6 Aralık 1940 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 5

ıınnnrrc—'mm b bir sürü ne" “CİŞ, nemli ve tasız bir orr ı:ı.,,, bu nihayetsiz ses" * Yaban güvercinlerinin ü'bı bem memaliki harre D garip sedaları işiti” SOgün vukua geldi. fhy kay) edeceğini O ülay eden Punga * Pun ııım'&kkaterı kılavuzluğa , “ #rkasından da Janla ı' .Wrdu_ "8 tuhaf bir vzilti işitil A Silâhmr bırakarak yür hpandı Zencinin sırtına, Saplanmış ve koca göv kn”ek kemiğinin altmdan başa delip gecmişti, nmef silâhlarmı etrafa âanı aradılar; fakat *Üardan hiç biri kımılda &k Ormanlığın içinde o * © geldiği bile belli ol * B"IB) bağırdı: 3 bakmmayın; yamyar Sİzi beklemezler, Çok lıı ”ĞB.S! ormanın tesizliğ Ha “ bir surette akisler .lı. Zencilerin pek çoğü Vaj kl'!ey devam etti: M Ha ddi Kuğu kıla' K İk Yantı. ı an zenetnin kolları al “' Yanma yaklaştıkları ! ihtilâç içinde can 'Öllerek ölüyü muayene | hlbîne isabet etmiş! de" ha Yok; bir tuzak, ola" '9 baktı, genç kız M “ADsarı kesilmisti. Bü 4 Şle, henüz bir dakika “A olan bu dağ gibi a" Otrdu. Sibi hafif bir sesle dedi le;ı'dı ilk yazılan n Tuştu. 'N Marta gemisine '-. : Onunla iftihar Sarley genç kızm sözünü hi Süna bakmi. dedi. Yaşı, Armdaki nebatlardan * Ve müteharrik duvarı * büyük bir yay gös bir İnsanm geremiyece" N. dı. Yamyamlar ' tuzak olarak gizle" % nasıl kurulduğu" 1 b"'*hıt liflerinden ya" * Vahsf sarmaşıkların Börünmeden dar yola Ü% Yazaıı Gek lıondoıı Zenci yoldan geçerken ayağiyle bu ipin ucuna ba&ar basmaz ok ya" yımdan fırlamıştı. Bakir ormanda hafif bir feerin gölgeleri vardı; güneş, sık dalların ve yaprakların arasından geçerek zemine nüfuz edemiyordu; kafile koyu yeşil bir kubbenin altmda ya" r karanlıkta kalmıştı. Tahitili gemiciler, rssız ormanda bir dakikada olup biten bu facia çarşısımda teessür duymakla be * "aber neşelerini bozmuyorlardı, Punga * Punga zencilerine gelin” ce; onlar bu facia karşısında ufa! bir heyecan bile duymadılar, KHsasen kendileri de ormanlık yer lerd. yaşadıkları için bu çeşit trr zaklara ve buna benzer ölümlere ilişkmdnar, Kafilenin içinde en çok gşaşıra” Janfa Şeldon olmuştu. Halbuki zenciler buna hiç ihti - mal vermiyorlardı. Bu kadarcır © hemmiyetsiz ve bayafı bir hâdise nasıl oluryordu da bu beyazları he" yeocana getiriyordu? “Büyük beyaz efendi” lere düşen, icabımda fevka” | lâde metanet göstermek suretiyle, yanmmdakilere örnek olmak — değil mivdi? Kılavuz Şarley tekrar kafilenin başma geçti; yola düzüldüler, Artık adım başımda bir önlerine tuzak çıkıyor, fakat mahir kılavuz, 'vçeskin gözleri ve yanılmıyan sevki abilsiyle bu tuzakları derhal mey lana çıkarıyordu, Evet, küçük kafileyi artık adrm başında bin tehlike —kargılamıya başlamıştı. Zemine ustalıkla gizlenmiş uzun dikenler zencilerin çıplak ayaklarr na batryordu. Bir sefer de, kılavuz, az kalam, üstü örtülü bir çukurun İçindeki keskin harbenin üzerine düşüyor" du, Ara sıra kafile yarrm saat kadar düraklıyor, ve bu esnada kılavuz yoldaki tuzakları aramakla meggul: oluyordu, Tuzakları bulunca, büyük bir dikkatle boşalttıktan sonradır ki, kafile tekrar yola devam etmek | tmkânmı bulabiliyordu. (Devamı var) — vit ?T v0 —© ARBİN aü beşinci ayma gir” miş bulunuyoruz, Çeyrek a" sır evvel de büyük harp bu aylar" da aşağı yukarı aynı yaşta idi. Bu itibarla iki harbin ilk on beş ayr nın müukayeseli bir bilânçosuna göz gezdirmek faydalı olsa gerektir. 1915 de harp bir hareket harbi" dir ve kara hareckâ'ma inhisar et' mektedir, Harbin ilk senesi zarfm” da F'ransa cephesinde büyük — mu” harebeler olmuş, Şşarkta Ruslar Tannenbergde ezilmislerdir. Fran” sızlar da cephelerde 900,000 ölü vermişlerdir, (Bunun 540 bini daha 1914 senesinin s0i. teşrini nihaye” tine kadar ki zayiattır.) Şark cep” hesinde Türkler Süveyş kanalma taarrüz etmektedirler, Akim kalan bu teşehbiis 1916 temmuzunda tek" rarlanmıstır, 1940 da İse harn seklini ve saha” smr tamamile değiştirmiştir. Fran” sa mütareke yapınca Almanlar İn" giltere adalarmı istilâ projesi ta" sarlamıs, bu projenin tahakkuku yolunda büyük hazırlıklar yapılmış” tir. Büyük mikyasta bombardıman” larla tatbikine başlanan istilâ pro” JjJesi sonradan ya tehir veya tama” miyle terkedilmiş, Almanya “Ro” manya ordusunu talim ve terbiye 'çin” Romanyaya Alman kıtaları Şöndermiştir. Yunanistana — İtalya "arafından taarruz edilmiştir. Afrikada İtalyanlar İngiliz Soma” lisini işgal etmişler, Sudana birkaç kilometre derinliğinde girmişler, Miısir çölünde bir miktar ilerledik” ten Sonra İngiliz mevzilerine yak” laşmca durmuşlar ve aylardanberi de durmaktadırlar, Şimdi iki harbin mukayeseli bir tarihçesine göz gezdirelim: 1 — İNGİLTERENİN HARP GAYRETLERİ 1915: Büyük BriLanyanm silâh altma alacağı asker mevcudu d00 bin dir; bunun 150,000 i Fransızdır. 1940: Silâh altmda 3.000.000 dan fazla asker vardır. Yakm Şarkta asgari 250,000 kişilik olduğu tahmin edi- len kuvvetli bir ordu bulunmakta" dır, Avustralya, Kanada, Hindistan ve Yeni Zelanda mütemadiyen tak" viye kıtaları göndermektedirler, A" navatan ve kanada fabrikaları sa" yesinde İngiliz ordusu mühim mik” tarda motorize silâhlara maliktir. ? — DENİZ HAREKÂTI 1015: - - Büyük mikyasta deniz harekâtı olmamıştır. Abluka ve denizaltı harbi ancak 1917 de inkişaf et miştir, 1940: 1915 de olduğu gibi büyük mikyas ta deniz harekâtı olmamıştır. AL manya bir taraftan İngiliz abluka” sınt yarmıya çalışmakta, diğer ta raftan İngiliz donanmasma karşı HABER'in bulmacası 234 $ e vageo | Oğcu üü a - 1 — Parlak, 2 — Kavgacı, mide bu landığı zaman, yapılır, 8 «« İki yüz- lülük, tabi — zümre, d — Erkek adı, biran evvel yapmaya çalışmak, B — Sarayina 'giren LUKREÇYA urad devrinde bir. Venedik şövâlyesinin. kızı i “f'âiSKEDER-.F. SERTELLİ ıı"m!!uielısr- aşka ge, , en nefis " gazelleri söy. Murat yüksek sesle % da sen söyler &%Senindouslni h't&bmdan yanm, © Venedik - dilberi ' ühüı'uleld şarap ka- m “'dllıı indl. "e — Cariyeniz Türkçe şarkı bilmem, Şevketlim! Kendi dilim, le söyliyeceğim türkülerden de efendimiz zevk almazsınız. — Bir şe: söyle de, isterse Çince olsun, Lukreçya: Elverir ki sesini duyayım. Lukreçya, Padişahı sikmamak ve sadece ona sesini tanıtmak için, kendi dilile kısa bir şey okudu. — Okuduğu parçanm manası- nrı anlattı: “Gök, ne Tendar karanlık olur. «a alsum “Vlörse adğolar. a ka- Mezar, 6 — Bir renk, bağırma, 7 — Soön, 8 — Bir nevi sebza, 9 — Güzel koku, yuvarlak, 10 — Soğuktur, ütü, Soldan sağa: 1 — Çocuklarm her zaman yaptığı şey, 2 — Büyük bir Türk kumandanı, büyük, 8 — Müstahak, hayvanlar ya- tar, d — Bir muharririmiz, öküz ve inek cinsine denir, 5 — Yeni evlenen kadın, 6 — Kabul etmek, içkinin am- cası, T7 — Seslenme edatı, Borgu eda- tı, Averdların aradığı 8 — Avrupada bir dağ silsilesi, köpek, 9 — Gülge, iki duvar arası, l0 — Uzanak, #4 numaralı bulmacamızm halli: 1 — Cami, Ayak, 2 — Ataman, Dip 8 — Hitabet, Rı, 4 — Alil, Kalay, 5 — Lâne, Dul, İ, 6 — E, E, Konmak, T — Ta, Çit, Bi, 8 — İnat, Bade, © — Alipaşa.Al, 10 — Hesap, Lata, ranlıkları her zaman Yyarabilir. Acaba bu karanlıkların orta. sında ne var? Bu, düşünülecek bir şey mi? Karanlıkların ortasında ışık var. .Güneş var.. Haydi gel, bu güneşi görmeğe çıkalım!” Murat; — Ben bu sese bayılırım, Luks reçya! ne tatlı, ne manalı sesin var mış. Okuduğun şarkının — manası da hoşuma gitti. Venedikte mi öz rendin bunu? — Hayır. Venedikte çok küçük: Esir düştüğüm adada öğrendim. tüm. Şarkıdan falan anlamazdım. — Çok güzel. Haydi iç bakalım Sen içerek sarhoş olmuyorsun! Hal buki ben, içmeden neşelendim. — Bir kadeh şarap, — bir yıllık ömrünüzü arttırdı, şevketlim! ne den içmiyorsunuz? 1915 -1940 iki harbin ilk onbeş aylık devresinin mukayesesi daha genişlemesi muhtemel bir de* nizaltı harbine girişmiş bulunmak- tadır, İtalyanm harbe girmesi ÂAkdeni" Zi İngiliz donanması için bir hare- kat sahası yapmıştır. Bununla be, raber karşılaşmalar pek az olmuş, İtalyan donanması her defasında az çok zayiatla, büyük sürati Sayesin" de muharebe sahasından uzaklaş" mıya muvaffak olmuştur. 3 — HARP GEMİLERİ 1915: . FRANSA: 21 zirhli, S1 krüvasör, 234 tarpido ve torpido muhribi, İNGİLTERE: 63 zırhlı, 151 kru" vazör, 333 torpido ve torpido muh ribi, RUSYA: 9 zırhlr, 7 kruvazör, 157 torpido muhribi, AVUSTURYA - MACARİSTAN: 15 zırhlı, 2 kruvazör, 105 torpido ve torpido muhribi, ALMANYA: 44 zırhir, S0 kruva" zör, 21T torpido ve torpido muh" ribi, , TÜRKİYE: 4 zırhlı, 3 kruvazör, 43 torpido muhribi ve torpido,, 194d0: İNGİLTERE: Harbin başlangr cında resmi istatistiklere göre 12 saffırharp gemisi, 7 tayyare gemisi, 3 muharebe kruvazörü, 19 büyük kruvazör, 68 hafif kruvazör, 200 torpido muhribi, 75 denizaltı gemisi vardı. Müteadit harp gemileri inşa halindedir veya harbin bidayetinden beri inşaları ikmal edilmiştir. İn' giltere imanlarmda bulunan Fran" sız harp gemileriyle beraber İngi' liz donanmasınm mecmu hacmi iki milyon tonu geçmektedir. ALMANYA: Alman donanması ağır zaylat vermiş ve çok zayıflar Mıştır. Graf Spe cep zırlılısı "inti" har” a mecbur kalmış, Norveç.ha' rekâtinda epey gemi kaybetmiştir. Şimdi mevcut donanmasının başlı" ca unsurlari Şarnhorst zırhlesiyle cep zırhlıları Doyçland, Amiral Şer, Laypzig ve Königsberg Amiral Hip per'dir.. Harp başladığı saman hali İnşada bulunan “Bismark" zırhlısr nm da hizmete girdiği söylenmek” tedir. Almanyanm bundan başka oldukça kuvvetli bir torpido filo" tilası ve bir miktar denizaltı gemi si vardır. İTALYA: Harbe girdiği zaman dördü yeniden tamir ve tadil edil- miş Ö zırhlısı, 33 kruvazörü, 118 torpido muhribi, 62 torpidosu, 121 denizaltı gemisi vardı. 4 — DONANMA ZAYİATI 1916: İNGİLTERE: Harp gemisi: 150 bin ton, ticaret gemisi: 4100 hbin ton... ALMANYA: Harp gemisi 90 bin ton, ticaret gemisi: 370 bin ton. 1940: - İNGİLTERE: Büyük gemi ola' rak İngiltere harbin — başlangıcm” danberi 1 zirhli, 1 tayyare gemisi, ve oön iki, on Üc kadar torpido muh" ribi kaybetmiştir. Ticaret gemis za" yatı ar-ında en mühimmi 42.348 tonluk Empress of Britain” vapu- rudur. ti, Nefes darlığı, nekris hastalıkla" rı küçüktenberi çekiyordu. Memle kette içki yasağı vardı ama, Sul tan Murat bu yasağı taassubtan değil, yeniçerileri nizama alıştır" mak ve birçok hâdiselerin — önüne geçmek için koymuştu. Lukreçyatım teklif üzerine, dör düncü Murat, yeni — gözdesinin © lindeki şarap kadehini çekip aldı.. ağzına götürndü: — İşte, hatırın için bir yudum içiyorum, Kâfir şeyin ne tatlı, ue nefis, ne iştah açıcı bir şey olduğu nu bilmez değilim. Fakat, hekimba şı bana içki içmeyi yasak — etti. kendim de tecrübe ettim, içtifim zaman mafsallarım çok — ağrıyor.. yatakta yatamıyorum. Lukreçyanın canı sıkıldı; halbir ki o, paglişıhı sarhoş etmek, İyice gözüne girmek, onu tam manasile avucunun içine almak — istiyordu. Murat içki içmeyince, aradaki res ALMANYA: 381 İlkteşrinde Al man harp ve ticaret donanmalarr nın zaylatı ceman 11.327,639 ton hacminde 226 gemiyi bulmuştur, Yalnız La Plata, Narvik ve Kate- gat muharebelerinde Alman harp donanması 60,000 ton zaylat ver” miştir. İTALYA: 81 İlkteşrinde İtalyan harp ve ticaret donanmalarının mecmu zaylatı 365.661 tonluk .72 gemi idi, İtalya denizaltı gemileri nin üçte birini ve on iki kadar kru" vazör kaybetmiştir. Taranto hâdi- sesi bu hesaba dahil değildir. ve bu vaziyette İtalyanım göyle böyle 80,000 tonluk harp gemisi tama" miyle mahvolmamıssa bile uzun bir zaman için atıl brrakılmıştır. 5 — HAVA HARBİ 1915: İNGİLTERE': 1914 harbinin baş" langremda İngiltere Fransanm 700 ve Rusyanm 800 tayyaresine mu* kabil 150 tayyareye malikti, 1915 sonunda Almanyanm tayyareleri adedinde tayyareleri vardı. 1918 de ise İngiliz tayyare fabrikaları Alman ve Fransız tayyare fabrika" larında imal edilen tayyarelerin mecmuu kadar tayyare imal et mekteydi, ALMANYA: Harbe 450 tayyare ile girmiş olan Almanya 1915 80" nunda bu miktarı bir misline çr Tayyareler bu harpte mahdut bir rol oynadı, 1940: İNGİLTERE: Büyük Britanya hava kuvvetlerinin şimdi kaç tay yareden müteşekkil olduğunu tayi” neimkân yoktur, Ancak, resmi beyanata nazaran, en geç altr ay sonra İngiliz hava kuvvetlerinin tay yare adedi bakımından Alman ha" va kuvvetlerine müsavi olacağmıı söylemek mümkündür. İngilterenin Birlesik Amerikaya 26 bin tayyare sipariş ettiği ve bunlardan — 6,000 kadarmı teslim aldığı söylenmek" tedir. Difer taraftan 1940 da talim ve terbiyeleri ikmal edilen Büyük Britanya pilotları 60000 olarak tah" min ediliyor. ALMANYA: Alman hava kuv vetlerinin tayyare adedi hakkmda ileri sürülen tahminler pek muhte" liftir, Her halde Alman tayyarele" rinin 10000 den aşağı olmadığı mu" hakkak gibidir. Ağustos iptidasm" dan soönteşrin iptidasma kadar Al: manya yalnız İngiltere Üzerinde 2433 tayyare kaybetmiş. Bu ra- kam geçen ay sonunda 3986 ya yükselmiştir. Almanların pilot za ylâtı ise 0600 den fazladır. 6 — HARBİN İKTISADİ NETİCELERİ 1915: FRANSA: 97 yüksek fırmdan 27 sini kaybeden Fransa harpten iktıisadi bakmımdan epey zarar gör" müştür, İngiltere böyle bir zarar görmemiştir. 1940: İNGİLTERE: İngiliz membaları ve sanayi zararlı vaziyette değil" dir, Amerika ve Kanada gitgide da- ha mühim mikyasta malzeme gön" dermektedirler, Domlnymhrh mü nakalât normaldir. ALMANYA: Ablukanım Alman" ya üzerinde az çok tesiri görülmek" tedir. Ağır sanayi ve hayati mür nakaleler İngiliz bombardımanları yüzünden şirazesini kaybetmiştir. İşgal altmdaki memleketlerin mem' balarına el koymuş olmakla bera" ber Almanya hayati bazı maddele" rin ve bilhassa petrolün sıkıtısınt çekmektedir. İTALYA: İktsadi bakrmdan harpten çok zarar görmüştür, İaşe maddeleri stokları azalmıştır, Bil- hassa adalarda iaşe vaziyeti pek fenadır. — K, Gerçi padişahla cariyesi arasında bir resmiyet aramak manasız olur du, Fakat, şurası muhkakaktı ki, içki içmiyen bir insanla içki içip sarhoş olan br insanı haleti ruhi- yesi bir olamazdı. Murat, — ne de olsa, yeni zevcesine karsı çok na zik, çok mültefik — davranıyordu. Bir aralık Lukreçyanın — saçlarını çözüp dağtmak istedi. — Ben devlet işlerinde nizamı çok severim ama, kendi haremimde her şeyin o derece muntazam ol masından sıkılırım, Hele şu saçlar rının lülelerini çöz.. demet demet omuzlarıma dökülsün, Bu güzellik” leri başının arkasında neden sakl İryorsun.? Lukreçya derhal — saçlarını çör meğe başladır. Venedik dilberi o gece İÜk defa dördüncü Muradın ince, duygulu bir erkek olduğunu sezmişti. Kal binde gittikçe artan bir — helecan wazdı. Kafasımın icinde — nadizah Tehir maçları bu hafta yapılacak Atatürkün ölüm yılddünmü müna- Bebetiyle tehir edilmiş olen Ük maç- ları bu pazar yapılacak ve birinci dev- re bitmiş olacaktır, İstanbul futbol ajanlığı, milli kü- meyi tehlire uğratmamak için dev- re arası yapmamıya karar verdiğin- den, ikinci devre lik maçları da her men öbür pazar başlıyacaktır. İstanbul fatbol ajanlığından: 8—12—-40 tarihinde yapılacak lik tehir maçları: Fener stadı: 'Topkap — Altmtuğ saat 11, Fe- nerbahçe — İst, Spor saat 13, Ve- fa — Beykoz saat 15, SŞeref stadı: Beşiktaş — Süleymaniye saat 13, Galatasaray — Beyoğluspor saat 15, Karagümrük sahası: Şişli, Güneş — Ortaköy saat 11, Galata Gençlik — Akmspor saat 13, Karagümrük — Demirspor Kü çükpazar saat 15, Anadoluhisar sahası: Anadolu — A, Hisar saat 11, Alemdar — R. Hisar saat 13, Bey- lerbeyi — Hilâl sant 15, Mektepliler voleybol maçları İstanbul erkek — mektepleri' w— feybol ik teyetinden: G—İ2—1940 cuma günü Emi- nönü halkevi salonunda yapılacak maçlar, Saha kamiseri: Halil Vural Ticaret L. — İst'klâl L, saat 14.30, hakem T, Okar, Perteyvni- yal — Muallim M. saat 14,30, ha- kem T., ÖOkar 6—12—940 cuma günü Beyoğ- lu halkevinde yapılacak maçlar, Saha komiseri: Z, Akandere Boğaziçi L, — Işık L, saat 14,30 hakem Osman Kerman, Darüşşa- faka — Sanat O, saat 15, hakem Osman Kerman, Sinema ve Tiyatrolar Ü zER Yazan: J, M, BARRİE &* 6 « İstiklâl caddesinde komedi kısnımda . dikgam 20.80 da; Dadı ' ü Beyoğlu Halk Sinemati Bgün 11 de: Süvare 30 de; ! —Le- rel Hardi Çifte Avcaılar, 2 — Senyorita Şehir Tiyatrosu 18.08 21.S0 İktisat saat 18.80 Türkiüler 21.45 Orkestra 109.00 Fasıl heyeti 22.80 Ajans 18.80 Ajans 22.45 Örkestra 19.45 Şarkılar 28.00 Dant 7.12.940 8.08 Program 18.â40 Türküler 8.15 Ajans 168.00 Konuşma 8.80 Program 19.15 Saz esçrleri SAS Yemek Hist. 19.80 Ajans 13.88 Piyasa şar, 19.45 Fasıl beyeti 18.50 Ajans 20.15 Radyo Ga, K.05 Film garkı. 20.45 14.20 Bando 21.15. Konuşma 15.10 Sölolar 21.80 Orkebtra 15.80 Müzik, 22.80 Ajans 18.08 Radyo Cearxz. — 22.50 Cazband halikında yerleşip kalan kara dü şüncelerin hepsi yavaş yavaş sili liniyordu. Lukreçva, — dördüncü Murad: sevmeğe mi başlıyordu. Gerçek, Murat, sevilmiyecek bir erkek değildi. Siyah sakalına rağ men gençti.. dinçti.. şendi.. güzel konuşuyordu. Sesinde tatlı bir mır siki ahengi vardı. Murat, gözdesini, saçlarının dö kük haliyle daha çok sevmişti: — Sen, melekler kadar — güzel şirin ve cazibeli bir kadınsın, Lux rekyal gözlerim, sana — bakmağfı kıyamıyor. İsterim ki, gül yüzün de, bundan sonra, benden — başka bir erkeğin göz izi bile bulunmasın Ve kollarını atarak, Lukreçyayı kucağına çekti. Bu sırada santur ve hanendeler iyice coşmuştu.. hiçbirisi Lukreçya yı gözucuyla bile g&unlyordu. 4.——;—(2 Ürar aa em AD S- S ITT e— eli yaşe lanaz ç EZERL EBAEP, . İ .N g eee aç çee a n eu m —- AŞ İ e aür — aa n ——— — | ei di e R F E Hi A dir e l EKe dd Mi lll W d