8 Eylül 1940 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

4 HABER — Akşam Postast 8 EYLÜD — 1940 Aydın ve Balıkesirin kurtuluş yıldönümleri Büyük ve heyecanlı tezahüratla kutlandı Aydın, 8 — Aydınm 18 inci kurtuluş yıldönümü bugün hal, km büyük ve icten tezahüratile tesit edilmiştir. Bu münasebetle şehrin her tarafı bayraklarla süslenmiştir. Merasime sabalı dokuzda — kurtuluş hâdisesini temsilen bir müfrezenin şehre vakfesi arasında hükümet kona- ğma ganlı Türk bayrağının çeki” lişile başlamıştır. Belediye ve Halkevi namına sgöylenen ve Cumhuriyet hükür metile kahraman Türk ordusu. na karşı halkım minnet ve şük- ran hislerine tercüman olan he" yecanlı hitabelerden sonra bir geçit resmi yapılmıştır. Müteakiben belediye dairesin” de bir kabul resmi yapılmıştır. BALIKESİRDE Büalıkesir, 8 — Balikesir dün kurtuluşunun 18 inci yıldönümü nü büyük tezahüratla kutlamış. tır. Yapılan merasimde söz a- lan genç bir mektepli kız Balr kesirlilerin hislerine tercüman olarak Türk Milletini akgünlere ulaştıran yiğit Türk ordusuna minnet ve şükranlarını taziz e& derek Milli Şef İnönüne karsşı bütün milletce duyulan sarsıl. maz bağlılığı ifade eylemiştir. Ekmek sıkıntısı kalmadı (Baş tarafı 1 neide) Okuyucularımız biliyorlar ki, fı- rmcilar toprak mahsulleri ofisinin günde verdiği 800 ton buğdayın üç aydanberi ihtiyaca yetişmemekte olduğunu söylüyorlar, eldeki stok. layınm bu müddette tamamile tü. kendiğini ileriye Sürüyorlar, hiç olmazsa Adalar gibi uzak yerler için de birkaç günlük birden veril- mesini istiyorlardı- Toprak mahsul" leri ofisi ise, İstanbulda kısa bir müddet içinde bariz bir nüfus ar- timr olamıyacağma dikkati celbe, derek verilen miktarı ihtiyaca el. verişli görüyordu ve ekmek sıkm- tısını belediye ile fırmcılar arasm. da bir ihtilâf vücuduna atfediyor- du- Hükümet ilk tedbir olarak orta” daki buhranı kaldırmak için fırm- cılara fazla buğday vermekten çe. kinmedi. Dün akşamdanberi de ekmek sıkıntısı yoktur. Fakat Ticaret Vekilimizin gaze, telere verdiği boyanat, İstanbula verilen buğdayda hazinenin kilo başıma yirmi para bir fedakârlık ihtiyar etmekte olduğunu göster- | diği için» pek haklı olarak, hükür met hüdise Üüzerinde hassasiyetini muhafaza etmektedir ve İstanbul , için alman malm fiat farkından is- tifade maksadı gözetilin gözetil. mediğini meydana çıkarmak iste, meöktedir. Netekim Son Posta arkadaşı- mızda (Bir fırmemm ifşaatı) baş lmğryla bugün verilen bir haber bu noktadan pek dikkate lâyıktır. Bu fırmcı, kendisine evvelce 35 çuval un verilirken sön günlerde 20 ver rilmeye. başlandığını söylemiştir. Toprak mahsülleri ofisi İstanbul fırmları için değirmenlere verdiği miktarı hiç de eksiltmemiştir. Hapi mizin bildiği gibi kısa bir zaman, da büyük bir nüfus artımı da gör- müyoruz; o halde dün 35 çuval a" lan firmemmmn 20 çüval almaya baş- lamasrı için bir sebep varsa, bu se, bebi değirmencilerle fırmotlar teş. kilâtr arasında aramak ve bunu bulup mutlaka ortaya çıkarmak i- cap eder-: Yalnız, bu arada, bu neşriyata gazetemiz adınm da ka- rışmış olmasma bakarak hemen biz d_ı bir noktayı tesbit etmek iste- riz: Haber gazetesinin ekmek sıkm. tısmdan bahseden ilk yazısı Per. şembe günü öğleden sonra çıkmış- tir- Ve bu yazı doğrudan doğruya gazete muharrirlerinin kendi mür Sülmer Sineması 10 Eylül Şalı Akşamı 18dü0 . 1941 sinema meyvsimini Albert Prejean ve Dita Parlo Mo;;e Karlo'nun feçhul Kadın Güzel Fransız filmi He açıyor. Lüks, Kumar ve Aşk filmi Bu gala için hazırlanımız, oranm İçtimat hayatma artık işti. rak etmemekle de çözüldüğünden, burada bir müddet yaşamış voe İs> tanbuldan kültür ışığını almış olan her Türk kendi doğduğu yere dön- dükten sonra da ruhu İstanbula bağlı kalır ve her fırsutta İstanbu. la tekrar görmek ister- .. şahedelerine dayanan bir “haber, fikrasıdır. Söylediği şey aynen: “Dün akşam şehrin muhtelif semt- lerinde halk ekmeksiz kalmıştır.., demekten ve firmellar -cemiyeti reisi Ahmet Rizanın “Dün akşam şehrin birçok yerlerinde ekmek bulunmadığı doğrudur” — dediğini yazmaktan ibarettir. Ayni haberle. ri verirken de ofis müdürünün şu sözlerini yazmıştır : “Ofisin az buğday verdiği iddi. aları asılsızdır. Ofis her gün de- ğirmenlere 300 ton buğfday ver" mektedir. Bu miktar İstanbul ihti- yacma boöl bol kifayet eder. Hattâ verdiğimiz bu miktar unu değir. menciler öğütmeğe bile yetişeme, mektedir. Hem öfisin verdiği 300 tondan başka değirmenler serbest olarak satrlan buğdaylardan da a- labilirler. İhtilâf doğrudan doğru' ya belediye iktısat müdürlüğü ile fırımcılar arasımda halledilecek mahiyettedir... Haber görülüyor ki, Bafahatı halkm gözü önüne yayılmış ve çık- mış bir buhrandan bahsediyor. “Halkı telâşa düşürerek — birkaç endişesi,, verecek neşriyat ne biz. de olmuştur. ne başka arkâdaşlatı. mızda. Bilâkis. bu mneşriyatrmız resmi vaziyeti halka anlatması iti- barile mevcut telâşm — teskinine hizmet etmiştir kanaatindeyiz. Kendi —hesabrmıza — şunu da peşin kaydetmeyi Jüzumlu gö. rürüz ki (Haber) deki neşriyata bunu “tahrik” eden harici hiçbir âmil de karışmamıştır- Mühtemeldir. ki neşriyatımıza bu rengi verdirmek istiyenler: ay ni yazıda “öğleye kadar aradığımız halde bazı alâkadar müdürleri ma- kamlarında bulamadığımız,, yolun. da dercettiğimiz bir ifadeden alr. nanların el değil fakat dil cabuk- luklarıdır. Yoksa çıkan ve geçen buhranı .doğumn sebep işte şimdi pek iyi hissolunur gibidir: Hazinenin İstanbul hesabma ki" loda 20 para bir fedakârlığı mev- cut. oldukça bu fedakârlıktan şa. hıslarma bir pay çıkarmak istiyen. ler olmak pek de uzak bir ihtimal sayılamaz. O halde bir iki günlük buhran, bu hakikatle temasa gelmek için bize fırsat vermiş oluyor: Bunu buhranın kefareti saymak ve tet- kiklerin merak veren neticesini beklemek yerinde olacaktır- - Suriye meselesi (Baş taralı 1 ncide) lunan İtalyan mütareke komişyonu: nun taleplerini takviye için, pek ya: kmda Süriyeye güönderllecektir. Ko- misyonun açık hedefi, harp malzemesi" ni tespit etmek Ve entetme edilmiş ©" lan İtalyanların halen serbest bıra: kılmış olup olmadıklarını anlamak- fır. Fakat, bazı tayyarelerin Suriye- den kaldırılmakta olduğu hakkındaki haberlere bakılırsa, komisyonun ha: kikt hedefi, tayyareden — başlayarak tanklara ve toplara kadar bütün harp malzemesinin tedricen tahribi ve kal- dırilmasıdır. Salâhiyettar mahafilde bildirikiğr ne göre, Suriyedeki — kuvvetlerin bu sistematik — zayıflatılmasınım — nihal hedefi açıktır. Suriye uzun — müddet lince, İtalyanlar, memleketi işgale te- şebbüs edebileceklerdir. -Bğer bu te- şebbüs muvaffak olursa, Fransa ile Süriyede halen mevcut — hürriyet her yulâsı arasındaki bütün münasebet oör tadan kalkacaktır. Şüphe yok ki Sürlyedeki — yüksek komiser, hakiki Fransız vatanperveri sıfatile, gittikçe daha YTazla srarla i- lerl sürülen bu taleplere mukavemet Yala alindan enlonli vanmaktadır f mukavemet edömiyecek bir. hale ge- | #mıştır, ni KAE A H dddi Gi AŞ sdüdeiü h İDÜNnÜN YAYT YAY FOT YKT VU YU YAY ALMANLAR | Milli Şef Londra mıntakasında Hücumlarını arttırdılar Sanayi mahallelerinde bazı hasarat var Londra, 7 (A: A-) — Hava ve dahili emniyet nezaretlerinin teb. İngiltere üzerine büu sabah yapı. lan hücumlar, mahdut bir nispet dahilinde vukua gelmiştir: Kent e- yaletinde bir tayyare meydanma muvaffakıyetsiz bir hücum yapıl - mış, fakat civara düşen bir bomba tafsilâtı henüz malüm öolmıyan ba> zı kayıplara sebebiyet vermiaştir. Garpte bir şehre de diğer bir hü- cum yapılmıştır. Burada büyük ki. lise civarmda bir mektep ve diğer bazı binalar hasara uğramıştır- Fa. kat telefat yoktür: AKŞAM YAPILAN HÜCUMLAR Londra, T7 ÇA.A.) — Hava ve dahili emniyet nezaretinin tebh- | liği: Bugün akşama doğru, büyük mıktarda düşman tayyareleri, Kent eyaleti sahilini aşmışlar ve Londra mmtakasına yaklaşr mışlardır. Hava dafi bataryala- rımız harekete geçmiş ve avcı tayyarelerimiz karşı çıkmıştır. Büyük muharebeler olmuştur. Fakat Alman tayyarelerinin bir muktarı, Londranm şarkında endüstri mmtakasma grmeye Mmuvaffak olmuşlardır, - Bu hü, cumlar neticesinde, bu — nmığata- kadaki endüstri hedefleri ara: sında yangınlar çıkmıştır. Ten” viratta ve diğer umumi hizmet. lerde hasarlar vukua gelmiş ve münakalât bazı sektelere uğra- mıştır. Doklarda hücumlar ya- pılmaştır. Telefat hakkmdaki haber henüz elde mevcut değil dir. Taymis mansabınm simal sahilinde bir endüstri tesisatı | üzerine de bombalar atılmış ve bu bombalar Saat yirmiye kadar gelen ha- berler, bu hücumlar esnasımda avcılarımız tarafmdan, 16 &t bombardrman tayyaresi olmak üzere 21 düşman tayyaresinin düşürülmüş — olduğunu bildir" mektedir. Avcı tayyarelerimiz den beşi kayıptır. BEŞ GÜNDE 371 TAYYARE Londra, 7 (A. A.) — Resmen bildirildiğine göre, dün saat 23,30 a kadar, 45 düşman tayya, resi düşürülmüştür. Dokuz İn- giliz avcr tayyaresi kayıptır. Fakat bunlardan on pilot sağ ve salimdir. 30 ağustostan 5 eylüle kadar tahrip edilen düşman tayyarele" rinin adedi, 3T1 dir. ALMANLARA GÜRE Berlin, 7 (A.A,) — Alman or” duları başkumandanlığının teb. liği: Hava kuvvetleri, bugün öğle- den sonmra, ilk defa olarak daha büyük kuvvetlerle Londra İft manlarma ve şehrine hücum et miştir. Bu hücumlar İngiliz ha. va kuvvetlerinin son haftalar içinde daha geniş mıkyasta Al- manya arazisi üzerinde gayrias' keri hedeflere karşı devam ettir diği gece hücumlarına mukabele bilmisil —teşkil — eylemektedir. Bir tek büyük duman bulutu, Londranım merkezinden Taymis nehrinin mansabıma kadar üzan. maktadir. Büu ana kadar alman haberle- re göre hava Tmuharebeleri es- nasmda 31 düşman 5 düşürülmüştür. Altı Alman tay. yâaresi kayıptır. Hadiselerin tefsiri tan stoklarmı arryacaklar, fakat bunların da tamamen Amerikaya gönderilmiş olduğunu o zaman an- Iryataklar. Bu altmları Amerika" dan almak için bu dofa yeni dün- yaya karşı harp açmak mecburiye, tinde kalacaklar! Bu işte merak e. dilecek nokta şudur: Acaba Alman- lar harbe yarıyan altın stoklarımı B* * e G LA S bA B “ve'büuügü VST ĞTT VTT AĞAT F N v ök b l ea a - (Bağ taralfı 1 ncide) Reisicumhuru hamil Savaro" na yatr saat on yediyi yirmi ge. çe Marmaraya W*hmim'. « # * Savarona yatı dün gece yirmi iki buçukta Heybeliada önüne gelmiş ve demirlemiştir. Millf Şef karaya çıkmamıış ve - yat bugün 11,15 de Florya istikame" tinde oradan hareket etmiştir. harbederek alırlarsa ne yapacak” lar? HASAN KUMCAYI Karol (Baş tarafı 1 ncide) Bükreş: 7 (A-A-) — Sabık kral Karol, bu sabah saat 4 te hususi trenle Bükreşi terketmiştir. Sabık kralm hareketi gayet gizli tutul- mustur- Sabık kral Karole, sabık saray nazırı Urdarianu, sabık yaveri Al. bay Filitti ve çiftliklerinin kâhya, SI albay Kalos refakat etmekte idi- Emin membadan öğrenildiğine göre, bayan Lupesku da mütenek- kiren hususf trende bulunmakta - dır: Hususi tren. İsviçreye gitmek Ü. zere İtalyadan geçecektir. İsviçre hükümeti. sabık kral Karole bir aylık ikamet müsaadesi vermiştir. KAROL YOLDA Belgrad, T (A A) — Sabık Kral Karolu hâmil hususi tren bu- gün saat 17.30 da Yugoslavya hu" dudunda Gros - Kikinda istasyonu. na varmıştır. Sahık kral, saat 20 de Bükreş Milâno gşark ekspre- sine takılan hususi vagon salonun' da Zagreb .. Liubliana yolu ile Triyeste ve İsviçreye doğru yolu"- na devam etmiştir: ROMANYADA ENDİŞE GEÇMEDİ Bükreş, 7 (A: A.) — Röyter: Genç kral Mişel, on sene süren bir gaybubetten sonra saraya dön- mekte olan valide kraliçeyi istikbal içire sabah erkenden hazır bulunu. yordu. Halk anne ile oğlunun buluşma" larmı alâka ile takip ederken; BL yasi zevat. 'son hâdiselerin muhte- mel aksülâmelleri üzerinde —dur- maktadır. Pek yakında ciddi kar. kaç gün evvel mevcut olan korku. lar azalmıştır. General Antonesku- nun vaziyete hâkim olduğu pek yakmda hükümeti kuracağı ümit- leri gittikçe artmaktadır. Bununla beraber, general Antoneskunun ö, nünde halletmesi icap edan ciddi davalar bulunduğu da kabul olum maktadır. Filhakika, general Anto. neskunun, muhtelif taraftarlarımın bu derece değişik arzularını uz laştırması icap etmektedir. Gena- ral Antoneskunun taraftarları ara, sında demir muhafız müfrit nasyo" nalistleri, Bratyanonun liberalleri ve Maniu'nun köylü partisi men - supları vardır. Bu son iki &grup mihver devletlerine muhalif bu- lunmaktadır. — Bununla beraber, bııhranm_ t ciddi safhasının şimdi ge- çirilmiş bulunduğuna dair emare. ler meycuttur. Fakat Romen işler rine bir Alman müdahalesi kor. kularr azalmamıştır. Sovyet hattı hareketi de bir endişe menbar ola- rak kalmaktadır. YENİ HÜKÜMET Bükreş, 7 (A A.) —D.N. B: Birkaç gündenberi taşrada bulu- nan demir muhafızlar şefi Horia Sima, dün başvekil Antoneskonun daveti üzerine Bükreşe dönmlş. tür. Sima, demir muhafızların hü. kümete istiraki meselesi etrafında general Antonesku ile ilk qörüı. mesini yapmıştır- İstifa etmiş-olan sabık hüküme- Hin âzâsı Kral Mişel'e sadakat ye- mini etmiştir. Zira, Transilvanya, dan Macaristana verilen arazinin tahliyesi bitinceya kadar. yani pek mulitemel olarak İ5 eylüle ka' dar nazırların vazifelerini tedvire devam etmeleri kal | TAHLİYE DEVAM EDİYOR Bükreş, 7 (A-A.) — — Resmen bildirildiğine göre, Macaristana ve- rilen arazinin tahliyesi, nizam ve sükün içinde devam etmektedir. İNGİLİZLERİN MÜTALEASI Londra, 7 (AZA ) — Röyterin diplo- matik muhabiri bildiriyor: ; Salâhiyettar Londrâ — mahafilinde, kral Karolün tahttan feragati ile nlü- kadar olarak tebarüz ettirildiğine gö- re, Römen hükümdarmm Romanya is- tiklâlini muhafaza uğrundaki gayret- leri, İngiliz garantisinden vazgeçmesi- ne rağmen, semere vermemiştir. İngi- liz hükümetini bütün mesuliyetlerden ibra eden bu İngiliz garantisinden vaz- geçiş, Romanyanm mihverin tazyik- leri karşısımndaki diğer fedakâArlıkları kadar az mücssir olmuştur. Romanya- un haoer v A 5 — U Ş Y FUT U YU L W 6 ar ve | Cenubi Dobruca (Baş iarafı 1 ncide) tirmiş ve bu tarihi saatte Bulgar hü- kümetinin İtalya ve Almanyanım şef- lerine teşekkür etmeyi kendisine bir vazife bildiğini söylemiştir. Profesör Filof, nutkunu Bulgarları taht etrafında birliğe davet — ederek bitirmiştir. Bulgaristanda bir uzlaşma anlaşma- sına varıldığından dolayı büyük mem- nuniyet vardır. Başvekilin nutkunu müteakip, halk, hemen derhal tezahürlere başlamıştır. Bütün memlekette çanlar çalmmak- tadır. Derhal bütün evler bayraklarla süslenmiştir. Halk, bir dakika İçinde bütün sokakları doldurmuştur. Yarın pazar sabahı, bütün memle- kette büyük Ayinler yapılacaktır. Mü- teakiben kral sarayı önünde ve mih- ver devletleri elçilikleri — önünde te- zahürler olacaktır. AHALİ MÜBADELESİ DE YAPILACAK Söfya, 7 (ALA.,) — DIN.B. Cenubi Dobruca hakkmdaki — Bul- gâar - Römen anlaşması — mucibince Romanyanın Bulgaristana — vereceği arazinin tahliyesi 15 eylülde başlıya- cak ve 25 eylülde nihayete erecektir. Bu müddet zarfında araziye Bulgar idari makamları vaziyet edeceklerdir. Askeri işgal 20 eylülde başlıyacak ve 80 eylülde bitecektir. Bulgaristanın Romanyaya vereceği tazminat, teorik sahada — bir milyar ley olarak teşbit edilmiştir. Fakat Ro manyanm da Bülgaristana ödenecek tazminatı olduğundan, bu ikl meblâğ arasmda pek mühtemel olarak mek- tup teatisi ile takas yapılacaktır. Anlaşma mucibince, cenubt Dobru- cada sakin 7T00 bin kadar Römen İle şimali Dobrucada sakin 45 bin kadar Bulgar, mubadele olunacaktır. Dobru- cadaki Romenlerin Romanyaya nakli, eylül sonuna kadar bitirilmiş olaeı.k: tır. Muahedenin İmzasını müteakip, Bul gâr başvekili profesör — Filof Bulgar radyosunda bir nutuk iİrat edecektir. Ya bu akşam veyahut yarm — sabah Bir resmi-tehliğin neşri beklenmekte- dir. Muahede, tasdik edilmek üzere, 15 veyahut 16 eylülde Bulgar parlâmen- tosuna tevdi edilecektir. 'lan Leros adası, İtalyanlarr tâ. İngiliz donanması (Baş tarafı 1 ncide) çılmıştır. Altı tiztarct gemişin. Londra, ? (A.A.) — Röyterin askeri muhabiri yazıyor: 12 ada mmtakasındaki İngiliz deniz harekâtının manası şudur; Mmtakanın en mühim adası o. rafımdan gizlice hava ve deniz üslerini havi bir kâle haline ge. tirilmiştir. Binaenaleyh mezkür ada, İngiliz tebliğinde “askeri hedeflerin en mühimmi” olarak bahsedilen hedefi teşkil etmek. tedir. Leros adası istisnai bir stra. tejik vaziyete maliktir. Kıbrıs a. dasma 330 mil ve Porsaid lima. nma da yalnız 510 mil mesafe, de bulunmaktadır. Bu adada bü. yük bir ğgarnizon ve büyük ben,, zin depoları mevcut bulunmak.. tadır. Mısır hududundan yüz kilo. nan Libya üşlerinden Tobruk ile 12 ada mmtakası arasında irti. batr temin etmek maksadiyle, mezkür Leros üssünün inşası 1987 de ikmal edilmiştir. Bina. enaleyh mevzuubahis olan de.- niz harekâtmın, Mısır ve Libya doğrudan doğruya bir tesiri o. lacaktır. Bir tayfanın sağ ayazğı koptu Sirkecti — Tıstımma bağlr bulunan Dumlüpmar v&purundan yük almak- ta olan “Deniz kaptanı,, motörü bir kısım hamulesini aldıktan sonra vapu- run diğer tarafma geçmek için ma- nevra yapmağa başlamış, fakat bu sırada motör tayfasından Ziyanım sağ âayağı halata takılarak — mafsalmdan kopmuştur. Zavallı tayfa baygın bir halde hastaneye kaldırılmıştır. WMMWW.X ması, Romen milletinin acı hissiyatı- nı tahrik etmiştir. General Antonesko bugün tam salâhiyetler almiş — bulu- nuyoör, halen, veziyetin yeni İnkişafı 1014 te bütün imparatorluk # » giltere ile yapılmıştır. ANV MECBURİ ASKERLİK * yi Vaşington, T (AA.) ” bürt askerlik hizmetinin *i / mesini kabul etmiştir. meclisi, bu mük 31 yaşa kadar teşmil edil vip etmiştli. İNGİLTERE KUR! Honolulu, T (A A.) — leşik devletleri bahriye' Knoksa, bir bombardıman “ — ol le buraya gelmiştir. H riye manevralarında Hi 'ı'ı'. y V- ğ ı_. İl ' #k » ')* ) ;'___ af LEŞ S veren albay Knoks M ae elliden fazla t'olduğu buki bir ay evvel bu PFSPFİ el lerdir. Franıızıu% Te lt vardır, Hudut m EDTZ AMERİKA TEŞEBB sürr Ş ?_ğ B j Vaşington, T (A-A) T İş Amerika hariciye M ; _,5'— Ç tecilere beyanatta BÜU yndi d | ni ile şarki Hindistan rika tarafından Jıv% - cevap almamış olduğul” Ç v h Vaşingtonun siyasi ? ı LA merika ile Japonyanıf FT TLITİZE - VCETEFE ÇAS nit büyük kısmmın Viyana — haekem kararile Romanyadan sökülüp —alm- Üüzerinde tahminlerde — bulunaubilmek güçtür.