18 Ocak 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

2 Münevverleri temin projesi ARÜLÂCEZEDE Türk mü, nevverlori ve sanatkârları İdin açılacak pavyon nedense bü- tün meslekdaşlarımın büyük ve # bir» istihzasiyle | karşılanmıştı. Böyle bir paviyonun açılmasının düşünülmesi münevverlerimizi tat, $ min etmek şöyle dursun, Emler müteessir vo sdetâ rencide etti, Bülün hayatını memlekotin kül, türünü, sanat, fikir ve ilim seviye sini yükselimeğe vakfetmiş olan insanların yüksek süylerine muka bil istikbalde * bulacakları karşılı. ğın Darilâceze paviyonunda birer odadan başka bir şey olmıyacağı. nı onlüm açık hir surette gösteren bu teşebbüs hör nedense onlara Darülârezede bir oda bile balamı- dan ölmenin hakikatinden daba a «ı geldi, Çünkü istikbal için nasıl hayal, ler kurarsak kuralım, bugünkü re, alite içinde birçok milacvverleri- misin gazeteci, edip, sanatkâr ve- ya fen adamlarimızm çalışmak kudretini kaybettikleri zaman &i. yuh ve korkunç bir sefalet içinde kaldıklarına sahit olduk ve her gün olmaktöyır. Sanatkâr Afifenin bugünkü hali herhalde Dârülâcezede minevver, lorimize mahsus bir paviyon oda- Düsündüğüm Gibi YMY TY TR MAM n istikbalini sında barınmaktan daha kötü bir | şey değil midir? Darilâcezede o kurulmakta olan paviyon şimdiye kadar isikhâl için korkunç bir istifbam İssretinden başlık hiçbir garantiye malik olmı- yan bizler için © yapılmış yezâne müspet ve faydalı bir iş olucaktır, Ben bu teşebbüsü sahsi serveti ol, mıyah her sanatkirm, her gazete, di, muharrir, edip, sair veya de- ğerli fen. adamının memnuniyetle kursılıyacağını talimin etmekteyim. Bundan memnun olmayıp müte- essir olacakları ben, şahsi serveti | olmıyan bizleri yarm bekiiyen âkı, beti görmiyteck kadar gafil ol, makla ilham etmek bsterim, Bu te- şebbüs vaziyetlerinin ve istikbak lerinin bütün hakikatini onlara çıp. ink bir surette gösterdiği içindir ki, bazı arkadaşlarımız tarafından İnflalle karşılanmıştır. Yoksa, bugünkü vaziyete göre bu teşebbüsün tenkit edilecek hiç bir tarafı yaktur. Simdiye kadar İhtiyarladığımız zaman bize maaş bağlamıyorlar, saraylara yerleştirmiyorlardı ki bu günden sotıra bir Darülâcese pavi, yonuma, atılıyoruz diye mütessir 0- hip ba teşebbüsü tenkit edelim, Suat Derviş “Barbaros, adı batı Akdenizde, korku ve hayran lıkla anılmağa başlamıştı. Bunun içim şaray —mazirıpa Şu covabı verdi; — Bize, lâyık olduğumuzdan da, ha çok sevgi gösteriyorsunuz, He, nüz vakât erkendir ve leventlerin de pek çoğu memleketlerinde ya evli yahut Bişanlıdırlar, Bununla bertbar Jütfunuzdan faydalanma * nm kolayını arıyacağım. Birkaç gün sonra Kurt oğlu Muslihiddin rels.bir kaliteyle gel , di; sultanm hissesi olarak birkaç esir, birkaç İop ipekli, dantel ve İndifo getirdi. Sultanım tersane - sinde Katslonyalı bir üstn, bittiği zaman kendisi azad edilmek gar tiyle güzel bir kalite yapıyordu. Kurt oğlu onu pek beğenmişti; sal. tandan istedi, fakat slamadı, Çün küt denizelliğin kârmı gören Bul . tan Muhaysmed de denizciliğe çok yastak surmiştr. Bilmiyordu ki yal, mix güzel at sahibi olmak Yarışı kazanmak için kâfi değildir, binöci de lâzımdır. Gazilerin ber birine dörder top çuha, yüzer arşın bez, dokuzar ai, tw düşmüştü; bir tek akında bu kadar mal ve para o zamkna kadar hiç kimseye kısmet olmamıştı, Go rek Cizrede, gerek Bizartada: Oruç reisin leventlerine imreniyorlardı. O yâf bir daha sefere çıkilme” &i, “Barhâros,, adı batı Akdenizde, korku ve havranlıkla amlmağa bağ Jameşti. N —1) Kışm müsait günleri hep yel - ken, kürek, silâh ve top talimleri, ie geğiyardu, En son gelen levent, Ter bile 'kumanda daha bitmeden Mizrmgeten hareketleri yapacak 56 kilde yetiştiriliyordu o Topçuların atış sürâtleri en çok göre çarpı . yordu, Cirbede ve Tunusta iki be” rut fabrikam bulunmasına, bura lardan ihtiyacı temin etmenin | mümkün olmasın orağıncn Oruç pes Tunusta bir üçüncüsünü kar müşte, Düşmandan alman topların Büyük çapta * olanlarım kalenin muhtelif mektalarına uzun mensili olanları da gemile”, rine koymuştu o Birçok “ taşgılar bilin im ealığmşlar, granitten, wörmerden gülleler hazırlamışlar , | erleştirmiş, dı, Gemilerin yedek kürekleri ço” Zaltılmış; vaktiyle kendi gemisin, de yaptığı “aborda iskeleleri, ö. teki gemilere de yaplırılmıştı; kancalara bağl: halatların düşman tarafından kesilmesi kolay olduğu için Tunus demircilerine su ve . rilmiş demirden zincirler ismar . lamış; onlar da tamamiyle teslim alınmıştı, Kara Mehmet kalenin muhafa zasma birakıldı, En genç ve gö. zil pek leventlerden elli kişi Cene. yiz kıyafetinde Kara Ömerin re, ialiği altında on beş oturak por . Kendeye verildi, İtalyanca ve İs * panyolen bilen #ki eski forsa da anlara katılâr. Bu ince, uzun, ha, fif ve süzgün teknenin kasaraları da alçaltılmış, anbar kapaklarının, baş ve kıç altlarına giden kapıların 6traflarına kalım keçoden şeritler konmuş; dışardan kapanmak Üze, re sımsıkı mandallar takılmıştı, Öyle ki dalgalı bir denizde bile su, lar güverteye saldırdığı zaman bir taraftan gelecek, öteki taraftan dökülüp gidecekti, Henüz otuzunu "geçmemiş olan başdümenci Hasan Ali leventler 8, rasında ustalık, mertlik, soğuk - kanlılık, fedakârlık voktalarından en çok göze çarpıyordu, Arkadaş, larından sevgi ve hürmet görüyör. du; adeti Oruç reisi örnek tuta, rak yetişmiştiz. bunun için akma çıkacak olan on sekiz oturak kali, telerden birine rela yapıldı. Kara Ömer reis bir saat evvel çıktı, dosdoğru Sicilyanm şimal sa hillerine, Palermoya gidecek, Me. sina, Salerno, Napoli, hattâ Cemo, vaya kadar başlıca limanları müm, kün olduğu kadar yakından, hat, tâ limanlara girerek kentrol ede" cekti, Perkende ufuk çizgisinin gerisin de ufâlırken Uç Türk gemisi do yo la çikti; ertesi gür İtalya sahili . leriyle Sardonya ve Korsika sa ; hillerinin ortasmdan şimale uş! yan bir rota tutmuşlar; hafif hir | keşişleme rüzgürmin önline katıla, | vak ilerliyozlardı Kara Ömer Palermada ancak bir | kae: balıkcı kayığı görehildi: Me *| Sins limanı tirekerinden Bir orman” gibi: 'yaktasmarı gemi yi “Derme var evler Hükümet lüzum gördüğü takdirde istimlâk ederek rtadan kaldıracak Ankaradan bildik ğine göre, hü kümet, raya taarruğları © Sölayrsile meydaya gesecek yanırınları, karşı be zı tedbirler alımmsrına dalr o mühim bir kayan projesi hazrlamazladır. Birkaç ay evvel tasavvur halinde bulunduğu kaydedimiş ölan bu pros jeye göre hükümet üzüm gördüğü takdirde şehir ve kunabalardaki ahşap evlöri tlim.Ak ethek suretli ortadan kaldırabilecektir. Etiket koyma mecburiyeti kontrol ediliyor Pazurlıksız 8a1*4 narununa yöre «9 naf v» mağazaların "Otlin ımallarma etiket koymnları wap etmekterir. Sen aarmanlarda, birdok kimseerin bı şarta riayet etmzecimeri gö“üldüğün den “dünden itibaren teldmar siki kon. trollere başlanmıştır. m iziapişii Karabük fabrikası katran çıkardı Karabi'k, özmiz ve çelik fat piyasala Uk dola olarak ka çıkarmağa —— Fiyat kontrolü talimatnamesi Dünden itibaren meriyete girdi Ankara, 18 (Hususi) — © Tenret wekâktinin hazırladığı yat kontrolün ne ait takman dın linkli resmi gaze te ile nişrecilere imeriyet mevkiine konmuş bulunmaktadır. Evvleo de bilderdiğim gibi Wu tali. wetmame şehirlerde fiyat murakabe büroları. kurylmaamı ve bunların kon trallerine foloğrsfs Büviyet varakalam ri veritmesine ve blruya yapacak gis kâyet vepa Mhbanarız bir zabit vara. kasile tesbitini, İstanbul, Ankara ve izmir gibi biyük şebirlerde giköyet olmasa cahi gıda maddelerinin herçün kontrslzi âmirdir. Yeni subaylarımız Ebedi Şefin kabrine Merasimle çelenk koydular Ankara, 19 (Hususi) — Harp oku hilun son smufını bitiren (talebenin Ankaradan syrilmeları dölayısile dün Ulaş msydanmda ımerasim yapilmış. tir. Harhiyeliler başta mızıka olduğu hâlde Ulun meydanına © gelmişlerdir. İstiklâl marşın: müteakip bir talebe tarafinaan nutuk söylenmiş, (başta mektep komutanı ojcuğu belde son smıf tslebesinden syılan (bir grup Ebedi Şet Atatürkün muvakkat kabe rita bir çelenk koymuştur. Yeni Sabah Hüseyin Cahit Yalçın, - “Göze çar. pan bir hakikat, başlıklı makalesin diy Yunan büktumelam Yunan « İtale yan harbine takaddüm eden veşikala. rineş'etmekle diplomasi ve meden" yek tarihine “bir hizmette - bulunmuş olduğunu çünkü bu venikalarm hak, adalet ve düh, gibi birtakın parlak kelimeler altında en md! ve haris emel lori giziemeğe alışmış köhne ve meş um bir diplamasi usulünün bütün içe yüzünü merleniyet âlemine karşı tep. hire yaradığını kaydetmektedir. Hüseyin Cahil Yalçın, bundan son. ra "Arsavatlık 'badbine takaddüm den İtalyan tahriklerini sayarak şöye le demektedir: “italya, Yunanistan İngiliz iltifa, kından ayırarak yalnız bırakmak ve tehditlerle kendisine celbetmek, bazı Yünan Iman ve adaların İşgal eyle inek için aylares uğraştıktan sonra, Yunan siyasetinin dirayeti ve metama ti savrsinde buna muveftak olamayın,, ca, tehditte bir adım duha ileri gitti ve Yunanislinı bir üllimetem verdi, Totaliter devleğer milleğ O köle gibi kullanıma alışkın bulhadukları iin “ hülrriyet ve asti01 Sşkiyis Yiğiyan milletlerin vatan müdafaası uğrunda Tütün piyasası Satış ve fiyatların bugünkü normal seyrini muha - faza etmesini temin için Hükümet alâkadarlar nezdinde kat'i tedbirler almış, teşebbüsler yapmıştır Ankara, 17, (AA) — Ticarsı Vekâletinden tebliğ edilmiştir; Ege mıntakasında açılan tütün piyasasının inkişafı hükümet tara. | yakın bir alâka ile ta. Hükümetin müdahale mubayea- tı için tahsis ettiği dört mılyon li. kendi sermayelerile ler ve Türk tülün li. şirketleri otuz altı yede pi- ya hararetle işlirik etmekte Bundan başka | 'italyaileticaretimiz: Ticaret anlaşmasının müddeti bittiğinden Bazı maddelere Msans verildi İtalya ile tlearet anlaşmamız ay başmdanberi hükümden düştü ğü için aramızdaki tearet durgun. laşmıştır. Bilindiği üzere Türkiyeden İtal, yaya bilhassa yumurta, balık git- | mekte, oradan bize manifatura ©ş yusı gelmekteydi. Müddeti biten anlaşmadan dola, yı klering hesapları henüz tasfiye edilmemiştir. e Maamafih, klering hesaplarında İlalyaya ax miktar , da borçlu olduğumuz söylenmek - tedir. Diğer taraftan dün Ankaradan gelen bir emirde İtalyaya bazı ks, İem eşyanın ihracı için lisans ve, rildiği bildirilmektedir, İlk olarak 15 bin kilo yumurta ihracı için ii, sans verilmiştir. Bu maddelerin, eski tnahhütlerden olduğu söylen. mektedir. — Kundura ihtikârı Baz. mağaza sahipleri adliyeye verildi Ziceciye eşyaları üzerinde yeni- den bazı ihtikâr ihbarları vapı) - mıştır, Evveleo fint murakabe ko. misyonu bu eşyalarım satış flatla, rını tesbit ederek Vekâlete gön- dermişti. Vekâlet bu listeyi henüz tasdik etmediğinden ihtikâr ihbar- ları üzerinde yeniden tetkiklere başlanmıştır. Diğer taraftan murakabe büro , #ü, yeniden bazı âhtikâr vakaları tesbit ederek faillerini adliyeye vermiştir, Bunlar, Karaköyde At- las kundura mağazası sahibi, Şişli Halâskürgazi caddesi 146 numara» da Mardik Donniyan ve ayni cad. dede 1.92 numarada Ömer Lülfi- dir, Atlas kundura mağazasmda İ- ki ay evvel 15 liraya satılan kun, düralarm 8on zamanlarda 18 Jire- Ya, diğer mağazalardaysa manifa, ) tara ihtikler yapıldığı görülmüştür. IYI | bemmiyeti tü de kendi teşilâtma bu yold. emirler vermiştir, Piyasasının üçüncü günürde s4 tış vasiyeti o spgumuniyeahş 3” rülmekte ulup hükümel satış ve i yatların bugünkü normal seyrin muhafaza etmesi temin için bü tün alâkadarlar nezdinde kati ted bir ve teşebbüsleri aımaktadıı. Bu arada fivat kırmak hususunda he: hangi br hareket ve te meydan verilmiyecek va: j : tap ettirdiği munzam tedbirler de m Baro buyün toplanıyor İ İstar! ul barosu avukatları, bügün | öğleden. sonra, biz ıçlama yapacaklar. Münevverler pâviyonu KS3İK olmasın Belodiye, hiç olmazan - fıkra muharrirle rine aleyhte ve Johle vezılar yaza cak, fikirler serdeğecek bir mev- za verdi: Darülâcezede münevver ler pavyonu,., Yan köşemde söz söyliyen Suat Dervis lehinde Bulunuyor, Tasvir Peyami Safa “Gölge etmeyi diye feveran ediyor, Bunları rsanız İkisine de hak vermeme niz elden gelmez, Yalnız iş ba ayrı görüşleri mezcedebilmekte, Peyamiyi sinirlendiren en büyük sebep, bu paviyonun “Darülâeeze,, çatısı altımda kurulması düşüncesi, olacak, Haklı... Münevverleri a08- zoden saymak doğru olmasa gerek, Bu teşekkül, ayrı başlı başma bir varlık olmalı, Bunu kendisi yapa. mıyacnksa yapılması İçin elindeki parayı Haan Birliğine Ver nizamnamesinde bulunan maddenin bir an evvel tahakkuku ha yardım etmeli, R, Talebe velileri ilkmektep muallimlerile toplantılar yaparak dır, Arıkatlarım bagğınkB içtimalarınm bir hurusiyeti de, bopunntıyı giindiye Kadar olduğu gibi soliye korkdarları yerine Emivğnü aelkevi o salanunda yapmalarıdır. Bugünkü toplantıda konuşacak 0 lan meeeleler arasıda blihasa ade yenin ıslahı hakkınca temenriler seçilen atlar heyitinin raporu © ir. Bu mevzu nd: birçok atlarım s0: söylüyeci toptan'ının bir kayı münakaçal ya ocrceği sanılmaktadır. Kadıköy - Bostancı tramvay rayları İstanbula vakli için mütehessıslar tetkikat yaptı v ostanciya da tren hattı döşenecek Bazı hatlar için ray ihtiyacı, nın mutlak ve kat'i oluşu beledi. yeyi bir defa daha İstanbul tramvaylarına ray tedariki için faaliyete geçirmiştir. Bu me. yanda şayanı dikkat bir nokta, | nm tetkiki yapmaktadır. Usküdar Kadıköy hattı tram. vaylarının bir hususiyetini de aynı zamanda tren hatları üze, rinde de hareket edecek bir ge. kilde tekerleklere malik olması teşkil etmektedir. Bundan isti, fade ederek Kadıköy ve Uskü, dar tramvaylarında meselâ Kı, zütupraktan sonra Bostanerya kadar tramvay hatlarınm sökü. lerek İstanbula nakli ve yerine tren hattı döşenmesi üzerinde durulmaktadır. o Mütabassıslar bu husustaki tetkikleri netice, sini Yakında belediyeye bildire, ceklerdir. Kadıköy . Böstancı hattının Yener yolundan sonraki kısmı açıkta olduğundan bu nakil işi, nin kolay olacağı kanşati var, dır. Bu hususta kat'i karar va, kında verilmiş olacaktır. Çocukların sokak. larda gezmemeleri. ne çare arıyacaklar Dün alkevinde den sonra Eminönü İstanbul o #kmektep i bir toplantı yap - r Toplantıda mekteplere ait muhtelif m hakkmda 7 ek raporun © , #bit olunmuş ve soura ta e geçilmiştir. Yapı - en anlaşıldığına göre, çocuklar üç buçukta mekvepten çıktıktan sonra geç vakitlere ka , dar sokaklarda oyun oynamakta, | tramvaylara asılmaktadırlar, atebe velileri ilo mektep ida - releri çocukların o evlerine erken dönmeleri için müşterek tedbir a, lacaklardır, Talebelerin çocuk tyatrosundun isilfadelerini temin maksadile da - ha müswit şartlar buluhmasına ka, rar verilmiştir. Çarşamba günü öl | leden sonraları mekteplerde tedri, | Sat yapılmadığından Sikmektep ide releri o gün talebelerini toplü o - larak tiyatroya götüreceklerdir Muallimlerle talebe velileri yakm, da muhtelif semtlerde toplantılar yaparak çocuklarım umumi va, ziyetleri hakkında hasbihaller ya pacaklar, bu hususta müşterek ted birler alacaklardır, Dünkü toplantıda, kuyudatmı düzeltmek ler mekteplerin namedeki meselelerin tetkiki bit mediğinden başmuallimler on bex gün sonra ikinci bir toplantı dahs yapacaklardır. sie. Si Esnaf cemiyetlerinin umumi heyet toplantıları Emnaf cemiyetlerinin senslik beye. ti umumiyeleri toplanma zamanı gel Miş olduğundan hısaplarının tetkik © dümekt olduğunu yazmıştık. Hesap tetkiki Mtan cemiy,tlârin beyeti umu miye zümerinin tavin'ne başlınmaştır tx olsrak baltkçuar cemiyetinin heye | Hmemiyesi bueym Z1 inde yapıla eaki leti MEY ole. 2. akıllarına sığdıranıyorlar. İşte İtalya küçük Yunân milleti karşısında böyle bir hataya düştü. Kendi | gösterişine güvendi, Yunanisdanı korkacağına #htimal verdi, Yunan vatanperverliği ve Yunan kahramanlığı, bir o sabun köpüğü «iki dayanıksız faşist garar ve azametini hiçe indirdi. Yunan ordu so Amavutluk dağlarında © en çetin mücadelelerle heryün rafer taçları top isrken Yunan diplomasisi de bu Be yaz Kitabın neşriyle ahlâk ve medeni, yet sahasında faşizm üzerinde manevi bir zafer kazandı, Yunanlılar İtalyayı maddeten ve manen yıktdar. Dünya, da faşist hükümetine kendi aradığı ve müstahak olduğu felâkete bu ka dar tam bir anratta düştüğünden do. Mayı acıyacak hür vicdanlı ve selim muhakemeli tek bir insan bile görüle, mar. Vakıt “Ast Ua, “Rotnanyadaki Alman tah şidatı Balkanlar 'cin daimi bir tehli. Kedir,, başlıklı makalesinde Almanis. rn Romanyada bir şeyler hazırindıke. larma artık şüphe kalmadığını kaydce derek miker sevkiyatınm devam et. mekte olduğunu ?e bunların miktarı nm en aşağı 500 bin kişiye çıkarine sağı söylendiğini yazıyor o ve Romen başvekitinin Berlin seyahati, Bulgar başvekilinin Ruscuk matkumu, Almans yanm Bulgaristan üzerinde yaptığı bir takım siyasi tezyideri ve Sovyet tek. #ipleri biritirini zincirilyen ve Balkan larda muayyen hir Alman © plâğmm mevcudiyetine işaret eden hüdiselerin her taraftan dikkati uyandırdığna & şaret ediyor, Bu hszmiıklarm maksadını araştı ran Asım Us şöyle devam ediyor: “Berlin mahafilinden çıkarak İs, “içre gazetelerine geçen bir riva yete göre Almanlar Romanyadaki askeri tnhaşşütlerini artırmak ile Iki maksat takip ediyorlarmış: Bir kere Yunanistanı İtalya ile sulh akdine mecbur eylemek İstiyorlarmış, Eğer bu rivayet doğru ise Al manların Afrikadaki İtalyan mağ- löbiyetinden büyük bir endişeye düştüklerine, yani bir ili ay için de Tibyadaki İtalyan O kuvvederi tamamile İngilizler tarafından te- mizlenecck olursa orada İnviliz or- dusnnun serbest kalan miihim kıs. mmm meselâ Solinik cephesine getirilerek Romanyadaki OAlman kuvvetlerini tehdit etmesi İhtima- lini düşündüklerine — hükmed'iebi- lir. Bu takdirde Romanyadaki Al man hazırlıkları daha ziyade te dafüi bir maksat ile yapılmış ola bilir, Hakikat hakle bugün artık Ak denizden İngili; donanmasını çi karmak plün kati surete suya düş. müş olduğuna göre Almanyanın İngiltere tarafından mecbur edil medikçe Romanyadan Bulgaristan yolu ile Adalsrdemizine ve boğaz” lara doğru yeni bir harp eephesi açmakta hiç hir menfaati olamaz. Bilâkis böyle bir cephe anavatan üslerinden pek çok uzakta harp edesek olan Alman ordusunu fev balide yıpratır ve bu yrpratış ne. tice itibarla sadeee etkemiğo yağ sürmek olur.,,