20 Kasım 1940 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 6

6 & w_—m Havacılık bahisleri Strafosler e yükselme feşebbüs- lerinde mevcut teknik müşkilâ! İklibas ed - z - Yüksek İrtifa tecrübelerine çıkacak tayyareciler bu odada da mukayemete alıştırılırlar, , Stratosfer'e yükselme tecrü. | "belerinde kullanılan tayyarelerin imalinde bugüne kadar âzami irtifaa yükselme kabiliyeti en çok göz önünde tutulan nokta sayılmakta idi. Diğer hususlar, hattâ sür'at ciheti bile, ikin. €i derecede bir unsur addedil. mekte idi, Evvelâ, on bin metre. den yukarıdaki düşük sühune, tin tayyarenin bir çok aksamın, da husule getirdiği ârızalar (kanatlar ve madeni kısımlarda- ge çalışıldı. Sevk ve idare maka. nizmasınım soğuktan işleme ve pilotun adale kuvvetile hareket edemiyecek bir hale gelmesinin önüne geçmek çareleri araştı. rıldı. Mayi maddelerin donma, ması, tayyarenin bir çok aksa- mında kullanılan ince lâstik par. gaların krıristalize — olmaması, nitroselüloz veya mineli satıh. ların — kabarması, — kanatlarla kuyruğun ve üzerlerinde telâ bulunan diğfer aksamm kolay yırtılmaması için bütün teknik tedbirlerin almmasma çalışıldı. Motörlere gelince, yüksek ta, bakalarda hava tazyıkiyle hava kesafetinin azalmasından müte, vellit kudret zayiatmın bertaraf edilmesi icabediyordu. —Deniz seviyesinde altı yüz beygirlik bir enerji hasıl eden infilâklı bir motör, elli bin metre irtifada ay- nr adet devir üzerinde çalışmak şartiyle ancak yarı nisbette bir enerji istihsal edebilir. Buna mukabil — tazyikile kesafetin azalması hasebiyle tayyare filen mukavemete maruz kalmıyacağı için yukarıdaki mahzurler ber. taraf edilmekle stratosferik u. çuşlarım vadeyledikleri ve bu. güne !cadar elde edilememiş o, lag âzami sür'atlerin temini mümkün olabileceği kaydedil. mek icabeder. m:logo ı:ıaetm irtifaa kadar nor- ir tayyare motörü beygi küvvetinden hiç bir şey uyı'yâ._r mezken Stratosferik uçuşlar ya, pacak tayyarelerde bu kabiliyet 7000 £ 7T500 metreye kadar mu, hafaza edilebilmektedir. 15000 , 16000 metreye kadar yükselmek istenildiği zaman hiç olmazsa bu vasfr 10000 metre irtifaa ka, dar muhafaza eden tayyarelerin kullanılması icabeder. Sühunet düşüklüğünün bura, da esaslı bir rolü vardır. Çünkü yüksek irtifalarda ucan bir tay. yare motörü, soğuğun artması. na ve sür'atin fazlalaşmasına rağmen, hava kesafetinin azal- ması dolayısiyle fevkalâde 1sı. nır: Ve bu noktalarm iyice he, sap edilmesi icabeder. r Tavyaredeki sür'at müş'irele, ri, yükselme ve alçalmayı gös, teren ve istikameti tayin eden cihazlar, pusulalar, manometre- ler ve diğer bilumum âletlerin | noktainazarı en: Mecdi ELÖN evsafı normallerden farklı ol. mak icabeder, çünkü yüksek ir. tifa onların etrafında buz taba. kalarmın husule gelmesini intaç eder. Cayroskoplar otomatik o. larak hassasiyetlerini kaybeder- der. Manyatik pusulalar istika, metlerini muhafaza edemezler. Nihayet pervaneler meselesi gelir. Stroplanlar için serf âlemin. yomdan veya tahtadan pervane., ler imal ve tecrübe edilmiş ve tahta olanlar tercih edilmiştir. Bu pervanelerin kutru çok - bü- yüktür. 1937 de dünya yüksek tayyarenin pervanesi 3,30 metre kutrunda ve yalnız (54) kilog. ram ağırlığında idi. Ondan ev. velki rekoru yapmış olan tayya. re ise sert âleminyomdan olup (124) kiloğram sikletinde idi. Fakat bu sahadaki terakkiler bu kadarla kalmıyacaktır. Çün. kü hava kesafetinin değişmesi pervanenin kutrunun ve aynı zamanda pervane kanatlarının adedinin arttırılması: ve bunla, rm satıhlarınm büyültülmesini mümkün kılmaktadır. Stratosferik uçuşlarda elde e. dilen neticeler: Stratosferik uçuşlarda elde edilen en son neticelere göre es. kiden iddia edilen sabit sühunet iflâs — etmiştir.. Bilâkis bu mmtakadaki sühunet alâkalı ve mutedil ıklimli mın. takalarda Stratosfer sühuneti. nin oldukça mühim tahavvülâta tir. : Bundan başka bazı tecrübeler yapılırken, sathi arzda hiç rüz- gâr bulunmadığı bir sırada 8000 metre irtifaa doğru saatte iki, hava — cereyanları bulunduğu tesbit edilmiş, buna mukabil en bin metreye varıldığı zaman bu rüzgârdan eser. kalmadığı ve buz tutma hâdisesinin hafif, lediği görülmüstür. Stratosfer uçuşlarında — en f_azla. nazarı oiuxtati celbeden cihet, tayyarenin arkasında be; hasıl olmasıdır. Bunun tayyare motörünün ha- reketinden husule gelen su bu. harınm tekâsüfünden — husule geldiği tahmin edilmektedir. Her tarafı muhkem surette kapalı kamaraları bulunan tay. Vyarelerle Stratosfer tabakala, rında saatte 800 - 900 kilometre sür'atin temin edileceğfi *“zaman cçok uzak - değildir. Bu suretle Okyanuslar, Stratosferde seya, hat eden tayyareler tarafından kolayca anlaşılabilecektir. Bu uçuşlar yolcular ve mürettebat Her ile sabah, öğle ve akşam yemekten sunra günde üç defa muntazaman dişlerinizi fırçalaymız . | lira kati teminatı 3826 liradır. İhalesi 28-11-940 perşambe günü saat l d? | Aanzamada M.M.V. Hava satınalma komisyonunda yapılacaktır. Evsaf - ve irtifa rekorunu yapmış olan | tahavvülâtınmiın arz dairelerile | yüz kilometre sür'atinde esen | maruz bulunduğu tesbit edilmiş. * .— yaz bir serit halinde bir bül:t :- | tile karşılaşılmıyacaktır. - Fazla istanbul Levazım âmirliğinden verilen harıcı askeri kitaati ilânları | ANNRET A a ” MA ALAF SA AYA ZUT Cr 300 adet mahruti çadır pazarlıkla satın alınacaklır. Tuhmin bedeli 25,500 şartnamesi 27,5 kuruşa komisyondan alımnır, Talıplerin belli vakitte komis yuna. gelmeleri, (1500) (11015) ** ÇOT K TeT yT ğ U1 Belediyes! anlari . Yıllık İlk tem. | kirası, i senelik ö M 18,00 1,85 Kapalıçarşıda Divrik sokağında 21 num ; ! (1-3 Bene müddetle) ye ik 500.00 37,50 Büyükderede piyasa caddesindeki beyazp_“k B | gazino ve deniz banyo yeri ( Yıdlık kira bedeli muhammerileri ile ilk temina zılı gayrimenküller hizalarında gösterileri müddetler Üzere ayrı ayrı açık arttırmaya konulm lât müdürlüğü kaleminde görülecektir. İhale 2-12-9d0 paza * r. Taliplerin ilk temjnat mâ alart 3 tuplarile ihale günü muayyen saatte daimi eucümcndey İ 14 te daimi encümende yapılacaktı 1 sene müddetle) lîl“”f 4 t miktarları YEFÜ y B için kiraya M ! bit y e u uştur. Şartnameleri 7â Ü , | Yüzer tondan aşağı olmamak üzere ayrı ayrı 4000 ton arpa pazarlıkla satiın alınacaktır. Evsal ve gürtaamesi komisyonda görülür. Arpalar Konya, Akşehir ve bu aradaki istasyonlarda çuvalsız vagon teslimi suretile alınacak tır. İhalesi 29-11-940 günü saat 9,80 da Konyada Lwv. fümirliği satınalnıa ko- misyonunda yapılacaktır. Taliplerin belli vakitte komisyona gelmeleri. (14958) (11013) LA Aşağıda yazılı mevaddın kapalı zarfla eksiltmeleri 23-11-940 perşembe günü hizalarında yazılı saatlerde Kırklareli Kavaklıköyde askeri satmalma komisyonunda yapılacaktır. Şartnameleri kömisyonda görülür. İsteklilerin kanuni vesikalarile teklif mektuplarını ihale saatlerinden bir saat evvel ko- misyona vermeleri. (1440) (10734) Cinsi Miktarı Tutarı Teminatı Ihale ton lira lira saali Yulaf 300 27.000 2025 10 Arpa 300 26.100 1957.50 14 Kuru ol 300 20.250 1518.75 16 Ka M g Aşağıda yazılı mevaddın kapalı zarfla eksiltmeleri 22-11-940 cuma günü hizalarında yazılı saatlerde Manisada askeri satınalma komisyonunda ya- pılacaktır. Taliplerin ihale saatinden bir saat evvel kanuni vesikalarile tek- lif mektuplarını komisyona vermeleri., (1880) (10431) Cinsi Miktarı Tutarı Teminatı İhale kilö lira lira saati Mercime 120:000 21.000 1576 15 Odun 1;342,000 34.446 3258 10 * * * Aşağıda miktarı yazılı sadeyağlar kapalı zarfla eksiltmeye konmuştur, İhaleleri hizalarında yazılı gün ve saatlerde Konya Lv. âmirliği satınalma komisyonunda yapılacaktır. Taliplerin kanuni vesikalarile teklif mektupları- nı ihale saatlerinden bir saat evvel komisyona vermeleri. Miktarı Tutarı Teminatı İhale ğün ve saati kilo lira lira 10.000 6.857 1583,47 18/11/940 ı 10.000 (6.857 '5334AT 27/11/940 l1 : “ (1434) (T0681) F, Yapılacak yollarm 26-11-940 salr günü saat 15 te Balıkesir askeri satın- alma komisyonunda pazarlıkla ihalesi yapılacaktır. Keşif bedeli 22,307 lira 40 kuruştur, Muvakkat teminatı 1674 liradır. Koşif plân ve fanni şartlarınt görmek istiyenlerin hergün ve ihaleye iştirak edeceklerin muayyen gün ve saatte Komisyona müracaatları. (1482) (10946) Öi 45 50 ton pirinç pazarlıkla satın almacaktır. İhalesi 22-11-940 cuma günü saat 18 da Çorluda askeri satınalma komisyonunda : * 'acaktır. Nümunüsi Komisyonda görülür. İsteklilerin kanuni vesaik ve | atlarile belli vakitte komisyöna gelmeleri. (1442) (10736) DA ) 50 ton kuru fasulye pazarlıkla satım almacaktır, Pazarlık 22-11-940 cu- ma günü saat 14,30 dadır. İlk teminat 1050 liradır. Nümunesi komisyonda ' görülebilir, Taliplerin kanuni vesaik ve teminatlarile belii günde Çorlu As- keri satmalma komisyonuna müracaatları. (1446) (10740) t # H Hepsine tahmin edilen fiyatr 180.000 lira olan 2400 ton buğday pazar. lıkla satın almacaktır. İhalesi 25/11/940 pazartesi günü saat l1 de Ankara, da Lv. Amirliği satın alma komisyonunda yapılacaktır. Kat'i teminatı 20460 liradır. Şartnamesi 10 liraya komisyondan almır. Taliplerin belli vakitte komisyona gelmeleri. (1418 — 10574) ' Litograf ustası — alınacaktır. 1 — Harp okulu matbaasında münhal bulunan litograf ustalığına istek- li bulunanların 20-11-940 dan itibaren 15 gün içinde okul komutanlığına hi taben istida ile müracaatta bulunmalartı. rilecektir. - 3 — İsteklilerin askerliğini bitirmiş ve ilk tahsilini yapmış olmaları şart tır. (1502) (11017) için hiç bir tehlike arzetmiye. cek çünkü bu mintakalarda ne fırtma ve no de hava muhalefe, İRADYO, 20-11.940 21.11.940 8.03 Hafift proj. 9.00 Ev kadmı 12.83 Türkçe şar. 18.05 Muht. Tür. 14.00 Earışık pro. 18.03 Caz OÖrkes, 1540 İncesaz 19.15 Çigan hava 1945 Fasıl Heye, 2045 Potpuriler yükseklik dolayısile de, topoğ. rafik sebeplere istinat eden ka, zaların önüne geçilmiş olacaktır. Askeri tayyarecilik Stratos- ferde en büyük müttefikini bul, muş olacaktır. Esasen tayyare, ler, tayyare dafi bataryalarının tesir sahasımın çok üstünden uçacakları için daha kolay ha, reket edebileceklerdir. ç 8.02 Hafif prog. 9.00 Ev kadını 12.33 Yeni türkü, 14.00 Salon örkest 18.03 Konçerto 18.30 Konuşma 1845 CÇocuk saati 19.15 Çocuk müz. i9.45 Fasıl heyeti 20.45 Küme sazi 21.10 Konuşma 21.25 Karışık prop 2145 R, €. banda. 22:45 Cazband. Gelecek yazımız: “Ateş Yağ. 21.80 Konuşma muru, Hava bombardımanları.,, (2145 Radyo Ork. 2 — İstekliler arasında yapılacak imtihanda kazananan 75. Hra ücret ve- | 21.00 Dinleyici is. | 22.45 Dans müziği istanbul P. T. T. Müdürlüğünden Yeşilköy telsiz istasyonu binasında yapılacak fossep dek açma işi açık eksiltmeye konulmüuştür. Eksiltme 27/11/940 çarşamba saat 16 da B, Postahanğ da Valde Hanı ikinci katta idaremiz umum! depo muhasipliği © ' cak müdürlük alım satım komlsayonunda yapılacaktır. gı # Keşif bedeli 1525 lira 48 kuruş, muvakkat teminat 115 HİYE Taliplerin olbaptaki keşif ve şartnamesini görme ç natlarını yatırmak Üzere çalışma günlerinde Büyük Postah çe * katta mezkür müdürlük idari kalem levazım kısmma, eksiltme tinde de en az bir taahhütte 1000 ilralık bu işe benzer idarelerinden almış olduğu vesikalara istinaden İstanbul cantla eksiltme tarihinden 8 gün evvel almmış ehliyet ve 940 yat ret odası vesikası ve teminat makbuziyle birlikte komisyona F lana tik tesistt * si ST gi bmîı”gd’ ! KPT T çi | k ve muvâ uîf# iş yöPp ğ P S& Üa nn t Keşideler: 4 Şubat, ? Mayıs 1 Ağüstos, 8 İkinciteşrin tarihlerinde yapılır. ç H Türkiye İş Bankasına para yatırmakı ' yalnız para biriktirmiş olmaz, ayft manda taliinizi de denemiş olursu" 2000,— 3000.— 1500,— 2000.— 2000,— 8ö00.— #000.— 6000.— BOB “gı LAŞ Wı] (umbaralı ve kumba hu M | arında en az elli iras! ee kur'aya dabil edilir BORSA 19 İKİNLCİYEŞKİN — 1940 kapaniış l1 Sterlin 5.24 100 Dolar 132.20 100 Frc, ee 100 Liret -— 100 İsviçre Frc 30,7540 100 Florin Tn 100 Rayişmark — 100 Bejga — ! 100 Drahmi 08975 | 110 Leva 1.6225 | 100 Çek kronu - 100 Peçeta 13.90 100 Zloti — 100 Pengö 255325 100 Ley 0.625 100 Dinar 3.175 100 Yen 31.1375 100 İsveç kronu 31.005 100 Rubla — rm Vaksim, Vazardan maad Beyoğlu sokak No: 2 Muayene V" b FOSFARSOL ———f ÖSFAR SO L'ün diğer bütün kuvvet şurublarından üstünlüğü D ve ilk kullananlarda bile tesirini derhal e#östermesidir... Srhhat Vekâletinin resm! - müsandesin! halzdir. Her eczanede bulunur. KAN, KUÜVVET |$T|HA ŞUVUEJ'ST'HA TEMİN ETMESİ zlarda, barsak tilo almakta şayani hayret faideles temin eder. Sıtma nekahatlerine, FOSFARSOL. Kanin en hayati kısını olan kırmızı yuvarla cıkları tazeliyerek çoğaltır. Vücude deva.nlı gençlik, dinçlik verir. Sinirleri canlandırarak -ahi buhranları. uykusuzluğu —st'vir tembelliğinde, Tifo, Grip. Zatürrieye, Bel gevşekliği ve ademi EVAMLI BİR SURETTE V Tatbı iştah temin Muannid iktidar AN, [(vaiııv"