği büyük bir kuvvetler manzumesile mağlöp e « ügbiir!, Generali derin bir hayretle din. Miyordur, Gayrihtiyari gordum: — Kuwwetler manzumesi mi, general? — Eyet! Rüvvetler imansime: Md! O da nncak şü seklide sim. Mer ngi tü Prantanu Afrikada yeniden .Deniz ticret tilomuz! e ücret zarammı tef» | 2 MANT — 1017 ——— İHÂDİŞELER DAR cmü yar Eğer Viktor Hüzo doğru yaz mış Ye film rejisörü de İyi tetkik ermişse Fransa &ralı on birinci Lninin birkaç senede ancak bir defin o yıkandığını (öğreniyoruz. Çünkü onun bir fıçı içinde hekim tarafından yıkandığmı gösteren sahnede kral diyor ki: — O kadar sert olma; derimi Iyi temizlenmesiz için başka çare yoktar, — Fakat canım seiyor! — Bünün çaresi var amma VE mem ki kabul eder misiniz? — Nedir? — Daha sık yıkanmalıınız? — Meselâ nekadar? — Hiç olmazın #enede iki de- fa... Bu sahneyi gören ve konujma- yı diniiyenler Arasında fakir i- sanlar da vardı, Gülüşüyorlardı, çünkü bizde en ravallilar bile bes ön günde bir müllska yıkunırlar; demek ki eski devrik Fransa kra- undan daha sıhhi ve temiz gezi- yorlar! Rusyada bazı zaruri maddele- Fin eksikliği oldukça kuvvetle his- sediliyormuş; o bumlarım buyında sabun bulanuyormuş, Sabun de. yip gecmiyelima, ekmek kadar mü. himdir ve bizde, nazar değmesin, boldur, Saban sarfiyatının Rusyada « dam başma nekadar olduğuna bilmiyoruz, Bazı kimselere Zöre bu nispet milletlerin umumi ie jmizlik kurakterlerini tebariz etti. rir, Yapılan İstatistiklere (göre Amerikada bir senede bir adamm kullandığı sabun miktarı on bir buçuk kilodar; aşağı yukarı alt- Gs kalp ediyor; demek ki hafta. da bir kalıp tutuyor, İngilizlerin kullandıkları saban miktarı daha azdır; ancak dokuz buçuk kiloyu bulur, Cenuba ve sarka doğru bu miktar gittikce, haitâ süratle azalır, Fransızlar, Beiçikalılar, Hollandalılar adam başına sekiz kilo kullanırlar, AL manlarm ihtiyaçlarınım ne olduğu- nu öğrenmek mümkün olmadı; li- Kin daha ez olmadığı muhakkak. tir. İspanyada yalnız beş kilo kül- lanılır; Romanyada ilç kile, Po lonyada dokuz vüz gramdır, Bizde acaha adam basma yılda kaç kile döşüyor? Herhalde Türk. / ier de en çok sabun kullanan in- #anlardır; zirs temizdirler; su farkla ki biz yaptığımız temizliği uzunca bir zaman muhafaza etme. »ini, çabuk kirlenmemeyi biliriz. ci Lulnin senede iki defa bile yıkanınadığı devirde Türkiyes wn her tarafında yiüzlereç binler. €r mükemmel hamam gece gün Jür yanıyor; dolup boşalıyordu, 4 Melki bizim harcadığımız wiktar saldarm baycadığma ulas» mar; İik'n bu da Amerikellarm daha temiz oldnklarma delik sayı'- wmmalıdır. Meşkur sözüürr “Am cak kirli ipsanlar yılahırlar.., One 'ar belki çabuk ve çek kirlenirler, forla sabun kullanırlar; Türkler yavas ve az İdirlenirler, az sabun külle TİE, KADIRCAN KAFLI Bay Hayreddin Nedim vefat etti (Kırım tarih- a'yaalsi), (Vesğ- ika tarihiyye vü siyasiyye) sörle haber aldık. Hayreddin Nedim matbuat has a'ımıza (Leskovikj Hayreddin) olarak ti 1885 de, yahi 57 yil ev- vel girmiş bir zattr Selânikte ko- misyonculük eden Leskovikli Mah- Salinikte doğmuş, Fazlı Necip- lerle, Hamdi Bey zade Âdil Bey- lerle birtikte ik tahsilini orsds görmüştü. Sonra Selânik Alysaf İrsiliyetinde okumuş, 1295 de Yanyadr vilâyet terellmanma 20v- avin olark devlet hizmetine gir“ miştir, Ondan sonra İstanbula gel- ! i ere, Rusya, Amerika, hat. !zxis, bir müddet mülkiyede oku” müş, Sebat adlı bir mgomua çsr- iamliriklerı mistemlike or | mış, Tercümanı Hakikatte yazılar asam a meydana gelirir ve hep n Avrupanm her te » rafına çıktrsrak Almanvanm üze, rine bütün heva; deniz w kuvretierie hicem a manyayı, sünhese, sek bir hezimete yere Burdan başka, A“ : İp edecek tek bir n vek! (Dersimi var) reşvetmiştir. Matbuat ve dahiliye” de başlıyan hizmeti Babâli sad” ret terelmanbığına kader gelmi# bir müddet hazinei evrakı tansin* ve Idare etmiştir. Yukarıda adr geçen eserleri” den başka bir çok tercüme eseri aha vardır, Censzesi buzün 12“ ıl saddesindeki o köşkünde$ kaldıracaktır. Kendisine rahmet ve», eüedi sıyamdan doldyı aile” ; laziyetlerimdej bildiririz,