31 Aralık 1940 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2
Tarihi deniz romanı: 80 Yazan: Kadircan Katlı O tarafa gelen ve bu hükmt getiren | leveotleri mömnün o odemiyordu; Oruç reis isimli meşhur ve cesur kaptına dilediği boyda ve bişimde bir gömiyi tez elden oyaptırasm; topunu, güllesini, barutunu, her türlü lüzumlu eşyasını veresin, le- vent ve kürekçi ve forsa toplamak içinde yardımmı esirgemiyesin ve bilesin ki bünlarm cümlesi küfirle- re kargı savaş için kullanılacağı cihetle dikkatli olman gerektir.,, Bundan başka kapıcıbaşı Piyale Beyin o sirada Foça'da on sekiz oturak kaltiseti de Oruç reisin emrine verilecekti. İzmirde yeni gemi hemen kıza- ğa konuldu; İbrahim usta öteden beri bu işde tanmınışlı; son zaman larda: Kodosta Şövslyelerin bir haksızlığna uğrayarak kaçan Tra. sivilk da yardım et, Türk ge bulanan milerinin başlıca meziyetleri hız | İh ve manevraya kabiliyetli olma- larıydı; biristiyan gemileri #e, daha ziyade dayanık'ı ve yüksekti, İki usta bu meziyetleri birleştire rek Ortaya âdela yeni koydular, Gemi böylece üç, sancak ve İskelede kıçta iki top taşıyordu; bepsi de, kolaylıkla aşılan kapaklarn ar- dında gizlenmişti; yirmi dört çift kürekten her birini dörder forsa çekecek; llzumunda kıç kasara or tasma konacak olen iğreti direğe dördüncü bir yelken foru edilecek- ti; kış bodoslama aynalı yapılmış, hiristiyan gemilerine benzetil miş. Bunlardan başka Oruç reis de ir yenilik bulmuştu: Manga aralarına, iki taraflı ve her biri - nin iç kenarjarı prova hattmân birleşecek gekilde, güverteye mon teşeli iskeleler o koydurmaştu; rampa edileceği zaman bunlar kal- dırılp dış tarafa devrilince düş- man gemisinin küpöştesine daya nacak; köprü vazifesini görecek. lerdi, . İzmirin bütün maranror ve doğ rammderları çalıştıkları için ağuslos sonlarmda ber şey bitmişti. Oruç reis bu sırada şehirde ve civarda dolaşmış, esirleri toplist . muş, kuvvetli ve sağlam olanlarmı seçerek talim yaptırmıştı; eski de nizeileri, Radoslulardan kurtarı - Yanları, gerek Radostan gerek di ğer hristiyan gemilerinden kaçmış olanları levent yazmıştı. Denizci - diğe hevesli olanlardan da cns. carlarmı almış; kadroyu tamamis mıştı, Bunların aralarmda Bodur Mehmet, Tok Mustafa da vardı. Oruç reis bir gin OKuzgun Aliyi karşısında görünce gözlerini uğuş tordu: — Sen misin? Nereden çiktm” Diye bağırdı ve ormüzlarndan — Siz yelken altmds kaldığınız zaman baş altına kaymıştım, üç gün aç susoz saklandım; Radosta gardiyanlarla birkaç tayfadan baş kalafı karaya indiler: gece güver, teye çıktım, karasılikta bordaya yanaşıış küçük bir filikaya vazla” dım, limandan uzaklaştım, O za - mandanberi Marmariste balıkçılık ederdim; Antalyadan haberin ge . Yinca oraya, daha sonra Manisaya gittim; çok şükür buluştuk! Kimbilir ne kurmazen hareketle” rin, xe korkulu günlerin ve hâdise lerin “doldurduğu bu macerayı kr sa ve kuru sözlerle anlatıyordu. Oruç rels körfezde talimler yap tı; geminin gerek hızı ve gerek manevra kabiliyeti tamdı; kıyıda biriken askerler, devlet memur . ları ve halk takdir ve hayranlıkla seyrettiler, Sefere çıkarken kadı dua oku * du; herkes “ümin!” dedi; heye - can ve İmitle uğurlandı. Oruç reis Foçada Piyale beyin gemisini ziyaretle gili; kaptanı Budak reisi; kırk yaşlarındaki bu Baymdırlı zeybek dağlarda ci, duğu kadar denizle de tanmmış t. Yalmız denize biraz seyrek çr kıyor, kendinden büyüklere anlzş. myor; fazla teöbirli davranıyor © du, Bunun için cesur ve stilgan Oruç reis onu büsbütün haksız | bulmuyordu; yalnız kendisino kar Şi nesil davranacağını, uysal olup İ olmadığını merak ediyordu; bu . nunla beraber beğenmediği takdir de Piyala beye söy tirebilirdi, Oruç rels güvertöye çıkar çk. maz elini göğsüne koyarak Bu “ dak reisi selâmi Sonra kıç kı sara önüne dizi olan İevcatle, ri gözden geçirdi, Sevinçle onlar dan birine koştu: — Vay, Uzun Durmuş! Sen bır rada ha... Gene mi kaçlın? Onu kucakladı — Hayır, Piyale bey bedelimi Çeşmeli Kara Möhmst bu, erek değiş — Hani, Onunla da kucaklaştılar, Paytak Receb biraz ötede gülümsüyordu, eski prurga arkadaşlarımın bu be yecanhı buluşmaları (o bazılarmın gözlerini yaşartmıştı. Uzun Durmuş bir relse sokuldu: — Bizi burada unutma!.. — Hemen olmaz; zaten bera - ber gidiyoruz. — Bereber mi? — Evet... Bu haber eski yoldaşları avuttu, Oruç relsle on kadar levent he, mön örtesi gün atlarma bindiler; Manisaya gitüiler; kocaman, kaya dan bir dağın şimal eteğindeki bu ğtiyar şehre girdiler; vaktiyle İ- kinci Muredm en temiz eğlence yıllarmı yaşadığı, birçok şehza - delerin uzun zaman hükümdar ha, yatı sürdükleri sarayın kapısında yere ayak bastılar, Onları Piyale bey karşıladı. Sonra leventlerle birlikte, gerek saraym ve gerek Manisanm büyükleri önünde şeh * zada Korkut, tarafından kabul © Tundular; Oruç relse işlemeli ve samur kürklü kaftan, leventlere yeni elbiseler giydirildi; kılıç ve hançerler hediye edildi; birkaç ke se altın verildi; o gün ve gece saray mutfağından yediler ve ge, aralık Oruç göyalyelerinin ve diğer hristiyan gemilerinin O Ahadolu kıyılarma baskın vermemeleri için bu işi w zaklarda, Apolya kıyılarında yap. maları da ayrien emrolundu. Sonbaharm çok yaklaşmış olma" #ma rağızen Oruç rels hemen de- nize çıktı; fikat uzaklara gitme . den evvel Midilliye uğramaktan kendini alamadı; çünkü kendisi de, yanmdaki leventler de yurtin” rm gok özlemişlerdi, (Devamı var) Küçükçekmece tren seferleri Devlet Demiryolları idaresi kış dolayısile tatil edilmiş olan Kü, çükçekmece tren seferlerinin gö- rülen ihtiyaş üzerine ihdasma ks- rar vermiştir, Bu istasyona kadar ber gün iki tren Sirkeciden kal, kacak ve buradan Sü katar döne, cektir, Üniversite talebesine yeni yurdlar Dün Partideki toplantıda tetkikler yapıldı Dün öğleden sonra partide bir toplantı yapılmış ve parti hima- yesinde kurulmasına karar veri- len üniversite talebe birliği me- | selesi ile yurt binası işi etrafm- da konuşulmuştur. Tonlaatıda, parti başkanı Re- gat Mima-uğlu riyaset etmiş ve | gundan bu devrenin sotlarını vali ve belediye reisi Lütfi Kır. dar, üniversite rektörü Cemil Bilsel, edebiyat fakültesi deka- id Ongunsu, maarif mü dürü Tevfik Kut ve emniyet mü- dürü Muzaffer Akalm da hazır bulunmuştur. Toplantı hakkında Reşat Mi- marojtu kendisiyle görüşen ga- zetecilere şü izahatı vermiştir: “— Şehrimizde yilksek tabsil talebesinin yurt ihtiyacına Ce vap verecek gerek resmi ve ge- rek$se hususi mahiyette yurt bi- nalart mevcuttur. Bu binalar, her gün artan üniversite talebe. sinin ihtiyacma karşılık vereme- diğinden bu hususta yeniden yurt binası açmak ve mevcut yurtlara ilâveler yapmak sure- tiyle bu ihtiyacı önlemek icin. bugün bir toplantı yaparak bu mesele etrafında görüştük. Bil. hassa üniversitenin muhtelif fa- kültelerinde kurulmakta olan ce- miyetlerin bünyelerine (o mivazi yurdun tesisi için tetkiklerde: bulunacağız. Emniyet müdürü Muzaffer Akalm talebeleri bu gün barındıran evler ve pansi- yonlar hakkmda izahat verdi. Yurt olmıya elverişli olan bi- naları gezerek bu hususta tet- kiklerde bulunacağız. Elde etti- Eimiz neticeler üzerinde yeniden toplanarak kararlar alacağız» ———— Münhal-mebusluklar Ankara, 81 (A.A.) — Antalya, Bo tu, Diyarbakır, Afyon, Çankırı, Kars vilâyetlerindeki münhal mebaslukla” ra önümüzdeki perşembe günü intike bat yapdacaktır. Namzetlerin bugün ilân edilmesi muhtemeldir. Ds A ver Gördesde gene heyelân başladı 200 metrelik Kumçayı köprüsü yıkıldı Manisa vilâyetinden dahiliye vek&: letine gelen malâmata güre, Gördeste geçen sene başlıyan heyelân son gin lerde yağan yağmurların tesirile ye miden tehlikeli bir bal almiştır. Vali, beyelân anhasmda © bulunan. halkın emin yerlere © yerleştirilmesi için eap eden direktifleri vermiştir. Kumçayı üterinde bulunan 200 met Telik Köprü yıkılmıştır. Yardım — fe aliyetina devam edilmektedir. milim mele mmi Karabük şehrinde inşaat Sümer Bank, Karabük demir ve çelik fabrikaları yanında kurur makta olan yeni şehrin bir kısmı. sm daha kapalizasyonunu ikmal ettirmiş ve burada asfalt yolların yapılmasına karar vermiştir, Karabük şehrind inşaat işleri de süratle ilerlemektedir. JOrta mekte talebesınin saçları 3 numara makine ile kesilmiş bulunacak Bu sene talebenin mwuvallakiyeti dana yüksek Ortamektepler ile “liselerde devrenin yoklamaları ikmal olundu ihtiva eden karnelerin hağırlınmasna baş lanmışlır, Karneler yılbaşı © tatilin müteakip talebeye verilecektir. Man mafih birçok muallizler islebeye bildirmişlerdir. Diğer taraflar, öğrendiğimize gö re, bu sene İlk yoklamalarda lise ve orta mekbteplerde talebenin muvaffa kiye geçen senelere ve bilhassa ge- çen seneye nazaran daba yüksektir. Notlar daba yüksek ve kırık o notlar tsebalar daha azdır. Muallimler bu- hun geçen senedenberi tatbik edilen. ıkı ders rejimi ve öğleden sonram W talenlurı e alâkalı olduğu karaatin dedirler. TALEBENİN SAÇLARI Ortamek'ep talebelerinin saçlarmın kestirilnesi hakkında maarif vekâle inden emir gelmiş ve ortamektepleri bildiritmiştir. Bu emre göre bütün or tamektep Lalekelerinin saçları Oç m mara dme ile temiz bir £ şekilde kesilmiş olncaktır, “Talebeler bu şekilde saçlarını keatir mektedir. notlarını Gi Manisa odasında 14 köyü su istilâ etti İzmirde yağmur durdu, sular çekiliyor İzmir, 30 (A.A) - Günlerden: beri devam eden yağmur durmuş- tur. Dün hava yağışsız geçmiş bu- gün de güneş açmıştır. Muhtelif yerlerdeki suların seviyesi alçal. maktadır. Fakat Manisa dağların. dan ovaya İnen sular şiddetini mu- hafaza etmektedir. Bu ovada 14 kadar köy suların istlâsma maruz bulunmaktadır. Bu köylerdeki hal. ka sandallarla yiyecek ogönderil. mektedir. Yalnız Bergama « Soma yolu açılmıştır. Menemen merke- zine hücum eden sular çekilmiş tehlike azalmıştır. Menemen - E- miralem arasındaki demiryolu elân su altındadır. İzmirde ve Bayındırda birer ev çökmüştür. Nülusça zayiat olma. mıştır. İzmirden Çeşmeye gitmekte olan otobüs Tatar deresinde suların şiddetli cereyanından dolayı dev- rilmiş ise de içindeki yolcularla posta çantası kurtarılmıştır. ei Eski ve yeni vali muavinleri Kars valiliğine tayin edilen (eski vali muavini Hüdai Karataban şere- Ene vilâyet idare heyeti azaları tara" fmdan bir siyefet verilmiştir. Yarın akşam da İstanbuldaki kaymakamlar tarafından bir ziyafet (verilecek ve yeni Kars valisi cümarlesi günü yeni vazifeni başına hareket O edecektir. Yeni vali muavinimiz Raşit Demirtaş dün vazifesine başlamıştır. Tebrik «- der ve muvaffakiyet dileriz. birinci ; Milli müdafaaya 40 milyon munzam tahsisat Hazine bonolarının âzami haddi 100 milyon | lira olacak Muti müdafaa hizmetleri için daha 40 milyon Ura munzam tahalsat ve- Tilinesine dair kanun lyhasr dür Meclis ruznamesine almarak müzake- re ve kabul edilmiştir. Bu kanunla orman umum müdürtü İ #üne yardım, pasif korunma masraf | lsrt, gümrük muhafaza genel komu tanlığı masrafları ve muhtelif jandar cia bizmetleri için de o 3 mıliyon 400 bin liralik fevkalâde Lahsisst kabul. edilmiştir. Diğer taraftan 3344 numarri: kamu- na göre çıkarılacak hazine bonoları İ nın azami haddi 100 milyon lira ola- rak tesbit edilmiştir. Gıda maddeleri fiyatları Tayin edilecek, evvelâ vekâlete bildirilecek Fiyat murakabe komisyonu, dün, vali muavini Ahmet Kik'in reis Diğinde toplanarak gıda maddeleri meselesi üzerinde çalışmıstır. Ticaret Vekâleti, Oo komisyonu gönderdiği emirde sadeyağı, zeytin yağı, pirinç ve fasulye gibi mad- delere narh koyarken mormisl z4- manlardaki omaliyet fiyatı yüzde kârt üzerinden yürünmesini ve harp dolayısı 116 fazla kör veril - memesini (bildirmiştir. Bundan başka aynı emirde, bulunacak narhlarm ilân edilmeden vekületo bildirilmesi istenmektedir. Bu narh lar, muhik görüldükten sonru ve. kâletçe ilân edilecektir, Bundan çağıra” Tak kendilerinden 1938 - 30 senelo- rindoki canli"Ye yörtüferde Hayvan fiyatlarını istemiştir, Komisyon bu İki senenin de fiyatlarını göz önün- â6 tutarak bir (emsal) ilân ede - cektir. Bu emsalilin edildikten Sonra halk, canlı hayvan fiyatları. nt göz önlinde tutarak etin cinsine göre satış fiyatını anlıyacaktır. ge Ana İş Değirmenciler ücretlerin arttırılmasını istediler iler, mıntaka tica- ret müdürlüğüne müracaat ede- rek kırma ücretlerinin arttırıl- masmı istemişlerdir. Diğer ta- raftan yapılan tetkiklere göre değirmencilerin bü fiyatları b kilo başma 70 santimdön paraya çıkardık- ları, yüzde 80 randrmanla çek- meleri lâzmmken şehir ununu da yüzde 72 randıman üzerinden işledikleri ve yüzde 20 nisbetin- de ekstra ekstra mal imal ettik- leri anlaşılmıştır. pm Kapalı bekleme yerleri Şehir mütehassısı Prost, şehri- miz tramvay istasyonlarında yapı" lcnk kapalı bekleme mahalleri i çin bir proje hazırlamıştır. ime deyim Nafia vekili gitti İki gündür gekrimizde bulunan Nafia Vekili Ali Fust Cebesoy, dün akşam Ankaraya dönmüştür. A Yeni Sabah Hüseyin Cahit Yalçın, OAmarika cumhurrulat Ruzvellin bütün dünye ya hitaben rsdyoda irat ettiği nutku bahis mevzuu yapmıştır. Muharrir, Amerikanın bu sesi, me tin, dlddi ve mühüm iniküsinrile bü. tün dünyayı dolaştıktan sonra Beriln ve Toma ufuklarını korkunç bir ks #ırga uğultusuyla sarsmış o olacağı zanımda bulunduğunu O keydederek diyor kir: “Mir, Razveltin — nofiunda bilmedi ğlmiz, tahmin etmediğimiz ve söyle mediğimiz hiçbir söz yoktur. Fakat aynı düşünceler, aynı kanaat ve bir kümler gazetecilerin ve muharrirlerin oğumdaa Şikmayıp da Amerika Biric, şik devletleri cumburreisinin ağzımdan işitilince, bütün bütün başka bir kuv vet ve ehemmiyet kesbediyor ve dün yanm muksddoralı üzerinde munuam A ah. EE elik zi K <“>a bir tesir yapıyor. Mr. Kuzselt sanki bir sutuk irad etmemiş, dlihver devletlerinin mal kümiyet kararını ve idam fermanını okunmuştur denilebilir. Artık bündan sönra — Berlin ve Ramanm © zafer yüzümü görmek şöyle dursun, galebe hilliyusma dalmalarmın bile imkân kâlkmamiştır. Çünkü Amerikanm bü #ün kabiliyet ve ammiyie İngiltere ve müttefiklerine yardım otmesi harbin mukaddoratmda bir rol oymayabile eek ise ba yardım bügün İngiltere £ çin muhakkak surette kazamılakıştır.. Bügln resmen barbe iştirak etmemiş olan Birleşik Amerika devletlerinin cunku reisi: “Mihver devletlerinin tahakküm e meileri ortadan kalkmadıkça Amer ka sulhtan bakseğemer,, o diyor, Bu kına cümle Amerikanın kendisini ne kadar harbin içinde hisetmekte ok duğunu aşikâr sirefte o isbat eder Mezwbitin sözlerine göre, o Amerika rsmen harbe girmek niyetinde değil, dir. Maksadın temin edilmesi esasen bıma Tüzum da görülmemektedir. Çün kü İngiltereye Bizima olan yardım, A- merlicanın unal ve askeri fanliyetidir. Amerikanın mali o mnavenetidir ve icap ederse Amerikan gemilerinin se talınaar yahut Ariyet verilmesi ve A. alir sayfa güzetenin böyle | bir anda okuyucuya kari gil ceği kanaatinde bulunuyorduk kunanimizde bugün de WE O kadar ki, kanaatimizi bir Li nokta da takviye etmektedir. 4 Kâğrtlar hiç de bir gazete?” kışmıyacek münakaşaların, r hattâ küfürlerin meşrinde ediliyor. Fazla sayfa tarafları olmıyanlar böyle bir mahzuru ceden düşünememişlerdi. o Ç Tahdidie alâkalı makamis, rarlarını verirken bu mahzuf” ir elbette dikkate alacaklar V* dil taraftarlarına hak lerdir, akla ii Hükümete yeni bas İ salahiyetler veren bir | lâyiha hazırlandı! Mer'i gümrük tarifesinde kat mahiyette değişiklikler Y ve yabancı me.nloketlerie Ücâret anlaşmaları akto: di cnr! anlaşmalar yapmağa l yap devletler mevaridatınâ ledbirler iztihaz edilmesi çaga da hükümete anlâhiyet ve: Ğ xında taşvekAlet tarafından VR ha hazırlanmıştır. Lâyiba, gönderilmiştir. melamin i Şirketihayriyenin #* tarifesi i Şirketi Hayriyenin | .. yeni tarifesi bugünden itibaren bik mevkiine girecektir. tarifede pazarlar da dahil ğu halde her gün köprüde gelköyüne saat 10 da ve de ilâve postaları tahrik ” mektedir. Cumartesi Kav son vapur 24.15 dedir. 809 ba vapıru ân Üsküd. batı saat 19.30'da; tan Üsküdara da saat 204” reket edecektir. II aylık hariti ticaretimiz Ithalâttan 36 milyo” liralık fazla ihrac? yaptık Resimi rakamlara göre, X teşrin ayı içinde memleket den 11.048.500 lira değerini? rasat yapılmış, buna mal 5.501.081 liralık ithalâtis nulmuştur. ğ 1939 yılmın syn: ayı İçi ihracatımız ise 12.045.351, lâtrmiz da 6.384.037 lira i6 1940 yılınm ikinciteşri” ile biten 11 aylık dış ticer“t kamları da bu 11 aylık dev” çinde memleketimizde 99 yon 572.655 lira değerinde yon 980.496 liralık bir fark 1959 yılının 1 aylık ay?! resi içinde ise 115.634.717, ihracatta ve 112.695.858 Vi ithalâtta bulunmuş ve m. mız lehindeki de 3.138.865 lık bir fark kaydedilmişti. & catımızda 17.632.742 lira 14.871.288 lira ile Birlesik # rika devletleri, 10.298.801 ile Romanya, 9.613.983 lir&, İngiltere başta iş ları, 8.449.287 lira İle manya, 6.613.274 fira ile sa, 4.729.449 Tira ile Maci 4.299.277 lira ile Çekosot' ve 4.014.245 Bira ile de Yw tan takip eylemektedir. gi! İthaltımızda ise, 107827) lira ile İtalya, 9.708.474 YP Romanya, 8439.06 Lira 1€ giltere, 7.562.260 lira ile i ya ve 7.280.253 lira ile Bİ” Amerika başta bulunmasa | bunları takiben de 2.29 li ra ile Çekoslovakya, 1: lira ile Fransa, 1.110.799 ie vie ve 1116788 We?
