30 Kasım 1940 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

GPPE&UN LA ' | — Ş ÂM POSTASI e" Weşriyat Müdürü ' '." Rasim Us ı—_’ * İstanul Ankara caddesi HUU Telpra aöresiz İstanbal KABER Hleri teletonus:. 23872 l Yer: Vakıt matbaası ği - talyan ““inde Vaziyet âı“k tephesinde Yunan " “evYam ediyor. Son va- (| i giliz ajansının Görice- Ü, Bi malümata göre | » ' İde şimale doğ İ © glu o, .h“î;ktedıîr. Yunan ileri ÖL Uh "Oğgradet'den şimale Ti gölünü takibederek 14%_% İlnduğuna | op , ğuna göre İtal. k P;ş;arliet'in 65 kilomet- w ali garbisinde bu- ğolîqa&-ndan cenıpta, müm J "%ğd“ kadar ileride bulu, | ke_len'e kadar tahkim Di vm bir hat üzerine çe. “%ü Vîrî:î îuretle arkaları, 4 ek gayesini takip ::%tîhrleı—_ Eğegr şimdiki gü- khu hağmz_ulmazsa İtalyanla- Üzerinde de sağlam yerleşebilecekleri '_müttefik'tirîcr. Yu. Yürüyüşünün sür'ati Dın sür'at derecesine hıu tayyareleridir, Di, Lw Yunan kıtaatınım, | den sonra maneviyatı ıı eei Yüksektir ki bütün ne- | a ahat etmiyeceklerini Üren Üzerinde mütemadi. ğ'*îkı “Mmühim bir âmil de €rin &arazisindeki son yü- Üy, İtaj Üa İ jer&marı denize dökme, şimalinde ve gar- Mlarrik Yunan dağ kıI. t Süvarileri biribirini ta- Ti Jıâıı'“mar halinde aç ve Yan asker döküntüle, fopl i Yama.kln meşgüldürler. İN Ünan ordusuna mem, Va It—%!im oluyorlar. Yu- At mf%ıluığ t&tıyğ'ra_releii:tıin an takviye kıta, ı%t Alar tarafmdan insa wghzel Arnavutluk yolla- * arızaya uğramaksızın kaç Hİedirler. Filhakika İlk SÜnlük kısa gşerefli hare, %leüwm;ı %snlînîgin muharebe meyda. ş.eâuön“k görünmez olmuş - İ kltı,. Ceye gelen yeni Yu. %tı tayyare meydanın- a ghlîl' tarafından terke, M Yyare enkazını Sey. M eçi Püyük bir şgevk ve teş- | Ş'” ataş AYMaktadırlar. Bu N imda asker nakliya. İ H.rl’—“îlan üç motörlü mu- İş Yanıaı AYYare ile İtalyanla. NS | *—ĞIa-civanaki Va Ü | inde cereyan eden Uharebesinde İtalyan yeniden ağır hir gelen yeni Tresmi ; _q—nlaşılmn.ktadln'. Bu eh Silizce Deyli Telegraf "2'—_. denizcilik muhabiri H'Mı.âk&mdır: eg lik tebliğinin tahlilin- L Bir gürette hasara tobanliz — ettirilmekte, Roru 5e . H.' Ssenıfmdan 35 bin mücehhez 10 bin M h'uva.zör. 150 mili, Şğ“topla:ıa mücehhöz da, İr kruvazör ve iki * 10 bin tonluk F- B Gin toahik wğg:ı ıâıîîğrıeâîıîâîâ; BNŞ u, AF im edilen hasardan Şiddetli bir darbeyi b Sekreter — (Devamı 5 İnelde) ej u l benin cereyanı aman, N—'F'D $0 küsür kilometre %D Ltî.t“'. | Etta ğğtıımymm bütün ri. | %'N denizinde Sdedlenya İngiltereye tayyare hücumları Dün beş Alman / tayyaresi düşürüldü Londra, 29 (A. A.) — Hava ve dahili emniyet nezaretlerinin müşterek tebliği: “Düsşmanın bir kaç küçük gru- pu bugün doğu , cenup sahilini damışlardır. Ezcümle Londranm- cenubuna bir kaç bomba düş- müsşsede pek az hasar ve insanca da pek az zayiat vardır. Bugün beş düşman tayyaresi düşürülmüstür. Avcı tayyarele, rimizden ikisi karptır. Fakat pi. lotlar sağ ve salimdir.,, LİVERPOL BOMBARDIMANI Londra, 29 (A, A.) — Geçen gece Merzey -Bahilleri mımtaka- sına İaarruz eden düşman tay. yareleri bu mımtakada şimdiye kadar gürülmedik şiddette bir Baraj ateşi ile karşılanmıslardır. Liverpnol ve diğer mücavir bir gehir şiddetli bir taarruza ma- ruz kalmış ve aynı Tramtakada diğer bir Üçüncü şehir de “ol. dukca ağır” tavsif edilen bir ta, arruza urFramıştır. Düşman tayyareleri yüksek infilâk ve yangım bombaları kullanmışlardır. Bilhassa evler hasara uğramıştır. Çıkan yan- gmlar sür'atle önlenmiştir. Bil, dirildiğine göre insanca zayilat miktarı yüksek değildir. )- Ü—— Avam kamarası gizli celsede Edeni dinledi Londra, 29 (ALA.) — Eden'in beyanatını dinlemek üzere avam kamarası dlin hafi bir celse aktet- misştir. Eden, Çörçilin 'Evveled haher ver” diği, gibi son zamanlarda yaptığı maceralı seyahat hakkında izahat vermiş ve başında bulunduğu bür yük askeri kuvvetlerin, kudret, adet ve teçhizat itibariyle her haf* ta artmakta bulunduğunu beyan etmiştir. Epey zamandır beklenen bu cel se hakkıında hiç bir tebliğ neşredil- miyecektir, Pariste vtevkiiat Yapıldızı Alman ajansınca teyit ediliyor Berlin, 29 (AA.,) —D.N. B. ajansmm hususi muhabiri bildi. riyor: Karışıklık çıkarmak suçiyle son günlerde Pariste tevkif edi- len talebelerden bir kısmımm kurşuna dizildiği veya idama mahküm edildiği hakkında bazı yabanci gazeteler tarafından yayılan haberleri hariciye ne- zareti resmen tekzip etmektedir. Görünmiyen Harp: BEŞİNGİ KOL Yazan: VLADMİR SABAT 45 Polonya, Avrupada Çekoslavak * ya ile başlıyan ve insanlığı bir ye" is buhranile yuvarlıyan bir boz * güncu ve yere kapanıcı ruhu — bir anda ayakları altında parçalamış, szendinden büyük bir devletin Üs- tüne bir Mamutun dişlerine atılan bir aslan gibi, tereddütsüz, atıl « Fakat bu arslan kükriyerek a- tıldığı zaman, ayakları çoktan ve habersizce kalm zincirlerle bağ - lanmış bulunuyordu, Beşinci kolun pranga zincirleriyle!., Onun için yerlere serildi, Beşinci kol Polonyanım — içinde asla alelâcel_e kurulmuş bir ağ değildi,. BEL Manşta bir deniz -muharebesi İngiliz ve Alman destroyerleri çarpıştı Londra, 29 (ALA.) — Bugün öğ- leden sonra bahriye nezareti tara- fından neşredilen resmi tebliğ: Bu sabah ilk saatlerde Manş de- nizinde hafif kuvvetlerimizle düş - man kuvvetleri artasımda tcmas te- sis edilmiştir. Düşman — gemiileri büyük bir süratle Brest'e doöğru çekilmislerdir. Kuvvetlerimiz düş- manı takip etmiştir. Gemilerimiz - den birinde hasar vukua geldiği öğrenilmiştir. Düşmana zarar Ve « rildiği hakkında bir rapor ailmmiş- sa da zararın ehemmiyeti hakkın- da alman malümat beyanatta bu- lunulmasına müsait olacak dere - cede kati değildir. İmkân olur ol- maz yeni tafsilât verilecektir.. ALMANLARA GÖRE... Berlin, 29 (A,A.) — Rsmi tebr liğ: - “Alman torpido muhripleri Man” şm garp methalinden İngiliz sahil- leri civarına kadar harekâtta bü” lunmuşlar ve İngiliz torpido muh” riplerine bir muharebe vermişler” dir, İki düşman torpido muhribine torpil isabet etmiştir, Diğer torpido muhriplerimiz İn gilterenin cenup sahilleri açıklar rında 9.000 tonilâtoluk iki vapurla başkaca iki vapur daha batırmış” lardır.” 29 (ALA.) — Müdafaa * Kahire, nazırı Yunus Salih paşanın cenazesi dün büyük milli merasimle kaldırıl- mıştır. Kral Farukun — mümessili ve hasta bulunan İngiliz büyük — elçisi namıma da İngiliz elçisi — merasimde bulunmuştur. a * Londra, 29 (A.A.) — Tas; Avust- ralya hükümeti İngiliz racını menetmiştir. Bu tedbir, bilhas- ga, f(azla miktarda Avustralya demiri ithal eden Japonyaya tesir etmektedir * Kahire, 29 (A.A.y — Müsır kabi- nesi, evvelki gün vefat eden müdafaa nazırı Salih puşanin yerine yenisi ta- yin edilinceye kadar başvekil Hüseyin Sıtrı paşanın müdafaa nezaretini der- uhte etmesine karar vermiştir. * Londra, 29 (ALA,) — Bir Alman korsan gemisi tarafımdan Curaço ada- sına güya ihraç yapılmağa — teşebbüs edildiğine dâair çıkan haberler, resmi Holanda mahallilince tekzip edilmek- tedir. * Singapur, 29 (ALA.) — Şarki Ho- landa Hindistanı ahalisi Çörçile doğu” munun 66 ner yıl dönümü münasehe- tile Spitfire tipinde beş avcı tayya" resi hediye edecektir. * Helsinki, 29 (ALA.) — Hükümet, 1941 senesiyle 1945 senesi arasaındaki rnüddet için askeri hizmeti müddetini İki seneye çıkaran kanun — projesini parlamentoya sevketmeğe karar ver” miştir. Halen askeri hizmet müddeti piyadeler için 350 gün diğer smıflar için de 440 gündür. * Kahire, 29 (A.A.) — Süveyş ka nalı kumpanyasınım müdürleri Yunan, harp iane sandığma 500 İngiliz lirası teberrü etmişlerdir. Bilâkis düşman, bunun için, U - zun senelerdenberi çalışmıştır,. “Yıldırım harbi sisteminin Alman genel kurmaylığımca kabul olun « duğu andan — İtibaren hazırlanan plânlara Polonyanın - beşinci — kol teşkilâtı dahil bulunmaktaydı. Be şinci kol, Polonyayı içinden bir kurt gibi yavaş yavaş kemirmişti. Ondandır ki Polonya ayağa kalk * tığı zaman, kof bir iskelet gibi, Beşinci kol FPolonyada siyasi partilerin ihtilâflarma pen” çesini atmış ve bu ihtilâfları yer yer kundaklamıştı, Beşinci kol ilkönce Diyet mec- lisinde harbetmiştir. Muhalefet partisi hükümete göz açtırmıyordu. Hükümet partisi, &- detâ, Diyet meclisinde mağlüp ol mamak için Almanya ile harbi gö" ze alacak kadar bir hale gelmişti. İki taraf biribirlerine can düş * manı kesilmişlerdi. Beşinci kol muhalefet partisine o uyuşturucu ve bunaltıer — zehrini boşaltmağa muvaffak olmustu, Bizzat Diyet meclisindeki mu - evvelâ halefet partisi mebuslarımdan bir HABER — Akşam Postas imparatorlu- | gğundan gayri memleketlere demir ih- | General Dö Gol kuvvetleri 35 bin asker ve 1000 tayyareciyi buldu EBmrinde yirmi harp gemisi de var Lomdra, 29 (A.A.) — Müsta, kil Fransız ajansı bilidiriyor: Hür Fransız kuvvetlerinin u- mumi karargâhından öğrenildi. ğine göre Dö Göl'ün emrinde halen 35 bin asker, 1000 tayya- reci, 20 harp gemisi ve ceman 550,000 ton hacmımda 60 ticaret vapuru mevcuttur. Bu kuvvet neütemadiyen . Amerikada büyük mikyasta bir mali hareket bekleniyor Vaşington, 29 (A.A.) — Ma-_— liye nazırı Morgenthau, milli müdafaaya ait masraflar sebe, biyle gelecek ay büyük mikyasta bir mali hareket yapılacağmı bildirdikten sonra İngiltereye mmali yardım yapılması imkânı hakkında bir fikir ileri şürmek için hazır olmadığını beyan et. miştir. Milli müdafaa için yapılan bü- yük masraflar neticesinde Enf. lasyon yapılması ihtimali hak- kmda izhar edilen endişeler etrafında Morgenthau demiştir ki: 4 “— Ruzvelt Beyaz sarayda kaldığı müddetçe Enflasyondan korkmuyorum.,, ———H———E İngiliz tayyareler- rinin dünkü faaliyeti Londra, 29 (A.A.) — Hava ne" zaretinin tebliği: Dün gece bombardıman tayyare" lerimiz başlıca taarruzlarınt Düssel- dorf ve Mannheim üzerine yapmış” lardır. Bu iki şehirde tayyare meydanlarma, emtea istasyonlarr" na, deniz eslâha fabrikalarıma ve gaz imalâthanelerine bombalar i * sabet ettirilmiştir. | Diğer bombardıman tayyare te * gekküllerimiz Politz'de — sentetik benzin tesisatını ve Setettin'de bahriye tezgâhlarmı bombalamış * lardır. Keza, Manş denizindeki limanla” ra, Ânvers, Boulogne ve Le Hav” re'a hücumlar yapılmıştır. Geçen gece bombardıman edilen diğer hedefler arasmda Cuxhaven dokları, garbi Almanyada demir " yolları, Mayence civarmda aakeri depoları, Coblence ve Cindhavende tayyare meydanları vardır. Tayyarelerimizden ikisi kayıptır. kısmı pervasızlığı o derece ileri rette bozgunculuk yapmaktaydılar. Hattâ bunlardan bir tanesi beni ziyaret ederek Valeskanın tahli . yesini bile talep etmekten çekin” memişti. olün bu mebusla aramızda, belki düelloya kadar gidecek gşiddetli bir münakasa gecti. O zamandır ki bu — mebuslarda muhalefetin dahili ve harici bazı meseleler veya prensipler üzerin- de kalmadığını, belki bunlardaki muhalefetin - tabir caizse - adetâ totaliter bir mahiyet aldığımnı hay. retle görmek kabil oldu. Bu mebus adetâ Polonyayı 'de" ğil, beşinci kolu temsil ediyormuş gibi pervasızca beşinci kolun ede- biyat ve felsefesini konuşmaktay- dı. Bana kontes Valeskanm aslen yahudi olduğu için hakkında hak- sız yere takibat yapıldığını şaşı - lacak bir cüretle söyledikten son” ra dedi ki: — Avrupa tamamiyle yahudi - leştikten sonradır ki asıl yahudi - bombardıiman — | leri çekemez oldu!. Yahudiyi asır” götürmüşlerdi ki adetâ aleni su - | | Halbuki bugün bütün Avrupa pa” Oldukça mühim bir nüfuz sahibi | ranm hakikatinden başka bir ha- eat Gününe Göre ALKIMADAIĞYAY TT D AAAT OĞLIDALEKAK YAYT TKIAAAYLAAMAKAA TUMCLL Bir aylık kâr ve zarar cetveli UNAN * İtalyan harbi birinel ayını bitirip ikinci ayma bas> tı. Bu bir ayın hâdiselerine baka- | rak bir kür ve zarar cetveli yapıl mak icabetseydi şu meticeyi ve , rirdi; e Yunanistan Kâr hanesi: $ Düşman tecavüzü tardedilerek Arnavutluk topraklarma giriş. İle" ri hareket, Göricenin zaptı. Yuna” nistanda bayram, Pogradet, Les kovik ve daha birçok kasaba — ve köylerin, hava Üssü ve mühim kara yollarınm, stratejik kıymeti olan dağ ve tepelerin ele geçirilmesi, Ergeri şehrinin dış mahallelerine varış, İstikamet Elbasan ve Ayasa” randi,., Yunan genel kurma yınm em- , ri: Düşmanı denize dökün!., Zarar hanesi: Başvekilin 28 Birinciteşrin günü sabaha karsı saat 3 de uykusundan uyandırılarak rahatsız edilmesi, Hudut üstündeki köylere giren düşmanım bu köyleri yakarak terr ketmesi, Bir kısım köy eşrafmın öldürülmesi veya rehine olarak gö- türülmesi, Bir köyde, oğlu Yunan eridir, diye bir çobanın katli, Bin> lerce esire karavana tevzii!., İtalya: b Kâr hanesi:; Kaydedilecek bir sey yoktur! - Zarar hanesi: : Düşmana binlerce esir, top, tü fek, sayılması bir türlü bitirilemi- yen mühimmat, tankı, tayyare, şe" | hirler, kasabalar, köyler terki, Mur solininin Yunanlıların ciğerini sö- keceğim tehdidi, Faşist partisiyle ordu arasında kabahati iki tarafın da kabul etmemesi yüzünden cıkan ihtilâf, Sabık Atina sefiri Grazzi ve keza sabık ataşemiliterin Romaya döner dönmez derhal tevkifleri, 50 - 60 subayın azli, Dört firkanın izmihlâli, Mağlübiyeti resmi tebliğr lerde kısmen (İtiraf — mecburiyeti: Taranto baskırımda Çörçilim muba: lâğa ile anlattığı bahri kayın ve hasarlar, Güçbelâ yürütülen pres- tijin zevale yüz tutuşu, Askerlerin yüzgeri hareketlerinde fazla istical dolayısiyle tabanlarımda bir takrm şişkinlikler!.. İlâh!,. İlâh!.. Zarar yekünü: Dimyata pirince giderken evdeki bulgurdan olmak!, KUNT -Tarihten Nötlar Ramazanın 15 inci günü askere baklava ihsanı.. Dördüncü Mehmedin Hind Padişahına ve Iran Şahına hediyeleri... Kandil fitili yapıp satan muallim... ANUNİ Süleyman za“ manmdan — başlıyarak, &e- ferlerde — galebe ve — muzaf - feriyetler — oldukça, — kâaleler ve şehirler zaptedildikçe askere pi. lâv, zerde ve yahniden mürekkep üç türlü yemek ile birer ziyafet ve" rilirdi. Fakat Osmanli padişahlarr nm bizzat sefere gitmemeye başla” dıkları zamanlarda, bü ziyafetlere mukabil, askere, ulüfe divanlarında çorba, pilâv ve zerde; Ramazanın on beşinci Hırkai Saadet ziyareti günü de yalnız İstanbulda bulunan askere, her on neferine birer tepsi hesabiyle baklava ikramı âdet ol , muştu. Ramazanın on beşinci günü, baş” ta yeniçeri ortaları olduğu halde, asker saraya gelirdi; Orta kapı ö” nündeki birinci avluda toplanırlar" dı, Baklava tepsilerini alacak nefer” ler orta kapıdan içeriye, mutfak” lar önüne almarak bir sıra dizilir” lerdi, Baklava tepsileri de futalara bağlanır, sıralanırdı. Bu merasi* me, sağ koltuğuna anahtar ağası, sol koltuğuna da başlâlâ girmiş bu” lunan silâhtarağa nezaret ederdi, İki tepsi baklava, adı, yeniçeri -o" cağının birinci orta neferleri ara- sında yazılr olan padişah için almır, diğer tepsileri de, neferler, futala- rının düğüm yerlerinden yeşil boya" h sırıklara takıp orta kapıdan Gi- karlar ve kendilerini bekliyen yol" daşlariyle beraber bir baklava ala- yı gösterip kışlalarma giderlerdi. Baklavalar yendikten sonra, et tesi gün, futalar ve tepsiler saray mutafğma iade edilirdi.., * * & 1645 de henüz on iki yaşında bu” lunan dördüncü Mehmet, İstanbula gelen Hind elçisi Said Hacı Mehmet lardanberi birçok milletler paranm hakikatinden başka bir hakikat tanımadığı ve harp kabiliyetini kaybetmiş olduğu —için türlü iş. kencelerle — takip etmişlerdir!.. kikat tanımamakta ve harp kabili- vetini kaybetmiş bulunmaktadır!.. Binaenaleyh, Avrupa ilk muha- rip bir millet tarafından istilâ e. â'meye mahkümdüur!.. Esasen, küçük küçük devletler halinde te- gekküle müncer olmuş — buülunan milliyetçilik cereyanları da Tfiyas- ko olmuştur!.. Bütün bu devlet - ler, fertlerden bazılarını çabuk zengin olmaları için iktidarı elle . rine geçirmeye savaştıkları birer ring haline gelmiştir... Hükümet partileri iktidar mev. kine gelmekle yalnız ticareti bir kısım ellerden, bir kısım. ellere geçirmekten başka bir şey yapr mış olmuyorlar!. Herkes hükümet sayesinde zengin olmaya çalışıyor! Merak etmeyiniz! Polonya har « betmiyecektir!.. Çünkü — Polonya vasıtasiyle Hind padişahı Şahi di-' hana hediye olarak: ş 1 adet zümrüt kabzalı hançer, 20- tadet biribirinden güzel cariye, 1 a" det murassa' bir eğer takımı gön” dermişti, elçiye de 6000 altın, bir kıymetli kürk, bir mükemmel at ih' san etmişti, * 1648 de de Hindistana gönder diği Türk elçisi Muinzade ile Hint padişahma : i adet yekpare büyük zümrütlü bir sorguç, d adet küheylân ki, bi nek takımları ve kosgumları en kıy metli kumasşlardan, mücevherli vi inci işlemeliydi. Zinçirleri ve Ü. z P.I' ı i zengileri a * 1649 da, yine dördüncü Meh met, İstanbula gelen İran elcisi Pir Ali Han ile İran şahma: 2 adet küheylân at ki, her ikisi de mücevher takımlı, altm zincirli ve altm özengili idi, Ayrıca birkaç bohça kıymetli Avrupa kumaşları, çuhalar, krymetli Cezayir ehramları yollamıştı, J Asçı Dede adı ile maruf olan İbr rahim Bey adında seraskerlik kaler mi memurlarından: bir zat, muaz” zam üç cilt halinde bir hatıra def” teri brrakmıştır ki, geçen asırdaki Türk hayatr bakımından büyük bir kiymeti vardir, Bu defterde, dülmecid devrinin bir mahalle mek> tebi mualliminin portresini . şöyle çiziyor: “Hoca efendi, aynı zamanda Şehzade camiinin kayyumbaşısı idi, Sulhayi ümmetten, şehlâ gözlü, kr sa boylu, şişmanca bir zat idi. Dar ima kandil fitili yaparak gerek cu” miişerife ve gerekse şuraya bura” (Lütfen sanfam ceviriniz ) AH , - 1 da Avrupadadır! Çünkü hiç kimae i harp istemiyor!.. Onun için ailece bize, memle ketimize büyük hizmetleri dokun, müş Valeska gibi kadımları, har) korkusu gayretlerile, — bir takın. takibatla tethiş ederek fazla gay retkeşlik göstermeye lüzum yok * tur!.. Bu suretle yahudi aleyhtarş lığı yapanlar, bizzat Nazi taraftar. — mlidenlerden haska kimseler o; lamazlar!.. Sunu bilmelisiniz k£ Yahudi düşmanlığı dahi acla tok kavgasından başka bir şey değil * dir!.. Şu. anlaşılıyor ki küçük küçük | devletler halkım hepsini zengin $ ve müreffeh yapmıyor!.. Binaena- leyh dünya tekrar büyük impara- torluklara deöru — gidiyor!.. Belki böyle büyük imparatorluklarda da ha çok insanlar zengin ve müref. feh olabilir!.. Baksanıza, Nazilerin bütün dün | yayı tehdide başlamaları ve lâfı etmeleri bile, sırf Almanl 'aha zengin Getmek gayesinden B 'aka bir gey demil?ir!. (Devamı var)