5 Şubat 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

PAHALILIK MÜCADELESİNDE GIDA TASARRUFU Hükümet vicdansız muhtekirleri mahkemelere sevket. mek, en lüzumlu maddelere nark koymak, memur maas. larına zamlar yapmak ve mübrem idhal maddelerile pi. yasada bir muvazene tesis etmek gibi lüzamlu tedbirler almaktadır. Ancak birer vicdanlı ve suurlu vatandas sıfa. tile bize düsen vazifelerden biri de gıdalara karsı mana. sız tehacümlerde bulunmamak ve kendimizi bizi doyara. bilecek bir yemek ihtiyacına alıstırmalıtır. HABER — Akşım ) ek Er > İMERATERENEN Mektep kitanları hazırlanıyor Asılsız ihbarlar Maarif e a şimdiden faaliyete geçti —— | Maarif vekâleti, ile ve ottsmektep. | Murakabe bürosuna | lerin tinelerin kitap ihtiynomm önü . Yapılan gizli erzak Hüzdeki ders senesinde zamatırada te. ihbarları | mini için şimdiden faaliyete gvçaiig . İir, İlk olarak fkmekteplerin dört ve beşinci smıflarnın coğrafya Kitapları Igin bir müsabaka hazırlanmıştır. Di. Imzasız ve âüres- siz mektuplar YAZA DOKTOR RASİM ADASAL Bir issn ve İadar fakir olursa olsun gündelik sarfiyatında ufak Witçesinin müsaadesi nisbetinde muktesit olmak mecburiyetini bir itiyat olarak ruhunda duymalıdır, Günde yür kuruş kazanan fskir bir iggi için on beş kuruşluk tasurru » fan büyük bir k:ymeti vardır ve onu de aynı günde sarfetmiş ol « makla büyük Ve mübrem bir ibti. yacını tatmin etmis olmaz, Halbu. Xi “damla damla göl olur” kavlin, <e günün birinde bu toplu tasarı fun hayati bir işine medar olaca; muhakkaktır, Avrupağa az aylıklı ilkmektep bocaları, memurlar ve işçiler bu tasarruflarla günün bi. rinde seyahatler dehi yaparlar, Her evde bir kumbartnn bulun - ması ve çocuklarım görenek ve tak Bilg buna ulışması silevi bir mükel lefiyet aymetini alınaldır, Bütün kazend'ömr yiyen adam, ıstırap çekmiye mnlhıkümdur; çünkü her an hastalık veyahut başün bir ka. sa bir müddet İsinden alıkoyabi . lir, İktmadi tasarruf yalnız p3TB İs. lerinde mevzubaba değildir. Ha » sen tabiatin birçok mmkadder ve münesız İsrafları olmakla beraber bütlin tecetlilerinde mânâlı bir tu. sarruf da müşahede ediyoruz, Bir Senenin kıtlığını ertesi senenin be reketi takin eder, İnsan vilcudu tabi! tasarruf ve Ikimada en güzel bir misaldir. Bize şeki) ve şahsi . yet, maddi ruhi hayat veren w. zuvlarımızın intisaşları hariçten aldığımız şekerli, albilminli ve yağ W gıdalara teksbül etmektedir, Dr. ba sçık bir tabirle ağızdan aldığı. miz en karışık bir gidâ meselâ bol garnitürlü bir yemek nihayet bu basit şekiller halinde heslolerimi . zin hücrelerinde temessül eder, | kanımıza küdret verir ve bizi oi ler, Fakat uzviyet için zaman &. man hastalık gibi ârızalar bu gıda Lemessülünü (hill eder vö daha doğrusu insasi bir müddet kâfi de rocode ve hattâ hiç grla alamaz. Bir ay #iren bie tifo hastalığında kasta nhavet normal zamanların. da muhtaç olduğu kalorinin beşte birinden dahi mahrumdur, Buna rağmen böyle bir İnsan açlıktan ölmez. Uzun müddet muhasara ha yatında açlığe mukavemet etmiş olsa muharip'ere ait misaller çok. tur, Barı hastalıklar da vardr ki, çok sıkı yemek rejimlerini isap et, | tirmektedr. Böbrek iltihabı veya | yüksek damar tazvik: olan İnen gi ve daku sonra da cevizli kadaf yemekle sehiyo « ruz, Hafif salgait bir şehriye çor. basıcın arkasındaki kuşbaşı etli s€bze ile bir portakal bizi döyür - mez, Anadan doğma olarak şikem perver ve mişafirpetyer bir mille » tin çocuklar: olduğumuza şüphe vöktur, Ancak 29" Ye enerji dev dinde yaşndığımızı ve harbin zlde zaruri bahallıklar #das etti. ğini de unutmsma!'v:2, Avrupa dür yesmda harbin bı 1ctndan çok evvel Almanyada ihdas edilen te» zayağı tahdldine Pransızlar gülü yorlar ve Züzetelerinde büyük harflerle “tereyağ yerine tank” gibi istihaslera ver veriyorlar he harbi umüminin zafer sar. sonra guilesiz ve en lose olarak bol sarap İçen ve kanlı bifteklere bayılan bu müs. tezi Fransizler deha makul bir gıda rejimi ve disiplinini içtimai bir vâzife olarak Kabul etmiş olan mililetlere bir hamlede silâhlarnı terkettilor. Bugün de şimalin buzlu staple - rinde farklı ideolojilerle ve kendi hesaplarına kahramancasına Gövü. sen milletlerin muharip delikanlı lâri Chatesubrland Kebablarından mahrumdurlar, Harp muhakkak ki myaşanlara ıstraplar yüklötmek . tedir; bu ıstıraplara ge. ei si e ei ünl hn güç kntihanlar geçirmiştir. Bir hir mahrumiyet ve kahramanlık » larla kazan'lan İstiklâl pezaları tamtn en yakm misalidir. Bütün dünyaya şamil olan büyük Başmakaleler Vakıt x Asım Us, ölüm speklilâsyonun. dan bahsederek söyle dyor; “Herhangi bir vatandaş bilerek — hey böyle zararlı bir als erişe girmiş olursa onun İçin kim. veda ie diyeceği yoktur, Ancak herhangi bir vetandaşm bu tarr da aldanışı bir takım altrm #pokü- Mâtörlerinin iğfalinden fleri gel müş, altm için gazetelerde çilnn rakamlar resmi borsa flyali gb gösterilerek bir Türk vatand zapıra sokulmuş olersa ndn'st ve hükümet kuvvetlerinin burada işe pek as et yediği gibi, şeker hast'e | müdahale otmes; tabiidir, Jığına mübtelâ olan insan da şeket Yi mevvelâri dahi yememeğe mah kümdur, Nerde Kaldı ki höm $c » ker yapma ve hem böğrek vezifesi börk olen insanlar göktur, Bütün bu hasta veya yari hasta İnsanla. rın makul rejimler sayesinde uzun müddet yaşadıkları görülmektedir. Demek ki insan vücudunu bazı gi» dalardan ve hiç olmazsa gıda is, rafından mahrum etmek mümkün dür, Sinema artletlerinin ve bur. ları takliğ ederek mevztin ve «te damlı bir vücut muhafazasını gü , den mereklı bayanlatın rejimleri de günle'ik yemeklerden çök şeye ler kaldırmaklarır. Sizmenirk ve göbek bağlamı korkusundan ak vam Yemökler'n; Ika'diran insanlar az değildir. Bilharsa ikide birde tansiyonu ölçtürmenin bir moda ve | merak oki bir zamanda bu ku. ventula ihmanlar çok frtmıyştır. Pi “sen ellisini asan bir ferd yirmi yuşmânki gürbüz bir delikanlı ve. ya bir svorcu gibi yemek yiyemez. Artık damarlarında ihtiyarlık veti büdisesi basgösterdiği emetle çok daha az sibömüinli matdelere yani etlere ve yağlara iruhtağtır. Ma kalori yani hasaret engTe Hil kayanle İade ettiğimiz İvacınm fevkinde olarak yemek Viyen vutnnisalar pek çök tur ve atrafımiz al#manlar ve dola, ysile öburlaria dolüdür, Yağlı mer elmet çortasidak Sonra patatesli | kebab, bunun arlıaımdan su böre. İ Markoniden İşte muhterem Başvekil Refik Saydam radyoda söylediği nutukle > Ribi fonalıklara liği açik İhtar n'tn enn hipo olsa gerekitir.,, narp halleei yenişleyip uzadıkça kendi öz istimasilerimiz olen bir. çok miübrem gıda maddelerinde de tedrici pahalılığın oolması içtimai tir zaruret Çünkü bünü imtaç eden İktisadi âmiller birbirine bağ dir, Hükümet vicdansız muhtekir teri mahkemelere sevketmek, en lüzumlu maddelere nark Xoyraak, memur maaşlarına ozailer yAp - mak Ye mübrem idhal maddelerile piyasada bir muvazehe tesis etmek gibi lüzumlu töğbirler almaktadır. Ancak birer viedanlı ve guurlu va, tendaş örfatila bizç dilgen vazife » lerden biri â: gidelari Karşi mü sasız tehacimlekiç bulunmamak ve kendimizi bizi deyursblecek bir yeftek iatlyacma alıştırmaklır. Tabiatın normel olarak uzviyette ve bazi hastaların, #porcuların, er #istlerin, modem bayanların iradi bir disiplin altında yapıp faydalan. dikları rejimleri biz de gündelik hayatımızda yapabiliriz, Bu suretle pahalılık mücadelesinde şu siralar. miş ve aynı zamanda gece gündüz onlbşan hükümet teşkilâtma yar « drm etmiş oluruz, Üç gün zarfında »vlerinde tesbit etmiş olduğum dört dimağ felet vakasında hakiki içn sonra vaki olmuştur, Meşhur bir tap diliminin dediği gibi İnsan, farm büyük bir kımı kendilerini lsumundan fazla yemek İle ze » türleyip öldürürler. Para kesesin. de oluğu gibi, mide kesesinde de makul iktımet ve tasarruf bilhas, sa bugünlerde hepimize lâzımdır, Kömür ve odun salışları Dün de 40 tön mangal kömürü geldi Şehrin kömür ve oduu O intiyadırı karştamak üzere Sinekliden çelirimize $ vagon, 40 ton Kömür getirilmiştir. Bunlâr Edirmekapı, Aksaray. Kumka, pı semtinde halka satacaktır. Bundan maadı Beykoz, Yalova ve Alemdağmdan da kamyon ve araba aris odun gelmektedir, Gerek kömür ve gerekte odun tevzi işinde bir pfog. adi tesbit edumiştir. Her O mileye 50 kmodan fasa odun o vermemektedir. iörnlir de 8.10 kilo arasında verilmek. todir, Sebrin muhtelif semtlerinde ici. rulan kök kömürü satış şubeleri dün. değ itidarçn faaliyete geçiştir, Fazla fıyata kömür satan 40 İkörnüreü hak. kridn d4 zabit tutuleruiştür. İt müsatakasma girecekler kitabı en geç 20 hâzirana kadar man. rif vekhletine vermiş olacaklardır A1. sabakay? kasanan kitap Üç sene şik o. kullarda okutullesk ve beber serip İ. çin biner lira, İkinciye yalnız bin firk beşineiye Kadar olanlara da » dörder yüz ilra verilecektir. Maarif vekâleti, önümüzdeki ders yilinin kitaplarınız abi işine ait vü. Min bazırtıkdarı mayısa kadar Sene #döcek ve temmuzda kitapların ba » #limasına başlanacnktır. Bu O #uretle kitap darlığınm bir Gene tekerrürüne meydan verimemeğa çalıştlacaktır. davası 6 şar ay hapse oldular Hamlet piyesinin temsili miünasebe. görmüş ve Peyami Safa, Cihat Baban, Ziyat Ebüzziyayı 6 gar ay bapis, 100 et lira da para cezasına mahküm et, miştir, Ancak cezalar tecil olunmuş - tur, Suçlular davacıya 300 Ilra da taz, minat vereoeklordir. köprüsü genişletiliyor mühim bir fiş nihayet tahakkuk et mektedir, İstanbuldan Edirneye kadar olan büyük asfaltın Büyükçekmece ite Mimarsinan köyü arasındaki Büyük. çektnece köprüml büyük Türk mimarı Koca Bihin: inga ettiği milsellen ke. esarli Gok geniş bir köprü (le bağlan. dıği halde Küçükçeknirce gölünün de. nizle birleştiği noktaya yakm yarda 0. isa Külçükçekmede köprü asfaltn Renisliğine nazaran çok dar bulun . mukladır, İstanbul vilâyeti dahilinde olma vE bütün Avrupa kara münaka. Iâtt #19 Trakyanm tamamen mazliya, binti Üzerinden geçtiği bu o köprünün öredenberi etiştintimekte Olan yasiş , ietiimesi İçin Nafin velileti tehslent vermiştir. Bu işe 80.000 İiru sarfedile. cektir. Loşaata mart başımda başlanacaktır. Köprü gene taştan yapracık ve mi. mari tarm bozulmzdan geniğlerdecek . tir. Bü Inşaat yapılırken Trakya mü. | #akalAtı sekteye uğramryadâktır, Peyami Safa ve Ta venin! Ötedenberi Üzerinde — durulan çok! yırtıyor Soa günlerde ilyat murakabe bi. rosuna birçok şikâyet ve ihbarlar yapılmaktadır. Bu ihbarların bemen #iserisi şuku veya bunuk (evinde karyola altında, tavan armamda giz. İH errnk, Güvalerin Şeker, kuru bak, ia xibi beyannameye, tabi maddeler Yulumduğumu, bir kısmı da gizli de . polarda bu mhddelerden bulundu. ğunu bildirmektedir. Fiyat murakabe bürosu, yapılan ihbarlardan bir közmı imzasız ve sd. Bunda için meklupiar üzerinde ev. velâ hariçten bir tebiiret yapılmak ta ancak bundan sonra viâyeiten a. tama emiri slmatak Araştırmaya ge. şilmektedir. Bilhassa evierin araş . tiriması işinde çok titiz davranıl maktadır, ia vasıtast çeiikki ölenlere böyle de. kildir. Gaye vasıtndım önde olmak 14. Pek azalmıştır, Vaktile zamnedilirdi ki &ltın ortadan kalkarım her şey duruf; İnsanlar aş karlar, Altin Şarmn Mar danberi mihadele vasvtiar olmaktan gittikçe duha gok nanhramdr; fakat sdehiyet ilerilyori konfor artıyor; Wsanlar dünya nimetlerini daha çek tadıyorlar; alış veriş daha genişlemiş. tir. Geşimdek! durirğı, fazla galışımnk mecburiyetini sllmm ortadan çeldi . miş olmasına aifetmek doğru olmaz. Sebebleri pek coktur. Eskiden milletler ve devletler biri, birlerinin boğazmı sikarak alimlarını almak için boğuzlaşırlardı; şimdi “ip. tnt maddsler,, için çarpışıyorlar; bo dn renliteyi alsettiriyor, İyi tarzın e dilmiş minaaebetlerin, iyi karslmış ekonomi hayatmın “sarı sultan,dan yardım Ihtiyaer kalmaz. Talebe geceleri sinemaya gitmiyecek Kasketsiz gezenlere de Evvelki gün, Peinönü belkeyimde aylık töpiantarm! yapan İse Ve orta okut direktörleri, reçitecek ööretmen gruplarmı, falebenin okul baztendek!'| vaziyetlerini s/k sık ve ani olarak tef. tiş etmelerine israr vermişlerdir. Bündân başla taleborin okul kas, ketile Gölaşmiası ve başka şekilde şap. ka veya kasket giymelerinin ödüne çeçiimesi çareleri de temin edilecektir, Başka kasket giyen talebelere bi. vakkat târd cezası verilecektir. Bun , dan başka talebenin gece (o zinemaya İ veya tyatsoya gitmeni de Yasak edi, iscektir. Buns sebeb (de sıhhi vaziyet, verinin Korunması ve derslerini hazir, / tama İmkdrlarınm emin edilmesidir. Bundan sonra 'İK tedrisat müfettişleri de bir toplanır yapmışlardır. Bu Lop, Lantıda okullarda, askere giden öğret. ptenlerden açılacak #rıfiaen öğretmen tayini, bezi #miflarm o birleştirilerek öğretmenden tasarruf edilmesi karar. dart alınmıştı Maliye meki şebrimize geldi cokül Funt Ağlı bu se. Asikaradan geltsiştir. Altın fiyatı İki zn evvel 35 Yira olan bir Reşadiye altırınm fiyatı dün 371. ra, 24 ayar külçe altinm fiyatı 510 kurus, beşibiyyerdenin fiyatı İse 10 Tia dsi, makların #elsini çiftliğinde tahta bir iskemlede tahta bir çanaktan şalgam yerken baltular; ona altı vermek is. tediler, Kots Romalı, ahllk bonan © sarı çiyant eliyle tt ve dedi kit — Ben, altan sâhibi olniaktanam al tmtara sahip olan insanları, hâlim ol. muvakkat tard cezası | ipe KADİRCAN KAFLI * Belediye Kasrmpaşa . Hasköy m, rasındeki yolun O genişletümesine ve deniz hastsnesi sitmdeki satıs mall tutmak üzere büyük ir duvar yapı. masına karar vermiştir. * Ticaret vekâleti, ölçü ve ayarisı teşkilâtının genişlemesine karar ver. miştir, Bunun için ayın 12 sinde geli, rimizde bir müsabaka imtihan: yapıla. caktar, * italyader memleketimize yeniden yizm: dört bin parom muhtelif — eşya gelmiştir, Bunlar, İstaninıl tacirlerinin aipariş ettikleri zönliatdir, Bunlar ara. amda tuhafiye, fotoğraf © malzemesi, kâğıt, gapka, menmest ve manifatı. Ta eşyası, çivi, radyo ve makine akan, 701, ilâç, Kimyevi sanddaler de vardır. Urla mebusu hak- kında dava açıldı Ankaradan bildirildiğine göre Urfa mebüsu Refet Ülgen iie yeğeni Maarif Cemliyoti koleji es- ii vezmedarı Zeki Ülgen haklarn- da âmme davası açılmıştır. Refet Ülgens Mast olman suç öiihiye- ti sulietima! ve evrakta sahtekir- likter. Zeki Ülgen da emniyeti si. istimalden maznım büTutmaktadır, Muhakâmeleri yakında başlıya - YAZAN: CLİFFORTD. HOOK Şimdi, Molham bu şua etrafında. ki yeni bir rivayötlen bu kadar © hemmiyetle bahsettiği ında derhal bu rivuyetlerden bir tanesini ha, tırlayı vermiştim. İhtimal ki bu rivayet te bir pro. Pogandaydı. Fakat bir zaman hay. W mühim bir mesele teşkil etmiş «e gizli istihbarata mühim bir meve 7ü Olmüşta. Bu rivayete göre İse Markoni hayatında ihanete uğramış bulunuyordu. Meşhür Troçki benür o Rusyada İ harbiye komlseri bulünduğu ve ko, İ münizmi bütün dünyaya © harple göüğü sırada çalınan ölüm Şem plânlarınm bizzat Troçkinin şahkı. na satıldığı iddin edilmisti. Rivayete cöre hayatında her mü. him şeye merak sardırmak ve mute emelini yaymı erer nero) No:87 aku bütarmağa çatışmakla meşhur olun Troçki du şana da bizzet me. rak elmiş VE Gizlice şahsen Ürerin. de pek çok valışmış. Kendisine satıldığı saman henüz pek iptidal bir halde bulunun bu şuat Troçkinin kendisi için en mis bim günler &#ddetliği bir maksat uğruna fevkalâde #izli luttuğu bu rivayetler cümlesindendi. Molham Almanların ölüm şuaiyla meşgul olmalarından — bahsetmesi üyerine zihnimde birdenbire dan şüpheler uyandı. Malhom'a dedim ki: — Mojhem! Bu ölüm şunnn höyli istismar ediidiğini biliyormu. mız! Bilen, bu şva meselesini hatlâ meşhur Troçkinin ismi karış, beidiğım da biliyor musunuz? Denim birdenbire sorduğum bu sualin Mo'ham üzerinde yaptığı harikülâde tesirime son derece hay. ret ettim, Zira Molham mk* birdenbire sartrmıştı, surette sağladı, Heyecanını belli etmemek icin henten © Önündeki viski bardağına uzar? Fokat ellerinin düm. Mollism benim yüzümdeki hay« reli de farketmişti, Viski hardağım şaşkın bir halde elinden tutarak: — Oh! Dostum, bunlar uydurma şeylerdir!.. diye Kekeledi Fakat Molhomın bu sözü beni ssla tatmin etmemişti, O vakit birdenbire #ibnimde bir şüpbenin aydınlandığinı hissettim. Hemen Ayağa fırladum: — Molhnm! diye boğırdım. Şime di neden Amerikaya gitmek işledi, Bini snlısorüm!, Molhanı elinden tekrar masenın Özerine bıraktı, Yürü hâlâ sapsarıydı. Benim şiddetli asabiyetimi anla. paraş #lbi görünüyordu, — Faknt., Diye kekeledi, yıldırım varmış Müthiş ütrediğini gör, kadehi — Fakâli makalı yök, Molham: Niçin Ametikaya gittiğinizi ve beni mükemmel bir vasıta olarak kul andığımız #imdi anlıyorum! Molham : — Fakat ölürunüz, sakin olunuz! dedi, Neden Amerikaya gilmek 4s, tediğimi hir saaitir size izah etmis ye çalışıyorum! Hayır! Hayır! Amerikaya git. mek İsteyişinisin sebebi bâtln bun, lar değildir! Molham > birdenbire - gürip hir korkuyla Kaşlerımi çütü, eltafına korkulu görlerie baktı, Sonra bana döndü. Yarı tehlikeli, yarı İstihamlı bir sesle; — Dostum, ren ederim, bağır. wayınız böylel.. dedi. Ne öluyörru. uz”. İsterseniz, getirdiğiniz yaka portu geri alabilirsiniz?,. — Hayır, mesele “orada değil, Molhâm !,. Çünkü berim pasapor. tumla olmasa da «is başka bir pa. suport Bulamaz değilsiniz! Mesele sizl niçin Arubrikaya gitmek iste, diğinizdediri. — Fakat.; — Hien öderim, o Molbam, beni bir çocuk yerine koymayınızlı Siz Amerikaya... Sözümü #kmal edemedim. Zira Molham birdenbire ayağı Girlammaşta. Elini şiddetle yüzüme doğru kal» dardı; — Rin ederimi #usünas! Susa. muzl, « biye bağırdı, bağırmayınız! ölel. de bir hidise olması İkimizin de #leyhinedirt,.. Mölham'ın bu ihları hakikaten ye. rindeydi. Zira ot ikimizin de bir arada yakalanmanız, hele şime di anlıyorum ki, pek tatsız bir şey olacaktı, Onun için öturdüm, Mümkün bl duğu kadar sâkin olmıya çahstet. Molham gayet sinirli ve #aşrakiı gözlerle benim bareketlerimi tetkik ediyordü. Fakat ben bir yenemtdiğim için; — Peki, mademki âkkin ve yuvaf konuşmamı İstiyorsunuz, Öyle kö mtyalım, dediin,, Molham! Sir Ame, rikayı gitmek İstiyorsunuz! Sef Meksikayn gitmek içidt. — Meksikaya vrf <—- Evet! Orada Trocki ile ter#* edeceksiniz! türlü #herakınit (Devamı vor)