21 Ekim 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

i YY Şe HABER (AKŞAM POSTASI) Dünden Budaüne aya yy 21 BİRİNCİTEŞRİN — 1941 Anadolu ajansının çerdiği baber, : göre dünya vaziyeiine bir bakış Almanlar R-stofa doğru ilerliyor Sovyet düzümet mer:g3i taşıniı ingiltere Avrupaya asker çı. karamaz — Japon başvekili. nin beyanatı — Nant bölge- sindeki Alman kumandanı öldürüldü — Kadın kıyafe « dinde gezen İngiliz gazetecisi Madritte tevkif edildi Alman ajansı dün şserktaki has hakkında şu majümatı ver, Erianık , Viarma © muharebesinin muha errsesi) fis Mosköovayı bir Alman taarruzuna karşı koruyacuk olan Rus ordusu da bozguna vAramiştır, Bu ar du Üç ay içinde mağttp olmuştur. Sov yetler hava şartları ve yollârm yazi, yeti dölayısle, bu miiddet içinde Al, manların tanrruza geçmelerini imkân sw addetmekteydiler. Havaların fena, ğı ve yolların bozukluğu, piyade * nin, motörlü tümenlerin ve zırhi: bir. Wklerin ilerlemesine mani olamadığı, gibi Alman hava kuvvetlerinin faa iiyetini de sekteya uğratmamıştır, Or Gunun teşekkülleri Alman (aarruzunu Sovyet hükümet merkezinin tahkim edilmiş olan harici İstibkAmlarının ö, mine kadar götürmüştür. Bu taarrı un Moakova Üzerindeki tesirleri der» hal bissedilmiştir. Bülün diplomatlar ve Sovyet hükümetinin bir Irtsmi Moa, kovayı terketmişler ve bu suretle İn, giiz * Rus yalanlarına rağmen büyük Alman zaferini teyit etmişlerdir. Aynı zamanda Azak denizinin şi. malinde cereyan eden (muharebede büyük bir muvafinkiyetie neticelen , miştir. Büdyeni ordusunu bakiyeleri de, vu muharebede imişa edilmistir. Tatumrog şelirini zapteden bücüm müfrezeleri, kuş uçuşu ile Rastofa 60 «ilametre kadar yaklaşmışlardır. Bu nüfrezeter şimdi Kafkng İstikametin. de yaliki bir demir yolu Şitisak gok” tam, ve Sovyetler için hayati bire, usmmiyeti halz olan Doğ neliri Ute, rinde bulunmaktadırlar Kış için zeminlikler Hazırlanmış Alman kıtaları Brianskm şar kında, Mareşal Timoğenkonun &m» ri ile hazırlanmış ve Sovyet kıtala. rının kıst buralarda getirecekleri” nl ispat eden büyük ve geniş ze» minlikler bulmuşlardır. Her zeininlik ahşap ve muhkoın olarak inşa edilmiş, ısınacak soba. Jarı kurulmuş ve yözlerce askor a» labilecek kadar geniş yapılmıştır. Rus esirleri, Sovyet subaylarile siyasi komiserlik Almanların kış. tan evvel Brianska gelemiyecek - mir kani olduklarını söylemiş » ni hükümet merkezi taşındı Sovyet Rusya — hükümet merke. zinin Moskovanm 88) kilometre cenup doğusunda Kujbyshev şehri. me nakledildiği söylenmektedir. Moskovada vaziyet Ofi Ajansı Moekovadan bildjri* Muharebenin Moskovaya yak « Jaştığı şu sırada Sovyetler Birliği. mün xmerkezi harp çevresinde bulu” nn şehirlere mahsus hazin bir manzara arzetmektedir. Yapdarı sağlam olan bütün binalarda ve evlerde omltralyizler, toplar ve tank defi topları ile mücehhez mu kavemet merkezleri vücuda &eti - rilmiştir. Söylendiğine göre er ” keklerin büyük bir kosmı cepheye gitmiş ve hemen bütün fabrikalar. da iş durmuştur, Hezüz cepheye gitmeyen işler (o şehir civarmda ve büyük çikiş yollarında yapıdan tahkimat işlerinde kullanmakta * dir, Moskova ahalisine nutuk Moskova şehri onuncu muhafız taburu komiseri, Moskova ahalisi. m6 hitabçn redyoda söylediği bir autukta demiştir ki: İngilterenin ve Amerikanm tank iarı ve tayyartleri yardıman'za ge liyorlar, OGeniş memleketimizin her köşesinden mütemadiyen tek. viyeler gelmektedir, Azmimiz ve geniş kaynıklarımız, — faşistleri, Moskova kapılarında ezecektir, As kerlerimizi ve onların yürt sever» liklerini bildiğim icin, mağlüb ol. miyacağımızı biliyorum. Moskoyn * yı kaybetmiyeceğiz. kasiliz. , Tayyareleri #foskova müdafaasına İştirak ediyor Motkovanın müdafsasma İngiliz riksn oayyarelerinin isti- rak ettiği Lonüradan bildirilmek tedir, Şobrin cenun Heri hatiarmı da şehre karşı yapılan bir taarruz Timoşehko tarafından akim bırak. terimştar, Tulay: tehdit eden Alman tark bire likleri, Moskovanm cenubu garbisinde khin Riyazan istikametinde derlemiş lerdir, Timoçenko, tank ibtiyablarile müdahale ederek. Alman kisksçının cenup ayağın: şehrin arkasnıa çek mek Üzere bu tepebbliri bozmuştur, Bu kisikasjın şima! ayağı İse, Kalininde tesbit edilmiştir Bu kölgenin Ruslar tarafından geri alındığına dair Olab zaporlar henüz teyit edilmemiştir, fa. kat burada muharobenin devam eli 8 beş zündenberi şehrin, iki muharip türaf arasmda çiden ele geçtiği tah. min edilebilir. Herhalde, çok sert bir hücum hazır lanmakta olduğu görülmektedir. B - ğer bu hücum püskürtülecek o olursa, Almanların, gelecek Hkbahanda, aynı derecede büyük mikyasta (ikinc: bir tülcum yapmağa muktedir olabilme » leri mübtemel değildir, Hava gitgide fenalaşmaktadır. Meb zul miktarda kar yağmakta ve yeri, kesit bir sis kaplamaktadır. Dünkü Sovyet tebliğinin zeylin. de Kalinin istikametinde Sovyet kıtaları cuma günü 7 Alman tan- kı ile 30 mühimmat kamyonu tah. rip ettiklerini bildirmektedir. Sov Yetler syrca cumartesi günü 200) Ü asker, yüzü mühimmat yüklü 200 kamyon, $ tank tahrip etmiş” lerdir, Mareşal Timoçenko Azledildi mi? Moskovanın müdafaasının harici cephesine memur edildiğini hildir. diğimiz Jonkof Ofi ajansınm bil - dirdiğine göre Mareşal Timoçenko mun azleğildiğini ihwas etmektedir. General Jonkof 12 gubat 941 den. beri Sovyet ordusu genel kurmay relsiydi, Fin kıtalarının Mavaffakiyetleri 19 ilkteşrin günü, Pinlândiya kıta ları Ladoga ve Onega gölleri arasında harekita muvaffakiyetle devam et . mişlerdir Bir Finlindiya İolorduma * nun bulunduğu keslinde bolşeviklerin çember içine alenmasma medet rl mıştır, Diğer yerlerde de, Finlândiya kıttaları arazi kazanmışlardır. 19 Hkteşriade, — Pitradiyattar 909 Sovyet askeri esir o nlmıylardır. Ay. ht kesimde, 5800 den Gazla Rus hs. kori ölüsü bulusmuy olması mubâzebe lerin ne kadar şiddetli olduğunu bat #tmektedir. İngiltere Avrupaya asker Çıkaramaz La Sulsse gazetesinin Londra mw bahirinden: İngüterenin Avrupn kıtasina muh. temel bir müdahalede bulunması me #elesi hakkında zuhür eden münaka,, şada Akibeti meçhhi maceralara ati” mamak tavsiyesinde bulunanlar, Gort vesikalarmın neşri üzerine fevkallde hak kazanmış oluyorlar, 1941 iikteşrininde Londrada gu cl. bet, Otebeyytin Oetmiş O bulunmak tadır ki: İngiltereye adalarında hiç kimse dokunamaz, fakat Rusyaya yar rm etmek, bem da (o ortaşarkta her türlü ibtimale kargı koymakla beri. be: bu vaziyette kalmak istediği tak dirde macera mahiyetindeki harekâ. ta girişmek için ber şeyi (otehiikeye koyması muvafık değildir. Mutedil düşünceli zevat, halihazır da vaziyetin gayri müsait olduğu ve malzeme bakımından ezici bir üstün. lük olmadığı takdirde hiçbir hareke » tin faydah olmıyasağı Gort vesikxli. rının göstermiş bulunduğu mütalea #mdadır. Diğer taraftan Uzakşarkta vukuu muhtemel iktüâtlar, diğer bir , barp harekâtr sahası ihdasını kolaylaştıra.. cak mahiyette değildir. Japon başvekilinin Beyanatı aze Toyo, yeni kabine erkân na harbiye nezareti erkânına hitaben, Japopyanın şimdi, hayatla düm yek larnıdan birini tercih zaruretinde Gi. duğunu söylermiş ve halihazırdaki buh muştur, Nant bölgesindeki Alman Kumandanı öldürüldü Vişide (o salâkiyetli makamlar, Nant bölgesi Alman (kumandan generai Kar) Frederik bu sabah katledilmiş olduğunu te. yit eylemektedir. Alman gençrali- ne ateş eden iki kati) kaçmışlar dır, Katil hâdisesi Nantda Sen Pi» yer meydanında ışıkların karartiL. asndan istifmie edilerek ika e - dilmistir, İsgal altında bulunan Fransade. ki Alman kıtaatı : kumandanlığı, tebliğ ediyor: Memnu #lâhlar bulundurdu dan olayı 15 ilkteşrinde idama mahküm edilmiş olan Beavgeney'li Hubert Tufferv, bugün kurşunu mamaya eli üne a ne GM İlme meyen e m Mi, 2 HIR iie Ok Big Âğirikaie” Yeni bir tayyare gemisi denize ndirildi Bahr.ye vazırı bir nutuk söylesi Norfolk, “Virjinya,, 24 (A, A.) Hormet adındaki tayyare gemi, sinin donanmaya iltihakı münağee betiyle bir nutuk irat eden bahri, ye nazım Albay Knols, bu gemi. nin donanmaya tevdi merasln'nia “denizde zaylal, vukuuna dair olan haberlerin gelmiş olduğu,, anda yapılmış olduğunu beyan etmiş ve söyle demiştir: “Amerikanın Kealiry mulrjti * nin İl tayfası, hürriyet için ccula. rjmi feda etmişlerdir. Memleketimizin bakasını zaman altma alan, bu gibi feğakârliklar olmuştur. eye Keanry'de etmiş olan her ferdin gönül, vE gibi kendilerine foda ve gerek Amerikada gerek dünyama air yerlerinde insanların o ,İnsanlığın hürriyeti ümidini muhafaza edebil meleri için bu yüksek fedakürkğa muvafakat etmiş olduklerinr Hive etmiştir. Elganistandan hayatlarını italyan çıkarılıyor Nevdelhi, 21 (A A,) Diplomatik imtiyazlara sahip olmayan bütün mihver tabaası- nın memleketten gitmesini işte, | Italyana şamil olacağı zannedil. mektedir. Nevdelhideki resmi sözcü, bu tedbirin, İngiliz ve Rus hükü. metlerinin dostane müracaatları üzerine alındığını söylemiştir. i duslane çe. hükümetinin mi İran hükümetinin aldı- ğı-durumla, bariz bir tezat gös, termiştir, Resmi sözcü, Almanla- rım Avrupaya kadar serbest 58 yahat edecekleri zannedilâiğini göstermiştir, — o. Macaristanda 300 yahudi tevkif edildi Budapeşte, 21 (A A) — Ya Jan haberler işaa eden kimseler hakkmda tahkikat icra eden polis, #on ay za*imda, 300 yahudiyi tey kif ve mahküm etmiştir. Birçok yahudilerin (o radyoları, ecnebi istasyonlarmdan yanlış ha. brler alarak Mei do layı müsadere edilmiştir. gi Sovyetlerden alınan Rus altınları Vaşington, 21 (A, A.) — Hezi, &e nazmı Morgentay, Sovyetlerin Amerikadan harp mwlzemesi satis salab'lmeleri için Amerikanm 30 milyon dolar kıymetinde Rus allı. nr almış olduğunu beyan ctmiştir, Mumajleyh, Ruzlarm şimdiye ka dar 10 milyon dolar kıymetinde &le tın teslim etmiş olduklarmı ilâve eylemiştir. Bu nltmlar ildayev. vel Amerika tarafından satmalm « mıştır. dizilmiştir. Orta garktan özbon yoluyla Londraya dönmek üzere birkaş gün evvej İspanyaya giden Lon- dradaki Tayınis gazetesinin muba, biri Vrangal Craker Madridde tev» kil edilmiştir, Bu tevkif hâdisesi pek garip bir tarzda olmuştur, Madridin büyük caddelerinden birinde, çok şik gi. yinmiş, başında tüylerle süslü bir türban, omuzlarmda beyaz tilki * den bir kürk, arkaamda koreli ipek Ti açık ronk bir kostüm, ellerinde açık renk eldivenler, ipek çoraplar giymiş bir kadının ayaklarını bu zarsfetle Mitenasip olmıyccak ko- dar büylik olduğuna dikkat eden İspanyol polisleri, kadından hü - viyetin! gösteren ves'kalarını #siğ- mişler ve bunun, İzpânyolenyı çok fena konugan kalın sesli bir erkek olduğunu görmüşlerdir. Mutukileyh, Madrid zabıtasına Londradaki Taymis Oo gazetesinin muhabiri olduğunu söylemiştir, Vrangel Craker, İspanyol zabi. tasmın emrinde mevkuf bulunmak” tadır, Taymis muhabirinin eşyalarının tetkiki sırasında mühim ve: rn fesadü feditmiştir, Haliciye ne. zareti halibssrda bu meseleyis mesgal bulunmaktadır | Pühukğ ai Ticaret gemileri slâhlandırılıyor Panama, 31 (AA) Kabinenin bir toplanlımndan sonra resslewmhur De L& Gardin ile bütün nazırlar tarafından imza eğlimiş olan nir kararname mucibince Panamada teselli edilmiş olan bütün © gemilerin, ber türlü tecavlızs karşı o kendilerini wüdafaa edebilmeleri için, sühhlandı rılmularına müsaade edilmiştir, Sovyetler bir kasabayı geri alı (Baş tarafı 1 neide) Hertemiş olduklarını bildirmektedir. Sovyet radyosu ilâve ediyor: Mosköraya Göğrü yaplan o bu leri bareket, Sovye mukabu taarruzlarile te miştir. Aynı radyo, Sovyet kıtantınm Ka lenin kesiminde köln bir (Omahsllin #imsli garbizinde bir kismina tekrar girmiş olduklarım! da bildirmektedir. Sovyet radyonguun verdiği malüma, ta göre Sovyet kıtaatının tejirsr gir. miş oldukları mevki, Moskovasm 80 kiometre şimal! gerbisinde ve Mosko va büyük yolu Üzerinde kain 10 bin kadar nüfusa malik Klin kaşabası cl, aa gerektir. Sovyet tebliği Londra, 21 (Radyo) — “Tv” Geceyarısı Meskovada neşredilen Sovyet tebği: Birinciteşrinin (yirminci günü bütün cephe boyunca şiddetli mu. barebeler devam etmiştir, Mukare- beler Mojask, Malojaroslavesk v3 Tağanrok (bölgelerinde bilhassa ok giddetli olmuştur. Merkezde Almanların tanklarmı himayesi! Rua müdafasma hücumları püsti, Hilmüstür, Pazar günü 7 Sovye' tayyares'ne mukabil 23 Alman tay yargsi düşürülmüştür. Amerika hariye sazırının s.ddetli bir nutku ira. SI (A.A,) B,B.C: Amerika hariciye nazırı dün matbuat mümessillerine yaptığı beyanatta Kearney Ame. Tika torpito muhribine yapılan izarruzun Almanyanm her tara, İa karşı taarruz fikrine bir mi- sal teşkil ettiğini söylemiştir, Ab manyaya bir protesto notasi gönderilip gönderilmiyeceği hak- kında gazeteciler tarafından so. rulan suale cevaben Hul “bey, nelmilel hudutlara diplomatik nota göndermek faydasızdır” de. miştir. güllmek üzere sala alınacaktır. 2 — Evvelce yapılan ilina talip çıkmadışından kati teminatı olan 1320 TA0841 pazartesi günü saat 1190 da Yeşilköy hava mıntaka depo Amirliği satnalına komisyonuna müracaotları, 5 — Evsaf almak istiyenler tatli günleri hariç hergün saat 8 dan 17 ya kadar komisyonumuza roüracdatlar, (9290) İstanbul hava mıntaka deyo amırliğinden| << mn İlân tashihi Tan, Haban gazetelerinin 10,14 'T,ovvel 941 ve Ulus Anadolu gazeteleri, nizi 14 T, evvel 041 tarihlerinde Sin olunan 10.000 metra kışlık er cihiseilir kumaşın ihağesi tarihi 27,10,041 pnzartesi günü şant 11 de yazılacağı yerde sehven 23.10.041 çarşamba olarak yazdığı görülmüştür. Tashih olunur. Jira ila 27. D. Bakır Nafıa Eksiltmeye 7 1 — 21518443 liralık keşif beğelli Yanalratı İşinden (15009) iiralık kisa 2 — Bu iye sit evrak şunlardır. A — Eksiltme yartaamesi, projosl B — Mukayele projesi ve kesif hülzaası, siisiiei fiyat eekveli O — Hususi şartname ve projeler D — Bayındırlık genel ve yapılar fenni şartnameleri X — Yapılacak işlerin takip edeceği sırayı gösterir sa p W — Bu evrak mufla dairesinde körüledilir. Mos 4 — Pa işin ihalesi GİLAN çarşamta ünü sayt onda kapalı zari usulle Sarea 9 Diyarbakır salla dairesinde yapılacaktır. 4 — Fisiltmeye girebilmek için (1125) liralık wwvakkai Seminai ver. mek ve aşağıdaki vesiknları İbraz etmek lzımdır. A, — Nafla mbdürlüğünden alınmış ehliyet vesilns, B— 91 mali yılma alt Ucaret olası vesikman, 5 — Taliplerin teklif mektuplarını yukarda gösterilen ihale saatinden bir saat evvel komisyon reisliğine makbuz oukabili vermeleri; posta gecik. meleri kabal edilmez, 4 — 4 öncü maddenin A fıkrasındaki ehiiyet vesikası eleslitmeye çık - Piimiş olan hangi iş için istenildiği açıkça yazılmak suretile eksiltmenin yar pılacağı günden en on “tatli günleri harç, Be xün evvel bir iatida Mervild. yetten istenilecek ve b zaman zarfında vesika talebinde bulanmıyasların eksiltmeye çiremiyecekleri, (0251) istanbul hava mıniaka depo avirliginden; 1 -— 350 ton kok BO ton kriple maden kömlürli Sirkceeide vagonda tedi | Ayman “üuağiğilüye Uzak şark vaziyeti Endişe ile takip ediliyor Vaşington, 21 (A,A,) Vaşington bükümetinin me murları uzak şarktaki vaziyet. endişe ile takibe devam etmekte. dirler, Janon siyasetinde cezri ve ani bir değişiklik görülmemiş © Zopkinsle Amerikan » görüşmelerinin Ö ianmuştur vam etmesi siyasi mahafilie 5 biraz emniyet çetirmişse de, 0 mumi kanaat müstakbel inkişa? Ham iü larm bilhassa harbin cereyarımı bağlı bulunduğu, merkezindedir ld Diğer cihetten, kongre Azalarmı. | dan bazıları metanetin muhafa, | 4 2a edilmesini hararetle tavsiye | çe mukabil Pi etmektedirler. müşter, Ayandan George Norris, bir | © ayna bap gazetesi ile yaptığı bir mülükat | nden Şami esnasında demiştir ki: termal Gin 4 “Hitleri teskin edemiyeceğimiz | Sn hell © y gibi. Jaonyayı da teskin edemi 7? #nâ3 gın sie yeceğiz.” mağa karaf Davaların iman yi iuzvelle Bi Rus taktığını ö Ruzvelt, aalzeme bmc si" > 1 Ayandan Gilette, Büyük Okya, nusta bulunan ticaret gemilerine verilen emirleri, hükümetin J5- ponya ile bir itilâfa varmaktan “oldukça ümidini kesmiş” oldu. Zunun bir delili olarak telâkki Eatavia, 21 (A, “Niouvg Vanden si, 'Tojo hükümetinin, lere çok yer bıraktığı, fakat, her şeyi anlatan siyasi beyanname, - sini okumenm kâfi olduğunu | şu mötsle yan yazmaktadır, Bu gazete şunları | rogun PU ci slakap 8 7 OYA askeri ve siyâs | tür. si icraatı tevhit etmiyor, fakat Alman a şir tek moktayr aklamak doğ» | bir ey? ğ ve bu tehlike şimdi artmıştır, Şanyhav, 2 A.A) ket Şanshayda çıkan ve sahipleri | yeya kari ” Amerikalı olan Changhal Eve. | egebil dei nin Post Nm ani vk SL ada sinde, Pasifik utlarnın govyel kalınlaştığı şu sırada, Birleşik vE er Amerikanın ve Büyük Britanya, yi ran, dünyaya ve hassaten Japon» yaya, maksatları ne olduğunu leri . zamanı yazmaktadır. e , YAZMAN RE ekme 5 Amerikada bakır kullanıl . | sestir. mosı yasak edildi — , Vasiazton, 21 (A, A.) — Bükü. tiz met, müdafaaya tahsis edilmiş ol mıyan binaların ioşaatinde, elek. Irik telleri müntesna olmak , 1 teşrinisaniden $cüe nihayetinc kadar, bakır kullanılması da, 1942 Sene: bilkuvve yasak odil « miştir, tedir, vişi, ? Maret sek”, 10311) Müdürlüğünden Diyarbakır werüçe hükümet konağı